Ένα κοινωνικό μυθιστόρημα γεμάτο ίντριγκες και συναισθήματα με έντονες νότες crime και αστυνομικού είναι το νέο βιβλίο της Δήμητρας Ιωάννου, «Νοσοκόμα». Η Δήμητρα Ιωάννου σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και ασχολείται επαγγελματικά με τη Σωματική Ψυχοθεραπεία και τη Βιοανάδραση. Η μελέτη των ανθρώπινων σχέσεων, συμπεριφορών και διαδράσεων ανέκαθεν τη γοήτευε, ενώ το γράψιμο είναι το μεγάλο της πάθος.
Στο βιβλίο της με τίτλο «Νοσοκόμα» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, μια μυστηριώδης εξαφάνιση και ο ερχομός μιας νοσοκόμας αναστατώνουν το νησί της Άνδρου. Τρεις οικογένειες που ζουν φαινομενικά ήρεμα και μια γαλήνη που διαλύεται με την αποκάλυψη της αλήθειας. Τελικά, αξίζει να λύνονται όλα τα μυστήρια, παρά το κόστος; Η συγγραφέας μίλησε στο Marie Claire τόσο για το νέο της μυθιστόρημα, όσο και για την αγάπη της για την Άνδρο, τις διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, αλλά και την κοινωνία του νησιού το 1960.
Στο καινούριο σας μυθιστόρημα πρωταγωνιστεί η Νοσοκόμα. Η Κατερίνα Συμεωνίδη, η εμφάνιση της οποίας στην Άνδρο έρχεται να ταράξει τα νερά. Τι την διαφοροποιεί από τους ντόπιους;
Η Νοσοκόμα Κατερίνα Συμεωνίδη φθάνει στην Άνδρο του ’60 για να κουράρει την άρρωστη αρχόντισσα Ισαβέλλα Δελαγραμμάτικα. Εκεί παθιάζεται με την εξαφάνιση της κόρης της, της δεκαοχτάχρονης Φλωρέζας, ένα άλυτο μυστήριο που συνέβη πριν 30 χρόνια, συγκλονίζοντας ολόκληρο το νησί και ιδιαίτερα τρεις οικογένειες που συνδέονται μεταξύ τους με μακροχρόνιους δεσμούς φιλίας: Τους γαιοκτήμονες Δελαγραμμάτικα, τους εφοπλιστές Γαλανούς και τους αξιοπρεπείς Βαλμάδες. Στην προσπάθειά της να μάθει την αλήθεια η Νοσοκόμα αποφασίζει να σηκώσει κάθε πέτρα και πετραδάκι, παρότι οι εκπρόσωποι των τριών οικογενειών την προειδοποιούν σοβαρά να αφήσει ήσυχο το παρελθόν που πονά.
Γενικότερα η Κατερίνα Συμεωνίδη παρουσιάζεται ως ένθερμη θιασώτης της αλήθειας. Μια γυναίκα με τσαγανό που δε σταματά και δεν κάνει εύκολα πίσω, παρόλα τα εμπόδια και τις δύσκολες καταστάσεις που ενορχηστρώνονται εναντίον της από τους κατοίκους του νησιού, ισχυρούς και μη. Στην ουσία είναι μια ξένη και έτσι δεν έχει συμμετάσχει σε σιωπηρούς όρκους να αποκρύψει την αλήθεια και να παραχώσει κάτω από το χαλί κάποια γεγονότα που ίσως σχετίζονται με το συμβάν της εξαφάνισης της νεαρής Φλωρέζας. Από την άλλη και από τις πρώτες κιόλας σελίδες ο αναγνώστης νιώθει πως ο χαρακτήρας της Νοσοκόμας είναι ιδιαίτερος και περίπλοκος και αντιλαμβάνεται καθώς γυρίζει τις σελίδες πως κι εκείνη έχει τα δικά της κρυμμένα μυστικά που δεν έχουν έρθει ακόμα στην επιφάνεια.
Η πλοκή τοποθετείται χρονικά το 1960. Πόσο εύκολο ήταν για μια γυναίκα να φύγει από τον τόπο της, να γίνει ανεξάρτητη και να διεκδικήσει τη δική της ζωή;
Οπωσδήποτε οι συνθήκες ήταν πολύ διαφορετικές από τις σημερινές. Παρότι οι γυναίκες είχαν αρχίσει να βγαίνουν από το σπίτι και να διεκδικούν το δικαίωμά τους στην εργασία, εντούτοις το μοντέλο της γυναίκας νοικοκυράς παρέμενε ακόμα πολύ ισχυρό. Η Κατερίνα Συμεωνίδη έχει κάποια χαρακτηριστικά που την βοηθούν να τολμήσει και να μην ακολουθήσει την πεπατημένη της εποχής. Είναι μόνη της στη ζωή, δεν έχει δημιουργήσει δική της οικογένεια και μόλις έχει χάσει τον τελευταίο της συγγενή, τη μητέρα της. Δεν έχει κάτι να την κρατάει ουσιαστικά στην Αθήνα και όλο αυτό φαίνεται πως την κάνει να επιθυμεί και τελικά να διεκδικήσει μια νέα αρχή. Έτσι παίρνει την απόφαση να αλλάξει τόπο διαμονής και εργασίας.
Η Νοσοκόμα, εκτός από τα καθήκοντά της, λειτουργεί σαν άλλη μυστική πράκτορας, επιχειρώντας να λύσει το μυστήριο της εξαφάνισης της Φλωρέζας Δελαγραμμάτικα. Τι την κινητοποιεί; Ο χαρακτήρας της, η αδιαφορία της μικρής κοινωνίας, το αίσθημα δικαίου;
Όπως είπαμε και πριν, η Κατερίνα Συμεωνίδη ταράζει τα λιμνάζοντα ύδατα μιας κοινωνίας που έχει αποδεχτεί μοιρολατρικά το γεγονός ότι το μυστήριο της εξαφάνισης της Φλωρέζας Δελαγραμμάτικα δε θα λυθεί ποτέ, πόσο μάλλον αφού έχουν περάσει και τριάντα χρόνια από τότε. Θλίβεται βαθιά και μόνο στην ιδέα πως κάποιος ή κάποιοι πιθανότατα κατέστρεψαν τη ζωή ενός αθώου κοριτσιού, για να εκπληρώσουν κάποιους δικούς τους ανίερους σκοπούς. Όμως εκτός από τα παραπάνω η Νοσοκόμα είναι αδιαμφισβήτητα ένας ιδιαίτερος άνθρωπος και έχει κι εκείνη τη δική της ατζέντα. Πιστεύουμε ότι τη γνωρίζουμε μέσα από τις πρώτες σελίδες του βιβλίου, είναι όμως αλήθεια αυτό;
Αν ζούσε σήμερα η Κατερίνα Συμεωνίδη πώς θα λειτουργούσε και γιατί;
Θα είχε κινητό τηλέφωνο, πράγμα που θα έκανε σίγουρα τη ζωή της πιο εύκολη, και το δικό της λαπτοπ μέσω του οποίου θα έκανε μεγάλη έρευνα στο διαδίκτυο. (γέλια!). Η αλήθεια είναι πως το βιβλίο είναι συνειδητά τοποθετημένο στη δεκαετία του ’60 και όπως καταλαβαίνετε και η Νοσοκόμα και οι υπόλοιποι ήρωες είναι απόλυτα συνεπείς με τον τρόπο που δρούσαν τότε οι άνθρωποι. Η επιλογή του χωροχρόνου έγινε μετά από σκέψη, καθώς τότε οι κοινωνίες ήταν πιο σφιχτοδεμένες και οι επαφές των ανθρώπων πιο προσωπικές και πιο άμεσες. Μια διαφορετική χρονική στιγμή θα μας έδινε εντελώς διαφορετικές συνήθειες, κοσμοθεωρίες, σκέψεις, αντιδράσεις, χαρακτήρες.
Στο μυθιστόρημά σας βρίσκουμε τρεις οικογένειες διαφορετικής κοινωνικής τάξης. Είναι αυτή κυρίως που ενορχηστρώνει τις πράξεις τους;
Ιδιαίτερα οι γαιοκτήμονες Δελαγραμμάτικα και οι εφοπλιστές Γαλανοί έχουν μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων λόγω της οικονομικής ευμάρειας αλλά και της επιρροής που έχουν στο νησί. Ακολουθούν οι Βαλμάδες που συμπληρώνουν νευραλγικές θέσεις του κοινωνικού ιστού και θέτουν το αποτύπωμα τους ως διοικητικά στελέχη της χωροφυλακής, δάσκαλοι, ιερείς κλπ. Μιλάμε λοιπόν για σεβαστούς ανθρώπους στο σύνολό τους, όμως δε λειτουργούν όλοι κατά τον ίδιο τρόπο. Άλλοι σέβονται τους γύρω τους και δεν κάνουν κατάχρηση των μέσων που διαθέτουν και άλλοι απλά δεν ενδιαφέρονται αν καταστρέψουν τη ζωή των άλλων, αρκεί να ωφεληθούν οι ίδιοι. Ο σεβασμός προς το συνάνθρωπο, τα σωστά όρια και η ποιότητα ενός χαρακτήρα συναντώνται σε κάθε κοινωνική τάξη. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τα αντίθετά τους.
Πώς «πλάθετε» τους χαρακτήρες σας; Έρχονται οι ίδιοι και σας «συναντούν» ή είναι αποτέλεσμα έρευνας ώστε να υπηρετήσουν την ιστορία που έχετε κατά νου;
Στην περίπτωση της Νοσοκόμας, η όλη διαδικασία ξεκίνησε όταν βρέθηκα στην Άνδρο. Η ιδέα να γράψω για το χρονικό μιας εξαφάνισης και το πόσο αυτή επηρέασε τις ζωές των γύρω υπήρχε ανέκαθεν στο μυαλό μου σα σπόρος που δεν είχε βρει το κατάλληλο έδαφος να καρπίσει. Όταν όμως πάτησα το πόδι μου στο υπέροχο αυτό νησί, άρχισα να ‘βλέπω’ τους ήρωες να περπατούν στα στενά της Ρίβας, να συναντιούνται στο Παραπόρτι και στο Νημποριό, να συζητούν στις αυλές, στα νεοκλασικά και στο μνημείο του Αφανούς Ναύτη. Να επισκέπτονται την Άχλα, το Κόρθι, το Γαύριο και το Μπατσί. Αδιαμφισβήτητα οι χαρακτήρες της Νοσοκόμας είναι απόλυτα ζυμωμένοι από την μοναδική ενέργεια της Άνδρου και δε θα μπορούσαν να είχαν γεννηθεί πουθενά αλλού.
Έχετε πάντα το τέλος κάθε βιβλίου στο μυαλό σας ή προκύπτει στην πορεία;
Σε κάθε βιβλίο μου η αρχή, το τέλος και οι σημαντικοί ενδιάμεσοι σταθμοί είναι προαποφασισμένοι έπειτα από πολλή έρευνα και κατάθεση σκέψης. Ξεκινάω να γράφω μόνο εφόσον έχω εξετάσει όλες τις πιθανότητες και έχω διανύσει με το μυαλό μου όλες τις δυνατές διαδρομές που θα μπορούσε να ακολουθήσει ένας ήρωας, ένα γεγονός, μια κατάσταση. Φυσικά όταν σφυρηλατηθούν οι χαρακτήρες και πάρουν σάρκα και οστά αρχίζουν και λειτουργούν σαν αυθύπαρκτες οντότητες, δημιουργώντας νέα δεδομένα, αντιδράσεις και πιθανές στροφές. Είναι το πιο μαγικό και το πιο ενδιαφέρον κομμάτι στη διαδικασία της συγγραφής. Να αφήνεις τους ήρωες να αυτενεργούν αλλά να κρατάς τα ηνία και μαζί το μέτρο προς το τελικό όφελος της ιστορίας.
