Όταν ο Ντάνιελ και ο Λουκ Μανκούζο έχασαν την αγαπημένη τους μαμά Τερέζα, που έπεσε θύμα οικογενειακής βίας, η συμπονετική Ελληνίδα γειτόνισσα άρχισε να τους μαγειρεύει καθημερινά, περνώντας πιάτα πάνω από το φράκτη που χώριζε τα δύο σπίτια. Αυτή η απλή πράξη καλοσύνης βοήθησε τα δύο αγόρια να ξεπεράσουν τη θλίψη τους και ζέστανε τις καρδιές όλης της Αυστραλίας, όταν οι ίδιοι άρχισαν να μοιράζονται τα γεύματα και την ιδιαίτερη σχέση τους με τη «Yiayia» στα social media.
Εκτός από το βιβλίο με τις συνταγές, οι Μανκούζο, που ζουν στη Μελβούρνη πλάι στη Yiayia και τον Pappou, είναι οι ιδρυτές του Yiayia Next Door, μιας κοινωνικής επιχείρησης που ενθαρρύνει τους ανθρώπους να «αγαπούν τον πλησίον τους» ως αντίδοτο στη βία.
H αγάπη της γειτόνισσας γιαγιάς που σας έθρεψε κυριολεκτικά και μεταφορικά δημιούργησε μια κοινότητα που σήμερα ταΐζει και στηρίζει ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Πώς νιώθετε που το καταφέρατε αυτό; Είναι το μεγαλύτερό σας επίτευγμα;
«Είμαστε και οι δύο πολύ υπερήφανοι που μπορέσαμε να κάνουμε ό,τι περνούσε από το χέρι μας για να βοηθήσουμε τα θύματα της οικογενειακής βίας να βρουν τη φωνή τους και να ακουστούν, αλλά και να προωθήσουμε την ιδέα της κοινότητας, της σύνδεσης και της καλοσύνης. Δημιουργήσαμε μια όμορφη κοινότητα που εμπνέει τον κόσμο να είναι πιο ευγενικός με τους συνανθρώπους του και που, με αυτόν τον τρόπο, τους βοηθά να ελπίζουν ότι μπορούν να ξεφύγουν από τη θλίψη και το τραύμα. Το άλλο μεγάλο κατόρθωμά μας είναι σίγουρα αυτό το βιβλίο με συνταγές! Το να έχουμε κάτι χειροπιαστό που συμπεριλαμβάνει την ιστορία μας και την εμπειρία της γιαγιάς στην κουζίνα είναι κάτι αληθινά ξεχωριστό και δεν θα μπορούσαμε να είμαστε πιο ευτυχισμένοι για την υποδοχή που είχε».
«Δύσκολο να διαλέξουμε αγαπημένη συνταγή, ό,τι φτιάχνει η γιαγιά θα έπρεπε να το τυλίγουμε σε φύλλα χρυσού, όχι σε αλουμινόχαρτο».
Ποια είναι η αγαπημένη σας συνταγή από το βιβλίο ή -αφού «αγαπημένη» είναι δύσκολη επιλογή- ποια δοκιμάζετε όταν χρειάζεστε μια αγκαλιά;
«Το είπες με τον καλύτερο τρόπο! Δύσκολο να διαλέξουμε αγαπημένη συνταγή, ό,τι φτιάχνει η γιαγιά θα έπρεπε να το τυλίγουμε σε φύλλα χρυσού, όχι σε αλουμινόχαρτο. Αλλά θα λέγαμε ψέματα αν ισχυριζόμασταν ότι δεν έχουμε αγαπημένα πιάτα – αν και όχι για τους λόγους που θα υπέθετε κανείς. Ξαναλέμε, ό,τι κι αν φτιάχνει η γιαγιά είναι μαγικό και ξεχωριστό με τον τρόπο του. Για εμάς είναι συχνά τα πιάτα που μας κάνουν να επιστρέφουμε σε συγκεκριμένες στιγμές και μέρη και μας κάνουν να νιώσουμε τη ζεστασιά και την αγάπη που νιώθαμε εκείνες ακριβώς τις στιγμές. Το κοτόπουλο με ρύζι της γιαγιάς είναι αυτό το πιάτο, μια και ήταν το πρώτο γεύμα που μας έδωσε μαζί με την ευλογία της πάνω από το φράχτη. Μας συγκλόνισε αυτή η γενναιοδωρία, η καλοσύνη και η προσφορά ελπίδας και υποστήριξης, ενώ εμείς ακόμη παλεύαμε με την αβεβαιότητα αν θα καταφέρουμε ποτέ να ξεπεράσουμε το θάνατο της μαμάς μας».
Σας βοήθησαν οι συνταγές της γιαγιάς να ανακαλύψετε νέες γεύσεις;
«Και με το παραπάνω! Η κοινότητα του Yiayia Next Door είναι το παν για εμάς, όχι μόνο γιατί μοιραζόμαστε τις συνταγές της αγαπημένης μας Yiayia, αλλά και γιατί τιμάμε οικογενειακές συνταγές απ’ όλη την Αυστραλία. Επικοινωνήσαμε με τα μέλη της κοινότητας ζητώντας αυθεντικές συνταγές ελληνικών οικογενειών για να τις συμπεριλάβουμε στο βιβλίο. Τα γιουβαρλάκια της Κόνι Σιόπουλος ήταν μία από τις πολλές νέες συνταγές που απολαύσαμε και τώρα το ίδιο μπορείτε να κάνετε κι εσείς! Κάθε συνταγή έχει σημασία και κουβαλάει μνήμες, ενώ για την Κόνι “αυτό το πιάτο μου θυμίζει τη μαμά μου που μαγείρευε συχνά γιουβαρλάκια το χειμώνα. Όταν ταξίδεψα στην Ελλάδα για να δω τη γιαγιά μου ανακάλυψα ότι κι εκείνη έφτιαχνε γιουβαρλάκια. Με πλημμυρίζει τρυφερότητα όταν τη θυμάμαι να μου μαθαίνει να τα πλάθω. Αυτή η σούπα με παρηγορεί και φέρνει στο μυαλό υπέροχες αναμνήσεις από δύο δυνατές γυναίκες στη ζωή μου”».
«Αν η ιστορία μας μπορεί να βοηθήσει έστω και ελάχιστα κάποιον που βρίσκεται σε πένθος ή που ζει καταστάσεις οικογενειακής βίας, μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι κάναμε κάτι σπουδαίο».
Το Yiayia Next Door είναι στην πραγματικότητα ένα βιβλίο αυτοβοήθειας;
«Αυτό ελπίζουμε. Αν η ιστορία μας μπορεί να βοηθήσει έστω και ελάχιστα κάποιον που βρίσκεται σε πένθος ή που ζει καταστάσεις οικογενειακής βίας, μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι κάναμε κάτι σπουδαίο. Υπάρχουν στιγμές που ευχόμαστε να μην υπήρχε αυτό το βιβλίο, να ήταν όλα ένα όνειρο, αλλά γνωρίζουμε την αληθινή δύναμη του να είναι κανείς ειλικρινής με την πονεμένη καρδιά του. Το ότι καταφέραμε να μετατρέψουμε ένα τόσο αρνητικό γεγονός σε κάτι θετικό μας θυμίζει τη μαμά μας, που ήταν δυνατή, ανιδιοτελής και αφοσιωμένη και πετυχαίνοντάς το όλο αυτό κρατάμε τη μνήμη της ζωντανή».
Ποιοι είναι οι δεσμοί σας με την ελληνική κοινότητα; Τι μπορείτε να μας πείτε για την ίδια τη θαυμαστή γιαγιά;
«Οι δεσμοί μας με την ελληνική κοινότητα έχουν προφανώς δυναμώσει μέσω του Yiayia Next Door, αλλά μεγαλώνοντας σε μία πολυπολιτισμική κοινότητα και τιμώντας αρκούντως την ιταλική καταγωγή μας, έχουμε πολύ κοντινούς μας ανθρώπους που είναι Έλληνες, είναι σαν οικογένειά μας και μας έχουν εξοικειώσει με την ελληνική κουλτούρα. Όσο για τη Yiayia, μπορούμε να σου πούμε με σιγουριά ότι νομίζει πως είναι λίγο ντίβα, ειδικά όταν κρατά στα χέρια της το βιβλίο της ή μοστράρει τη Yiayia Next Door tote τσάντα της στη λαϊκή. Είναι ακόμη η ίδια Yiayia και υποθέτω ότι, μη έχοντας ιδιαίτερη σχέση με τα social media, δεν έχει συνειδητοποιήσει πόσες καρδιές έχει ζεστάνει. Είναι φυσικά μια πολύ γλυκιά κι ευγενική ψυχή, αλλά είναι και πειραχτήρι. Δεν παίρνει τη ζωή πολύ στα σοβαρά, και είναι πιο ευτυχισμένη όταν περιτριγυρίζεται από την οικογένεια και τους φίλους της. Της λείπει η Τερέζα, η μητέρα μας, πάρα πολύ και συχνά μας λέει ιστορίες για το πόσο ευγενική και γενναιόδωρη ήταν. Όπως επίσης της αρέσει να μας θυμίζει κάθε στιγμή ότι “η μαμά σας ήταν μια εξαιρετική κυρία κι εγώ προσέχω τα παιδιά της τώρα”».
Χτυπητό σπανάκι με αυγά
Στη Yiayia αρέσει το φρέσκο σπανάκι από τον κήπο της. Το χρησιμοποιεί για να δημιουργήσει τη δική της εκδοχή scrambled eggs.
Μερίδες 3-4
1 ματσάκι αγγλικό σπανάκι (περίπου 600 γρ.)
2 κ.σ. λάδι κανόλας
3 αυγά, χτυπημένα ελαφρά
½ κ.γ. αλάτι
Εκτέλεση
Πετάτε όλες τις ρίζες από το σπανάκι, έπειτα πλένετε τα φύλλα πάρα πολύ προσεκτικά και τα στραγγίζετε. Τα κόβετε με μαχαίρι κουζίνας σε λωρίδες φάρδους 2 εκ., τα βάζετε σε μια μεγάλη κατσαρόλα και τα καλύπτετε με κρύο νερό. Καπακώνετε και αφήνετε να πάρουν βράση πάνω από μέτρια φωτιά. Έπειτα ανοίγετε λίγο το καπάκι και συνεχίζετε το μαγείρεμα για 10 λεπτά. Σουρώνετε και με ένα ξύλινο κουτάλι στραγγίζετε το υγρό που περισσεύει. Ζεσταίνετε το λάδι σε ένα τηγάνι πάνω από μέτρια φωτιά, προσθέτετε το σπανάκι και μαγειρεύετε για 2 λεπτά. Προσθέτετε τα αυγά και το αλάτι και ανακατεύετε για 2 λεπτά ή μέχρι το αυγό να διαλυθεί.
Σερβίρετε καυτό.
Σπανακόπιτα
Η Yiayia ήταν νιόπαντρη όταν μια συγγενής ήρθε επίσκεψη και της έμαθε να φτιάχνει σπανακόπιτα. Δεν είχε ξαναδεί ζυμάρι να γίνεται τόσο λεπτό φύλλο! Από την πρώτη φορά που την έφτιαξε είχε τόσο μεγάλη επιτυχία, που τα πεθερικά της ήταν πολύ υπερήφανα.
Για 12 μερίδες
ένα ματσάκι σπανάκι, περίπου 600 γρ., πλυμένο και χοντροκομμένο
1 κ.σ. ελαιόλαδο
1 μικρό κρεμμύδι, ψιλοκομμένο
250 γρ. φέτα, θρυμματισμένη
2 αυγά, ελαφρώς χτυπημένα
αλάτι και μαύρο πιπέρι
Ζύμη σπανακόπιτας
5 γρ. νωπή μαγιά ή ½ κ.γ. ξηρή
400 ml ζεστό νερό, ίσως και λίγο παραπάνω
600 γρ. (4 φλιτζάνια) ειδικό λευκό αλεύρι ή 00 αλεύρι + λίγο έξτρα για ράντισμα
1 κ.σ. αλάτι
3 κ.σ. ελαιόλαδο + έξτρα για το άλειμμα της πίτας με το πινέλο
125 γρ. ανάλατο βούτυρο
Εκτέλεση
Για τη ζύμη ανακατεύετε τη μαγιά με λίγο ζεστό νερό και αφήνετε στην άκρη μέχρι να φουσκώσει.
Ανακατεύετε το αλεύρι και το αλάτι σε ένα μεγάλο μπολ και κάνετε ένα άνοιγμα στο κέντρο. Προσθέτετε τη μαγιά και το υπόλοιπο ζεστό νερό κι έπειτα φτιάχνετε με τα χέρια σας τη ζύμη. Προσθέτετε λίγο ζεστό νερό αν χρειαστεί. Ανοίγετε φύλλο σε μια ελαφρώς αλευρωμένη επιφάνεια εργασίας και το δουλεύετε για περίπου 5 λεπτά, ώσπου η ζύμη να μην κολλάει πια στα χέρια σας. Η ζύμη πρέπει να είναι πολύ μαλακή και ευέλικτη. Τη χωρίζετε σε 5 μπάλες και δουλεύετε την καθεμία χωριστά απλώνοντας και φροντίζοντας το κάθε απλωμένο μπαλάκι ζύμης να έχει πάχος 1 εκ. Αλείφετε με λίγο ελαιόλαδο και μετά βάζετε το ένα δίπλα στο άλλο, τα καλύπτετε με μεμβράνη και τα αφήνετε να ξεκουραστούν για 45-60 λεπτά. Εν τω μεταξύ, σε μέτρια φωτιά ζεσταίνετε ένα μεγάλο τηγάνι. Προσθέτετε το σπανάκι και μαγειρεύετε για 3-4 λεπτά μέχρι να μαραθεί. Σουρώνετε καλά και με το πίσω μέρος ενός κουταλιού το στραγγίζετε καλά. Το αφήνετε στην άκρη να κρυώσει ελαφρά.
Σε ένα τηγάνι ζεσταίνετε σε μέτρια φωτιά το λάδι, προσθέτετε το κρεμμύδι και μαγειρεύετε για περίπου 5 λεπτά, μέχρι να γίνει διάφανο. Το αφήνετε στην άκρη να κρυώσει.
Ανακατεύετε το σπανάκι, το κρεμμύδι, τη φέτα, τα αυγά και το αλατοπίπερο σε ένα μεγάλο μπολ. Το βάζετε στην άκρη.
Για τη ζύμη, ζεσταίνετε το λάδι και το βούτυρο σε ένα μικρό τηγάνι μέχρι να λιώσει το δεύτερο κι έπειτα το αφήνετε στην άκρη. Προθερμαίνετε το φούρνο στους 200°C.
Βουτάτε ένα πινέλο στο ελαιόλαδο και αλείφετε την επιφάνεια και τα τοιχώματα ενός ρηχού, στρογγυλού ταψιού 38 εκ.
Γλυκό καρύδα και σιρόπι λεμόνι
Η πεθερά μου μού έδωσε αυτή τη συνταγή, μαζί με το τηγάνι για να τη φτιάχνω (το οποίο χρησιμοποιώ ως σήμερα), σχεδόν 30 χρόνια πριν. Είναι το αγαπημένο γλυκό στα οικογενειακά τραπέζια, ενώ έχω και την τρυφερή ανάμνηση από τη μητέρα των παιδιών, την Τερέζα. Το ότι ήταν το αγαπημένο της γλυκό μού ζεσταίνει την καρδιά.
Μερίδες 12
250 γρ. ανάλατο βούτυρο, μαλακό
230 γρ. (1 φλιτζάνι) ζάχαρη άχνη
6 αυγά
150 γρ. (1 φλιτζάνι) αλεύρι που φουσκώνει μόνο του, ψιλό
1½ κ.σ. βανίλια
250 γρ. αποξηραμένη καρύδα, σε νιφάδες
σιρόπι λεμόνι
460 γρ. (2 φλιτζάνια) ζάχαρη άχνη
χυμό από 3 λεμόνια
Εκτέλεση
Προθερμαίνετε το φούρνο στους 180°C. Βουτυρώνετε μία στρογγυλή φόρμα για κέικ 24 εκ.
Βάζετε το βούτυρο και τη ζάχαρη άχνη σε μπολ μέχρι να γίνουν μια ελαφριά και μαλακή κρέμα. Χτυπάτε τα αυγά ένα-ένα φροντίζοντας κάθε αυγό να έχει διαλυθεί προτού ρίξετε το επόμενο για να εμποδίσετε το μείγμα να πήξει. Τυλίγετε απαλά το ψιλό αλεύρι, τη βανίλια και το μεγαλύτερο μέρος της αποξηραμένης καρύδας σε νιφάδες αφήνοντας περίπου 25 γρ. για να ραντίσετε με αυτά το κέικ στο τέλος.
Ανακατεύετε ελαφρά ώσπου το βούτυρο να γίνει πηχτό. Το παίρνετε με ένα κουτάλι και αλείφετε τη φόρμα του κέικ με μια σπάτουλα.
Ψήνετε για 30-35 λεπτά, μέχρι η επιφάνεια να γίνει χρυσή, και δοκιμάζετε το κέικ βυθίζοντας στη μέση ένα μαχαίρι. Αν βγει καθαρό, είναι έτοιμο.
Ενώ ψήνεται το κέικ, φτιάχνετε το σιρόπι από λεμόνι.
Βάζετε σε μια μεγάλη κατσαρόλα σε μέτρια φωτιά τη ζάχαρη, το χυμό λεμόνι και 750 ml (3 φλιτζάνια) νερό. Βράζετε ελαφρά για 15 λεπτά και μετά το αφήνετε να κρυώσει λίγο.
Αφήνετε το κέικ να κρυώσει στη φόρμα για 10 λεπτά και έπειτα το αναποδογυρίζετε πάνω σε σχάρα με ένα πιάτο από κάτω. Σταδιακά χύνετε το ζεστό σιρόπι πάνω στο κέικ, αφήνοντάς το να μουλιάσει. Έπειτα διακοσμείτε με την υπόλοιπη αποξηραμένη καρύδα σε νιφάδες.
Τοποθετείτε το κέικ σε πιατέλα, κόβετε και σερβίρετε.
