Φιντανάκι από τα λίγα, η Μάιρα Γραβάνη, πριν ακόμη κλείσει τετραετία από τη στιγμή που αποφοίτησε από το θέατρο Τέχνης, έχει προλάβει να συνεργαστεί με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό (στην εμβληματική παράσταση “Κομμώτριες Μεταπολίτευση”), να υποδυθεί τη Δυσδαιμόνα στην παράσταση “Οθέλλος” των Αιμίλιου Χειλάκη και Μανώλη Δούνια και δώσει πνοή σε πασίγνωστους στίχους της Ελληνικής ποίησης σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου. Ο τελευταίος, αφού εμπνεύστηκε από το ποίημα του Ανδρέα Εμπειρίκου “Εις την Οδό των Φιλελλήνων” και εμπιστεύτηκε την επιλογή ερωτικών κειμένων, από τη Σαπφώ μέχρι τον Σολωμό και από τον Καβάφη μέχρι τον Ελύτη, στον Στρατή Πασχάλη, μάς έδωσε τη “Δόξα Κοινή”, μία παράσταση που συνεχίζεται με μεγάλη επιτυχία στο θέατρο Πορεία έως τις 21 Φεβρουαρίου. Η Μάιρα Γραβάνη, μεγαλωμένη στα Βριλήσσια και με σπουδές ψυχολογίας στις αποσκευές της (κυριολεκτικά, αφού σπούδασε στο πανεπιστήμιο του Γκρίνουιτς), είναι πολύ ώριμη από την ηλικία της, ίσως επειδή κουβαλά ήδη το βάρος μίας γενιάς που ενηλικιώθηκε μέσα στην κρίση. Αυτό δεν της στερεί τον αυθορμητισμό και την τρέλα που χαρακτηρίζει τους αληθινούς καλλιτέχνες και μας κάνει να ανυπομονούμε να δούμε τα επόμενα βήματά της.
Με τι έχεις συνδυάσει την ποίηση;
Το πρώτο πράγμα που μου ήρθε στο μυαλό είναι η φράση «η ποίηση ανήκει σε αυτούς που την έχουν ανάγκη». Οι στιγμές που έχω μεγαλύτερη ανάγκη την ποίηση είναι όταν νιώθω αποπροσανατολισμένη, όταν νιώθω ότι χάνω το κέντρο μου και έχω ανάγκη από νοηματοδότηση, να έρθω σε επαφή με την ομορφιά και την καθολικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης.
Το ρώτησα αυτό γιατί σκεφτόμουν ότι πολλοί άνθρωποι συνδυάζουν την ποίηση με κάτι ρομαντικό ή τον έρωτα, ενώ στην πραγματικότητα η ποίηση ασχολείται με όλα, τη ζωή, τα σκοτάδια της ανθρώπινης ψυχής, το θάνατο, μπορεί να είναι πολιτική, αιχμηρή…Νιώθεις κι εσύ ότι υπάρχει αυτή η παρανόηση;
Υπάρχει αυτή η παρανόηση που περιγράφεις, σίγουρα. Έτσι όπως το βλέπω, η ποίηση είναι ένα είδος «ύμνου» και ίσως αυτό το αίσθημα της ανάτασης που συνοδεύει την καλή ποίηση συμβάλει σε αυτή την παρανόηση. Και έχοντας πει όλα αυτά θα σου απαντήσω ότι και εγώ βρίσκω τον εαυτό μου να καταφεύγω στην ποίηση σε στιγμές που αισθάνομαι ερωτευμένη, ίσως γιατί ο έρωτας έχει πολύ σκοτάδι και ξεβόλεμα και «χάσιμο κέντρου». Επίσης όταν νιώθω έλλειψη έμπνευσης, τότε νιώθω ότι έχω ανάγκη την ποίηση.
Τα ποιήματα που ακούμε στην παράσταση τα γνώριζες όλα από πριν ή υπήρξε κάποιο που σε ξάφνιασε;
Τα περισσότερα ποιήματα μού ήταν ήδη οικεία. Βρίσκω την σύνθεση που έκανε ο Στρατής Πασχάλης πολύ ενδιαφέρουσα καθώς φώτισε και ανέδειξε το καθένα. Νιώθω ότι μέσα από αυτή την παράσταση συνδέθηκα πολύ με το «Οι μπεάτοι ή της μη συμμορφώσεως οι Άγιοι» του Ανδρέα Εμπειρίκου, ποίημα του οποίου την ύπαρξη αγνοούσα μέχρι πρότινος. Ένιωσα πολύ έντονα ότι «μιλάει» στην παρούσα ψυχική μου κατάσταση! Το ποίημα αυτό του Εμπειρίκου μιλάει για τη γέννηση και την ανάγκη για γέννηση “νέων παραδείσων” και προτείνει ότι αυτοί θα έρθουν, θα προκύψουν από απροσδόκητα, φλεγόμενα και σκοτεινά μέρη.
Με τους περισσότερους από τους ηθοποιούς που στελεχώνουν το θίασο της παράστασης “Δόξα Κοινή”, ανήκετε στην ίδια γενιά, έχετε τις ίδιες αγωνίες;
Με τα παιδιά στην παράσταση είμαστε πάνω κάτω όλοι κοντά στην ηλικία, ανήκουμε στην ίδια γενιά και μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση το πόσο γρήγορα «ταίριαξε» αυτή η ομάδα. Μπορώ πολύ εύκολα να διακρίνω ποσό διαφορετικοί μεταξύ μας είμαστε και την ίδια στιγμή με πόσο κοινό τρόπο συναντιόμαστε σε αυτή τη παράσταση.
Ζεις σε μια χώρα που πλέον όλο και πιο συχνά απαξιώνει τον πολιτισμό και τους ανθρώπους του. Τι σκέφτεσαι για όσα συμβαίνουν γύρω σου και την υποβάθμιση του επαγγέλματός σου από την Πολιτεία;
Η αλήθεια είναι ότι διάλεξα αυτό το επάγγελμα ενώ ήταν ήδη σε πλήρη απαξίωση. Ξέρεις-και με σοκάρει πολύ αυτό- ανήκω σε μια γενιά που μεγάλωσε μέσα σε ένα κλίμα γενικής απαξίωσης και απομυθοποίησης, όποτε δυστυχώς δεν με σοκάρει η απαξίωση και της δουλειάς μας. Με θυμώνει και με στεναχωρεί η πολιτική στάση της χώρας και απέναντι στον πολιτισμό. Αλλά δυστυχώς δεν περίμενα και κάτι άλλο, από την άποψη του ότι ποτέ δεν έχω νιώσει διαφορετικά. Ένα σύμπτωμα του προβλήματος της γενιάς μου είναι ότι αφού κανένας δεν είναι σε θέση να μας βοηθήσει δεν χρειαζόμαστε κανέναν, είμαστε αυτάρκεις -μία σκέψη που είναι πολύ επικίνδυνη. Γι’ αυτό βλέπω θετικά τις συλλογικές προσπάθειες που γίνονται το τελευταίο διάστημα. Το να αντιδράσεις σε κάτι τόσο άδικο είναι το μόνο που μπορείς και κατά κάποιον τρόπο οφείλεις να κάνεις.
Με αφορμή το γεγονός ότι η ποίηση είναι κάτι που μας συγκινεί, αναρωτιέμαι τι είδες τελευταία και σε συγκίνησε.
Είδα πρόσφατα ένα ντοκιμαντέρ που έλεγε ότι σε μερικά δισεκατομμύρια χρόνια ο γαλαξίας μας θα συγκρουστεί με την Ανδρομέδα και ότι από αυτή τη σύγκρουση η ανθρωπότητα μάλλον θα επιβιώσει, αλλά θα αλλάξει για πάντα ο ουρανός όπως τον ξέρουμε. Δεν ξέρω γιατί, αλλά με συγκινεί παρά πολύ η σκέψη ότι θα γεννηθούν άνθρωποι που δεν θα έχουν δει ποτέ τον ουρανό.
Τι σχέδια έχεις για το άμεσο μέλλον;
Θα κυκλοφορήσει μια ταινία μικρού μήκους σε σκηνοθεσία του Αλέξη Μουρτζανού. Είναι η πρώτη ταινία και για εκείνον και για μένα και είμαι πολύ χαρούμενη γι’ αυτό! Την λένε Dramaquine και ακολουθεί την ιστορία της Σοφίας, μια κοπέλας που νιώθει χαρούμενη σε έναν κόσμο όπου όλοι είναι δυστυχισμένοι. Αποφασίζει λοιπόν να πάρει τα χάπια Dramaquine, που είναι κάτι σαν «καταθλιπτικά χάπια» προκειμένου να κάνει blend in με τους υπόλοιπους!
