Εάν αντιμετωπίζετε το δίλημμα ανάμεσα στο «πρέπει να κάνω αποταμίευση» και το «ζω μόνο μία φορά», δεν συμβαίνει μόνο εσάς. Σε ένα υψηλό κόστος ζωής, όλοι προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε. Ακόμη και αν αυτό σημαίνει κάποιες φορές να αφεθείτε λίγο περισσότερο και να δοκιμάσετε αυτό το φημισμένο εστιατόριο για το οποίο μιλούν όλοι, να αγοράσετε το viral serum προσώπου που τόσο θέλετε ή τελικά να κάνετε το μακρινό ταξίδι που ονειρεύεστε εδώ και χρόνια. Δεν χωράει αμφιβολία ότι όλα αυτά ομορφαίνουν τη ζωή σας, αλλά παράλληλα μπορεί να σαμποτάρουν τους στόχους αποταμίευσής σας.
Το κλειδί είναι η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ της δαπάνης χρημάτων στο παρόν και της εξοικονόμησης χρημάτων στο μέλλον. Γι’ αυτήν τη λεπτή γραμμή δίνει συμβουλές η Robin Growley, επικεφαλής των καταθέσεων καταναλωτών στην Bank of America. Αν υπάρχει ένα νήμα το οποίο οδηγεί σε αυτή την ισορροπία, είναι ο προϋπολογισμός. «Είναι το μυστικό για την επίτευξη των οικονομικών στόχων σας» όπως λέει η ίδια χαρακτηριστικά. «Η επίγνωση που σας δίνει ένας προϋπολογισμός για την οικονομική σας κατάσταση είναι σημαντική για την οικονομική υγεία σας. Όχι μόνο σας βοηθά να παρακολουθείτε την κίνηση των χρημάτων σας κάθε μήνα, αλλά σας προστατεύει επίσης από να τα ξοδέψετε πριν από το τέλος του».
«Η επίγνωση που σας δίνει ένας προϋπολογισμός για την οικονομική σας κατάσταση είναι σημαντική για την οικονομική υγεία σας. Όχι μόνο σας βοηθά να παρακολουθείτε την κίνηση των χρημάτων σας κάθε μήνα, αλλά σας προστατεύει επίσης από να τα ξοδέψετε πριν από το τέλος του».
Ο προϋπολογισμός είναι μια κάπως άχαρη διαδικασία, όμως πραγματικά αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για να διατηρήσετε τις δαπάνες σας υπό έλεγχο παραμένοντας στον σωστό δρόμο και πετυχαίνοντας την αποταμίευση στην οποία στοχεύετε. Παρά το γεγονός ότι οι δαπάνες και η αποταμίευση μπορεί να μοιάζουν αντικρουόμενες προτεραιότητες, ο προϋπολογισμός συμβάλλει στο να βρεθεί η ισορροπία μεταξύ αυτών των δύο, δίνοντάς σας μεγαλύτερη ευελιξία στο να ξοδεύετε χρήματα σε πράγματα που σας φέρνουν χαρά στο παρόν (όπως αυτό το μηνιαίο mani-pedi), και παράλληλα διασφαλίζοντας ότι αποταμιεύετε χρήματα για όσα θα σας φέρουν χαρά μελλοντικά (όπως το ταξίδι στον κόσμο όταν συνταξιοδοτηθείτε).
Βρείτε τη μέθοδο προϋπολογισμού που σας ταιριάζει
«Ενώ το FinTok [η νέα τάση των influencers που δίνουν οικονομικές συμβουλές] φαίνεται να προτείνει μια νέα μέθοδο προϋπολογισμού κάθε δεύτερη εβδομάδα», λέει η Growley, «η καλύτερη είναι αυτή που λειτουργεί για εσάς και τον τρόπο ζωής σας». Η ίδια πιστεύει ότι ένας προϋπολογισμός μπορεί να είναι τόσο απλός ή τόσο λεπτομερής όσο θα θέλατε και παρουσιάζει κάποιες επιλογές ώστε να δείτε ποια ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες σας:
-Προϋπολογισμός υπολογιστικού φύλλου: Πληκτρολογήστε «πρότυπο προϋπολογισμού υπολογιστικού φύλλου» στο Google και θα εκπλαγείτε με το πόσα, διαφορετικά είδη υπάρχουν εκεί έξω. Μπορείτε να κατεβάσετε ένα και να το προσαρμόσετε στους προσωπικούς σας στόχους εσόδων, εξόδων και αποταμίευσης. Τα υπολογιστικά φύλλα είναι ιδιαίτερα βολικά επειδή μπορείτε να διαμορφώσετε τις στήλες και τις σειρές όπως θέλετε και να προσθέσετε τα πάντα με βάση τις δικές σας ανάγκες.
-Χειρόγραφος προϋπολογισμός: Εάν απεχθάνεστε να δουλεύετε σε υπολογιστικά φύλλα (σοβαρά, γιατί τα κελιά πρέπει να είναι τόσο μικροσκοπικά;) και προτιμάτε να γράφετε τον προϋπολογισμό σας με το χέρι, μπορείτε να παρακολουθείτε τα οικονομικά σας σε ένα σημειωματάριο ή σε έναν πίνακα. Θα πρέπει να σημειώνετε τις ίδιες πληροφορίες που θα πληκτρολογούσατε και σε έναν προϋπολογισμό υπολογιστικού φύλλου, δηλαδή στόχους εσόδων, εξόδων και αποταμίευσης.
-Ένα app προϋπολογισμού: Ευτυχώς, ζούμε σε έναν κόσμο όπου υπάρχει μια εφαρμογή για τα πάντα – και στην περίπτωση του προϋπολογισμού, πληθώρα.
«Ενώ το FinTok [η νέα τάση των influencers που δίνουν οικονομικές συμβουλές] φαίνεται να προτείνει μια νέα μέθοδο προϋπολογισμού κάθε δεύτερη εβδομάδα, η καλύτερη είναι αυτή που λειτουργεί για εσάς και τον τρόπο ζωής σας».
Βάλτε σαφείς στόχους δαπανών και εξοικονόμησης
Από το happy hour με τους συναδέλφους σας μέχρι τα ταξίδια με φίλους, για να μην αναφέρουμε την capsule ντουλάπα που προσπαθείτε να χτίσετε, είναι πολύ εύκολο να μαζευτούν έξοδα. Και ενώ είναι σημαντικό να διαθέτετε μέρος του εισοδήματός σας σε μερικά από τα πιο διασκεδαστικά πράγματα στη ζωή, είναι επίσης σημαντικό να σιγουρευτείτε ότι δεν ξοδεύετε υπερβολικά πολλά σε αυτόν τον τομέα. Σύμφωνα με την Growley, πολλοί τείνουν να ακολουθούν τον κανόνα 50/30/20, όπου το 50% του προϋπολογισμού σας πηγαίνει σε ανάγκες, το 30% σε επιθυμίες και το 20% σε αποταμιεύσεις.
«Αλλά με τις τρέχοντες υψηλές τιμές, του ενοικίου, των αναγκών του αυτοκινήτου και των εξόδων του σουπερμάρκετ», η Αμερικανίδα ειδικός αναγνωρίζει ότι, «μερικές φορές μπορεί να χρειαστεί να διαθέσετε περισσότερα χρήματα για τις προσωπικές σας ανάγκες». Ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι η αναλογία δαπανών-εξόδων ξεπερνά ποσοστιαία το 70/20/10, το σημαντικό είναι να έχετε διαμορφώσει ένα ξεκάθαρο πλάνο (ή αλλιώς προϋπολογισμό). Αποταμιεύστε λοιπόν όποιο ποσό μπορείτε να αντέξετε και κάντε το με συνέπεια κάθε μήνα. Καθώς το εισόδημά σας αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, φροντίστε να προσαρμόζετε ανάλογα και τις αποταμιεύσεις που κάνετε.
Τροποποιήστε στρατηγική αν έχετε χρέη
Όταν αγχώνεστε βλέποντας το υπόλοιπο των οφειλών ενός δανείου και τα έξοδα δημιουργούν κάθε μήνα μια τεράστια τρύπα στον τραπεζικό λογαριασμό σας, οποιοδήποτε είδος αποταμίευσης είναι μια άσκηση λιτότητας. Και ενώ ένας καλός εμπειρικός κανόνας είναι να στοχεύετε να βάζετε στην άκρη μηνιαία το 20% του μισθού σας, μπορεί να μη λειτουργεί για όσους έχουν χρέη. Σε αυτή την περίπτωση, θα ήταν προς όφελός σας να διαθέσετε μέρος του μισθού σας για την αποπληρωμή των χρεών σας και να κρατήσετε ένα μικρότερο για αποταμίευση.
«Ενώ η αποπληρωμή του χρέους θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα», λέει η Growley, «είναι σημαντικό να συνεχίζετε να αποταμιεύετε χρήματα ακόμη και αν είναι λίγα». Θα εκπλαγείτε με τα αποτελέσματα στο τέλος του έτους, ακόμη και αν το ποσό που αποταμιεύετε είναι μικρό. Μελλοντικά, μόλις εξοφλήσετε τα χρέη σας και το εισόδημά σας αυξηθεί, μπορείτε σταδιακά να το αυξάνετε.
«Ενώ η αποπληρωμή του χρέους θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα, είναι σημαντικό να συνεχίζετε να αποταμιεύετε χρήματα ακόμη και αν είναι λίγα».
Πραγματοποιήστε προσαρμογές με την πάροδο του χρόνου
Μην περιμένετε ο προϋπολογισμός σας να παραμείνει σταθερός για πάντα. Είτε πάρετε μια αύξηση ή προαγωγή είτε ξαφνικά συνειδητοποιήσετε ότι ο αγαπημένος σας καφές των 3 ευρώ κοστίζει πλέον πάνω από 5 ευρώ, τα έσοδα και τα έξοδά σας αλλάζουν συνεχώς. Επομένως, και ο προϋπολογισμός σας θα μεταβάλλεται συνεχώς. Η Growley συμβουλεύει να τον επανεξετάζετε περιοδικά, ειδικά σε περίπτωση που περιμένετε να έχετε μεγάλες δαπάνες. Επισημαίνει επίσης ότι είναι σημαντικό να κάνετε προσαρμογές ανάλογα με τις ανάγκες που προκύπτουν, ιδιαίτερα κάθε φορά που παρατηρείτε «καμπανάκια». «Εάν δηλαδή μείνετε μόνο με ψωμί και νερό στο ντουλάπι σας στο τέλος του μήνα, ίσως είναι καλή ιδέα να επαναξιολογήσετε και να αναπροσαρμόσετε τον προϋπολογισμό σας σύμφωνα με τις ανάγκες του σπιτιού».