Από την Πέμπτη 11 Ιουνίου κυκλοφορεί στις ελληνικές αίθουσες, σε διανομή Filmtrade, το “Μάντεψε ποιος ήρθε για τα γενέθλιά σου;”. Μια ταινία σκηνοθετημένη από τον ηθοποιό Cédric Kahn, με παρουσία εξαιρετικών ηθοποιών όπως η Catherine Deneuve, η Emmanuelle Bercot, του ίδιου ο Cédric Kahn και του ξεκαρδιστικού Vincent Macaigne.
Πρόκειται για την ενδέκατη κατά σειρά ταινία του Cédric Kahn και ανήκει σε ένα ξεχωριστό είδος: ταινία για την οικογένεια. Ο δημιουργός μιλάει για το πώς προέκυψε, πώς συνέθεσε την οικογένεια της ταινίας αλλά και την πρώτη του συνεργασία ως σκηνοθέτης με την Catherine Deneuve.
Πώς προέκυψε αυτή η ταινία ;
Πώς ξεκίνησε ακριβώς δεν είμαι σε θέση να πω. Αυτό που ξέρω είναι ότι αυτήν την ιστορία την κουβαλούσα μέσα μου για πολύ καιρό, σχεδόν από πάντα. Και μου χρειάστηκε όλος αυτός ο χρόνος κι όλες αυτές οι ταινίες για να μπορέσω να την πω. Από τη στιγμη που το αποφασίσαμε τα πάντα κύλισαν πολύ γρήγορα. Το φθινόπωρο του 2017 μόλις ολοκλήρωσα την προηγούμενη ταινία μου «Η προσευχή». Έγραψα μια σύνοψη είκοσι σελίδων την οποία η παραγωγός Sylvie Pialat διάβασε αμέσως και θεώρησε ότι πρέπει να γίνει ταινία με μια αίσθηση επείγοντος. Από εκεί και πέρα τα πάντα έγιναν με μεγάλη ταχύτητα: το σενάριο, η εύρεση των ηθοποιών και η χρηματοδότηση ολοκληρώθηκαν και γρήγορα ξεκίνησαν τα γυρίσματα. Για εμένα – που είμαι από την φύση μου αργός – όλο αυτό παραήταν ταχύ και ιλιγγιώδες, αλλά το αντιμετώπισα ως πρόκληση.
Όπως στις περισσότερες ταινίες σας ο χαρακτήρας της Claire είναι ένας χαρακτήρας «στα όρια». Είναι όμως η πρώτη φορά που ο χαρακτήρας αυτός είναι γένους θηλυκού.
Ναι αυτό είναι σωστό! Και θα έλεγα γενικότερα ότι σε αυτήν την ταινία οι γυναίκες είναι στο κέντρο της σκηνής. Γυναίκες δυνατές, κωμικές, τραγικές: αυτό είναι ένα θέμα που με απασχολεί και επιτέλους μπόρεσα να μιλήσω γι’ αυτό ! Λάτρεψα τη συνεργασία με όλες αυτές τις ηθοποιούς.
Η ταινία σας μοιάζει να δανείζεται στοιχεία από το θέατρο. Αυτό είναι κάτι που έγινε κατά την διαδικασία της συγγραφής;
Δεν είχα καμιά πρόθεση να κάνω κάτι το θεατρικό. Είναι όμως η φύση του θέματος να δίνει αυτήν την αίσθηση : Υπάρχει ενότητα στον χώρο (το σπίτι) και στον χρόνο (όλα συμβαίνουν σε 24 ώρες) και όλη η δράση είναι οργανωμένη γύρω από τα γενέθλια της μητέρας. Η ταινία έχει «χτιστεί» γύρω από τρεις πράξεις και υπάρχουν αρκετοί διάλογοι. Η αίσθηση της θεατρικότητας προκύπτει από το ότι και οι χαρακτήρες οι ίδιοι αισθάνονται ότι είναι σε μια σκηνή και μερικές φορές υποδύονται ρόλους, που τους επιβάλλονται σαν να ήταν στο θέατρο.
Στην ταινία υπάρχει και μια ελαφρότητα, μια αίσθηση καλής διάθεσης…
Γενικά η κωμωδία και η τραγωδία συνυπάρχουν μέσα στην ταινία. Ήθελα να πω μια ιστορία για μια οικογένεια λίγο τρελή αλλά και πολύ ευτυχισμένη, όπου όλοι έχουν την δυνατότητα να εκφράσουν την φαντασίωση τους, την δημιουργικότητα τους. Οι μεταξύ τους σχέσεις είναι σκληρές αλλά και ζωντανές. Κάποιες φορές λέγονται φοβερά πράγματα. Ήθελα το σύνολο να είναι κάπως φευγάτο, τα παιδιά να είναι ασυγκράτητα, να πίνουν κρασί, να σκαρφαλώνουν στα τραπέζια, και οι ενήλικες να είναι σαν παιδιά, με μια αληθινή αίσθηση ελευθερίας. Όλα να είναι ενστικτώδη, στιγμιαία, το ακριβώς αντίθετο μιας οικογένειας που όλη έχει κάνει ψυχανάλυση. Επίσης ήθελα να υπάρχει και ένα στοιχείο σασπένς. Η άφιξη της Claire μοιάζει να δυναμιτίζει την ομάδα. Όμως, καθώς η ιστορία αναπτύσσεται, μέσα από τις αποκαλύψεις, τις μεθοδεύσεις και τις ανατροπές, η σιγουριά του θεατή κλονίζεται. Η άφιξη της Claire θέτει εξ αρχής πολλά ερωτήματα, καθώς λείπει χρόνια, φτάνει με όλα της τα υπάρχοντα, δεν έχει προσκληθεί για τα γενέθλια της μητέρας της κι η κόρη της μένει με τους παππούδες… Τίποτα δεν είναι κανονικό, ενώ όλοι παριστάνουν πως όλα είναι, κι αυτό είναι ίσως το πιο παράξενο πράγμα. Και έτσι, όταν τα ερωτήματα πολλαπλασιάζονται η ταινία γίνεται μια έρευνα πάνω σε αυτόν τον χαρακτήρα. Έτσι σιγά σιγά το μυστήριο πυκνώνει και πια δεν ξέρουμε ποιος λέει την αλήθεια, ποιος ψεύδεται, ποιος είναι ο ένοχος και ποιος το θύμα. Είναι σαν ένα παιχνίδι με καθρέφτες και όλοι μοιάζει να μην μπορούν μείνουν ανέπαφοι από τους μπελάδες της Claire.
Με όλους αυτούς τους πολύχρωμους χαρακτήρες και τους αιχμηρούς διαλόγους το “Μάντεψε ποιος ήρθε για τα γενέθλιά σου;” είναι μια ταινία σπουδαίων ηθοποιών. Πώς συνθέσατε αυτήν την οικογένεια;
Με μεγάλη μεθοδικότητα. Ο ακρογωνιαίος λίθος προφανώς ήταν η επιλογή της Catherine Deneuve στο ρόλο της μητέρας προφανώς. Το στάτους της, η αύρα της, η ανθρωπιά της: όλα σε πλήρη συμφωνία με τον χαρακτήρα. Κι όταν συμφώνησε, αμέσως προχωρήσαμε να αναπτύξουμε την οικογένεια γύρω της. Ως αστείο είπα στην Sylvie Pialat ότι ο ρόλος του μεγαλύτερου αδερφού που λύνει όλα τα προβλήματα θα μου ταίριαζε γάντι και για κάποιο λόγο της φάνηκε καλή ιδέα. Αποφάσισα να εμπιστευτώ το ένστικτό της, αν και μέσα μου είχα πολλές αμφιβολίες. Μετά αρχίσαμε να δουλεύουμε με τον Antoine Carrard – με τον οποίο συνεργάζομαι πάντα στο κάστινγκ – διαβάζοντας το σενάριο με πολλούς διαφορετικούς ηθοποιούς. Είχα ανάγκη να «δω» αυτήν την οικογένεια και να σταματήσει να είναι μια θεωρητική ιδέα. Ήταν μια ομαδική δουλειά μέχρι να βεβαιωθούμε ότι όλα τα στοιχεία αυτού του πίνακα ήταν στην θέση τους. Και φτάσαμε μια μέρα να κάθονται όλοι γύρω από το τραπέζι για να διαβάσουμε το σενάριο κι όλα τα «όργανα της ορχήστρας» έμοιαζε να είναι τα σωστά. Αυτήν την αίσθηση δεν την έχασα ποτέ κατά την διάρκεια των γυρισμάτων.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που σκηνοθετείτε την Catherine Deneuve.
Πράγματι και είχα ένα κάποιο άγχος, αλλά με το που ξεκίνησαν τα γυρίσματα όλα ήταν πολύ πιο απλά από ό,τι με πολλούς άλλους ηθοποιούς. Έχει μεγάλη ικανότητα να ζει την στιγμή κατά τα γυρίσματα και να έχει μια αναλαφρότητα γύρω από τον χαρακτήρα της. Επίσης έχει μεγάλη περιέργεια για το πώς στήνεται μια σκηνή κι έτσι ήμουν απολύτως ανοιχτός μαζί της σε όλα.
