Την περίοδο που στις κινηματογραφικές αίθουσες κυκλοφόρησε το ντοκιμαντέρ “Marianne & Leonard Λόγια αγάπης” και κυκλοφορούσε το album του Adam Cohen με τίτλο “Thanks for the dance” στο Θέατρο Δεκατέσσερα είχε ήδη ξεκινήσει να παίζεται -και συνεχίζεται μέχρι τις 12 Απριλίου- η παράσταση Mr Leonard που εμπνεύστηκε από τα τραγούδια του θρύλου της μουσικής. Οι συντελεστές της, λάτρεις του Cohen, ενθουσιάστηκαν με αυτή τη συγκυρία όσο κι εμείς. Το Marie Claire συνάντησε τον Χρήστο Καπενή που πρωταγωνιστεί στην παράσταση και που μαζί με τον σκηνοθέτη Γρηγόρη Χατζάκη έχουν δημιουργήσει τους Ginger Creepers Theater Band.
Αυτή η παράσταση είναι η 5η παραγωγή που κάνουν μαζί αλλά και η πρώτη που ανεβαίνει στο νέο τους χώρο αφού πλέον έχουν αναλάβει και την καλλιτεχνική επιμέλεια του Θεάτρου Δεκατέσσερα (πρώην 14η Μέρα). Αν και έχουν και οι δύο μια μεγάλη επαγγελματική πορεία πίσω τους -ο Χρήστος μετρά πλέον 10 χρόνια στο χώρο- σαν ομάδα υπάρχουν τα τελευταία τρία.
Ο νέος τους ρόλος στο θέατρο δεν έχει αλλάξει καθόλου την φιλοσοφία τους πάνω στα πράγματα. Θέλουν να φιλοξενούν παραστάσεις που έχουν κοινή αισθητική με τη δική τους χωρίς να προσβλέπουν απλά στο κέρδος. Έχει τύχει, όπως περιγράφει ο Χρήστος Καπενής στο Marie Claire να τους προσεγγίσουν για έργα που πιθανότατα θα έκανα μεγάλο ντόρο στο θέατρο αλλά να τα απορρίψουν γιατί αυτό που στόχευαν οι συντελεστές ήταν να ακουστούν απλά οι ίδιοι. Αυτό που αναζητούν είναι: “Το να έχει κάτι να πει η παράσταση, η πρόταση, η θέση ή το κείμενο είναι το κριτήριο.”
Μια ρομαντική προσέγγιση. Πόσο ταιριάζει με την παραγωγή ενός θεάτρου που στο τέλος του μήνα πρέπει να έχει έσοδα;
Πιστεύω ότι η ποιότητα έχει διάρκεια – αυτό το πιστεύω γενικότερα- και ότι αν ποντάρεις στη διάρκεια σίγουρα θα έχεις μεγαλύτερα αποτελέσματα από το γρήγορο και από την ποσότητα. Αν θέλεις πολύ γρήγορα να δημιουργηθεί κάτι και να στηρίζεσαι στο ότι πρέπει τώρα να γίνουν τα πράγματα, να πάρω κι αυτό να μου φέρνει εισιτήρια και να είναι πάντα γεμάτο το θέατρο, αυτό σημαίνει αυτόματα ότι μπορεί να μην έχεις επιλέξει σωστά και ότι σε βάθος χρόνο μπορεί να έχεις το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που θέλεις. ενώ αν τα πράγματα γίνονται σιγά σιγά και ποντάρεις σε μια διάρκεια, οπότε οι επιλογές να είναι πιο φειδωλές και προσεγμένες τότε ενδεχομένως να έχεις το αποτέλεσμα που θέλεις. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα πούμε ότι η παράσταση θα κάνει πολλά εισιτήρια και θα έχει πάρα πολύ κόσμο και θα πούμε όχι δεν θα την πάρουμε. Εννοείται ότι άμα είναι κάτι που μας ενδιαφέρει και μας αρέσει πολύ, θα πούμε ότι έχει όλο το πακέτο και είναι πάρα πολύ καλό για το θέατρο γιατί κάποιος που έρχεται θα δει ενδεχομένως και μια άλλη παράσταση οπότε θα θέλει να έρθει σε μια άλλη. Είναι καλό να υπάρχει κόσμος στο θέατρο και το θέλουμε να είναι συνέχεια γεμάτο γιατί πρέπει να είναι κάτι το οποίο κινείται.
Αυτή η ανάγκη ελευθερίας ήταν που σας οδήγησε να στήσετε την ομάδα και να την τρέξετε έτσι;
Ο Mr Leonard είναι η 5η παραγωγή που κάνουμε ως ομάδα και η 1η δουλειά που στήνουμε εξ ολοκλήρου στον καινούριο χώρο. Τώρα είχαμε ακόμα πιο μεγάλη ελευθερία γιατί ουσιαστικά είναι ένας χώρος που ο στόχος μας είναι να είναι κάπως σπίτι μας. Να μπορούμε να έχουμε μια στέγη οπότε να δουλεύουμε τις δικές μας παραγωγές. Αν και είμαστε και σε αυτό το χώρο με το ρολόι γιατί υπάρχουν κι άλλες παραγωγές που τρέχουν και πράγματα που πρέπει να γίνουν. Είναι σίγουρα ένα ρίσκο και σε προσωπικό επίπεδο. Αυτό δεν σημαίνει ότι σαν μονάδες δεν έχουμε ο καθένας και ξεχωριστά πράγματα που κάνουμε. Σίγουρα όμως αυτό το μαζί και οι Τζιτζερ Κριπερς μας δίνει μια ελευθερία και τα πράγματα να γίνονται έτσι όπως τα θέλουμε και έτσι όπως θα θέλαμε να βλέπαμε εμείς το θέατρο στην Αθήνα και στο σήμερα.
Υπάρχει ένας μύθος γύρω από τους Ginger Creepers Theater Band που λέει ότι είστε συγκρότημα.
Το όνομα band είναι λόγο του ότι θέλαμε να έχουμε σαν ομάδα μία λειτουργία της μπάντας. Πώς είναι οι μπάντες που ενδεχομένως είναι και παρέα και μπορεί να βγουν, να σκεφτούν κάτι, να πάνε να το δοκιμάσουν, να τζαμάρουν, να πειραματιστούν, να περιοδεύσουν…. Το βλέπαμε, το ζηλεύαμε και λέγαμε γιατί να μην υπάρχει αυτή η λειτουργία και στο θέατρο που πειραματίζεσαι και αυτό το πείραμα μπορεί με μια άλλη διαδικασία ή χειρισμό να το φτάσεις στο αποτέλεσμα και το παραστασιακό. Είναι καθαρά σαν όνομα. Βέβαια, πολλές από τις δουλειές μας έχουν μουσική. Είναι ένας μεγάλος παράγοντας η μουσική. Στην πρώτη δουλειά που κάναμε στο Bios “Ο ήχος που έχει χρώμα στο μικροσκόπιο” οι ήρωες ήταν δύο μουσικοί της ηλεκτρονικής σκηνής που πηγαίναν σε ένα δάσος για να ανακαλύψουν τον απόλυτο ήχο του 21ου αιώνα οπότε κάπως έχουμε συνδεθεί με τη μουσική. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι παίζουμε κάποιο μουσικό όργανο ή είμαστε συγκρότημα.
Ο στόχος μας είναι να δουλεύουμε σαν μπάντα οπότε καλό είναι να έχει ο άλλος την εικόνα ότι είμαστε πάντα. Επειδή μας ενδιαφέρει επίσης και το θέμα της προώθησης και το μετά και το πριν την παράσταση, σε κάθε παράσταση θέλουμε να φεύγει ο θεατής και να αντλεί πληροφορίες και υλικό. Για τον Mr Leonard μπορείς να βρεις πληροφορίες και από το site και από το facebook και για την παράσταση αλλά και για τον Cohen. Για την πρώτη παράσταση που ανεβάσαμε είχαμε φτιάξει όντως δύο περσόνες που ήταν οι ήρωες της παράστασης, δύο avatar τα οποία είχαν δισκογραφία και κυκλοφορούσαν όντως CD τους, με τη μουσική του Βύρωνα Κατρίτση βέβαια που είναι ο μουσικός της ομάδας. Οπότε και να γκουγκλάρεις μπορείς να βρεις ακόμα και τραγούδια μας που είναι από τη συγκεκριμένη παράσταση.
Και για το Mr Leonard κυκλοφορούν.
Επειδή η παράσταση έχει αφορμή ένα mixtape κάναμε ένα με φίλους μουσικούς που διασκεύασαν και ήταν εμπνευσμένα τα τραγούδια που γράψαμε από τα τραγούδια του Cohen. Η παράστασή μας είναι εμπνευσμένη από τα τραγούδια του Cohen και αυτοί εμπνεύστηκαν από αυτήν και τα τραγούδια για να φτιάξουν το mixtape.
Την παράσταση μπορεί να τη δει κάποιος που δεν ξέρει τη ζωή και τα τραγούδια του Leonard Cohen;
Πιστεύω πως ναι. Μπορεί να παρακολουθήσει μια ιστορία ανεξάρτητα από το αν βρει αναφορές. Υπάρχουν αναφορές οι οποίες είναι εμπνευσμένες από τα τραγούδια του Cohen αλλά μπορεί να παρακολουθήσει την ιστορία σαν ιστορία, την ιστορία του Μαρκ. Απλά θα ακούσει ότι ήταν συνδεδεμένος με έναν άνθρωπο, τον Leonard Cohen. Υπάρχουν στοιχεία και αναφορές οι οποίες είναι από αληθινά περιστατικά που έχουν συμβεί στον Cohen απλώς είναι τοποθετημένα με άλλη οπτική σε άλλο άνθρωπο.
Γιατί επιλέξατε τον Leonard Cohen για να στήσετε την παράσταση;
Μας άρεσε ο Cohen. Ο Γρηγόρης έχει και μία μεγαλύτερη τρέλα μαζί του, του άρεσε πάρα πολύ από μικρός. Κάποια στιγμή ήμασταν κάπου έξω οι δύο μας, είχαμε τελειώσει από πρόβα και του είπα γιατί δεν κάνουμε μια έρευνα για να κάνουμε μία παράσταση που θα είναι εμπνευσμένη από δέκα τραγούδια του Cohen -τότε τόσα είχαμε σκεφτεί- και να φτιάξουμε μια μυθοπλασία από αυτό τον κόσμο. Μάλλον είχαμε ακούσει ένα τραγούδι του Cohen και συζητούσαμε πάνω σε αυτό και κάτι μου είπε και από τον τρόπο του κατάλαβα ότι είχε μια μανία με αυτόν. Επειδή το ήξερε κι αυτός και το είχε πολύ, ήξερε και βιογραφικά στοιχεία και έχει αυτή την τρέλα, πίστευα ότι θα ήταν πάρα πολύ καλό να εμπλακούμε. Δεν είχε ξαναγίνει κιόλας κάτι τέτοιο, να στηθεί παράσταση που να μην είναι αφιέρωμα με τραγούδια.
Στην Ελλάδα δεν έχουν γίνει τόσα πολλά παρόλο που είναι πολύ γνωστή η σχέση του με τη χώρα μας, λόγω της Ύδρας.
Όλοι γνωρίζουν τραγούδια του και όντως είναι πολύ δημοφιλής αλλά δεν έχουν μπει πολλοί πιο βαθιά.
Γενικά μας το λένε ότι μετά την παράσταση -όχι μόνο σε αυτή- γυρνάνε σπίτι και θέλουν να εμπλακούν παραπάνω, είτε να ψάξουν είτε να διαβάσουν είτε α βρουν κάτι πάνω στο θέμα με το οποίο έχουμε καταπιαστεί. Κι αυτό όντως είναι κάτι το οποίο είναι πολύ όμορφο να το παθαίνει ο θεατής.
Εσύ ανακάλυψες κάτι που δεν γνώριζες κάνοντας την έρευνα;
Πολλά πράγματα. Κάτι που ανακάλυψα που δεν ήξερα ή δεν το ήξερα τουλάχιστον σε τέτοιο βαθμό -το είδα περισσότερο και στο ντοκιμαντέρ αφότου έγινε η πρεμιέρα- ήταν η σχέση του με τα ναρκωτικά. Μου έκανε τρομερή εντύπωση. Για μεγάλο διάστημα βγαίναν στις συναυλίες και ήταν όλοι χάλια και λες δε γίνεται αυτός ο άνθρωπος να τραγουδάει με τον τρόπο που τραγουδάει και να έχει πάρει ουσίες και να είναι τόσο cool. Αν δεν είχε πάρει πώς θα ήταν; Αυτό μου έκανε μεγάλη εντύπωση όπως και το ότι κάποιες στιγμή έφυγε τελείως, παρόλο που είχε τεράστια επιτυχία, και πήγε μοναχός -κάπου στα 7 χρόνια- και γύρισε χωρίς τίποτα γιατί του τα είχε φάει η μάνατζερ και βγήκε και είπε οκ δεν έχω κανένα θέμα με αυτή τη γυναίκα, μπορεί να σας φαίνεται ηλίθιο αλλά δεν της κρατάω κακία γιατί ήταν μια γυναίκα η οποία ήταν φίλη μου και οκ το έκανε, δεν πειράζει. Επίσης, η κατάθλιψη που είχε. Ήταν κάτι το οποίο δεν το περίμενα γιατί φαινόταν πάρα πολύ ισορροπημένος. Βέβαια είχε πολλά θέματα και κάπως στα τραγούδια του βγαίνει αυτό: η “μοναξιά”, το θέμα με τις γυναίκες το οποίο ενδεχομένως έχει έρθει από τον πατέρα του τον οποίο έχασε σε μικρή ηλικία και είναι και η ιστορία με το παπιγίον*. Όλα αυτά τα οποία είναι πάρα πολύ γοητευτικά. Είχε το attitude του ροκ σταρ όλη του η ζωή παρόλο που τα τραγούδια του είχαν τελείως διαφορετικό ύφος. Υπήρχε στιγμή που ολόκληρη τη συναυλία την είχε κάνει στο δωμάτιο του ξενοδοχείου. Το κουβαλούσε αυτό το ροκ σταρ, εμένα με γοητεύει πάρα πολύ αυτό.
Θα μπορούσες να κάνεις αυτό που έκανε ο Leonard, Που έφυγε από τη χώρα του και ήρθε να ζήσει στην Ύδρα;
Άνετα θα μπορούσα και το ζήλεψα. Ζήλεψα τη ζωή του. Έφυγε χωρίς τίποτα. Καθόταν σε μια ταράτσα με 40 βαθμούς Κελσίου και έγραφε. Αποτυχημένα. (Γελάει.) Όταν δεν ήταν ακόμα γνωστός. Όλη του η ζωή με εντυπωσιάζει και θα ήθελα κι εγώ να την κάνω. (Γελάει.)
Θα πήγαινες και σε ένα μέρος που δεν ξέρεις τη γλώσσα;
Ναι, θα πήγαινα άνετα.
Είναι στα σχέδιά σου κάποια στιγμή να ζήσεις και να δουλέψεις στο εξωτερικό;
Στα σχέδιά μου δεν ξέρω αν είναι. Λέμε σχέδια αλλά σε αυτά θα πρέπει να εμπεριέχεται δράση, ότι πάω προς τα εκεί. Πολλές φορές όμως έχω πει ότι θέλω να φύγω για να δω κάτι άλλο, να πάρω καινούργια ερεθίσματα. Πολλές φορές το έχω πει να ζήσω για ένα διάστημα κάπου αλλού, να γνωρίσω ανθρώπους με άλλες κουλτούρες για μεγάλο διάστημα, να βαρεθώ κι εκεί, να απογοητευτώ και να πάω μετά κάπου αλλού.
Αυτό βέβαια σημαίνει ότι θα σπάσει η ομάδα.
Οι ομάδες μπορούν να έχουν κι ένα διάστημα που δεν κάνουν κάτι. Μπορούμε να πούμε ότι το πιάνουμε ξανά μετά από πέντε χρόνια. Ούτως ή άλλως καλό είναι να συμβαίνει κάτι όποτε είναι ανάγκη. Να γίνονται οι δουλειές όχι επειδή πρέπει να κάνουμε μία δουλειά αλλά να κάνουμε γιατί το έχουμε ανάγκη να κάνουμε ένα συγκεκριμένο project και όντως το θέλουμε να ερευνήσουμε και να καταπιαστούμε και να πούμε κάτι πάνω σε αυτό.
Ήσασταν φίλοι πριν γίνεται ομάδα;
Ο Γρηγόρης έκανε μια παράσταση πάνω σε ένα κείμενο του Αύγουστου Κορτώ κι εκεί με είχε φωνάξει σαν ηθοποιό να πρωταγωνιστήσω στην παράσταση. Δεν γνωριζόμασταν. Ξεκινήσαμε πρόβες, κάναμε την παράσταση, πήγε καλά και μέσα από αυτό γνωριστήκαμε και κολλήσαμε σαν φίλοι. Είχαμε χημεία και είπαμε γιατί δεν κάνουμε κάτι από κοινού; Οπότε έτσι προέκυψε. Ήταν πρώτα επαγγελματική η σχέση αφού δεν γνωριζόμασταν και μετά κατά τη διάρκεια την πορεία μιας παράστασης αναπτύξαμε φιλικές σχέσεις.
Είναι εύκολο να χτιστεί μια φιλία σε αυτή τη συνθήκη;
Όχι, αλλά κάπως το διαχωρίζουμε. Είναι “θέλω” και των δυο. Είναι άλλο να βγούμε να πιούμε ποτά σε ένα μπαρ και να μιλήσουμε περί ανέμων και υδάτων και να κάνουμε χαβαλέ ή να μιλήσουμε για πολιτικά και άλλο το σημείο που θα κάτσουμε να δουλέψουμε. Και κάπως και οι δύο το έχουμε, καταλαβαίνουμε ποιος είναι ο ρόλος του ενός και του άλλου την ώρα της δουλειάς. Δεν θα είναι τελείως αποστασιοποιημένος και αποστειρωμένος , επειδή έχουμε το φιλικό επίπεδο μπορούμε πάνω στη δουλειά και να τσακωθούμε και να μη γίνει κάτι. Να διαπληκτιστούμε, να συγκρουστούμε και να έρθουμε σε αντιθέσεις και να πούμε ότι επαναλαμβανόμαστε ή αυτό δεν χρειάζεται. Μπορώ σε φιλικό επίπεδο να του πω ότι ξέρει τι, αυτό δεν μας χρειάζεται και είναι κάτι προσωπικό σου το οποίο δεν αφορά κανέναν. Εξίσου και ο ΓΡηγόρης να γυρίσει να μου πει αυτό ειναι μια ευκολία σου και πρέπει να πας πιο βαθιά ή να το δεις από αυτή την οπτική ή να κάνεις αυτό. Υπάρχει η άνεση.
Να είστε σκληροί ο ένας με τον άλλο;
Να είμαστε σκληροί αλλά και ουσιαστικοί. Γιατί στοχεύουμε στην καλυτέρευση αυτού που από κοινού πάμε να κάνουμε. Και στην καλυτέρευση του άλλου γιατί υπάρχει και εμπιστοσύνη και αγάπη οπότε θέλεις και ο άλλος να εξελιχθεί.
Όταν βγαίνετε για καφέ παρασύρεστε και μιλάτε για δουλειά;
Θα γίνει κι αυτό. Εγώ είμαι αυτός που το κόβει πολλές φορές που το κόβει ή που βαριέται. (Γελάει.) Λέω δεν θέλω τώρα να μιλήσουμε πάλι για θέατρο, να μη μιλήσουμε πάλι για κάτι, να το διαχωρίσουμε.
Τι ποσοστό της μέρας σου έχει το θέατρο;
24/7.
Αλήθεια;
(Γελάει,) Όχι, έχω και προσωπική ζωή. Μπορώ να κάνω switch on και switch off. Σίγουρα έχω μανία με αυτό. Τα προηγούμενα χρόνια ειδικά δούλευα πάρα πολύ. Έφευγα από το σπίτι 7 το πρωί και γύριζα στις 4. Μπορεί να ήμουν με 3-4 ώρες ύπνο, να ήμουν σε διπλές πρόβες, διπλές παραστάσεις. Τώρα το έχω περιορίσει αυτό. Θέλω να έχω ελεύθερο χρόνο. Θέλω να υπάρχουν περίοδοι που να έχω μόνο παραστάσεις, να μην κάνω πρόβες και να μην είμαι σε δημιουργική διαδικασία. Να βρίσκω πιο πολύ χρόνο και για μένα. Γιατί, κακά τα ψέμματα, αυτό που πρέπει να φέρεις στο θέατρο πρέπει να έχεις και μία ζωή για να μπορέσεις να σκάψεις λίγο στην ψυχούλα σου, να έχεις την εμπειρία για να μπορέσεις αυτό το πράγμα να το καταθέσεις. Αυτή την αλήθεια από την πραγματική σου ζωή για να την δώσεις στον θεατή και να πεις την ιστορία που έχει ζήσει όντως άνθρωπος μέσα στην κοινωνία. Αν δεν εχεις προσωπική ζωή και είσαι μόνο σε ένα θέατρο και δουλεύεις, δουλεύεις, δουλεύεις… θα αναπαράγεις κάτι το οποίο είναι μέσα από αυτό.
*”Όταν πέθανε ο πατέρας μου, γύρισα στο σπίτι, πήγα στην ντουλάπα του και βρήκα ένα παπιγιόν. Δεν ξέρω γιατί το έκανα αυτό, τώρα πια δεν μπορώ ούτε καν να το χρησιμοποιήσω, αλλά έκοψα το ένα κομμάτι του παπιγιόν κι έγραψα κάτι σε ένα κομμάτι χαρτί – νομίζω ότι ήταν κάποιου είδους αποχαιρετισμού – και το έθαψα στην πίσω αυλή του σπιτιού. Ήταν ένα τελετουργικό-απάντηση σε ένα απίστευτο γεγονός” είχε πει ο Leonard Cohen σε συνέντευξή του.