Γράφει η Βιβή Μωραΐτου
Εδώ και μερικούς μήνες, απέναντι από τις Καμάρες, το ιστορικό τοξωτό Υδραγωγείο της Καβάλας, λειτουργεί ένας χώρος-έκπληξη. Μικρός σαν boîte (=κουτί), «αλλά ένας μεγάλος τόπος», όπως λέει εκείνη που τον εμπνεύστηκε, ο χώρος του Epàrchîa Design Boîte by Mantility, αιφνιδιαστικά φωτεινός και πρόσχαρος, επιδρά θετικά στην αύρα εγκατάλειψης που επικρατεί σε αυτό το κομμάτι-όριο της παλιάς πόλης της Καβάλας. Ηδη ισχυρός πόλος έλξης, το Epàrchîa προτείνει «ένα νέο αισθητηριακό τοπίο» προς εξερεύνηση, «όπου οι αισθήσεις συνυφαίνονται με την καλλιτεχνία και την αλληλεπίδραση».
Και όλα αυτά ενόσω παίρνεις τον καφέ σου ή σιγοπίνεις δροσερό κρασί. «Απ’ όσα έχω φτιάξει, αυτό το project είναι από τα πιο κινηματογραφικά, θα έλεγα. Υπάρχει εκεί κάτι για όλους… Εχουμε βιβλία, πίνακες, μαντίλια, κεραμικά, κρασιά, μπίρες, κοκτέιλ. Είναι μια εμπειρία για κάποιον που του αρέσει η αισθητική», λέει η επιχειρηματίας και ποιήτρια Βασιλική-Ζαφειρία Υψηλάντη που ενορχηστρώνει το όλο εγχείρημα.
Πολυδιάστατη, επίμονη, γενναιόδωρη και, οπωσδήποτε, τολμηρή, με σπουδές στις Πολιτικές Επιστήμες, στη Διπλωματία Πόλεων και τη Διοίκηση Πολιτιστικών Οργανισμών, η Βασιλική άφησε έπειτα από 13 χρόνια μια διευθυντική θέση στο δημόσιο τομέα και πήρε στροφή προς άλλη κατεύθυνση. Προφανώς ήταν η σωστή. Αν και δουλεύει σκληρά, η ίδια επέμενε στην κουβέντα μας ότι στάθηκε τυχερή. Αλλά η τύχη ήταν πάντα με το μέρος των τολμηρών. Ισως επειδή κάθε τόλμημα θέλει ψυχή και στο δικό της η Βασιλική έχει βάλει πολλή.
Φυσική συνέχεια του Mantility Home, που στέγασε το εγχείρημά της με τα μεταξωτά φουλάρια με το οποίο τη γνωρίσαμε πριν από μερικά χρόνια, ο πολυχώρος Epàrchîa έγινε αυτόματα ό,τι προσδοκούσε η πρωτεργάτριά του: τόπος συνάντησης ανθρώπων, τεχνών και χειροτεχνιών, αισθήσεων, ιδεών, αλληλεπιδράσεων και εμπειριών. Στα φιλόδοξα σχέδιά του είναι να αλλάξει την τρέχουσα αντίληψη επαναπροσδιορίζοντας την έννοια της επαρχίας «μέσα από την επάρκεια της δημιουργίας και της σύγχρονης σκέψης».
Μεταξύ επαρχίας και επάρκειας, ανάμεσα σε έργα τέχνης και design και ολομέταξα φουλάρια-καμβάδες των καλλιτεχνών του Mantility movement, ανθίζει ο «κήπος» του Epàrchîa, που διοργανώνει από εμπειρίες οινογνωσίας, γευσιγνωσίας και cocktail Sunday parties μέχρι εργαστήρια για παιδιά, ενώ οι ιδέες για το περιεχόμενο των επόμενων δράσεων (private dinners, εκθέσεις κ.ά.) κοχλάζουν.
«Εχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε και να συστήνουμε πολλούς τοπικούς σχεδιαστές, εικαστικούς και χειροτέχνες. Αν μαζευτούν όλοι μαζί θα μπορούσαν να είναι μια μικρή ομάδα υπερηρώων της περιοχής μου. Πολλοί θα ήθελα να ήταν μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου Καβάλας που θα αποφάσιζαν για το παρόν και το μέλλον μου… Είμαι χαρούμενη που οι συνεργάτες μου είναι άνθρωποι με ηθική ευαισθησία. Είναι τρομερό να βλέπεις στο δρόμο το πρόσωπο του ανθρώπου που έχει φτιάξει κάτι που χρησιμοποιείς. Η Στέλλα, ο Πασχάλης, η Χριστίνα, ο Ακης, ο Παρασκευάς με τα κεραμικά τους, η Νατάσα με τα προϊόντα περιποίησης, ο Νίκος, ο Πέτρος και η Nour με τα κοσμήματά τους, η Αγγελική, η Νίκη και η Κατερίνα με τα jesmonite διακοσμητικά τους, ο Θανάσης με τα χειροποίητα τετράδιά του, ο Γιώργος με τα γλυπτά του, ο Κώστας με τα ζωγραφικά του έργα. Και όλοι αυτοί αποκτούν επώνυμο, βιογραφικό και γίνονται μετέπειτα θέμα συζήτησης με τους επισκέπτες εκτός πόλης».
Στα φιλόδοξα σχέδιά του είναι να αλλάξει την τρέχουσα αντίληψη επαναπροσδιορίζοντας την έννοια της επαρχίας «μέσα από την επάρκεια της δημιουργίας και της σύγχρονης σκέψης».
Από το 2017, όταν γεννήθηκε η ιδέα ενός δημιουργικού brand που μέσα από limited edition μεταξωτά φουλάρια θα επικοινωνούσε τη δουλειά ταλαντούχων καλλιτεχνών, μεσολάβησαν δύο χρόνια έρευνας και προετοιμασίας προτού ένα crowd funding βάλει σε τροχιά τη startup Mantility, μια ιδιότυπη σύνθεση της ελληνικής λέξης μαντίλι και της αγγλικής mentality (σκεπτικό, νοοτροπία).
«Ξεκινήσαμε με 11 σχεδιαστές και σήμερα πάνω από 55 διαφορετικά μυαλά και καρδιές εκφράζουν και μοιράζονται ξεχωριστές ιδέες και τεχνοτροπίες μέσα από ένα μεταξένιο καμβά. Ζωγράφοι, εικονογράφοι, γραφίστες, κεραμίστες, αρχιτέκτονες, σκηνογράφοι, εικαστικοί, φωτογράφοι, graffiti artists αφηγούνται ιστορίες και συναισθήματα. Το tagline μας “The Mentality of Silk” υποδηλώνει πως το μετάξι έχει νοημοσύνη, υψηλή βοτανική και αρχέγονη αισθητική», λέει η Βασιλική. Τα φουλάρια παράγονται από επιλογή στο Σουφλί από 100% μετάξι υψηλής ποιότητας και τυπώνονται ψηφιακά με οικολογικές μεθόδους. Το brand υπερηφανεύεται και για τη zero waste παραγωγή του.
Η όλη πρωτοβουλία διέπεται από «μια ιδεαλιστική προσέγγιση που μπόρεσε να ενώσει πολλούς δημιουργικούς ανθρώπους από διαφορετικά πεδία κάτω από μια ιδέα», ωστόσο έχει επιχειρηματική διάσταση επικεντρωμένη στην εξωστρέφεια, που αποτελεί μονόδρομο για τους αποφασισμένους να μπουν και να μείνουν στο παιχνίδι… «Οσο κι αν φαντάζει ρομαντικό και ελπιδοφόρο, στην πράξη το επιχειρείν στην επαρχία είναι δύσκολο όταν μάλιστα δραστηριοποιείσαι στον τομέα της τέχνης και της μόδας. Απαιτούνται αποφασιστικότητα, σχεδιασμός, πίστη στον εαυτό σου, συνέπεια και αφοσίωση και να έχεις συνειδητοποιήσει ότι το εγχείρημα έχει περισσότερες πιθανότητες αποτυχίας παρά επιτυχίας. Αν το επιχειρείν αποτελεί εξαιρετικά δύσκολη διαδρομή στην Ελλάδα, το να είσαι γυναίκα την κάνει ακόμη δυσκολότερη. Επικεντρώνομαι στα όμορφα και δυνατά στοιχεία που μου χάρισε η γυναικεία φύση και τα κεφαλαιοποιώ καθιστώντας τις αδυναμίες που μας προσάπτουν -ή μας επιβάλλουν- δυναμικές», λέει η Βασιλική.
Ευτυχώς, ο στενός κύκλος κάθε ανθρώπου, ο/η σύντροφος, διαδραματίζει και συμβάλλει στην αποτυχία ή επιτυχία κάθε εγχειρήματος. «Στη δική μου περίπτωση έχω τον “μούσο” και πιο στενό (συν)εργάτη μου, Ιωάννη Τσίγκα, που σπούδασε Κινηματογράφο και Κοινωνιολογία στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης. Αν και δεν ασχολήθηκε επαγγελματικά με το αντικείμενο, παραμένει μια κινηματογραφική μελαγχολική προσωπικότητα με ιδιότυπη αισθητική που διοχετεύεται σε ό,τι καταπιάνεται, όπως ο σχεδιασμός βιβλίων, η οπτική επικοινωνία και η μουσική».
Αν το επιχειρείν αποτελεί εξαιρετικά δύσκολη διαδρομή στην Ελλάδα, το να είσαι γυναίκα την κάνει ακόμη δυσκολότερη.
Παρά τις δυσκολίες, η Mantility υπερηφανεύεται για συνεργασίες με μουσεία (ΕΜΣΤ, Κυκλαδικής Τέχνης κ.ά.), φορείς πολιτισμού (Μέγαρο Μουσικής, Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου), αλλά και ανεξάρτητες πρωτοβουλίες όπως το workshop «Silk Bridges» με παιδιά μεταναστών και τους γονείς τους ή το project woMantility που προωθεί την ισότητα των φύλων και στηρίζει το Συµβουλευτικό Κέντρο Γυναικών του Δήµου Καβάλας.
Με τα μαντίλια «Στίχοι σε Μετάξι» η Βασιλική βρήκε τρόπο να συνδέσει τα φουλάρια με τη μεγάλη της αγάπη για την ελληνική ποίηση. Η πρώτη της ποιητική συλλογή Κανένα φτυάρι δεν έθαψε την άνοιξη, την οποία υπογράφει ως Ζαφειρία Μολ, προκάλεσε αίσθηση με τη φρεσκάδα της.
«Πρώτη φορά το δηλώνω δημόσια κι ελπίζω να μη φανώ αχάριστη ή αγνώμων αναφορικά με τα άλλα επιτεύγματα και χαρές της ζωής μου. Η αποδοχή μου ως ποιήτρια αρχικά από τον επιμελητή μου, ακολούθως από την Κάπα Εκδοτική και έπειτα από τον κόσμο είναι ό,τι πιο όμορφο μου έχει συμβεί ως προσωπικότητα. Δεν ξέρω αν είναι εγωιστικό, φαντασμένο ή αν απλά γλυκό και τρυφερό, αλλά το να εισχωρείς σε έναν ευρύτερο κύκλο καλλιτεχνίας είναι ένα συναρπαστικό γεγονός».
Φωτογράφος: Γιάννης Γκουζίδης
