Η Νάντια Μουράντ είχε ένα σχέδιο. Ο στρατιώτης του ISIS που είχε αγοράσει το σώμα της σε ένα σκλαβοπάζαρο λίγες εβδομάδες νωρίτερα ήταν απασχολημένος στον κάτω όροφο. Από τότε που την απέκτησε την υποχρέωνε να ντύνεται προκλητικά και να ικανοποιεί τις ορέξεις του. Τη βίαζε και τη χτυπούσε κάθε μέρα. Εκείνο το απόγευμα την είχε διατάξει να ανέβει πάνω και να τον περιμένει για τη γνωστή ρουτίνα. Ωστόσο της είχε καρφωθεί μία ιδέα στο κεφάλι: είχε δει ένα άδειο βαρέλι από πετρέλαιο στο έδαφος κάτω από το παράθυρο και υπολόγισε ότι θα μπορούσε να κρεμαστεί από το πρεβάζι και να το φτάσει. Τη στιγμή όμως που προσπαθούσε να προσγειωθεί άκουσε ένα περίστροφο να οπλίζει. Ενας άνδρας της ούρλιαξε να πάει πάλι μέσα. Γύρισε στο δωμάτιό της και ο Χατζού Σαλμάν μπήκε μέσα κρατώντας ένα μαστίγιο. «Κλαίγοντας πήγα στο κρεβάτι και κρύφτηκα κάτω από το σκέπασμα. Ο Σαλμάν πλησίασε και άρχισε να με μαστιγώνει. Η κουβέρτα δεν χρησίμευε σε τίποτα». Την πρόσταξε να ξεσκεπαστεί και να βγάλει τα ρούχα της. «Σου είχα πει ότι αν προσπαθούσες να το σκάσεις κάτι κακό θα πάθαινες!», φώναξε και μετά έφυγε. Την επόμενη στιγμή μπήκαν έξι άνδρες, μαζί και ο φρουρός που τη φύλαγε. «Μόλις τους είδα κατάλαβα ποια θα ήταν η τιμωρία». Ενας-ένας τη βίασαν. «Φώναζα τη μητέρα μου και τον αδελφό μου», αλλά κανείς δεν άκουγε – η οικογένειά της είχε σκοτωθεί ή πουληθεί από τους τρομοκράτες του ISIS.
Η ιστορία της Νάντια είναι μία μόνο από τις χιλιάδες περιπτώσεις απερίγραπτης αγριότητας που διαπράττονται από την τρομοκρατική οργάνωση ενάντια στη μειονότητα Γιαζίντι του βόρειου Ιράκ. Οι επιζήσαντες μιλούν για κορίτσια και γυναίκες που αυτοπυρπολήθηκαν ή παραμόρφωσαν τα πρόσωπά τους για να μη βιαστούν, βασανιστούν και πουληθούν από τον ISIS. Οπως συνέβη σε μια 10χρονη μικρή που βιάστηκε μέχρι θανάτου μπροστά στην οικογένειά της. Παρά τις φρικαλεότητες, ούτε ένα μέλος του ISIS δεν διώχθηκε από διεθνές δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου εναντίον της μειονότητας. H απελπισμένη έκκλησή της στα Ηνωμένα Εθνη εισακούστηκε από τη δικηγόρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων Αμάλ Αλαμουντίν-Κλούνεϊ και οι δύο γυναίκες ένωσαν τις δυνάμεις τους για να πετύχουν τη διεθνή καταδίκη. «Δεν είναι αρκετό να καταστραφεί ο ISIS στρατιωτικά», λέει η Νάντια. «Για να δει ο κόσμος ποιοι είναι πρέπει να λογοδοτήσουν στα διεθνή δικαστήρια για τις κατηγορίες της γενοκτονίας και των εγκλημάτων ενάντια στην ανθρωπότητα. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να συνεχίσουμε τις ζωές μας, να θρηνήσουμε τους νεκρούς μας και να ξαναχτίσουμε ό,τι χάσαμε».
Οι επιθέσεις του ISIS στους Γιαζίντι ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2014, όταν εισέβαλαν στο Κότσο, το χωριό του βόρειου Ιράκ όπου έμενε η Νάντια με την οικογένειά της. Η τρομοκρατική οργάνωση τρέφει ιδιαίτερο μίσος γι’ αυτή τη μη μουσουλμανική μειονότητα και νομιμοποιεί τα μέλη της οργάνωσης να πάρουν τις γυναίκες για σκλάβες του σεξ. Δίνουν μάλιστα ιδιαίτερη προσοχή στις ηλικίες της προεφηβείας, λέγοντας ότι μπορεί να βιάζονται αν θεωρηθούν κατάλληλες για διείσδυση. Τη μοιραία μέρα της εισβολής του ISIS όλοι οι ενήλικοι άνδρες του χωριού, συμπεριλαμβανομένων των έξι από τα εννιά αδέλφια της Νάντια, περικυκλώθηκαν και σφαγιάστηκαν μπροστά στα μάτια των συζύγων, των μανάδων και των παιδιών τους. Τα αγόρια στρατολογήθηκαν προκειμένου να τους γίνει πλύση εγκεφάλου και να χρησιμοποιηθούν ως ανθρώπινη ασπίδα ή σαν βομβιστές αυτοκτονίας. Οι γυναίκες χωρίστηκαν στις μεγαλύτερες, τις παντρεμένες και τις ελεύθερες. Οι μεγαλύτερες, μαζί και η μητέρα της Νάντια, σκοτώθηκαν. Οι υπόλοιπες, όπως η Νάντια και οι δύο αδελφές της, πουλήθηκαν σε σκλαβοπάζαρο.
Η Νάντια είναι μία από τις λίγες που δραπέτευσαν. Ο Σαλμάν την πούλησε σε έναν άλλο τρομοκράτη, από τον οποίο κατάφερε να ξεφύγει μέσα από μια ξεκλείδωτη πόρτα. Σε άθλια κατάσταση, κατέφυγε σε μια οικογένεια σουνιτών που τη βοήθησε να περάσει στο Κουρδιστάν. Από εκεί έφτασε στη Γερμανία. όπου έχει δεσμευτεί να βοηθάει τους Γιαζίντι που πέφτουν θύματα σκλαβιάς του ISIS. Με μία άλλη έννοια, το ταξίδι της είχε μόλις ξεκινήσει. Το 2015, τα μέλη της Yazda, της ακτιβιστικής οργάνωσης που ζητάει δικαιοσύνη για τους Γιαζίντι, έμαθαν ότι τα Ηνωμένα Εθνη ζητούν έναν επιζήσαντα για να μιλήσει στην πρώτη συνεδρίαση για την εμπορία ανθρώπων. Ολοι σκέφτηκαν τη Νάντια και τον ήρεμο τρόπο που εξιστορούσε την εμπειρία της. «Δεν έχω μάθει να εκφωνώ λόγους», διαμαρτυρήθηκε εκείνη, όμως τον Νοέμβριο του 2015 αυτή η σχεδόν διάφανη γυναίκα στάθηκε μπροστά στο φόρουμ του ΟΗΕ στην Ελβετία και είπε την ιστορία της. «Η δέσμευσή μου να πω την αλήθεια ήταν μία από τις πιο δύσκολες αποφάσεις που έχω πάρει. Και μία από τις πιο σημαντικές». Οταν τελείωσε, όλη η αίθουσα χειροκροτούσε. Τότε η Νάντια αποφάσισε ότι θα πήγαινε παντού και θα έκανε τα πάντα για να αποδοθεί δικαιοσύνη στους συμπατριώτες της.
«Δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι αυτή ήταν η αρχή της νέας μου ζωής. Ξαναγεννήθηκα από τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν εναντίον μου». Αυτό που ακολούθησε ήταν εκατοντάδες ομιλίες προκειμένου να ευαισθητοποιηθεί ο κόσμος για το αληθινό δράμα των Γιαζίντι. Το 2016 της απονεμήθηκε το Βραβείο Βάτσλαβ Χάβελ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και ορίστηκε Πρέσβειρα Καλής Θέλησης του ΟΗΕ για την Αξιοπρέπεια των Θυμάτων της Εμπορίας Ανθρώπων. Το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, η δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Αμάλ Αλαμουντίν-Κλούνεϊ επιβεβαίωσε ότι θα συνεργαστεί με τη Νάντια προκειμένου να ασκήσουν αγωγή στον ISIS για τη γενοκτονία και τα εγκλήματα ενάντια όχι μόνο στη συγκεκριμένη μειονότητα αλλά και σε άλλες εθνικές ομάδες στην περιοχή. «Η Αμάλ και ο Τζορτζ με δέχτηκαν στο σπίτι τους και μου άνοιξαν την καρδιά τους. Ακουσαν με προσοχή την ιστορία μου και η Αμάλ θέλησε να με αναλάβει. Μου έδωσε νέα ελπίδα γιατί έγινε η φωνή μου. Δεν μου μίλησε σαν κάποια διάσημη που όλοι θέλουν να βγάλουν φωτογραφία μαζί της. Μου μίλησε σαν αδελφή μου και σαν προστάτιδά μου. Εχει τόσο μεγάλη δύναμη που με έκανε να αισθανθώ περήφανη που είμαι γυναίκα».
Ωστόσο, θα χρειαστεί ένας ακόμη χρόνος προτού η Αμάλ και η Νάντια μπορέσουν να πανηγυρίσουν. Αν και κανείς δεν αμφισβητεί τα εγκλήματα πολέμου της οργάνωσης που αυτοαποκαλείται «Ισλαμικό Κράτος», η δυνατότητα να προσαχθούν σε δίκη οι πολεμιστές του σκοντάφτει πάνω σε ένα χάος από τοπικούς και διεθνείς νόμους. Ούτε το Ιράκ, ούτε η Συρία δεν έχουν συνυπογράψει το καταστατικό δημιουργίας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, γεγονός που σημαίνει ότι τα συλληφθέντα μέλη δεν μπορούν αυτόματα να δικαστούν στη Χάγη. Και οι διαμάχες ανάμεσα στις κυβερνήσεις του Ιράκ, της Συρίας και του Κουρδιστάν -καθεμία με διαφορετικές προτεραιότητες στην περιοχή- έχουν εμποδίσει την καθιέρωση ενός ενιαίου τρόπου αντιμετώπισης των κατηγορούμενων που έχουν φυλακιστεί. Οι περισσότεροι κρατούνται χωρίς δίκη ή δικάζονται τοπικά.
Ενα ελπιδοφόρο βήμα είναι ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο ο ΟΗΕ ψήφισε ομόφωνα τον σχηματισμό μιας ομάδας έρευνας που θα συλλέξει αποδεικτικά στοιχεία για τις φρικαλεότητες στο Ιράκ. Αυτό όμως δεν εγγυάται ότι οι Ιρακινοί και Σύριοι ηγέτες του ISIS θα καθίσουν στο εδώλιο. «Πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη και η αναζήτηση είναι στο σκοτάδι», έγραψε η Αμάλ στη The Huffington Post, καταδεικνύοντας ότι πολλά από τα ενοχοποιητικά στοιχεία έχουν καταστραφεί από τότε που τελέστηκαν τα εγκλήματα. «Αλλά για τη Νάντια και τα χιλιάδες θύματα της αγριότητας της οργάνωσης είναι η στιγμή να γιορτάσουμε το γεγονός ότι τώρα μπορούν πλέον να καταφύγουν στη Δικαιοσύνη».
«Υπάρχουν ακόμα περισσότερες από 1.000 Γιαζίντι -γυναίκες και κορίτσια- στην κατοχή του ISIS», λέει η Νάντια, η οποία σήμερα είναι 24 ετών. «Αυτό που έζησα στα χέρια τους θα με στοιχειώνει για πάντα. Κατά κάποιον τρόπο, αυτό το τραύμα είναι πλέον η ζωή μου. Θέλω να δω τους άνδρες που με βίασαν στο δικαστήριο. Αλλά περισσότερο απ’ όλα θέλω να είμαι το τελευταίο κορίτσι στον κόσμο με μια τέτοια ιστορία».
Το βιβλίο «The Last Girl: My Story of Captivity and My Fight Against the Islamic State» της Νάντια Μούραντ κυκλοφορεί με πρόλογο της Αμάλ Αλαμουντίν-Κλούνεϊ.
