Τον πίνουν από την Βραζιλία μέχρι την Ακτή Ελεφαντοστού και όλοι έχουν τον τρόπο τους. Ο καφές που μας ενώνει από την μια άκρη του πλανήτη στην άλλη…
Εν αρχή ην η χόβολη. Ή μήπως το μπρίκι; Ή η εσπρεσσιέρα; Στην Ανατολή ισχύει το δόγμα της υπομονής. Ο καφές θέλει χρόνο να βγάλει τα αρώματα από όπου και η χόβολη. Στην Ιταλία που όλοι βιάζονται, καφές σημαίνει εσπρέσσο, μια στιγμιαία δόση ενέργειας που ξυπνά μυαλό και σώμα. Όσο για την Ελλάδα ο ελληνικός που ενίοτε ονομάζεται και τούρκικος στον αγώνα των αιωνίων για την κατοχύρωση δικαιωμάτων στην απόλαυση, είναι ο καφές της φουσκάλας. Ο καφές με το καϊμάκι που θέλει την τέχνη του να πετύχει, βαρύ μπρίκι και καλό ανακάτεμα.
Σε όλες, όμως, τις περιπτώσεις ισχύει ένας κανόνας: καλός καφές είναι ο καφές που προέρχεται από καλό χαρμάνι. Και η καταγωγή, ο τόπος, ο αέρας, το νερό, η βροχή ή η ζέστη φτιάχνουν τον σωστό καφέ. Γιατί μπορεί οι ποικιλίες να είναι δυο: arabica και robusta αλλά arabica από arabica και robusta από robusta απέχουν μίλια μακριά. Άλλοι προτιμούν τη Βραζιλία και την Τζαμάικα και άλλοι το Βιετνάμ και την Τανζανία. Ο καλύτερος καφές, όμως, είναι πάντα ο δικός σου καφές…
Espresso Romano: Και όμως, πίνεται και με λεμόνι!
Εσπρέσσο και μια φλούδα λεμόνι στον εσπρέσσο της Ρώμης που δεν έχει σχέση με την Ρώμη! Οι Ιταλοί έχουν εμμονή με τον ristretto, μια δόση δυνατού εσπρέσσο, και μην παραξενευτείτε αν σας ρίξουν αυστηρές ματιές σε περίπτωση που παραγγείλετε καφέ με γάλα μετά το φαγητό. Στον βορρά τον θέλουν ενισχυμένο, στον νότο ελαφρύ -τα espresso bar της Νάπολης είναι τα καλύτερα-, πίνεται στα όρθια και ποτέ μα ποτέ καυτός. Η χώρα διαθέτει 100.000 καφέ μπαρ, ρεκόρ σε αναλογία κατοίκων όταν η μεγαλύτερη αμερικανική αλυσίδα έχει 20.000 καταστήματα στον κόσμο.
Americano: Aμερικάνος από το Γιβραλτάρ
Nαι, o americano δεν είναι ακριβώς αμερικάνικος αφού οι Αμερικάνοι προτιμούν τον Gibraltar: διπλός εσπρέσσο με γάλα, κάτι σαν τον ιταλικό macchiato. Φανατικό κοινό έχει και ο Red Eye -γιατί σε ξυπνάει αμέσως- με μια δόση εσπρέσσο και μια δόση φίλτρου. Ο μέσος Αμερικανός πίνει 3,5 φλιτζάνια την μέρα και το Σιάτλ έχει τα περισσότερα καφέ (λόγω και καταγωγής της γνωστής αλυσίδας). Όσο για την απορία, ο americano είναι εσπρέσσο αραιωμένος με νερό από τους Αμερικανούς στρατιώτες που έφτασαν στην Ρώμη στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και δεν μπορούσαν να αντέξουν την ένταση του εσπρέσσο.
Mezcla: Γλυκός σαν ζάχαρη
Στην κυριολεξία αφού οι Ισπανοί ρίχνουν πάνω από τους κόκκους καφέ λίγη ζάχαρη πριν τους ψήσουν. Αποτέλεσμα, μια γλασαρισμένη, καραμελωμένη γεύση που δίνει άλλη ομορφιά. Στα μικρά καφέ σερβίρεται απαραίτητα με churros, ριγωτούς λουκουμάδες με ζάχαρη άχνη, και οι πιο δημοφιλείς είναι ο Bonbon με ένα μέρος συμπυκνωμένο γάλα και ένα μέρος εσπρέσσο, και ο Con miele με μέλι στη βάση, εσπρέσο, γάλα στον ατμό και κανέλλα.
Mazagran: Ο καφές του αφρού
Στην Πορτογαλία ονομάζεται mazagran, εσπρέσο αραιωμένος με νερό, παγάκια και χυμό λεμονιού, στη Γερμανία pharisaer, μαύρος φίλτρου με δυο δόσεις ρούμι, ένα κύβο ζάχαρη και χτυπημένη κρέμα, στο Βιετνάμ Ca phe da, ψιλοαλεσμένος καφές, συμπυκνωμένο γάλα, βραστό νερό και παγάκια, και στην Ελλάδα φραπέ με στιγμιαίο καφέ, νερό, παγάκια και βέβαια, αφρό από το σωστό χτύπημα.
Μπρίκι ή cezve
Ήρθε από την Υεμένη, το Κάιρο, την Μέκκα και την Κωνσταντινούπολη. O καφές στον cezve (μπακιρένιο μπρίκι) που οι Τούρκοι έχουν κατοχυρώσει στοιχείο πολιτιστικής κληρονομιάς από την Ουνέσκο, ήταν πολύ πριν το τσάι, εθνικό σύμβολο. Aπόδειξη ότι η λέξη για το πρωινό (kahvalti) σημαίνει για την ακρίβεια το φαγητό πριν τον καφέ. Η παράδοση, μάλιστα, του καφέ παραμένει ισχυρή σήμερα στον αρραβώνα όπου η υποψήφια ρίχνει αλάτι αντί ζάχαρη για να δει πόσο υπομονετικός είναι ο γαμπρός. Τα παλιά χρόνια, μάλιστα, το φλιτζανάκι δεν είχε λαβή αλλά έμπαινε σε zarf, μεταλλική βάση. Ο πραγματικός ελληνικός και τούρκικος καφές θέλει χόβολη αφού θα πρέπει να παραμένει στο νερό για να βγάλει τα αρώματα του ενώ το μυστικό είναι στην τέχνη που έχει το καϊμάκι. Άλλοι το προτιμούν μερακλίδικο -όταν φουσκώνει ο καφές- και άλλοι ελαφρύ.
Τα trivia του καφέ
* Εje Cafetero, ο τρίγωνο του καφέ στην Κολομβία που βγαίνουν οι καλύτερες ποικιλίες στον κόσμο λόγω κλίματος.
* Το 1677 ο Φρειδερίκος της Γερμανίας απαγόρευσε τον καφέ γιατί απασχολούσε τους κατοίκους και έχαναν χρόνο από τη δουλειά τους.
* Το Βιετνάμ είναι η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός στον κόσμο μετά τη Βραζιλία.
* Το 1683 οι Τούρκοι «κατέκτησαν» τη Βιέννη με τον δικό τους δούρειο ίππο αφού υποχωρώντας από την πόλη άφησαν πίσω σακιά καφέ. Το παλαιότερο καφέ της πόλης παραμένει το Café Frauenhuber που σύχναζε ο Μότσαρτ.
* Ο ιρλανδέζικος καφές «εφευρέθηκε» το 1942 για να παρηγορήσουν τους επιβάτες της πτήσης της Pan Am που αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Ιρλανδία λόγω κακοκαιρίας. Απαραίτητη προϋπόθεση οι τρεις κουταλιές καλού ιρλανδέζικου ουίσκι.
* Στη Σενεγάλη προσθέτουν από πάνω τριμμένο μαύρο πιπέρι, στο Μεξικό ξύλο κανέλας και στην Τουρκία σπασμένους κόκκους κάρδαμου. Στην γείτονα, μάλιστα, η σύζυγος έχει κάθε δικαίωμα να χωρίσει αν ο σύζυγος δεν κρατάει την εστία ζεστή και το φλιτζάνι του καφέ πάντα γεμάτο!
Από την Τατιάνα Οικονομίδου. Πηγή: olivemagazine.gr
