Το χειμώνα που πέρασε έζησα μερικά από τα πιο ωραία βράδια στο σπίτι ανακαλύπτοντας ξανά μία νοσταλγική συνήθεια: θέατρο από το ραδιόφωνο, τα ωραιότατα Radio Days του Φεστιβάλ Αθηνών. Εκεί ήταν που ξανασυναντήθηκα με τη μουσική του Αλέξανδρου Δράκου Κτιστάκη, ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες ντράμερ και επιφανούς εκφραστή της τζαζ σκηνής στη χώρα μας. Ο Δράκος Κτιστάκης, που σπούδασε μουσική με ειδίκευση στην jazz performance στα drums στην Αθήνα, είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στη Μουσική ερμηνεία από το τμήμα μουσικών σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, όπου και, στη συνέχεια, δίδαξε ντραμς, όπως και σε μεγάλα ωδεία της χώρας. Η είδηση της νέας δισκογραφικής δουλειάς του, την οποία μάλιστα θα παρουσιάσει ζωντανά στον Κήπο του Μεγάρου, έγινε αφορμή για μία μικρή κουβέντα. Ο τίτλος του άλμπουμ είναι «Κύκλοι» («έξι ορχηστρικά θέματα κι έξι τραγούδια» ο υπότιτλος), με ερμηνευτές τη Δήμητρα Σελεμίδου και τον τραγουδοποιό και βιολιστή Παναγιώτη Λάμπουρα. Στο cd, αλλά όχι στην ψηφιακή έκδοση, ένα από τα τραγούδια ερμηνεύει η Μαρίνα Σάττι. Τους στίχους των τραγουδιών εκτός από τον συνθέτη υπογράφουν η Ελένη Φωτάκη και η Λήδα Ρουμάνη.
Τι σας οδήγησε στη μελέτη των κρουστών;
Από πολύ μικρός αγαπούσα τα κρουστά. Μελετούσα μουσική κι άλλα όργανα όπως κιθάρα. Ταυτόχρονα όμως πάντα μελετούσα και τύμπανα. Τα τύμπανα παίζουν καθοριστικό ρόλο σε μια ορχήστρα. Ο Count Basie (ένας από τους μεγαλύτερους τζαζ μουσικούς) έλεγε ότι μια ορχήστρα είναι τόσο καλή όσο ο ντράμερ της.
Θα μας πείτε ένα μύθο για τους ντράμερ;
Ότι χρειάζεται δύναμη για να παίξει κανείς. Αυτό είναι παντελώς λάθος. Χρειάζεται τρομερή χαλαρότητα και τεχνική επιδεξιότητα. Όσο πιο χαλαρό είναι το σώμα του ντράμερ τόσο καλύτερα. Αν ο ντράμερ βάλει δύναμη και σφιχτεί, θα τραυματιστεί αργά ή γρήγορα. Επίσης ένας άλλος μύθος είναι ότι ο ντράμερ δεν χρειάζεται να ξέρει νότες. Επίσης λάθος. Όλοι οι ντράμερ διαβάζουν νότες και γνωρίζουν πολύ καλά θεωρία της μουσικής. Τουλάχιστον οι νεότεροι…
Αναρωτιέμαι αν υπάρχουν πολλά κορίτσια, γυναίκες ντράμερ στην τζαζ και στην κλασική μουσική -στη ροκ τις ψάχνουμε με τα κιάλια. Μπορείτε να μας διαφωτίσετε ή να το εξηγήσετε;
Υπάρχουν κι είναι εξαιρετικές. Ειδικά τώρα που υπάρχει το YouTube, μπορεί κανείς να δει πάρα πολλές εξαιρετικές γυναίκες ντράμερ που τα βίντεό τους έχουν αστρονομικά views. Όντως, παλιότερα δεν υπήρχαν τόσες πολλές. Μπορεί να ήταν ένα ακόμα ταμπού λόγω της εσφαλμένης αντίληψης ότι η σωματικότητα του οργάνου ευνοεί τους άντρες, γεγονός που αποτελεί ακόμα έναν μύθο και πλέον ευτυχώς δεν ισχύει.
Ποιοι είναι μερικοί από τους αγαπημένους σας ντράμερ; Θα μας προτείνετε σπουδαία κομμάτια για κρουστά που ίσως δεν είναι γνωστά στο ευρύ κοινό;
Είναι πολλοί οι αγαπημένοι μου ντράμερς. Από τον Gene Krupa και τον Tony Williams μέχρι τον John Bonham και τον Clyde Stubblefield. Θα πρότεινα το “Moby Dick” των Led Zeppelin και το “Sing Sing Sing” του Benny Goodman.
Στο καινούριο άλμπουμ σας συναντιούνται η jazz, η κλασική και η παραδοσιακή μουσική. Όταν συμβαίνουν τέτοιες συναντήσεις ποιο είδος κυριαρχεί; Ή μήπως μιλάμε πια για ένα υβρίδιο;
Στον συγκεκριμένο δίσκο αποφεύγω να δημιουργήσω ένα υβρίδιο. Τα τραγούδια έχουν ξεκάθαρα Ελληνικό χαρακτήρα και τα ορχηστρικά έχουν δομή και ήχο που παραπέμπει στην τζαζ. Η συνθετική σχέση που δημιουργείται μεταξύ τους παντρεύει, στο σύνολο του δίσκου, τα διαφορετικά μουσικά στυλ. Με άλλα λόγια ο ακροατής ακούει μια μελωδία μέσα σε ένα τραγούδι. Η ίδια μελωδία εμφανίζεται σε ένα ορχηστρικό που παραλλάσσεται και ερμηνεύεται με τζαζ αισθητική. Είναι σαν να βλέπει κανείς το ίδιο τοπίο, από άλλη οπτική γωνία κάθε φορά. Κυρίαρχο ρόλο όμως παίζουν τα τραγούδια.
Τι σας έμαθαν τα Radio Plays στα οποία με τόση επιτυχία συμμετείχατε το χειμώνα, γράφοντας μουσική και ζωντανεύοντας νουάρ ιστορίες στο ραδιόφωνο; (Άκουσα όλα τα έργα και απόλαυσα τις συνθέσεις σας, ειδικά στην Ανθρώπινη Συμπύκνωση).
Σας ευχαριστώ πολύ. Στα radio plays είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με δύο σημαντικούς ανθρώπους του θεάτρου που σκηνοθέτησαν τις αντίστοιχες παραστάσεις. Τον εξαιρετικό Αργύρη Ξάφη και τον ανερχόμενο Γιώργο Κουτλή. Δουλέψαμε εντατικά. Είχαν κι οι δύο ξεκάθαρο όραμα για το αποτέλεσμα. Αυτό που έμαθα από την διαδικασία αυτή είναι ότι όταν υπάρχει όραμα και διάθεση για πολλή δουλειά το αποτέλεσμα είναι εγγυημένο. Επίσης για ακόμα μια φορά συνειδητοποίησα την εξαιρετικά καθοριστική συμβολή της μουσικής στις παραστατικές τέχνες.
Μουσική στον Κήπο του Μεγάρου, κάτω από τα’ αστέρια. Τι δουλειά έχει μια ορχήστρα δωματίου στην ύπαιθρο;
Εκτός ότι ο όρος ορχήστρα δωματίου προσδιορίζει περισσότερο το μέγεθος (έναντι μιας συμφωνικής ορχήστρας π.χ.) το συγκεκριμένο σύνολο θα ξεδιπλώσει όλη τη μουσική των Κύκλων, της δισκογραφικής μου δουλειάς που μόλις εκδόθηκε και μπορεί κανείς να ακούσει σε όλα τα ψηφιακά μέσα. Παράλληλα όσοι βρεθούν στον Κήπο του Μεγάρου, στις 2 Ιουλίου, θα έχουν την ευκαιρία να ακούσουν και γνωστά τραγούδια, διασκευασμένα με μοναδικό τρόπο, λόγω ακριβώς της ιδιαίτερης σύστασης της συγκεκριμένης ορχήστρας.
Μπροστά στο κοινό μετά από ένα χρόνο. Ανέβηκε η αξία ενός καλλιτεχνικού γεγονότος μετά από όσα ζήσαμε; Γιατί υπάρχει διάχυτη η υποψία πως όσο έλειψε από πολλούς ο πολιτισμός, άλλο τόσο απαξιώθηκε από κάποιους.
Τι είμαστε χωρίς τη μουσική το θέατρο ή τις εικαστικές τέχνες; Αλήθεια τρομάζω όταν μετά από αυτή την κρίση που διανύουμε ενδέχεται να είναι βάσιμη η υποψία που περιγράφετε. Χωρίς πολιτισμό δεν υπάρχει μέλλον ούτε παρελθόν. Τι μας έχει μείνει από την κληρονομιά του τόπου μας; Προφανώς όχι οι ισολογισμοί και τα ΑΕΠ… Πιστεύω ότι ο πολιτισμός έδειξε τα τελευταία 12 χρόνια ότι όχι μόνο δεν είναι συνθήκη πολυτελείας αλλά αιχμή του δόρατος στη μάχη του ανθρώπου κόντρα σε κάθε κρίση.
Με τι συναισθήματα θα δώσετε τη συναυλία σας; Αισθάνεστε την ανάγκη να θυμίσετε κάτι στο κοινό;
Αισθάνομαι την ανάγκη να σεβαστώ το κοινό που θα μας τιμήσει παρουσιάζοντας, οι συνεργάτες μου κι εγώ, ό,τι αρτιότερο μπορούμε, με τα διαθέσιμα μέσα που έχουμε. Δουλεύουμε πυρετωδώς για να είναι όλα στην εντέλεια. Από εκεί και πέρα έχω μεγάλη προσμονή να ξανασυναντηθώ με τον κόσμο και να δώσουμε την ευκαιρία στον κόσμο να αισθανθεί, μέσα από τη μουσική, ότι όλες οι μπόρες, ακόμα κι οι μεγαλύτερες, κάποια στιγμή περνάνε. Ο κήπος του Μεγάρου και ο έναστρος ουρανός, σε συνδυασμό με τη μουσική, αν μη τη άλλο, θα είναι μια εμπειρία ιαματική για όλους μας.
