Τις ρίζες της πατριαρχίας προσπαθεί να «χτυπήσει» η παράσταση «Ικέτιδες» σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη, που βρίσκεται ήδη σε περιοδεία σε όλη την Ελλάδα.
Η πρεμιέρα της παράστασης πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στους Δελφούς τον περασμένο Ιούλιο, αποδεικνύοντας πως το κοινό έχει ανάγκη από έργα που πραγματεύονται ζητήματα που αφορούν τόσο το ίδιο ως ξεχωριστές προσωπικότητες, όσο ως και σύνολο.
Εξήντα χρόνια μετά το πρώτο της ανέβασμα, το Θέατρο του Νέου Κόσμου και το Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν, παρουσιάζουν την εμβληματική τραγωδία με έναν θίασο γεμάτο αξιόλογους καλλιτέχνες και έναν πολυπληθή Χορό. Στις παραστάσεις στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου θα εμφανίζεται ως σολίστ, μαζί με τις χορωδούς από το δικό της γυναικείο χορωδιακό σχήμα CHÓRES, που παίρνουν μέρος στον εντυπωσιακό πενηνταμελή Χορό, η Μαρίνα Σάττι.
Λένα Παπαληγούρα και Λουκία Μιχαλοπούλου μαζί με τους Γιάννη Τσορτέκη και Άκη Σακελλαρίου, συνθέτουν το εξαιρετικό πρωταγωνιστικό σύνολο μιας παράστασης που σηματοδοτείται από την επιστροφή της κορυφαίας Ελληνίδας τραγωδού Λυδίας Κονιόρδου στο αργολικό θέατρο.
Λίγο πριν η παράσταση παρουσιαστεί στην Επίδαυρο μιλήσαμε με τη Λουκία Μιχαλοπούλου τόσο για τα ερωτηματικά που γεννά το έργο, τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, αλλά και το βάρος του να «οδηγεί», παρέα με τη Λένα Παπαληγούρα, την παράσταση. Η Λουκία Μιχαλοπούλου έχει διαγράψει μια πολύ αξιόλογη πορεία στον χώρο της υποκριτικής έχοντας λάβει μέρος σε πολύ επιτυχημένες και ιδιαίτερες παραγωγές, που άφησαν έντονα το στίγμα τους. Έχει τιμηθεί με το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη».
Ο κόσμος αγκάλιασε την παράσταση, ήδη από την πρεμιέρα της στους Δελφούς. Πώς νιώθετε γι’ αυτό και πού πιστεύετε οφείλεται;
Είναι πολύ όμορφο το πώς ο κόσμος έχει ανάγκη να δει Θέατρο. Να μαζευτεί σε έναν χώρο, ακόμα και με 40 βαθμούς πάνω σε πλάκες που καίνε, και να παρακολουθήσει μια παράσταση. Ευτυχώς η δική μας είναι μικρής διάρκειας. Αυτή η αγκαλιά, οφείλεται, νομίζω, και στο ότι πρόκειται για μια ιστορία όχι τόσο δημοφιλή, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή αξιόλογων συντελεστών. Είναι ένας μεγάλος θίασος, πράγμα σπάνιο σε καλοκαιρινές περιοδείες και αυτό με τη σειρά του, ίσως, μοιάζει εντυπωσιακό.
Θεωρείτε πως το θέμα που πραγματεύεται παίζει ρόλο στην επιτυχία του;
Είναι πολλά τα θέματα που θίγει το έργο. Πρόκειται, όμως, για ένα πολύ σκοτεινό παραμύθι. Και ακόμα και οι πιο σκληρές και φρικιαστικές ιστορίες όταν λέγονται με τη μορφή παραμυθιού και με έναν τόσο υπέροχο, από γραφής, λόγο, με τέτοια μουσικότητα, σε τρομάζουν λιγότερο, γίνονται σχεδόν θελκτικές .
Υποδύεστε την Αμυμώνη. Ποιο στοιχείο του ρόλου σας ξεχωρίζετε και πόσο η Αμυμώνη μοιάζει με τη σύγχρονη γυναίκα;
Την πίστη της. Είναι έτοιμη για όλα, προκειμένου να μην παραδοθεί στη μοίρα της. Δυναμική, αλλά και με μια αθωότητα παράξενη, σαν αυτή του καμικάζι. Όπως και εκείνη, οι γυναίκες καλλιεργούν τον δυναμισμό τους στην εποχή μας, παρουσιάζονται αυτόνομες και με χαρακτηριστικά, θα έλεγε κανείς, πιο αντρικά. Κοντράρουν, κατά έναν τρόπο, τη «γατίσια» φύση τους.
Οι γυναίκες την περίοδο που περιγράφει το έργο ουσιαστικά «δεν υπήρχαν». Κατανοούμε πόσα βήματα εξέλιξης έχουν γίνει; Πόσο μακριά πιστεύετε ότι βρισκόμαστε από την ισότητα των φύλων;
Στο έργο οι γυναίκες χρησιμοποιούνται ως πιόνια από τον πατέρα τους, καταδιώκονται από τους ξαδέλφους τους, απειλείται συνέχεια το σώμα τους, ελπίζουν κάποιες σε μια αυτονομία, ελπίζουν ότι μπορεί η γνώμη τους να ακουστεί, όμως κανείς πέρα από τον Πελασγό-τον δημοκράτη του Άργους- δεν τις ρωτάει τι θέλουν.
Οπότε με αυτά τα δεδομένα ή θέση της γυναίκας έχει με τα χρόνια μια σημαντική εξέλιξη, ειδικά αν σκεφτούμε ότι κάποτε δεν είχαν καν το δικαίωμα στη γνώση. Είναι πολύ θλιβερό, όμως, το πώς έχει καλλιεργηθεί η αντίληψη ότι αυτό το φύλο είναι υποδεέστερο.
Παρ’ όλα αυτά δε βρίσκω ότι και η θέση των αντρών είναι σε καλύτερη μοίρα. Μπλοκαρισμένοι και εκείνοι προσπαθούν να υπάρξουν. Η εποχή μας είναι μια εποχή με ολοφάνερη κρίση ταυτότητας σε όλα τα επίπεδα, τα δύο ετερόκλητα φύλα θα πρεπε να λειτουργούν αλληλοσυμπληρωματικά και οι διάφορες τους θα έπρεπε να προκαλούν φως και όχι σύγκρουση και χάος.
Πέρα από τη θέση της γυναίκας, το έργο αγγίζει και ζητήματα όπως το προσφυγικό και η βία. Τελικά, αλλάζουν τα πράγματα ή η ζωή κάνει απλώς κύκλους;
Προφανώς και οι εποχές κάνουν κύκλους, ακόμα και παράλληλους κύκλους που κάθε φορά κάποιοι φωτίζονται και κάποιοι μένουν στη σκιά. Η κίνηση σε όλα τα ζητήματα είναι διαρκής, οι ταχύτητες αλλάζουν και αυτό είναι το πιο τρομακτικό. Στις Ικέτιδες υπάρχει τρομερό υλικό για πολλά θέματα. Αυτό, όμως, που εμένα με απασχολεί περισσότερο είναι η ερώτηση της Αμυμώνης «Και τώρα; Τι;». Τα ερωτηματικά του έργου έχουν πολύ ενδιαφέρον και νομίζω είναι και το βασικότερο στοιχείο που το κάνει τόσο επίκαιρο.
Μπορούν οι ηρωίδες του έργου να αποτελέσουν πρότυπα για τις γυναίκες σήμερα;
Κάποιες γυναίκες θα αναγνωρίσουν στοιχεία -αντί ηρωίδες, όπως και πολλοί άντρες αντίστοιχα. Νομίζω πως το σημαντικό δεν είναι να αντιμετωπίσουν τους ήρωες ως πρότυπα, αλλά ως κάτι το οικείο και ανθρώπινο. Θα μπορούσε να είναι η κόρη τους, η αδελφή τους, η φίλη τους σε μια παρόμοια θέση -ακόμα και αν κουβαλούν μια ισχυρή, μυθική ιστορία.
Γιατί κατά τη γνώμη σας «στοχοποιείται» τόσο η γυναίκα;
Γιατί υπάρχει παρεξήγηση με τις δυνατότητες που κατέχει. Η μυική δύναμη των γυναικών είναι πολύ λιγότερη από το άλλο φύλο. Αυτό επιφανειακά δημιουργεί έναν διαχωρισμό, η δύναμη της γυναίκας είναι πιο κρυφή πιο μυστική. Αυτό δημιουργεί τρόμο. Το άγνωστο προκαλεί περισσότερη βια.
Ο θίασος του έργου αποτελείται από μεγάλα ονόματα του χώρου και έναν πολυπληθή χορό. Πώς καταφέρατε να βρείτε τις ισορροπίες, δεδομένου του ότι οι ρόλοι όλων είναι απαιτητικοί και πολύπλοκοι;
Είναι πολύ σημαντικό οι άνθρωποι σε μια δουλειά να είναι αξιόλογες προσωπικότητες. Έτσι μόνο οι συναντήσεις γίνονται ενδιαφέρουσες, Η Μαριάννα Κάλμπαρη δημιουργεί πολύ καλές ισορροπίες και με έναν τρόπο σε κάνει συνδημιουργό στο όραμα της.
Η Λένα Παπαληγούρα και εσείς, στην ουσία, οδηγείτε το έργο. Νιώσατε μεγαλύτερο βάρος στους ώμους εξ’ αιτίας αυτού;
Νιώθω βάρος αλλά όχι λόγω αυτού. Νιώθω βάρος, επειδή είναι πολύ δύσκολη η σύνθεση τόσων στοιχείων. Η ιστορία των 2 γυναικών είναι πολύ καθαρή το ίδιο και η σχέση τους. Η δυσκολία έχει να κάνει με όλα τα στοιχεία που πρέπει παράλληλα να συνδιαλλαγούν με εμάς: τη μουσική, τον σκηνικό χώρο, τη χορωδία.
Τι θα θέλατε να θυμάται περισσότερο ο κόσμος μετά το έργο;
Με ενδιαφέρει πολύ όταν ο λόγος και τα πρόσωπα έχουν κάτι ανθρώπινο και δεν απομακρύνουν τον κόσμο, αλλά τον φέρνουν κοντύτερα.
Ικέτιδες
Σκηνοθεσία: Μαριάννα Κάλμπαρη
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
23 και 24 Αυγούστου στις 21:00
Εισιτήρια εδώ.
Οι υπόλοιπες στάσεις της περιοδείας εδώ.
