Η πρέσβυς της Νορβηγίας στην Ελλάδα και την Κύπρο, Lajla Brandt Jakhelln, σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες, Φιλολογία και Συγκριτική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Όσλο πρoτού στραφεί στο διπλωματικό σώμα, όπου εργάζεται εδώ και τρεις σχεδόν δεκαετίες. Είναι παντρεμένη και έχει τρία ενήλικα παιδιά.
Σύμφωνα με το στερεότυπο για την προσωπική ζωή των διπλωματών, είναι δύσκολο να έχει κανείς οικογένεια. Υπάρχει αλήθεια σε αυτό και είναι ενδεχομένως ακόμη πιο δύσκολα τα πράγματα για τις γυναίκες;
Επειδή τόσες πολλές γυναίκες συνεχίζουν να φέρουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για την οικογένεια, το βάρος πέφτει συχνά σε αυτές. Κι έχω την εντύπωση ότι οι γυναίκες διπλωμάτες πρέπει να αποφασίσουν πιο συχνά απ’ ό,τι οι άνδρες συνάδελφοί τους αν θα κάνουν οικογένεια ή καριέρα στη διπλωματία. Πιστεύω ότι σε πολλές χώρες το Διπλωματικό Σώμα χρειάζεται να δει τα δεδομένα και να γίνουν οι απαραίτητες αναλύσεις για να χαραχθεί μια πολιτική που λαμβάνει υπόψη ότι οι διπλωμάτες είναι γένους αρσενικού, θηλυκού, με ή χωρίς παιδιά. Η Νορβηγία έχει προχωρήσει αρκετά σε σχέση με το παρελθόν και στο Διπλωματικό Σώμα, με άδειες μετ’ αποδοχών για μαμάδες και μπαμπάδες, ευέλικτα ωράρια κ.ο.κ..
Ποια στερεότυπα σε σχέση με τα φύλα θα θέλατε να καταρρίψετε τόσο στη χώρα σας όσο και στην Ελλάδα;
Ως νέα πρέσβυς στην Ελλάδα, δεν είμαι σε θέση να κρίνω τα στερεότυπα εδώ. Θα ήθελα, όμως, να αδράξω την ευκαιρία για να συστήσω στις αναγνώστριές σας κάτι που βρίσκω πολύ χρήσιμο, τη διαδικτυακή πύλη του OECD (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) για τα δεδομένα φύλου. Εκεί θα βρείτε δείκτες που ρίχνουν φως στην ανισότητα στην εκπαίδευση, στην εργασία, στην επιχειρηματικότητα, στην Υγεία, στην ανάπτυξη και τη διακυβέρνηση, που δείχνουν πόσο απέχουμε από την επίτευξη της ισότητας μεταξύ των φύλων και σε ποιους τομείς χρειάζεται περισσότερη δουλειά. Ακόμη και η Νορβηγία -που βρίσκεται ψηλά στη διεθνή κατάταξη- έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει. Είναι σημαντικό να μην εφησυχάζουμε ότι η ισότητα έχει επιτευχθεί, στη χώρα μου ή οπουδήποτε αλλού. Είναι μια συνεχής διαδικασία και προσπάθεια.
Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι μέσω των EEA Grants, η Νορβηγία υποστηρίζει οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που εργάζονται σε θέματα φύλου σε όλη την Ελλάδα. Έχουμε διαθέσει 3,2 εκατ. ευρώ για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας και τη συνεργασία με καθιερωμένους φορείς και από τις δύο χώρες για την προώθηση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας των γυναικών.
Ποια είναι η παρούσα κατάσταση σε σχέση με τα δικαιώματα των γυναικών στη Νορβηγία;
Η Νορβηγία είναι μία από τις πρώτες χώρες στον κόσμο σε συμμετοχή γυναικών στο εργατικό δυναμικό. Έχει αποδειχτεί ότι η συμμετοχή και των δύο φύλων στην αγορά εργασίας ενδυναμώνει την οικονομία. Αυτό δεν σημαίνει ότι η χώρα δεν αντιμετωπίζει προβλήματα δίκαιου καταμερισμού του εισοδήματος και των αμοιβών. Αν και χαμηλό, το μισθολογικό χάσμα επιμένει σε μια αγορά όπου άνδρες και γυναίκες είναι το ίδιο μορφωμένοι και ικανοί. Ήδη με νόμο του 2003 ρυθμίζουμε τη συμμετοχή και των δύο φύλων στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, με υποχρεωτική παρουσία σε ποσοστό 40% και των δύο φύλων. Η Νορβηγία ήταν εξάλλου η πρώτη χώρα στον κόσμο όπου θεσπίστηκε η γονική άδεια για τους μπαμπάδες. Σήμερα, περίπου το 90% των Νορβηγών μπαμπάδων κάνει χρήση της γονικής άδειας μετ’ αποδοχών.
Διαβάστε ολόκληρο το αφιέρωμα του Marie Claire στις γυναίκες πρέσβεις που υπηρετούν τη θητεία τους στην Αθήνα, εδώ.
