Ένα μέρος του κοινού έχει την ταυτίσει την Μαριλίτα Λαμπροπούλου με την Λίζα από τον “Εραστή δυτικών προαστίων”. Μια δουλειά που σίγουρα της άνοιξε πόρτες αλλά δεν εξαργύρωσε την επιτυχία της χτίζοντας μια τηλεοπτική πορεία που ίσως κάποιος θα περίμενε. Έπαιξε σε αρκετές σειρές όσο χρόνια είναι στο χώρο αλλά η μεγάλη της αγάπη ήταν και είναι πάντα το θέατρο και επένδυσε την ενέργεια και την περιέργειά της για να παίξει αλλά και να σκηνοθετήσει σπουδαία έργα. Το τελευταίο στο οποίο συμμετείχε ως ηθοποιός -πριν κλείσουν τα θέατρα- ήταν “Η κληρονομιά“. Η κωμωδία του Πιερ ντε Μαριβώ, σε μετάφραση Ανδρέα Στάικου και σκηνοθεσία Γιάννη Νταλιάνη, που θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε σε On Demand προβολή το Σάββατο 27 και την Κυριακή 28 Φεβρουαρίου. Λίγο πριν την απολαύσουμε online στη σκηνή, μίλησε στο Marie Claire για την παράσταση στην οποία την σκηνοθετεί ο σύζυγός της αλλά και για τις δύσκολες στιγμές που βιώνει ο κλάδος της λόγω της πανδημίας και των αποκαλύψεων για κακοποιητικές συμπεριφορές.
Το θέατρο είναι πιο πολύ θύμα της έλλειψης πολιτιστικού οράματος της πολιτείας.
Δύο παραστάσεις μετά το ανέβασμα του έργου στην Πάνω Σκηνή του Από Μηχανής Θεάτρου έκλεισαν τα θέατρα. Θεωρήσατε ότι ήταν μια “άδικη” κίνηση απέναντι στον κλάδο σας;
Το τι είναι δίκαιο και τι άδικο σε σχέση με τα αλλοπρόσαλλα μέτρα για τον κορωνοϊό θα κριθεί όταν όλη αυτή η ιστορία τελειώσει. Ωστόσο, αμφισβητώ έντονα την ορθότητα των επιλογών που έγιναν. Πόσο μάλλον που δε φαίνεται όχι απλώς να υπάρχει πολιτική ευαισθησία απέναντι στους κλάδους που θίγονται, αλλά και να βολεύει τελικά αυτός ο βίαιος μαρασμός. Και δεν είναι μόνο ο κλάδος του θεάτρου, αλλά και άλλοι, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εστίαση κλπ. Με το θέατρο μάλλον να βρίσκεται στη χειρότερη μοίρα όλων, παρόλο που στο θέατρο μπορούν να τηρηθούν σε εξαιρετικό βαθμό οι υγειονομικοί όροι. Οπότε δεν μπορώ παρά να θεωρώ ότι το θέατρο είναι πιο πολύ θύμα της έλλειψης πολιτιστικού οράματος της πολιτείας και πολιτικής αδιαφορίας παρά θύμα του κορωνοϊού.
Είστε μια οικογένεια με δύο ηθοποιός οπότε αυτό δημιουργεί ακόμα πιο ασφυκτική συνθήκη μέσα στην πανδημία. Πώς φαντάζεστε την επόμενη μέρα, μετά την πανδημία, στο θέατρο;
Ελπίζω ότι ο κόσμος θα ορμήσει με πάθος να ανακτήσει όσα έχασε και θα αναζητήσει το θέατρο ως μια συνθήκη κοινωνικής επαφής και όσμωσης που του έλειψε. Θα έχει μάλιστα φιλτράρει τι του λείπει και τι χρειάζεται περισσότερο. Κι εμείς, όσοι παράγουμε θέατρο, θα έχουμε κάνει την ενδοσκόπησή μας, οπότε θα μπούμε στη διαδικασία με άλλη ωριμότητα. Αυτό είναι το καλό σενάριο. Το κακό είναι να συνηθίσει το «μένουμε σπίτι» και να γίνει μία φορητή σαμπρέλα, με μία οθόνη προσαρμοσμένη μπροστά στο πρόσωπό του αντί για διόπτρες. Έχετε δει την ταινία “Wall-e”;
Τους τελευταίους μήνες μπήκε όμως στη ζωή μας το online θέατρο. Δεν είναι ένας τρόπος να κρατηθεί η επικοινωνία του ηθοποιού με τον θεατή; Και πόσο αποτελεσματικός τρόπος επικοινωνίας είναι αυτός για εσάς;
Ναι, είναι ένα «αναγκαίο κακό», κάτι σαν την τηλεκπαίδευση. Σε καμία περίπτωση δεν ικανοποιεί τα στάνταρντ της θεατρικής δια ζώσης επικοινωνίας, απέχει παρασάγκας. Όμως είναι, όπως λέτε, ένας τρόπος να διατηρηθεί ανοιχτό το κανάλι επικοινωνίας με τον θεατή, παρόλο βέβαια που ο θεατής δε μπορεί να μας στείλει feedback και με την ενέργεια της παρουσίας του να συνδιαμορφώσει τελικά το σκηνικό αποτέλεσμα. Φυσικά πολύ μεγάλο μέρος της εμπειρίας και της απόλαυσης χάνεται. Όμως κι εμείς θέλουμε να διατηρηθούμε δραστήριοι στο επάγγελμά μας και με κάποιον τρόπο να έρθουμε σε επαφή. Όπως θα δεις έναν αγαπημένο σου στο skype, αλλά πόσο μοιάζει με το να τον αγκαλιάσεις και να βρεθείτε στον ίδιο χώρο;
Είναι λάθος να ταυτιστεί όλη αυτή η δυσωδία με τον χώρο του θεάτρου, στο οποίο εργάζονται συντριπτικά πολύ περισσότεροι έντιμοι άνθρωποι από ό,τι ανέντιμοι.
Μέσα σε όλες τις “πληγές” του κλάδου σας, ήρθε να προστεθεί κι αυτή με τις αποκαλύψεις για κακοποιητικές συμπεριφορές με τους περισσότερους να σχολιάζουν ότι δεν έπεσαν από τα σύννεφα. Εσάς τι αίσθηση σας αφήνει όλο αυτό;
Κάθε κλάδος που είναι αφημένος στα μποφόρ της ελεύθερης αγοράς χωρίς καμιά προστασία για τα μέλη του, χωρίς κανόνες δεοντολογίας στον χώρο της εκπαίδευσης, είναι εύκολο πεδίο δράσης για κάθε είδους καταχραστές εξουσίας και γίνεται πιο δύσκολο για τον αδύναμο να αντιδράσει σε εκβιασμούς. Πόσο μάλλον που η θεατρική τέχνη έχει κάτι αγνό, κάτι παιδικό, και ταγμένο, που κάνει όσους πιστεύουν σ’ αυτήν (όχι όσους τη βλέπουν τυχοδιωκτικά και χυδαία) να αντέχουν πολλά για χάρη της -π.χ. την ολοκλήρωσης μιας παράστασης στην οποία συμμετέχουν- και μερικές φορές να παρασύρονται από επιτήδειους μέντορες. Και έξω από το θέατρο, πόσοι ταγοί με ρητορικό πάθος δεν παρέσυραν ολόκληρους λαούς, στην ιστορία; Είναι πολύ σημαντικό το metoo, γιατί διαλύει αυτή την παρανόηση, ότι οφείλουμε ανοχή, ή ότι τέτοια φαινόμενα «τι να γίνει, συμβαίνουν». Η τέχνη ποτέ δεν πρέπει να συνυφαίνεται με την κακοποίηση, το αντίθετο. Ο χώρος όπου κάποιοι άνθρωποι θα δημιουργήσουν με ψυχικά υλικά θα πρέπει να προστατεύεται στον ύψιστο βαθμό. Σκηνοθέτης είναι αυτός που διαφυλάττει αυτή την ασφάλεια έκφρασης, όχι αυτός που ασχημονεί και κακοποιεί. Η ένωση των φωνών δίνει δύναμη στους ανθρώπους να αποβάλουν όσα άτομα δε θα ’πρεπε ούτε απ’ έξω από θεατρικούς χώρους να περνάνε, όχι να έχουν θέσεις και να ασκούν λειτούργημα. Πρέπει η ελληνική δικαιοσύνη να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, να κινηθεί, να αποφανθεί. Είναι ευκαιρία να εξελιχθεί κι αυτή και οι θεσμοί μας, γιατί η εποχή μας τρέχει, η social media επικοινωνία επιβάλλει άλλους ρυθμούς και μια νέα πραγματικότητα, στην οποία η θεσμοθετημένη δικαιοσύνη πρέπει να ανταποκριθεί. Γιατί φυσικά ο στόχος είναι ένα κράτος δικαίου. Να επισημάνω μόνο ότι είναι λάθος να ταυτιστεί όλη αυτή η δυσωδία με τον χώρο του θεάτρου, στο οποίο εργάζονται συντριπτικά πολύ περισσότεροι έντιμοι άνθρωποι από ό,τι ανέντιμοι. Ο θεατρικός χώρος είναι καθρέφτης της κοινωνίας, τέτοια εγκλήματα δυστυχώς συντελούνται παντού, σε όλους τους χώρους. Αλλά αλλού μιλάνε πιο δύσκολα.
Η “κληρονομιά” που θα πάρουν οι νέες γενιές ηθοποιών θα είναι καλύτερη από αυτή που πήρατε εσείς από τη δική σας γενιά μετά από όλο αυτό;
Αυτό θα εξαρτηθεί από το πώς θα εξελιχθεί όλο αυτό το κύμα. Αν μείνει μόνο σε μια εφήμερη λαϊκή οργή, δε θα αλλάξει κάτι. Αν όμως η οργή καταφέρει να μετασχηματίσει το τοπίο θεσμικά, τότε ναι. Αν η ψυχολογική συνειδητοποίηση των νέων παιδιών ότι δεν μπορούν να γίνονται άθυρμα κανενός οδηγήσει στο να μπουν κανόνες δεοντολογίας, από την εκπαιδευτική διαδικασία έως την επαγγελματική πρακτική, τότε ναι. Αν η νομοθεσία δείξει σεβασμό στο επάγγελμα του ηθοποιού, που δεν είναι μια ανειδίκευτη εργασία, αλλά μια λεπτή καλλιτεχνική εργασία αισθητικής και ηθικής ευθύνης -ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε- τότε ίσως η νέα γενιά να χαρεί ένα τελείως διαφορετικό τοπίο.
Η ειλικρίνεια και ο έρωτας νικάνε.
Βρίσκετε κοινά στην εποχή που ζούμε με αυτήν του έργου “Κληρονομιά” που θα δούμε σε λίγες μέρες σε On demand προβολές;
Θα σας απαντήσω με ένα απόσπασμα από το σημείωμα του σκηνοθέτη της παράστασης: “Σε μια εποχή μεγάλης οικονομικής και πολιτικής κρίσης όπως αυτή που περνούσε η Γαλλία στα μέσα του 18ου αιώνα (που οδήγησε τελικά στην γαλλική επανάσταση) και ενώ το τραπεζικό σύστημα είχε καταρρεύσει, δεν είναι τόσο απλό να θυσιάσει κανείς 200 χιλιάδες φράγκα προκειμένου να διατηρήσει εντελώς ακηλίδωτο τον έρωτά του”. Στο τέλος του έργου βέβαια, η ειλικρίνεια και ο έρωτας νικάνε, αλλά πρόκειται για μια νίκη εφήμερη.
Η ειλικρίνεια και ο έρωτας είναι αυτά που νικάνε και στη ζωή;
Ναι. Ο έρωτας είναι ένα μωρό με φτερά και τόξο και η ειλικρίνεια είναι το παιδί που φώναξε ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός. Έχουν ένα κοινό: την αθωότητα. Γι’ αυτό, όσο κι αν κακοποιηθούν από αυτούς που καπηλεύονται τις λέξεις, πάντα θα νικάνε στο τέλος, και στη ζωή και στη συνείδηση των ανθρώπων.
Στην παράσταση σάς σκηνοθετεί ο Γιάννης Νταλιάνης αλλά έχετε συνεργαστεί και σε παραστάσεις όπου γινόταν το ανάποδο. Είναι πιο δύσκολο το να σας σκηνοθετεί ο σύζυγός σας ή το να τον σκηνοθετείτε εσείς;
Είναι πολύ στρωτές συνεργασίες, σε κάθε περίπτωση, γιατί υπάρχει κοινός κώδικας επικοινωνίας.
Πρόσφατα, τον είδαμε να συμμετέχει στην τηλεοπτική σειρά Άγριες Μέλισσες. Αυτή η δουλειά θα μπορούσε να είναι λόγος για να επιστρέψετε κι εσείς στην τηλεόραση;
Μακάρι να γίνονται αξιόλογες δουλειές στην τηλεόραση και -ποιος ξέρει- μπορεί να βρεθώ κι εγώ σε μία απ’ αυτές…
