Η θέση της γυναίκας είναι ακριβώς εκεί όπου θέλει η ίδια να βρίσκεται. Μπορεί να νομοθετεί στο κοινοβούλιο, να διευθύνει μία εταιρεία, να προεδρεύει στο δικαστήριο ή να οδηγεί ένα έθνος στην ευημερία».
Η 45χρονη Ρομπέρτα Μετσόλα, δικηγόρος από τη Μάλτα και μητέρα τεσσάρων αγοριών, εξελέγη για δεύτερη φορά Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κι εγώ ήμουν εκεί, στην πρώτη Ολομέλεια του νέου βουλευτικού σώματος για να καταλάβω τι σημαίνει γυναίκες στην Ευρώπη. Η αλήθεια είναι πως, αν και σκεφτόμουν πάντα ως συνειδητοποιημένη πολίτης της ΕΕ, έπρεπε να βρεθώ στις εργασίες του Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο για να νιώσω τη σημασία της συμμετοχής.
Δύο μέρες αργότερα, στην τελευταία συνεδρίαση της πρώτης Ολομέλειας, οι βουλευτές κλήθηκαν να ψηφίσουν τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και νικητής των εκλογών ήταν και πάλι γυναίκα. Το τιμόνι της Ευρώπης ανέλαβε για μία ακόμη πενταετία η Ούρσουλα Φόν Ντέρ Λάιεν, η Γερμανίδα πολιτικός με το πλούσιο βιογραφικό και συγχρόνως πολύτεκνη μητέρα με επτά παιδιά. Τη στιγμή λοιπόν που οι Ηνωμένες Πολιτείες ετοιμάζονται για την πρώτη πλανητάρχισσα, στην ήπειρό μας έχουμε δύο γυναίκες επικεφαλής, οι οποίες μάλιστα εξελέγησαν για δεύτερη φορά στα αξιώματά τους, μία κατάκτηση που αποδεικνύει την αξία τους.
Καθώς προέρχομαι από μία χώρα όπου οι γυναίκες έχουν ένα από τα μικρότερα ποσοστά εκπροσώπησης στην εθνική Βουλή, μόνο 18%, ένιωσα ότι υπάρχει ελπίδα στην Ευρώπη των ίσων ευκαιριών.
Στην Ελλάδα είμαστε συνηθισμένοι να βλέπουμε άνδρες στις θέσεις εξουσίας και κάθε φορά που μία κυρία κάνει το βήμα ν’ ασχοληθεί με την πολιτική, η πρώτη ερώτηση που της θέτουν είναι «πώς συνδυάζετε την καριέρα με την οικογένεια», λες και θα τολμούσαν ποτέ να ρωτήσουν έναν πατέρα κάτι ανάλογο. Ενδόμυχα, βέβαια, αυτή είναι και η αγωνία των ίδιων των Ελληνίδων, αυτών που τελικά βλέπουν ότι δεν υπάρχει πλέγμα υποστήριξης για να συνδυάσουν την καριέρα με την οικογένεια, ούτε και η ανάλογη νοοτροπία στα μέλη της με αποτέλεσμα να απέχουν διαρκώς και εκκωφαντικά από τα κοινά.
Θα σπάσουμε τις προκαταλήψεις σχετικά με το φύλο, όταν επιτρέψουμε σε ικανό αριθμό γυναικών να φτάσουν στην κορυφή και να ηγηθούν
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελείται κατά 38,5% από γυναίκες, ποσοστό που αν και μειώθηκε κατά δύο εκατοστιαίες μονάδες σε σχέση με την προηγούμενη Βουλή, μας κάνει αισιόδοξες για ένα μέλλον με ίσες ευκαιρίες.
«Η εμπειρία μου δείχνει ότι η ισότητα των φύλων δεν συμβαίνει από μόνη της» είπε σε ομιλία της για τον ρόλο των γυναικών στην ανάπτυξη η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν. «Κάθε βήμα προς τα εμπρός κατακτάται με αγώνα και κινδυνεύει να χαθεί. Η ισότητα χρειάζεται προσοχή και αφοσίωση κάθε μέρα για να διαφυλαχτεί. Είναι στο χέρι μας να διαμορφώσουμε την πορεία της ιστορίας με νόμους και με επενδύσεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ευρώπη επενδύει σε οικονομικά προσιτή παιδική φύλαξη για όλες τις οικογένειες. Για να μην χρειάζεται κανείς να πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στο να είναι γονιός και να έχει καριέρα. Η γονεϊκότητα δεν επιτρέπεται να θεωρείται εμπόδιο στην εργασία ή στις ηγετικές θέσεις. Αντίθετα, θα έπρεπε να λογαριάζεται ως προσόν».
Επειδή η ισότητα δεν πρόκειται ποτέ να συμβεί από μόνη της, ούτε πρόκειται οι άνδρες να νομοθετήσουν προς αυτόν τον σκοπό (όπως αποδεικνύει η ιστορία), εμείς είμαστε αυτές που θα κάνουμε τη διαφορά.
«Πιστεύω ότι θα σπάσουμε τις προκαταλήψεις σχετικά με το φύλο, όταν επιτρέψουμε σε ικανό αριθμό γυναικών να φτάσουν στην κορυφή και να ηγηθούν. Γι’ αυτό έχουμε παλέψει πολύ σκληρά για ποσοστώσεις στα διοικητικά συμβούλια. Πιέσαμε και καταφέραμε να ξεμπλοκάρουμε τη νομοθεσία της ΕΕ που είχε κολλήσει για δέκα χρόνια». Μέχρι τον Ιούνιο του 2026, η ΕΕ θα αρχίσει να εφαρμόζει μια νομικά δεσμευτική ποσόστωση 40% για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών, σε μια συμφωνία-ορόσημο για την ισότητα των φύλων.
«Αυτή είναι μια μεγάλη πρώτη επιτυχία, αλλά υπάρχει ακόμα δουλειά να γίνει. Πιστεύω ότι οι κοινωνίες στις οποίες οι γυναίκες αναλαμβάνουν ηγετικές θέσεις επί ίσοις όροις δεν είναι μόνο δικαιότερες, αλλά και καλύτερες, πιο επιτυχημένες, με περισσότερο ταλέντο, περισσότερες δυνατότητες και περισσότερη ισότητα μεταξύ των γενεών».
Η ισότητα δεν είναι η ανάγκη των γυναικών να επιβεβαιωθούν ή να εκδικηθούν. Είναι ο μόνος τρόπος για να ζούμε σ’ έναν πιο δίκαιο και πιο ισορροπημένο κόσμο.
Στην Ελλάδα η ατζέντα της ισότητας βρίσκεται ακόμα χαμηλά στις προτεραιότητες της νομοθεσίας. Ωστόσο, έχουμε το προνόμιο να ανήκουμε σε μία ισχυρή Ευρώπη και αυτό φέρνει τις γυναίκες ένα βήμα πιο κοντά στις διεκδικήσεις τους. Ένιωσα, λοιπόν, πολύ περήφανη για το φύλο μου συμμετέχοντας σε αυτή την Ολομέλεια.
Ένιωσα όμως περήφανη και για την εθνική μου ταυτότητα. Σκέφτηκα ότι η Ευρώπη χρωστάει όχι μόνο το όνομά της στους αρχαίους Έλληνες αλλά και πολλά ακόμα. Στο κυκλικό αίθριο της εισόδου στο κτίριο Weiss του Κοινοβουλίου είναι γραμμένη η λέξη «δημοκρατία» στις γλώσσες των 27 κρατών-μελών, όλες όμως είναι ομόρριζες με τη δική μας λέξη.
Η Ευρώπη της δημοκρατίας, της ελευθερίας, του σεβασμού, της αλληλεγγύης είναι το αποκύημα της κλασικής ελληνικής παιδείας και φιλοσοφίας. Αυτό που κρατάει την Ευρώπη ενωμένη και ισχυρή είναι το αρχαίο πνεύμα. Δεν πρόκειται απλώς για μία οικονομική συνεργασία κρατών, αλλά για μία ένωση χωρών με κοινές αξίες. Η Ελλάδα είναι το DΝΑ της Ευρώπης. Χωρίς αυτήν, η ΕΕ δεν θα ήταν ίδια.
*Για τις δράσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενημερωνόμαστε από το Γραφείο της Αθήνας στο instagram @ephellas και στο site: athens.europarl.europa.eu.