Ένα κορίτσι προσπαθεί να επιβιώσει σε ένα άδειο λιμάνι χωρίς θάλασσα, σε ένα δυστοπικό σύμπαν ξηρασίας. Με την έλλειψη νερού και τροφής να οδηγεί τους κατοίκους σε εξαθλίωση, η επιβίωση απαιτεί ευρηματικότητα. Το κορίτσι, ένα παιδί του δρόμου αποφασισμένο να επιβιώσει, θα ανακαλύψει μέσα στα σκουπίδια το Κήτος. Αρπάζοντας την ευκαιρία, θα φτιάξει ένα αυτοσχέδιο τσίρκο, έναν παράταιρο θίασο, που υπόσχεται ιστορίες για τη θάλασσα. Με αναπάντεχο τρόπο οι ιστορίες καταφέρνουν το ανέλπιστο: ξεδιψούν. Ταυτόχρονα όμως, προκαλούν ανεξέλεγκτες αντιδράσεις στο ακροατήριο, που καθώς η ξηρασία βαθαίνει, οδηγείται στα όριά του.
Αυτή είναι η ιστορία του Κήτους που ανεβαίνει στο Bios κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00, σε σκηνοθεσία του Θάνου Ακκοκαλίδη, από την ομάδα ΕΑΝ. Πέντε ερμηνευτές δημιουργούν ένα δυστοπικό σύμπαν και αφηγούνται μια ιστορία από το μέλλον.
Το Marie Claire μίλησε με τη δημιουργό του Ειρήνη Αναγνωστοπούλου, η οποία ταυτόχρονα συμμετέχει στο έργο, για τα όσα «κρύβονται» πίσω από Το Κήτος, τη λεπτή γραμμή που χωρίζει την αλληλεγγύη από την αποκτήνωση, αλλά και τα όνειρα πίσω από τη δημιουργία της καλλιτεχνικής ομάδας ΕΑΝ.
Στην παράστασή σας, ένα κορίτσι προσπαθεί να επιβιώσει σ’ ένα άδειο λιμάνι χωρίς θάλασσα. Τι κάνει για να τα καταφέρει; Εσείς πώς λειτουργείτε σε πρωτόγνωρες καταστάσεις, όπως αυτή του κορονοϊού;
«Η ηρωίδα του έργου γίνεται ευρηματική. Επιστρατεύει ιστορίες, τη φαντασία, αλλά ακόμα περισσότερο τη δύναμη της αφήγησης, για να κερδίσει κάτι από τον έξω κόσμο. Για να ξεδιψάσει ή για να ξεχάσει ότι διψά. Θα έλεγα ότι έχω μαζί της κάτι κοινό. Είμαι από τους ανθρώπους που όταν χρειαστεί γίνονται ευρηματικοί, κατά το “όταν δεν βρίσκεις δρόμο, φτιάξε”.
Βέβαια, στην περίπτωση της πανδημίας, με δεδομένο ότι ήμασταν κλεισμένοι στα σπίτια μας, ο δρόμος έπρεπε να ανοίξει εντός. Ευτυχώς στην περίπτωσή μου, το “εντός” είχε την ανεξάντλητη σε εκπλήξεις καθημερινότητα με ένα παιδί που εκείνη την περίοδο μίλησε και περπάτησε για πρώτη φορά. Κοσμοϊστορικά πράγματα συνέβησαν δηλαδή, και το εντός έγινε καταφύγιο αγάπης και ζωής».
To κορίτσι ανακαλύπτει στα σκουπίδια το Κήτος. Τι συμβολίζει το μέρος όπου το βρήκε και πόσο σημαντικό θα αποδειχτεί στην προσπάθειά της να επιβιώσει;
«Η συνάντηση του κοριτσιού με το κήτος γίνεται σε ένα άδειο λιμάνι χωρίς θάλασσα. Μέσα σε αυτό το τοπίο επικρατούν τα σκουπίδια και τα άδεια μπουκάλια – μια εικόνα γενικότερης παρακμής. Ωστόσο, στα “σκουπίδια μας” είναι που συνήθως βρίσκουμε τις τελευταίες μας δυνάμεις. Σε αυτά που είχαμε για πέταμα ή δεν είχαμε το κουράγιο να ξεσκαρτάρουμε».
Το αυτοσχέδιο τσίρκο που θα φτιάξει, μέσω του οποίου θα διηγηθεί μια ιστορία για τη θάλασσα, θα καταφέρει να ξεδιψάσει τον κόσμο. Τι μπορούμε να κάνουμε για να «ξεδιψάσουμε» αυτούς τους δύσκολους καιρούς;
«Θα σας πω τι θα έλεγε το Κήτος: “Είναι κάποιοι άνθρωποι που κοιμούνται πάντα με ένα ποτήρι νερό δίπλα στο μαξιλάρι τους. Μια μέρα όμως το νερό κόπηκε. Τι φαντάζεστε οτι κάναν τότε αυτοί οι άνθρωποι; Κάποιοι βγήκαν στο δρόμο και ήπιαν όλα τα υγρά του πρώτου ανθρώπου που βρήκαν μπροστά τους. Άλλοι πάλι έκατσαν ακίνητοι στο κρεβάτι τους και κατάπιναν το σάλιο τους όλη νύχτα. Και όταν το σάλιο τους ξεράθηκε, τρύπησαν το δάχτυλό τους. Και όταν το δάχτυλο δεν έτρεχε, στύψανε τα μάτια τους και όταν δεν υπήρχε πια ούτε εκεί τίποτα, άρχισαν να ονειρεύονται: ότι καταπίνουν το σάλιο τους, ότι τρυπάν το δάχτυλό τους, ότι στύβουν τα μάτια τους, ότι βρίσκουν νερό. Αυτοί οι τελευταίοι ζήσαν πιο πολλά χρόνια απ’ όλους. Διψασμένοι, αλλά ξεδίψαστοι”.
Με άλλα λόγια, νομίζω η απάντηση είναι: υπέρβαση».
Οι ακραίες καταστάσεις μάς φέρνουν εύλογα στα όριά μας. Πόσο λεπτή είναι η διαχωριστική μεταξύ της αλληλεγγύης και της αποκτήνωσης;
«Πρόσφατα διάβασα το κείμενο ενός ανθρώπου που εκτιμώ, ενός ανθρώπου που έχει αφιερώσει τη ζωή του στο να βοηθάει συνανθρώπους του μέσα από δράσεις αλληλέγγυες και πολύ σημαντικές. Έλεγε, λοιπόν, ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να γίνουμε ανάλγητοι στον πόνο του άλλου. Αυτή είναι και η απάντησή μου. Όταν νιώθεις τον πόνο του διπλανού σου δεν μπορείς να αποκτηνωθείς. Όταν όμως πάψεις να συναισθάνεσαι, είσαι ικανός για να πάντα».
Πώς διαχειριστήκατε τον διπλό σας ρόλο, αυτό του ηθοποιού και του συγγραφέα του συγκεκριμένου έργου;
«Κάπως χωρίζω τις λειτουργίες μέσα μου. Δεν μου είναι πάντα εύκολο. Ο Συγγραφέας έχει γεννήσει τον κόσμο του έργου, τον ξέρει. Ο ηθοποιός τον ανακαλύπτει από την αρχή. Από τη στιγμή που παίζω όμως σε μια παράσταση, την ώρα των προβών και όσο τρέχει η παράσταση, λειτουργώ ως ηθοποιός – μόνο έτσι μπορώ να υπάρξω πάνω στη σκηνή και να παίξω με τους συμπαίκτες μου».
Με τι συναισθήματα εύχεστε να φύγει το κοινό από την παράσταση;
«Σίγουρα με μια ικανοποίηση ότι αυτό που είδε ήταν έντιμο και δεν του έκλεψε μια ώρα από τη ζωή του. Ιδανικά θα ήθελα να έχουμε επικοινωνήσει. Να έχει ακουμπήσει κάτι από τον εαυτό του στο κήτος και να έχει αφεθεί να ταξιδέψει μαζί του. Και σε ένα ακόμη ιδανικότερο σενάριο, φεύγοντας από το θέατρο να αρχίσει να λέει το ίδιο το κοινό ιστορίες».
Μιλήστε μας λίγο για την ομάδα ΕΑΝ. Ποια ανάγκη οδήγησε στην δημιουργία της και ποια τα μελλοντικά της σχέδια;
«Η αρχική ιδέα ήταν να δημιουργηθεί ένας χώρος πιθανοτήτων- «τι κι αν». Μια ομπρέλα που χωράει δημιουργικές συναντήσεις με ανθρώπους που κατά καιρούς συναντιόμασταν καλλιτεχνικά, αλλά έλειπε το πλαίσιο. Και αυτό δημιουργήθηκε. Η ΕΑΝ είναι ένα ανοιχτό σχήμα ως προς το δημιουργικό ρόλο που λαμβάνει ο καθένας, αλλά και ανοιχτό προς συνεργάτες.
Με το Θανάση Ακοκκαλίδη που είναι βασικό μέλος της ομάδας θελήσαμε να ενώσουμε δυνάμεις και να πειραματιστούμε. Είχε προηγηθεί η συνεργασία στο PESSOA, μετά ήρθε Το Κήτος. Αυτή τη στιγμή η ομάδα έχει επιχορηγηθεί για ένα ερευνητικό έργο πάνω στα Ελληνικά Σονέτα με θέμα τον έρωτα, μια δημιουργική ιδέα του Θανάση, ενώ παράλληλα ανεβαίνει στη Μουσική Βιβλιοθήκη του Μεγάρου Μουσικής, η παράσταση «Ένας Ελέφαντας στο Δωμάτιο», σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κοιλάκου.
Και άλλα έπονται, εν καιρώ. Νερό να υπάρχει…».
Η Ειρήνη Αναγνωστοπούλου είναι ηθοποιός και συγγραφέας. Σπούδασε θέατρο, ψυχολογία και δραματοθεραπεία στην Ελλάδα και τη Σκωτία. Από το 2004 εργάζεται ως ηθοποιός (Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Θέατρο 104, To Τρένο στο Ρουφ, Σφενδόνη κ.α). Από το 2012 ασχολείται ενεργά με τη θεατρική συγγραφή (Ένας Ελέφαντας στο Δωμάτιο, Picasso Στο Μάτι του Ταύρου, Ο Θησαυρός των Χαμένων Ρο) και την θεατρική διασκευή (Pessoa, Το Τρένο των Νεφών).
