Ήρθε στη δημοσιότητα μέσα από το BBC – αν και όπως διευκρινίζει το βρετανική ειδησεογραφικό μέσο, δεν είναι σε θέση να διασταυρώσει όλες τις λεπτομέρειές της: η ιστορία της απόδρασης μιας οικογένειας από τη Βόρεια Κορέα, του «κυρίου Κιμ», όπως αυτοαποκαλείται, της εγκύου γυναίκας του, της μητέρας του, της οικογένειας του αδερφού του, συν μιας τεφροδόχου με τις στάχτες του πατέρα του.
Είναι η πρώτη απόδραση από το απολυταρχικό καθεστώς που καταγράφεται φέτος. Όπως υπενθυμίζει το BBC, όταν ξέσπασε η πανδημία η κυβέρνηση της Βόρειας Κορέας σφράγισε τα σύνορά της με αποτέλεσμα να απομονωθεί εντελώς από τον υπόλοιπο κόσμο.
Ο κύριος Κιμ και οι δικοί του δραπέτευσαν από τη θάλασσα, στη διάρκεια μιας νύχτας με καταιγίδα, επιλέγοντας σκόπιμα την κακοκαιρία για να μειωθούν οι πιθανότητες εντοπισμού τους από περιπολίες.
Ο κύριος Κιμ και οι δικοί του δραπέτευσαν από τη θάλασσα, στη διάρκεια μιας νύχτας με καταιγίδα, επιλέγοντας σκόπιμα την κακοκαιρία για να μειωθούν οι πιθανότητες εντοπισμού τους από περιπολίες.
Τα παιδιά του αδερφού του κοιμόνταν, γιατί τούς είχαν δώσει υπνωτικά χάπια. Για να φτάσουν στη θάλασσα, χρειάστηκε να διασχίσουν ένα ναρκοπέδιο και να αποφύγουν τους προβολείς που έριχναν οι συνοριοφύλακες στο έδαφος. Μόλις μπήκαν στη βάρκα, έκρυψαν τα κοιμισμένα παιδιά μέσα σε παλιά τσουβάλια σιταριού και σάλπαραν για τη Νότια Κορέα – οι άντρες οπλισμένοι με σπαθιά, οι γυναίκες με μπουκαλάκια δηλητηρίου. Ένα λάθος, και θα κατέληγαν στο εκτελεστικό απόσπασμα.
Μιλώντας για τη ζωή στη Βόρεια Κορέα, ο κύριος Κιμ είπε ότι «υποφέραμε πολύ» και πως ειδικά τις πρώτες μέρες της πανδημίας, «ήμασταν κατατρομαγμένοι». Όπου υπήρχε υποψία για κρούσμα σφραγίζονταν ολόκληρα χωριά, εγκλωβίζοντας τους κατοίκους τους με ελάχιστες προμήθειες για φαγητό, να λιμοκτονούν. «Αφού είχαν περάσει μια περίοδο πείνας, εμφανιζόταν η κυβέρνηση με προμήθειες φαγητού, που ισχυριζόταν ότι πουλούσε φτηνά, ώστε ο κόσμος να τη συγχαίρει – σαν να αφήνεις το μωρό σου να λιμοκτονεί και μετά να σε ευχαριστεί που του δίνεις λίγο φαγητό».
«Αφού είχαν περάσει μια περίοδο πείνας, εμφανιζόταν η κυβέρνηση με προμήθειες φαγητού, που ισχυριζόταν ότι πουλούσε φτηνά, ώστε ο κόσμος να τη συγχαίρει – σαν να αφήνεις το μωρό σου να λιμοκτονεί και μετά να σε ευχαριστεί που του δίνεις λίγο φαγητό».
Όπως θεωρεί σήμερα, η πανδημία ήταν μία ακόμα αφορμή για να εφαρμόζονται μέτρα ακραίας καταστολής από την κυβέρνηση, σε μια χώρα άλλωστε που μετά την απομόνωσή της έχει δει τις τιμές των προϊόντων να φτάνουν στον ουρανό.
«Για επτά ή οκτώ χρόνια δεν συζητούσαμε πολύ για την πείνα, μέχρι που αρχίσαμε να ακούμε διάφορες περιπτώσεις. Ξυπνούσες το πρωί και άκουγες: “Α, κάποιος σε αυτή τη γειτονιά πέθανε από την πείνα”. Και το επόμενο πρωί, μαθαίναμε κάτι καινούριο».
Δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τους θανάτους από πείνα στη Βόρεια Κορέα, ωστόσο είναι γεγονός ότι τον Μάρτιο του 2023 η χώρα ζήτησε βοήθεια από το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης του ΟΗΕ. Ενώ ο εκπρόσωπος της Διεθνούς Αμνηστίας Choi Jae-hoon δήλωσε ότι άκουσε για περιπτώσεις θανάτων από λιμοκτονία από άλλους Βορειοκορεάτες που είχαν δραπετεύσει στη Σεούλ και είχαν καταφέρει να έρθουν σε επικοινωνία με δικούς τους.
Ο κύριος Κιμ πάντως κατάφερε να ευημερήσει, αν και με αμφιλεγόμενες μάλλον μεθόδους που παραπέμπουν στους μαυραγορίτες της Κατοχής: Πριν από την πανδημία πωλούσε είδη τεχνολογίας που εισήγε κρυφά από την Κίνα, αλλά μετά το κλείσιμο των συνόρων πέρασε στην πώληση λαχανικών, «σε όποια τιμή ήθελα» όπως παραδέχεται στο BBC.
«Για επτά ή οκτώ χρόνια δεν συζητούσαμε πολύ για την πείνα, μέχρι που αρχίσαμε να ακούμε διάφορες περιπτώσεις. Ξυπνούσες το πρωί και άκουγες: “Α, κάποιος σε αυτή τη γειτονιά πέθανε από την πείνα”. Και το επόμενο πρωί, μαθαίναμε κάτι καινούριο».
Ο ίδιος είχε αντιληφθεί πολύ νωρίς τις πρακτικές της κυβέρνησης της Βόρειας Κορέας, που προσπαθούσε να πείσει τον κόσμο πως «ό,τι είχες ανήκε στο κράτος. “Πιστεύεις ότι το οξυγόνο σου ανήκει; Λοιπόν, όχι” είπε ένας αξιωματικός».
Άλλα «τσιράκια» της κυβέρνησης εκφόβιζαν στον δρόμο όποιον θεωρούσαν ότι επιδείκνυε «αντικοινωνική συμπεριφορά». «Ήταν σαν βαμπίρ, που σου ρουφούσαν το αίμα» σχολιάζει ο κύριος Κιμ. Το χειρότερο «αδίκημα» ήταν να καταναλώνεις και να μοιράζεσαι πληροφορίες από τον έξω κόσμο, ειδικά τη Νότιο Κορέα. «Αν σε έπιαναν, σε πυροβολούσαν, σε σκότωναν, ή σε έστελναν σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας».
Ο ίδιος έγινε μάρτυρας της δημόσιας εκτέλεσης ενός 22χρονου άντρα, που πυροβολήθηκε «γιατί είχε ακούσει 70 τραγούδια από τη Νότια Κορέα και είχε δει τρεις ταινίες, που είχε μοιραστεί με τους φίλους του». Η Joanna Hosaniak, εκπρόσωπος οργάνωσης που μάχεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Βόρειο Κορέα, σχολίασε ότι «δεν της κάνει καμία εντύπωση» η περιγραφή αυτής της εκτέλεσης, σύμφωνα με συνεντεύξεις που έχει πάρει η ίδια από εκατοντάδες λιποτάκτες μέσα σε περίπου δύο δεκαετίες.
Το χειρότερο «αδίκημα» ήταν να καταναλώνεις και να μοιράζεσαι πληροφορίες από τον έξω κόσμο, ειδικά τη Νότιο Κορέα. «Αν σε έπιαναν, σε πυροβολούσαν, σε σκότωναν, ή σε έστελναν σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας».
Ωστόσο η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τον κύριο Κιμ ήταν η αυτοκτονία ενός φίλου του, που προκειμένου να συγκεντρώσει αρκετά χρήματα ώστε να πάρει διαζύγιο βυθίστηκε στα χρέη και μπήκε σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας.
Ο κύριος Κιμ και ο αδερφός του, ο οποίος διατηρούσε για χρόνια παράνομα μια επιχείρηση θαλασσινών αλλά είχε αναγκαστεί να αναστείλει τη λειτουργία της και αντιμετώπιζε σοβαρό βιοποριστικό πρόβλημα, σχεδίαζαν την απόδραση των οικογενειών τους για επτά μήνες.
Το γεγονός ότι και οι δύο ζούσαν σε ένα μικρό ψαροχώρι κοντά στα σύνορα με τη Νότια Κορέα τούς έδωσε μια πιθανή, αν και όχι ακίνδυνη, διέξοδο από τη θάλασσα. Για να το κάνουν πραγματικότητα, ο κύριος Κιμ προσέγγισε τους συνοριοφύλακες και προσποιήθηκε τον φίλο τους, μέχρι να τους αποσπάσει αρκετές πληροφορίες ώστε να έχει μια καλή εικόνα των κινήσεών τους.
Λιγότερο πρόθυμη να δραπετεύσει ήταν η σύζυγος του κύριου Κιμ, η οποία ωστόσο άλλαξε γνώμη όταν έμαθαν ότι περιμένουν μωρό. «Είσαι μητέρα, θέλεις να μεγαλώσουμε το παιδί μας σε αυτή την κόλαση;» της είπε για να την πείσει.
