Το παραμύθι με πρωταγωνιστή τον ξανθό μικρό πρίγκιπα από τον Αστεροειδή Β 612 μπήκε στη ζωή μας τον Απρίλιο του 1943, όταν κυκλοφόρησε πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη. 77 χρόνια μετά, παραμένει το πιο δημοφιλές βιβλίο για μικρούς και μεγάλους, συνεχίζει να κάνει «τρελές» πωλήσεις σε όλο τον κόσμο ενώ δεν έχει σταματήσει να μεταφέρεται στο σινεμά και το θέατρο. Ο “Μικρός Πρίγκιπας” του Αντουάν ντε Σαιντ Eξυπερύ είναι ένα από τα κλασικά μπεστ σέλερ που μπορεί να συγκινήσει έναν ενήλικα με τον ίδιο τρόπο που συγκινεί ένα παιδί.
Φέτος, συμπληρώνονται 120 χρόνια από τη γέννησή του του συγγραφέα που μας χάρισε το πιο διαχρονικό παραμύθι. Τα μηνύματα που περνάει η ιστορία του μικρού πρίγκιπα είναι πάντα επίκαιρα και δεν γνωρίζουν σύνορα. Χαρακτηριστικό είναι ότι έχει μεταφραστεί σε 300 γλώσσες και διαλέκτους. Παράλληλα όμως με τα βιβλία γνωρίζουν επιτυχία και οι τηλεοπτικές, κινηματογραφικές ή θεατρικές μεταφορές του.
Τα μαθήματα ζωής που παίρνουμε διαβάζοντας τις σελίδες του παραμυθιού είναι πολλά και προσαρμόζονται κάθε φορά στην διάθεση και την αντίληψη του αναγνώστη. Δεν είναι μόνο ο κεντρικός ήρωας, που μοιάζει με παιδί αλλά σκέφτεται σαν ενήλικας, που ξεχωρίζει στην ιστορία. Η αλεπού και το φίδι, το τριαντάφυλλο και οι βασιλιάδες των άλλων πλανητών αλλά και ο πιλότος, μας επίσης κάνουν να ταυτιζόμαστε για διαφορετικούς λόγους.
Με τον ίδιο τρόπο θα σε κάνει να ταυτιστείς και η μεταφορά του βιβλίου στο θέατρο Μικρό Χορν, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Αδάμη, με τον Θανάση Τσαλταμπάση στον κεντρικό ρόλο. Ο ταλαντούχος ηθοποιός, που αγαπήσαμε μέσα από κωμικούς ρόλους, μεταμορφώνεται σε ξανθό πρίγκιπα και υποδέχεται τους μικρούς και τους μεγάλους -που νιώθουν μέσα τους παιδιά- κάθε Κυριακή στο θέατρο.
Το Marie Claire ρώτησε τους συντελεστές αυτής της παράστασης για το πώς οι ίδιοι αντιλαμβάνονται το νόημα της ιστορίας του Μικρού Πρίγκιπα, ποια είναι η αγαπημένη τους φράση από το έργο και ποιον άλλο χαρακτήρα ξεχωρίζουν εκτός από τον ξανθό πρίγκιπα. Οι απαντήσεις τους είναι ο λόγος που χρειάζεσαι για να πας να τους δεις.
“Καταπιάνεται με ιδανικά και συναισθήματα που υπήρχαν υπάρχουν και θα υπάρχουν πάντα. Η φιλία, η αγάπη, η ειρήνη, το όνειρο, η ελπίδα, η μοναδικότητα, η διαφορετικότητα. Επίσης κυριαρχεί ένα μυστήριο στην ερμηνεία των νοημάτων και πολλές φορές κάθε αναγνώστης λαμβάνει την δική του αίσθηση που μπορεί να διαφέρει από τους άλλους, αλλά ακόμα και ο ίδιος διαβάζοντας δεύτερη και τρίτη φορά το βιβλίο ανακαλύπτει καινούργια πράγματα. Νομίζω ότι κάπου εκεί οφείλεται και η διαχρονικότητα του…” μας λέει ο Θανάσης Τσαλταμπάσης.
“H ‘δύναμη’ του Μικρού Πρίγκιπα έγκειται στις αντιθέσεις με τον κάθε χαρακτήρα που συναντάει. Οπότε κάθε ήρωας, τη στιγμή που εμφανίζεται, χρειάζεται την ίδια προσοχή για να νιώσουμε στο τέλος το μεγαλείο του έργου.”
Όσο για την αγαπημένη του φράση από το έργο, είναι η εξής: “Κάπου στην έρημο υπάρχει ένα πηγάδι, γι’ αυτό είναι όμορφη. Και τα αστέρια είναι όμορφα γιατί κάπου υπάρχει ένα λουλούδι που δεν το βλέπουμε”.
Ο Δημήτρης Αδάμης, μας αναφέρει για τη διαχρονικότητα του Μικρού Πρίγκιπα: “Είναι ένα κείμενο που επανέρχεται συνεχώς στον νου μου , σαν μουρμουρητό και σαν παγκόσμια προσευχή. Μια ευχή ολόκληρης της ανθρωπότητας , να γυρίσουμε όλοι μαζί στις βασικές μας ανάγκες , στις πρώτες μας αρχές: στη φιλία , στην αφοσίωση , στο καθαρό βλέμμα που έρχεται από το κέντρο μιας ανοιχτής καρδιάς. Σε όλα αυτά για τα οποία μιλάει ο Εξυπερύ , σε αυτό το σπουδαίο του έργο. Αν έχουμε έναν σκοπό είναι μάλλον αυτός: να ακούσουμε ξανά, τη μουσική από τα βήματα ενός φίλου. Τον απόηχο που αφήνουν τα σώματα των καλλιτεχνών στη σκηνή.” Όλοι οι χαρακτήρες είναι κομμάτια του παζλ που συνθέτει ο Εξυπερύ. Αξίζουν ακριβώς την ίδια προσοχή με τον Μικρό Πρίγκιπα” συμπληρώνει.
Η δική του αγαπημένη φράση από το έργο είναι το “Αν είχα 53 λεπτά στη διάθεσή μου, θα πήγαινα να πιω γάργαρο δροσερό νερό“.
Στην παράσταση συμμετέχουν επίσης οι Θανάσης Βοϊδήλος, Γεωργία Μαυροειδοπούλου, Τάσος Ράπτης και Μαριλίζα Χρονέα.
Τι είναι αυτό που κάνει διαχρονικό το κείμενο του μικρού πρίγκιπα κατά τη γνώμη σου:
Θανάσης Βοϊδήλος: Στην ενήλικη ζωή μας, συχνά νοσταλγούμε σε συζητήσεις στην παρέα την περασμένη μας παιδικότητα, την γεμάτη με αθωότητα και αφέλεια. Τότε, που η κατάσταση της μοναξιάς ήταν άγνωστη για μας και διψούσαμε για φιλία και παιχνίδι. Για μένα αυτό είναι ο Μικρός Πρίγκιπας. Και αυτός είναι ο λόγος που το έργο είναι διαχρονικό και συγκινεί πάντα.
Γεωργία Μαυροειδοπούλου: Ένα συνεχόμενο παιχνίδι εξερεύνησης, αυτό είναι η ιστορία του Μικρού Πρίγκιπα για μένα. Μια εξερεύνηση του εσωτερικού του κόσμου μέσα από εξωτερικά ερεθίσματα που του προκαλούν θαυμασμό. Ένα ταξίδι από την αγνότητα των παιδικών χρόνων στην ενηλικίωση. Ο ρομαντισμός, η αθωότητα, η ανιδιοτελής φιλία είναι τα συστατικά που λείπουν από την ρουτίνα της πραγματικότητας και προσφέρουν στον αναγνώστη ή στον θεατή την ελπίδα ότι υπάρχουν κάπου και μπορεί και ο ίδιος να τα ανακαλύψει. Πόσο συχνά μπορούμε πια με αθωότητα να βυθιστούμε σε οποιαδήποτε συνθήκη μας παρουσιάζεται;
Τάσος Ράπτης: Σε μια τέτοια ερώτηση, είναι δύσκολο να αποφύγεις τα κλισέ. Ο Μικρός Πρίγκιπας είναι διαχρονικός γιατί μιλάει για την αγάπη. Την αγνή και άδολη αγάπη. Τη φιλία και την κατανόηση. Και για τη χαμένη αθωότητα των μεγάλων. Μόνο, όμως, για αυτά; Ο Μικρός Πρίγκιπας είναι ένα κείμενο για όλες τις ηλικίες. Απ’ τα ελάχιστα βιβλία που μπορούν να συγκινήσουν το ίδιο ένα παιδί κι έναν ενήλικα. Ένα κείμενο που αν διαβαστεί σωστά απ’ τους μεγάλους, θα τους βοηθήσει να ανακαλύψουν το παιδί που κρύβουν μέσα τους. Ίσως σ’ αυτή την ιδιότητα να βρίσκεται το κλειδί της διαχρονικότητάς του.
Μαριλίζα Χρονέα: Ο Μικρός Πρίγκιπας παραμένει διαχρονικό κείμενο γιατί μας μεταφέρει σε μια απλότητα και αγνότητα που υπάρχει μέσα σε κάθε ουσιαστική στιγμή της ζωής, από τη γέννηση ως το θάνατο. Είναι ένα ποιητικό ταξίδι αυτογνωσίας, που ολοκληρώνεται για τον ήρωα μέσα από συνειδητή επιλογή και αγάπη, εκτιμώντας την αξία της αποδοχής και της φροντίδας, είναι μια αποθέωση των σχέσεων.
Ποια είναι η αγαπημένη σου φράση από το έργο;
Θανάσης Βοϊδήλος: Αγαπημένη μου φράση είναι: “Οι άνθρωποι δεν έχουν ρίζες, κατάλαβες;”
Γεωργία Μαυροειδοπούλου: Ο Μικρός Πρίγκιπας ρωτά ξανά και ξανά την αλεπού “Τι θα πει εξημερωμένη;” κάποια στιγμή εκείνη του απαντά “Θα πει να δένεσαι με τον άλλον”. Αυτή η φράση μου επιβεβαιώνει πόσο ανάγκη έχω να δημιουργώ δεσμούς, πόσο ανάγκη έχω να καταλαβαίνω και να συναισθάνομαι τους ανθρώπους γύρω μου! Να γίνομαι φίλη. Να αγαπώ και να αγαπιέμαι. Μου δημιουργεί έναν προβληματισμό σε σχέση με το πόσο συχνά το καταφέρνω. Σε αυτό το ταξίδι, σε αυτόν τον πλανήτη χρειάζομαι ανθρώπους που θα καταφέρουμε να συνδεθούμε και να ταξιδέψουμε με την δική τους μοναδικότητα και διαφορετικότητα.
Τάσος Ράπτης: Θα μου επιτρέψετε να αναφέρω δύο αγαπημένες φράσεις. “Ό,τι κάνει όμορφα τα πράγματα, συνήθως δε φαίνεται” και “Είναι περίεργοι αυτοί οι μεγάλοι”.
Μαριλίζα Χρονέα: Η αγαπημένη μου φράση είναι: “Αντίο ολόχρυσο στάρι”, γιατί η ζωή είναι μια συλλογή από μνήμες και κάποιες από αυτές γεμίζουν την ψυχή μας με αναλλοίωτη ομορφιά, ιδιαίτερα όταν τις μοιραζόμαστε -κοινές- με κάποιον άλλον. Η σχέση με την Αλεπού είναι η πρακτική μιας βαθιάς επικοινωνίας και εμπιστοσύνης, και, σαν το ολόχρυσο στάρι, έχει μια μνήμη από παιδικά καλοκαίρια.
Υπάρχει κάποιος από τους χαρακτήρες της ιστορίας που πιστεύεις ότι αξίζει την ίδια προσοχή με τον Μικρό Πρίγκιπα;
Θανάσης Βοϊδήλος: Όλοι οι χαρακτήρες αξίζουν την ίδια προσοχή. Είναι όλοι εξίσου σημαντικοί για να ειπωθεί η ιστορία. Βέβαια έχω μεγάλη αδυναμία στην Αλεπού. Η εξημέρωση της από τον Μικρό Πρίγκιπα είναι από τα πιο γλυκά σημεία του έργου.
Γεωργία Μαυροειδοπούλου: Σε αυτή την ιστορία όλοι οι ήρωες είναι ξεχωριστοί. Τίποτα δε θα ήταν το ίδιο αν έλειπε το φίδι, το τριαντάφυλλο ή η αλεπού. Απλώς αγαπώ την αλεπού λίγο παραπάνω. Η αλεπού είναι εκείνη που μαθαίνει στον Μικρό Πρίγκιπα την συντροφικότητα, την υπευθυνότητα και την αγάπη. Μας μαθαίνει ότι αφιερώνοντας χρόνο με υπομονή στον άλλον γίνεται για εμάς μοναδικός και εμείς για εκείνον μοναδικοί.
Τάσος Ράπτης: Όπως σε όλα τα λογοτεχνικά έργα, άρα και στα θεατρικά, και στον Μικρό Πρίγκιπα κανένας χαρακτήρας δεν στερείται αξίας ή σημασίας. Σίγουρα, όμως, δεν τραβούν όλοι την προσοχή μας με τον ίδιο τρόπο. Κι αυτό εξ’αιτίας της βαρύτητας που έχουν στην εξέλιξη και στην ουσία της ιστορίας. Εκτός απ’τον Μικρό Πρίγκιπα και τον Πιλότο (που για κάποιους ίσως και να είναι το ίδιο πρόσωπο), τραβούν την προσοχή μας με ιδιαίτερο τρόπο η αλεπού, το φίδι και το τριαντάφυλλο. Χαρακτήρες που σχετίζονται άμεσα με τον Μικρό Πρίγκιπα και που σε μεγάλο βαθμό τον διαμορφώνουν στην πορεία της διαδρομής του.
Μαριλίζα Χρονέα: Ο πιλότος, ως alterego του Μικρού Πρίγκιπα, ίσως σηματοδοτεί μια ταύτιση του θεατή με την ιστορία και μεταξύ τους παρακολουθούμε τη σημαντικότερη εξέλιξη σχέσης μέσα στο έργο. Το φίδι, η αλεπού και το τριαντάφυλλο συνδέονται ποιητικά με την ταυτότητα του Μικρού Πρίγκιπα και ασκούν καθοριστική επιρροή. Χωρίς αυτά δεν θα είχε κάνει τις συνειδητοποιήσεις του, αλλά και δεν θα είχε ξεκινήσει για αυτό το ταξίδι ολοκλήρωσης. Καθένας τους προσφέρει ένα ορόσημο για τις ανακαλύψεις του και γίνεται μέρος του είναι του. Μέσα στο έργο, οι χαρακτήρες που έχουν λιγότερη σημασία, είναι αυτοί με τους οποίους δεν επιλέγει να συνάψει σχέση. Για το θεατή όμως, και αυτοί, είναι σημαντικοί για την κατάδειξη των αδυναμιών της ανθρώπινης φύσης, μιας φύσης που λυτρώνεται από την αγάπη.
