Παρά τις αντίξοες συχνά καιρικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα τους, οι Νορβηγοί επιδιώκουν να περνούν όσο μπορούν μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους στη φύση. Ανάμεσα στις αγαπημένες τους δραστηριότητες για το Σαββατοκύριακο, όπως σχολιάζει η Νορβηγίδα δημοσιογράφος Shazia Majid σε ένα νέο άρθρο στην Guardian, είναι το σκι, η συλλογή μανιταριών και μούρων, και η ορειβασία.
Πρόσφατα λοιπόν η Νορβηγία αποφάσισε να ακυρώσει μια καμπάνια με στόχο την προσέλκυση περισσότερων τουριστών από το εξωτερικό, δίνοντας προτεραιότητα στην προστασία του περιβάλλοντός τους, σύμφωνα με τη Majid.
Τα τελευταία χρόνια είδε, όπως και πολλές άλλες χώρες, αύξηση της τουριστικής κίνησης, ειδικά σε δημοφιλείς προορισμούς σαν το πανέμορφο Lofoten, όπου η επισκεψιμότητα την περίοδο 2022-23 ανέβηκε κατά 15%. Αυξήθηκε, επίσης, η κυκλοφορία των οχημάτων στους δρόμους της, καθώς πολλοί Ευρωπαίοι επιλέγουν τη Νορβηγία για ένα road trip. Για να ελέγξει ωστόσο τις επιπτώσεις του τουρισμού, ή καλύτερα του υπερτουρισμού, αποφάσισε όχι να επιβάλει «φόρους τουριστών» όπως εκείνος στη Βενετία, του ύψους των 5 ευρώ, αλλά να περιορίσει τη χρηματοδότηση σε τουριστικές καμπάνιες.
Η Νορβηγία για να ελέγξει τις επιπτώσεις του τουρισμού αποφάσισε όχι να επιβάλει «φόρους τουριστών» όπως εκείνος στη Βενετία, του ύψους των 5 ευρώ, αλλά να περιορίσει τη χρηματοδότηση σε τουριστικές καμπάνιες.
«Η φύση και οι υπαίθριες δραστηριότητες είναι ένας απαραίτητος για εμάς αντιπερισπασμός στους ψυχρούς, δριμείς και ανελέητους, σκοτεινούς χειμώνες που διαρκούν περίπου έξι μήνες τον χρόνο και στους οποίους η ημέρα διαρκεί μόλις πέντε με έξι ώρες στον νότο, ενώ στις αρκτικές νύχτες του βορά ο ήλιος για πολλούς μήνες δεν ξεπερνάει το ύψος του ορίζοντα. Είναι προτιμότερο να διασχίζεις τα δάση με τα σκι σου παρά να νιώθεις φυλακισμένος μέσα στο ίδιο σου το σπίτι» γράφει η αρθρογράφος και προσθέτει: «Αλλά αυτό θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο εξαιτίας του τουρισμού, αρκεί να δείτε τι έχει προκαλέσει στις Άλπεις: χωριά πηγμένα στον κόσμο, κυκλοφοριακή συμφόρηση και διαλυμένες πίστες για σκι».
Οι δραστηριότητες στη φύση είναι βαθιά ενσωματωμένες στην κουλτούρα μιας χώρας όπου ο καθένας έχει το δικαίωμα να περιπλανηθεί ελεύθερα στην άγρια φύση και να κατασκηνώσει, ακόμα και σε ένα ιδιόκτητο κομμάτι γης, με τη μοναδική προϋπόθεση η σκηνή να απέχει τουλάχιστον 150 μέτρα από το πλησιέστερο σπίτι και η ελεύθερη κατασκήνωση να μην υπερβαίνει τις δύο μέρες.
«Μια ακόμα μοναδική παράδοση -προσθέτει η Majid- από τον Νορβηγικό Οργανισμό Τουρισμού είναι να δίνει στα μέλη του πρόσβαση σε εκατοντάδες ξύλινες καλύβες σε απομακρυσμένες, γραφικές περιοχές, οι περισσότερες με υπαίθριες τουαλέτες, χωρίς θέρμανση ούτε νερό, αρκεί να τις φροντίσουν και να τις αφήσουν “όπως τις βρήκαν”, δηλαδή να τις αφήσουν καθαρές και να επιδιορθώσουν οποιαδήποτε ζημιά προκαλέσουν. Και οι ξένοι τουρίστες επιτρέπεται να γίνουν μέλη του Οργανισμού, εξασφαλίζοντας πρόσβαση σε αυτές τις καλύβες, αλλά σύμφωνα με πληροφορίες του Οργανισμού έχουν επιλέξει συνειδητά να μη διαφημίσουν αυτή την υπηρεσία».
«Ο Νορβηγικός Οργανισμός Τουρισμού δίνει στα μέλη του πρόσβαση σε εκατοντάδες ξύλινες καλύβες σε απομακρυσμένες, γραφικές περιοχές, οι περισσότερες με υπαίθριες τουαλέτες, χωρίς θέρμανση ούτε νερό, αρκεί να τις φροντίσουν και να τις αφήσουν “όπως τις βρήκαν”, δηλαδή να τις αφήσουν καθαρές και να επιδιορθώσουν οποιαδήποτε ζημιά προκαλέσουν».
Φυσικά, η νορβηγική οικονομία βασίζεται περισσότερο στην εξόρυξη πετρελαίου παρά στον τουρισμό. Όπως μάλιστα επισημαίνει η δημοσιογράφος, διχάζεται ανάμεσα στο δίλημμα να διατηρήσει τα προνόμια που απορρέουν από την πετρελαιοπαραγωγή και να προστατεύσει το περιβάλλον.
«Κάποιος θα έλεγε επίσης ότι η προστασία της νορβηγικής φύσης και κληρονομιάς κρύβει ρατσισμό και εθνικισμό, αλλά πιστεύω ότι πηγάζει από τον σεβασμό προς το τοπίο και τις τοπικές παραδόσεις» προσθέτει.
Στην προσπάθεια της χώρας να διατηρήσει την οικονομία της ενώ προσαρμόζεται στα κλιματικά δεδομένα οι αρχές προσπαθούν εδώ και χρόνια να τοποθετήσουν ανεμογεννήτριες κατά μήκος των ακτών, για να ενισχύσουν την παραγωγή αιολικής ενέργειας, αλλά οι τοπικοί κάτοικοι αντιστέκονται, καθώς θεωρούν ότι καταστρέφουν το φυσικό περιβάλλον.
Μακροπρόθεσμα, πιστεύει η δημοσιογράφος, θα γίνει πιο δύσκολο για τη Νορβηγία να συνεχίσει να αντιστέκεται στον τουρισμό, καθώς ακόμα και αυτή αντιμετωπίζει προβλήματα πληθωρισμού, υψηλά επιτόκια και υποτίμηση του νομίσματος. Ακόμα και η Νορβηγία, που έχει ένα από τα καλύτερα συστήματα κρατικής πρόνοιας στον κόσμο, αδυνατεί επίσης να προστατεύσει επαρκώς τις πλέον ευάλωτες κοινωνικά ομάδες της. «Ένα στα δέκα παιδιά στη Νορβηγία μεγαλώνει στη φτώχεια και πολλά από αυτά ανήκουν σε ομάδες μεταναστών. Επίσης, ο τουρισμός ενδεχομένως να αποτελεί μια εναλλακτική στη βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων. Αλλά υπάρχει ακόμα χρόνος για την εφαρμογή μέτρων που θα υποδέχονται θερμά τους τουρίστες ενώ ταυτόχρονα σέβονται το περιβάλλον. Οι επισκέπτες χρειάζονται πιο ξεκάθαρες οδηγίες για το πώς θα προστατεύσουν τον εαυτό τους και τη φύση. Χρειάζονται επίσης κατάλληλες υποδομές, που δεν επιβαρύνουν το τοπίο, και αυστηρότερους κανονισμούς – όπως αυτός που εφαρμόστηκε στο Bergen, όπου δεν επιτρέπεται καθημερινά η έλευση άνω των 8.000 τουριστών από κρουαζιερόπλοια. Μπορεί η λύση για τη Νορβηγία να μην είναι να βάλει εισιτήριο για εντυπωσιακά αξιοθέατα όπως το Pulpit Rock, αλλά σίγουρα είναι το να προσπαθήσει να περιορίσει τον αριθμό των αφίξεων στη χώρα».
