Δύο αριστουργηματικές μονόπρακτες όπερες θα ανέβουν για λίγες μόνο παραστάσεις στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Η όπερα Αλέκο φέρνει σε διάλογο δύο διαφορετικούς κόσμους: την κοινότητα των τσιγγάνων με την αστική κουλτούρα. Το έργο μιλάει για έναν κοσμοπολίτη αστό που σκοτώνει την τσιγγάνα γυναίκα του Ζεμφίρα και τον εραστή της, μην μπορώντας να αποδεχτεί το ιδανικό της ελευθερίας των τσιγγάνων.
Ο Ρώσος συνθέτης Σεργκέι Ραχμάνινοφ, ένας από τους πιο δημοφιλείς συνθέτες του 20ού αιώνα, ο οποίος έγινε παγκοσμίως διάσημος κυρίως για τα συμφωνικά του έργα και τα έργα για πιάνο, συνέθεσε επίσης τρεις όπερες. Η πρώτη από αυτές –με αφορμή την αποφοίτησή του από το Ωδείο της Μόσχας, σε ηλικία μόλις 19 ετών– είναι ο μονόπρακτος Αλέκο, που γράφτηκε το 1892 και βασίζεται στο ποίημα Οι τσιγγάνοι του Αλεξάντρ Πούσκιν. Το αποτέλεσμα εκτιμήθηκε ιδιαίτερα, τιμήθηκε με το Χρυσό Μετάλλιο και κέρδισε τον θαυμασμό, μεταξύ άλλων, και του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι.
Ο πύργος του Κυανοπώγωνα σε σκηνοθεσία του Θέμελη Γλυνάτση, που πρωτοπαρουσιάστηκε από την ΕΛΣ τη σεζόν 2022/23, θα αποτελέσει το δεύτερο μέρος του οπερατικού διπτύχου. Το ποιητικό κείμενο του Μπέλα Μπάλαζ βασίζεται στο παραμύθι του Σαρλ Περρώ Ο Κυανοπώγωνας, και αναφέρεται σε δύο χαρακτήρες, τον Κυανοπώγωνα και την πιο πρόσφατη σύζυγό του, την Ιουδίθ. Καθώς θέλει να μάθει για το παρελθόν του συζύγου της, η Ιουδίθ ανοίγει μία μία τις επτά πόρτες του κάστρου του Κυανοπώγωνα. Πίσω από καθεμία ανακαλύπτει έναν διαφορετικό κόσμο, τα αμύθητα πλούτη, τον ηρωισμό και τη δόξα του συζύγου της, αλλά επίσης πόνο, δάκρυα, αίμα και σκληρότητα.
Το συμβολιστικό κείμενο του Μπάλαζ έδωσε την ευκαιρία στον Μπάρτοκ να συνθέσει μια από τις πιο εντυπωσιακές παρτιτούρες του, αξιοποιώντας τα ηχοχρώματα των οργάνων μιας εξαιρετικά μεγάλης ορχήστρας, η οποία περιλαμβάνει ως και τον επιβλητικό ήχο του εκκλησιαστικού οργάνου, και αποτυπώνει με απίστευτη δύναμη καθεμία από τις μυστηριακές εικόνες του έργου.
Τα δύο έργα θα παρουσιαστούν από τις 12 έως και τις 23 Νοεμβρίου και ως μέρος του προγράμματος «Λυρική για όλους», (δείτε περισσότερα εδώ) στο πλαίσιο του οποίου θα δωθεί σε 10.000 επωφελούμενους η ευκαιρία να γνωρίσουν τη λυρική τέχνη και το μπαλέτο, μέσω της δωρεάν παρακολούθησης των παραστάσεών της στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, ενώ οι παραστάσεις της 21ης και 23ης Νοεμβρίου 2024 θα παρουσιαστούν σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας, σε συνεργασία με την ATLAS E.P., με στόχο την ανεμπόδιστη οπτικοακουστική παρακολούθηση για όλες, όλους και όλα.
Η Fanny Ardant επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή
Τη σκηνοθεσία του Αλέκο έχει αναλάβει η Γαλλίδα Fanny Ardant, πέντε χρόνια μετά τη σκηνοθεσία της «Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ», όπερα του Ντμίτρι ν Σοστακόβιτς.
Η Fanny Ardant, γεννημένη στην πόλη Saumur της Γαλλίας και μεγαλωμένη στο Μόνακο μετακόμισε στα 17 της στην Αιξ αν Προβάνς για να σπουδάσει. Ήταν το μικρότερο από τα πέντε παιδιά ενός αξιωματικού του ιππικού και της συζύγου του. Στις αρχές της τρίτης δεκαετίας της ζωής της έστρεψε το ενδιαφέρον της στην υποκριτική και έκανε την πρώτη της εμφάνιση στη σκηνή το 1974.
Έκτοτε έχει διαγράψει μία λαμπρή καριέρα με συμμετοχές σε περισσότερες από ογδόντα ταινίες και τριάντα θεατρικές παραστάσεις, ενώ έχει συνεργαστεί με τα μεγαλύτερα ονόματα του καλλιτεχνικού κόσμου, όπως είναι οι: François Truffaut, Alain Resnais, Michelangelo Antonioni, Sydney Pollack.
Ήδη τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1980 ήταν μια μεγάλη σταρ. Έχει πρωταγωνιστήσει σε πολλές ταινίες του Χόλυγουντ και σε πολλές Βρετανικές ταινίες. Πολύ επιτυχημένη θεωρείται η συμμετοχή της στηνη παραγωγή του Φράνκο Τζεφφιρέλλι «Κάλλας για Πάντα», στην οποία ενσάρκωνε τη ντίβα της όπερας Μαρία Κάλλας.
«Καταλαβαίνω την ευθραυστότητα της Κάλλας. Την ίδια στιγμή που έμοιαζε απόλυτα δυναμική, ειδικά όσον αφορά τις ερμηνείες της, το ότι ξεκίνησε μια δειλή γυναίκα με έναν άνδρα που δεν ήθελε και στην πορεία την κατέλαβε ο έρωτας. Ήταν μαγικό αυτό. Παρότι οι κινήσεις της έμοιαζαν εντελώς παράλογες στο ευρύ κοινό, είχε όμως ψυχή, και αυτό είναι που τη μετέτρεψε από ερμηνεύτρια σε φαινόμενο για το οποίο μιλάμε ακόμα», είπε σε πρόσφατη συνέντευξή της στο Πρωτο Θέμα αναφορικά με την ταινία του 2002 και τη Μαρία Κάλλας.
Η πιο πρόσφατη κινηματογραφική της παρουσία είναι στο, βρετανικής παραγωγής, θρίλερ American Star, σε σκηνοθεσία του Gonzalo López-Gallego.
Κομψή, με εντυπωσιακά χαρακτηριστικά και έντονη παρουσία στην οθόνη, κέρδισε για πρώτη φορά διεθνή αναγνώριση σε δύο ταινίες του Φρανσουά Τρυφό, La Femme d’à côté (Η γυναίκα της διπλανής πόρτας, 1981) και Vivement dimanche! (Επιτέλους την Κυριακή, 1984). Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, καθιερώθηκε ως μία από τις πιο αξιοθαύμαστες ηθοποιούς της Γαλλίας. Κέρδισε το Βραβείο Σεζάρ Α’ Γυναικείου Ρόλου του 1997, για το Pédale douce, ενώ το 2003 παρέλαβε το Βραβείο Στανισλάφσκι στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας, για το εξαιρετικό επίτευγμα στην υποκριτική και την αφοσίωση στις αρχές της σχολής του Στανισλάβσκι.
Η σχέση με τον Φρανσουά Τρυφό και η κόρη τους
Κατά τις αρχές της δεκαετίας του 1980 ήταν μια μεγάλη σταρ μαζί με τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ στο La Femme d’à côté. Η ταινία, σκηνοθετημένη από τον Φρανσουά Τρυφό, έφερε στην Αρντάν την πρώτη της υποψηφιότητα για Βραβείο Σεζάρ καλύτερης ηθοποιού το 1982 και το 1984 προτάθηκε πάλι για το Vivement dimanche!. Ουσιαστικά έγινε η συντροφιά του Φρανσουά Τρυφό μέχρι το 1984, όταν ο Γάλλος κριτικός και σκηνοθέτης πέθανε από καρκίνο.
Υπήρξε παντρεμένη με τον, επίσης Γάλλο ηθοποιό, Dominique Leverd, με τον οποίο απέκτησε μία κόρη. Η μικρότερη κόρη της Joséphine Truffaut, είναι καρπός της αγάπης της με τον Φρανσουά Τρυφό.
Η αγάπη της για την Ελλάδα
Η πρώτη φορά στην καριέρα της που σκηνοθέτησε όπερα ήταν το 2019, για λογαριασμό της Λυρικής Σκηνής και όπως δήλωσε «Είμαι πολύ χαρούμενη που είμαι στην Ελλάδα και που έρχομαι για να δουλέψω, όχι ως τουρίστας, για να βγάλω φωτογραφίες ή να διασκεδάσω. Οι Ελληνες είναι αυθόρμητοι και σβέλτοι, αντιδρούν αμέσως στα ερεθίσματα».
Πληροφορίες και λεπτομέρειες παραστάσεων
Αλέκο – Σεργκέι Ραχμάνινοφ & Ο πύργος του Κυανοπώγωνα – Μπέλα Μπάρτοκ
12, 14, 16, 19, 21, 23 Νοεμβρίου 2024 • Ώρα έναρξης: 19.30
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος ΕΛΣ – Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Μουσική διεύθυνση: Φαμπρίτσιο Βεντούρα
Αλέκο (νέα παραγωγή)
- Σκηνοθεσία: Φανί Αρντάν
- Σκηνικά: Πιερ-Αντρέ Βάιτς, Κοστούμια: Καταρζύνα Λεβίνσκα, Χορογραφία, κινησιολογία: Ισραέλ Γκαλβάν, Φωτισμοί: Σεζάρ Γκοντφρουά
- Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
- Αλέκο: Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Νεαρός τσιγγάνος: Γιάννης Χριστόπουλος, Ζεμφίρα: Μυρσίνη Μαργαρίτη, Ένας ηλικιωμένος: Γιάννης Γιαννίσης, Μια τσιγγάνα: Ινές Ζήκου
- Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Ο πύργος του Κυανοπώγωνα (αναβίωση)
- Σκηνοθεσία: Θέμελης Γλυνάτσης
- Σκηνικά, κοστούμια: Λέσλι Τράβερς, Κινησιολογία: Κατερίνα Γεβετζή, Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου, Προβολές: Μάριος Γαμπιεράκης, Χρυσούλα Κοροβέση, Ηχητικός σχεδιασμός: Τάσος Τσίγκας
- Κυανοπώγωνας: Τάσος Αποστόλου, Ιουδίθ: Βιολέττα Λούστα
- Με την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Βρείτε εισιτήρια εδώ.
Το δίπτυχο όπερας Αλέκο – Ο πύργος του Κυανοπώγωνα θα μεταδοθεί στο Mezzo Live στις 15/12/2024 στις 21.00 (UTC+1). Την ίδια ημέρα η όπερα Αλέκο θα είναι διαθέσιμη στο medici.tv στις 20.00
