Ο Γιώργος Δ. Λεμπέσης, γνωστός και ως Lebee, είναι δημιουργός φαντασίας και θεατρικός συγγραφέας. Τον γνωρίσαμε από την πετυχημένη σειρά βιβλίων “Ψαρόσουπα” και τον αγαπήσαμε μέσα από τα θεατρικά του έργα, με πιο πρόσφατο το φαντασμαγορικό musical “Βουτιά στη Βυθούπολη” που απολαύσαμε στο Παλλάς .Έχουν κυκλοφορήσει 20 βιβλία του παιδικής λογοτεχνίας, δύο CD με τραγούδια για παιδιά που ερμηνεύουν γνωστοί καλλιτέχνες, επιτραπέζια παιχνίδια και λούτρινα κουκλάκια με τους χαρακτήρες των έργων του ενώ 8 θεατρικά έργα του έχουν ανέβει σε κεντρικά θέατρα της Αθήνας και της Κύπρου.
Το Marie Claire τον συνάντησε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, που είναι σήμερα, την οποία καθιέρωσε το Διεθνές Συμβούλιο Βιβλίων για την Νεότητα (IBBY) το 1966. Γιατί στις 2 Απριλίου; Γιατί είναι η ημέρα των γενεθλίων του μεγάλου Δανού παραμυθάHans Christian Andersen που γεννήθηκε τη δεύτερη μέρα του Απριλίου του 1805.
Έχετε πει ότι μικρός δεν διαβάζετε βιβλία αλλά παρόλα αυτά γίνατε συγγραφέας παιδικών βιβλίων. Μήπως έτσι αναπληρώνεται το τότε «κενό»;
Δε διάβαζα πολλά βιβλία, αυτό είναι αλήθεια, όμως μου διάβαζαν και μου έλεγαν ιστορίες οι γονείς μου και οι γιαγιάδες μου. Μάθαινα από αφηγήματα και αναπαραστάσεις, μεγάλωνα μέσα στο μη υπαρκτό κι έτσι καθώς τα χρόνια περνούσαν, ένιωσα πως γράφοντας κι εγώ ιστορίες, θα ξεπλήρωνα αυτή την ευλογία που με έκανε να αγαπήσω όσο τίποτα τη φαντασία
Τώρα σας αρέσει να διαβάζετε και παιδικά βιβλία;
Ναι , μου αρέσει να διαβάζω και παιδικά βιβλία. Στο σπίτι, έχω μια βιβλιοθήκη με δεκαέξι προθήκες εκ των οποίων οι τέσσερις είναι γεμάτες παραμύθια – όχι μόνο δικά μου.
Το παιδί σας το παροτρύνετε να διαβάσει;
Ο γιος μου φέτος πηγαίνει στην πρώτη δημοτικού και ίσα ίσα που διαβάζει μόνος του. Ωστόσο η τάση του από πολύ μικρός είναι να δημιουργεί ιστορίες, άρα πιστεύω πως θα του αρέσει και να τις διαβάζει. Προσωπικά τον παροτρύνω λέγοντας του πως μέσα στα βιβλία, κρύβονται οι πιο σπουδαίοι θησαυροί.
Ποιο είναι τώρα το αγαπημένο σας παιδικό βιβλίο και που θεωρείται ότι οπωσδήποτε πρέπει να διαβάσει κάθε παιδί, είτε δικό σας είτε άλλου συγγραφέα;
“Ο μικρός Πρίγκηπας και “το Δέντρο που έδινε”, είναι δυο παραμύθια που σίγουρα πρέπει να έχουν διαβάσει τα παιδιά μας. Από δικό μου παραμύθι, θα πρότεινα το “Χρυσό Μολύβι” , ένα πολύ δυνατό παραμύθι για τη ζωή και το “Βρασίδας εναντίον Μπακαλιαράκου” που μιλάει για τη σημασία της ελευθερίας και της ειρήνης.
Συνήθως ξεκινάτε να διαβάζετε ταυτόχρονα πολλά βιβλία. Σε αυτή την καραντίνα πόσα ξεκινήσατε και πόσα από αυτά έχετε τελειώσει ήδη;
Είναι γεγονός πως αρχίζω τουλάχιστον δυο. Έχει τύχει κάποιες φορές να έχω και από ένα σε κάθε δωμάτιο. Επίσης μου αρέσει να διαβάζω και από το κινητό μου βιβλία τα οποία αγοράζω από αντίστοιχες πλατφόρμες. Ωστόσο στην παρούσα φάση δεν έχω καταφέρει να ολοκληρώσω κανένα, μιας και στο σπίτι υπάρχουν δυο παιδιά εκ των οποίων το ένα μόλις 19 μηνών και επιπλέον γιατί στο χρόνο που μου μένει προσπαθώ να γράψω και να δουλέψω για την Amuse. Φαντάζομαι πως μέχρι να περάσει η καραντίνα θα έχω καταφέρει να ολοκληρώσω έστω το ένα.
Τι άλλο χαρακτηριστικό έχετε ως αναγνώστης;
Διαβάζω πολύ αργά. Ειδικά αν διαβάζω αργά το βράδυ στο κρεβάτι μου, στις πέντε σελίδες μπορεί και να έχω κοιμηθεί. Επίσης σημειώνω, είτε διαβάζω σε ηλεκτρονική μορφή είτε σε κανονικό βιβλίο. Τέλος ένα περίεργο που κάνω πιο πολύ στα άρθρα και λιγότερο στα βιβλία (σε κάποια κεφάλαια) είναι το ότι διαβάζω διαγώνια και ανάποδα. Από το τέλος προς την αρχή και με κενά τα οποία συμπληρώνω αυτόματα με το μυαλό μου.
Ένας συγγραφέας είναι απαραιτήτως βιβλιοφάγος;
Λογικά ναι. Αν και δεν θεωρώ τον εαυτό μου βιβλιοφάγο, δεν μπορώ να φανταστώ συγγραφέα να μην διαβάζει. Οι περισσότεροι διαβάζουν πολύ και ασταμάτητα. Ωστόσο κάποια στερεότυπα, όπως αυτό, καταρρίπτονται διαρκώς, από τον αθλητισμό μέχρι την ιατρική. Πόσο μάλλον στη φαντασία και στη δημιουργία.
Το νέο σας βιβλίο θα κυκλοφορήσει σε μια περίεργη συνθήκη λόγω της πανδημίας. Σας προβληματίζει αυτό ως προς το πόσο εύκολα/γρήγορα θα φτάσει στους αναγνώστες;
Δε με προβληματίζει καθόλου και ο λόγος είναι απλός. Αυτή τη στιγμή το μόνο που έχει σημασία είναι η υγεία όλων. Δεν είμαι από τους συγγραφείς που βλέπουν τους αναγνώστες ως νούμερα πωλήσεων, τους βλέπω σαν μια ευκαιρία για επικοινωνία, σαν φίλους. Άρα ξέρω πως αργά ή γρήγορα θα τα πούμε μέσα από κάποια ιστορία, μέσα από κάποια δημιουργική αφορμή. Στην προκειμένη περίπτωση οι “Ελέφαντες με Τιράντες” θα κυκλοφορήσουν κανονικά τον Μάιο και θα φτάσουν στους αναγνώστες όποτε αυτό είναι εφικτό. Παραδόξως, το συγκεκριμένο παραμύθι, μιλάει για τρεις ελέφαντες που προστατεύουν τα χρώματα του κόσμου. Αυτό έχει μεγαλύτερη σημασία τώρα. Να “σώσουμε τα χρώματα του κόσμου μας” κάνοντας το σωστό. Όσο χρειαστεί, όσο κι αν μας δυσκολεύει. Πρέπει πρώτα να σώσουμε τη ζωή.
Από πού αντλείτε έμπνευση για τα βιβλία σας;
Από τις ατέλειες των ανθρώπων και από οτιδήποτε γύρω μου προσπαθεί πάση θυσία να ομορφύνει.
Αυτές τις μέρες γράφετε;
Αρχικά γράφω ένα θεατρικό έργο για ενήλικες που εξελίσσετε μέσα σε ένα κοτέτσι. Πρόκειται για μια μαύρη κωμωδία με το όνομα «Αλλόκοτες» που καλώς εχόντων των πραγμάτων θα το δούμε στη σκηνή το Φεβρουάριο του 2021. Επιπλέον ετοιμάζω για τα παιδιά την παράσταση «Τα έξι κλειδιά» όμως ακόμα δεν έχω αρχίσει να γράφω τους διαλόγους. Ελπίζω να ξεκινήσω τέλη Απριλίου.
Πότε είναι η ιδανική στιγμή για να γράψετε;
Στην παρούσα συνθήκη, οι ιδανικές ώρες για γράψιμο είναι είτε πολύ νωρίς το πρωί πριν ακόμα αρχίσουν οι παιδικές φωνές να πλημμυρίζουν το σπίτι, είτε αργά το βράδυ που αυτές οι παιδικές φωνές ξεκουράζονται και ετοιμάζονται για την επόμενη… «επίθεση».
Όταν δεν γράφετε σημαίνει ότι έχετε ανάγκη από «σιωπή»; Τι είναι το γράψιμο για εσάς;
Είναι βλέπεις που μερικές φορές που η πραγματικότητα δε βοηθά να ανασάνεις. Που ο «δρόμος» κουράζει και στενεύει. Χρειάζεται χώρος πολύς για να περνάς κι ατέλειωτος ουρανός για να ονειρεύεσαι. Να επιτρέπεις στο νου να χρυσαφίζει και να μπορείς σε κάθε ανάσα, να χωράει όλο το σύμπαν. Να πιστεύεις πως κάθε «καλημέρα» είναι σημάδι ότι ζεις και να κάνεις την κάθε «καληνύχτα» απόδειξη πως τα κατάφερες. Να έχεις το χάρισμα να επιστρέφεις στην αρχή κι ύστερα πάλι την ευχή για να γυρίζεις στο σήμερα. Στον άνθρωπο να επιστρέφεις και στη φαντασία. Αυτό σε κάνει να μεγαλώνεις ζωντανός. Γι αυτό και γράφω παραμύθια, για να έχει κάπου να ξαποστένει κι αυτός ο πεισματάρης ο ρεαλισμός.
Δεν είναι λοιπόν για εμένα, ανάγκη για σιωπή η δημιουργία, είναι ευκαιρία και χρέος προς τον μέσα μου Θεό , για φευγιό και λύτρωση.
Είναι εύκολο να βιοποριστεί ένας συγγραφέας παιδικών βιβλίων μόνο από αυτό στην Ελλάδα;
Θα σας απαντήσω με μια προσωπική μου εμπειρία θέλοντας να σας δώσω συγκριτικά μεγέθη. Πρόσφατα, κάναμε μια πολύ πετυχημένη συνεργασία με την Creative Capers του David Molina στο Hollywood με αφορμή την δυνητική μεταφορά της Ψαρόσουπας σε cartoon animation. Αυτό σημαίνει πως επί 1,5 χρόνο λάμβανα πληροφορίες σχετικές με τη συγγραφή, για τα οικονομικά μεγέθη και φυσικά για το τι σημαίνει να είσαι δημιουργός φαντασίας εκεί. Αυτό λοιπόν που υπολογίσαμε παρέα με τους συνεργάτες μας, πάνω σε κάποια αντίστοιχη κουβέντα, ήταν πως αν ζούσα στο Los Angeles μόνο σαν συγγραφέας-δημιουργός, με 20 βιβλία, 8 θεατρικά έργα και επιτραπέζια παιχνίδια, θα έβγαζα τουλάχιστον 3 με 5 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Επιπλέον θα είχα πιο εύκολα την ευκαιρία να δουλέψω σε κάποιο animation studio ως δημιουργός με ένα πολύ καλό συμβόλαιο.
Στην Ελλάδα πάλι που ο όρος δημιουργός φαντασίας είναι άγνωστος σας διαβεβαιώ πως από τη συγγραφή παιδικής λογοτεχνίας, με τον προαναφερόμενο αριθμό βιβλίων κτλ, δεν μπορώ να ζήσω την οικογένεια μου. Φυσικά τα οικονομικά δεδομένα διαφέρουν και έχουν να κάνουν με τις υποχρεώσεις που ο καθένας μας έχει βάλει στη ζωή του και σαφώς δεν μπορώ να συγκρίνω τις αγορές και τους πληθυσμούς, όμως αυτή είναι η αλήθειά. Έτσι το κάνω μόνο από αγάπη και σεβασμό έχοντας επιλέξει να ζω από ένα εξίσου ενδιαφέρον και μοναδικό επάγγελμα, ως καλλιτεχνικός διευθυντής της Amuse, της μεγαλύτερης εταιρίας παραγωγής event στα Βαλκάνια.
Τι διαφορά στο γράψιμο του θεατρικού κειμένου και ενός βιβλίου; Εσείς, ποιο χαίρεστε περισσότερο;
Η διαφορά είναι πολύ μεγάλη αν και τα δυο είναι εξίσου υπέροχα. Στη θεατρική συγγραφή για παράδειγμα, δεν υπάρχουν ενδιάμεσες περιγραφές , πρέπει να ξετυλιχτεί η πλοκή, το συναίσθημα , οι χαρακτήρες και τα νοήματα μόνο από τους διαλόγους και τις σκηνοθετικές σημειώσεις που συμπληρώνω σε κάθε σκηνή. Η συγγραφή ενός βιβλίου από την άλλη έχει περισσότερες ευκαιρίες να ξεκουράσεις τους ήρωες και τον αναγνώστη με περιγραφές αλλά και δυναμικές που θα τον παρασύρουν και θα τον κάνουν να φανταστεί επιπλέον εικόνες.
Ωστόσο, δεν μπορώ να ξεχωρίσω ποιο από τα δυο με κάνει περισσότερο χαρούμενο καθώς και στις δυο περιπτώσεις η δημιουργία είναι αυτή που με οδηγεί, με ορίζει και με εκτοξεύει σε αυτό το μη υπαρκτό της ευπορίας.
