Ένα χρόνο μετά τις πολύ επιτυχημένες «Αινιγματικές παραλλαγές», ο Σωτήρης Τσαφούλιας επιστρέφει στο θεατρικό σανίδι, και συγκεκριμένα στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, ανεβάζοντας ένα ακόμα διαχρονικό έργο του Έρικ Εμμανουέλ Σμιτ, τον «Επισκέπτη». Αυτή η αλληγορία για τον άνθρωπο και το Θείο, που συνδυάζει αληθινά γεγονότα και πρόσωπα με τη μυθοπλασία, έρχεται από την 1η Φεβρουαρίου, για λίγες παραστάσεις, με τους ηθοποιούς Μάνο Βακούση, Φώτη Θωμαΐδη, Μαρία Παπαλάμπρου και Δημήτρη Παπαδάτο.
Ο «Επισκέπτης» μάς μεταφέρει στη Βιέννη του 1938. Οι Ναζί έχουν εισβάλει στην Αυστρία και καταδιώκουν τους Εβραίους. Ο Σίγκμουντ Φρόιντ εξακολουθεί να πιστεύει στο μέλλον και αρνείται να φύγει. Αλλά αυτό το απόγευμα του Απριλίου, η Γκεστάπο συλλαμβάνει την κόρη του Άννα και την παίρνει για ανάκριση. Ο Φρόιντ παραμένει μόνος και απελπισμένος όταν, ξαφνικά, ένας άγνωστος μπαίνει από το παράθυρο. Ποιος είναι; Ένας τρελός; Ένας μάγος; Είναι όλο αυτό απλώς ένα όνειρο; Είναι μια ενσάρκωση της αντίληψής μας για το υποσυνείδητο του Φρόιντ; Ή είναι πράγματι, όπως ισχυρίζεται, ο Θεός αυτοπροσώπως;
Όπως επισήμανε ο σκηνοθέτης στη συνέντευξη τύπου, λίγες μέρες πριν από την πρεμιέρα: «Ο Επισκέπτης δεν είναι ένα πολιτικό έργο που αφορά στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την εισβολή των Ναζί. Έχει να κάνει με την πίστη του ανθρώπου σε αυτό που ονομάζουμε Θείο. Ο Σμιτ, στην προσπάθειά του να συνομιλήσει με τον Θεό, ως απόλυτο εκφραστή της πίστης, βάζει σε επίπεδο μυθοπλασίας τον Φρόιντ, τον μεγαλύτερο υποστηρικτή του αντιθεϊσμού, να συναντηθεί μαζί του».
«Ο Σμιτ, στην προσπάθεια του να συνομιλήσει με τον Θεό, ως απόλυτο εκφραστή της πίστης, βάζει σε επίπεδο μυθοπλασίας τον Φρόιντ, τον μεγαλύτερο υποστηρικτή του αντιθεϊσμού, να συναντηθεί μαζί του»
Ο Σωτήρης Τσαφούλιας πρόσθεσε: «Στο πρόσωπο των Ναζί έχουμε την έκφραση οποιουδήποτε είδους ολοκληρωτισμού ή φασισμού και στο πρόσωπο των Εβραίων έχουμε όλες τις κατηγορίες-ομάδες ανθρώπων που βάλλονται τα τελευταία χρόνια – ομοφυλόφιλους, Ρομά, γυναίκες – δηλαδή κάθε τι που οι άνθρωποι με ολοκληρωτική σκέψη βλέπουν ως αντίπαλο και δαιμονοποιούν».
«Το έργο αυτό μάς μιλά για την αμφιβολία» σχολίασε ο Μάνος Βακούσης, που θα απολαύσουμε στο ρόλο του Επισκέπτη. «Κατά βάθος δεν πιστεύουμε σε τίποτα, είμαστε ανελεύθεροι, με τις εμμονές μας σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο».
Ο Φώτης Θωμαΐδης, ο οποίος ερμηνεύει τον Σίγκμουντ Φρόιντ, εξέφρασε θαυμασμό για αυτό το τόσο έντονο σε συναισθήματα, αντιπαραθέσεις, ιδέες, αναζητήσεις έργο και για τη συνάντησή του με τον Σωτήρη Τσαφούλια. Το να σε αποκαλούν Φρόιντ, έστω και στη σκηνή, δεν είναι και το πιο εύκολο, όπως είπε. Για εκείνον ήταν μια πρόκληση, στην οποία ανταποκρίθηκε σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη.
«Το έργο αυτό μάς μιλά για την αμφιβολία. Κατά βάθος δεν πιστεύουμε σε τίποτα, είμαστε ανελεύθεροι, με τις εμμονές μας σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο».
«Έναν άνθρωπο με πολύ ελεύθερο πνεύμα, που μεταφέρει και στον τρόπο με τον οποίο σκηνοθετεί, αφήνοντας τον ηθοποιό να δημιουργήσει και να εκφραστεί»: Έτσι περιέγραψε τον Σωτήρη Τσαφούλια η Μαρία Παπαλάμπρου, που υποδύεται την Άννα Φρόιντ.
Τέλος, ο Δημήτρης Παπαδάτος μίλησε για την εμπειρία του να συμμετέχεις σε ένα τόσο δυνατό έργο ενσαρκώνοντας τον Ναζί Αξιωματικό: «Εκπροσωπώ το κακό, ό,τι μας φοβίζει και μας τρομάζει. Παρόλα αυτά και ο Αξιωματικός είναι ένας άνθρωπος. Άραγε, το κακό και το μαύρο έχει και κάτι λευκό μέσα του; Μπορεί να αμφιβάλει; Θα το δείτε στην παράσταση».
Σύντομα έρχεται συνέντευξη του Σωτήρη Τσαφούλια και της Μαρίας Παπαλάμπρου στο marieclaire.gr, όπου μιλούν για την παράσταση, το #metoo και το ζήτημα της θείας δίκης.
Info
«Ο Επισκέπτης», από 1η Φεβρουαρίου, Τετάρτη & Κυριακή: 18:30, Πέμπτη & Παρασκευή: 21:00, Σάββατο: 18:30 & 21:00, στο Θέατρο του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206, Ταύρος, Αθήνα, τηλ. 2103418550, mcf.gr, info@mcf.gr, Προπώληση εισιτηρίων: www.ticketservices.gr.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Σωτήρης Τσαφούλιας – Αντώνης Γαλέος. Σκηνοθεσία: Σωτήρης Τσαφούλιας. Σκηνογράφος-Ενδυματολόγος: Πολυτίμη Μαχαίρα. Μουσική σύνθεση: Θοδωρής Οικονόμου. Σχεδιασμός φωτισμών: Σωτήρης Τσαφούλιας – Έλενα Πετροπούλου. Φωτογράφιση: Πέτρος Χόντος. Παίζουν: Μάνος Βακούσης, Μαρία Παπαλάμπρου, Φώτης Θωμαΐδης, Δημήτρης Παπαδάτος. Παραγωγή: Robin 4 Arts.