Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Π.Ο.Υ. πάνω από 45εκ. ζευγάρια παγκοσμίως αντιμετωπίζουν προβληματα γονιμότητας. Μάλιστα, η Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος, κα. Αντωνία Λαζαράκη, μας εκμυστηρεύεται πως η πιο συχνή ερώτηση που κάνουν τα νέα κορίτσια στο ιατρείο της είναι το αν μπορούν να κάνουν παιδιά.
Η ίδια παραδέχεται πως το άγχος που βιώνουν οι γυναίκες για τη γονιμότητα είναι αδικαιολόγητο και συχνά τις κάνει να πιστεύουν πως αν δεν τεκνοποιήσουν δεν αξίζουν.
«Έχει δημιουργηθεί από την κοινωνία μας ένα αδικαιολόγητο άγχος στις γυναίκες για την γονιμότητά τους. Η αξία τους καθορίζεται από την τεκνοποίηση και η αποτυχία αυτής τούς χρεώνεται σχεδόν αποκλειστικά! Δεν είναι όμως έτσι τα πράγματα», μας λέει και παρουσιάζει με απλά και ξεκάθαρα λόγια το τι ακριβώς σημαίνει «υπογόνιμο ζευγάρι», τα αίτια για τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν τα ζευγάρια στη σύλληψη, αλλά και το τι μπορούν να κάνουν ώστε να βοηθήσουν τον εαυτό και τον στόχο τους.
«Υπογόνιμο ονομάζουμε ένα ζευγάρι, το οποίο έπειτα από έναν χρόνο ελεύθερων (χωρίς τη χρήση αντισυλληπτικών μεθόδων) τακτικών, φυσιολογικών ερωτικών επαφών δεν έχει επιτύχει κύηση. Γι’ αυτή την περίπτωση χρησιμοποιείται ο όρος πρωτοπαθής υπογονιμότητα. Υπάρχουν και περιπτώσεις δευτεροπαθούς υπογονιμότητας που το ζευγάρι δυσκολεύεται στην απόκτηση κι άλλου παιδιού.
Σήμερα ο Π.Ο.Υ. υπολογίζει ότι το 15% των ζευγαριών (περίπου 48 εκατομμύρια) δυσκολεύεται να αποκτήσει παιδιά.
Πρακτικά υπογονιμότητα προκαλείται όταν υπάρχει
- αδυναμία παραγωγής υγιών γαμετών (ωάριο-σπερματοζωάριο),
- αδυναμία των γαμετών να έρθουν σε επαφή και να γίνει η γονιμοποίηση,
- αδυναμία εμφύτευσης του γονιμοποιημένου ωαρίου στην μήτρα και
- αδυναμία ολοκλήρωσης της εγκυμοσύνης.
Αίτια γυναικείας υπογονιμότητας αποτελούν
- Οι διαταραχές παραγωγής ωαρίων (εκδηλώνεται με διαταραχές της περιόδου) από συγγενείς ανωμαλίες των ωοθηκών, εκτομή τους, πρώιμη εμμηνόπαυση, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, διαταραχές λειτουργίας θυρεοειδούς ή επινεφριδίων, ψυχογενείς παράγοντες, μεγάλη απώλεια ή αύξηση βάρους, επίδραση φαρμάκων
- Δυσλειτουργία σαλπίγγων λόγω φλεγμονής, συγγενών ανωμαλιών, συμφύσεων, ενδομητρίωσης
- Φλεγμονές στον τράχηλο όπως χλαμύδια , συγγενείς ανωμαλίες τραχήλου, ανεπάρκεια/εχθρική τραχηλική βλέννη
- Προβλήματα από την μήτρα όπως συγγενείς ανωμαλίες, απλασία και υποπλασία, ενδομητρικές συμφύσεις, πολύποδες, φλεγμονές, ινομυώματα
- Ανοσολογικοί παράγοντες, αυτοάνοσα νοσήματα
- Η ηλικία της γυναίκας: η μέγιστη γονιμότητα είναι σε ηλικία 24 ετών 86% ,ενώ πέφτει στα 35 έτη στο 52%
Αίτια ανδρικής υπογονιμότητας αποτελούν
- Ενδοκρινολογικοί παράγοντες,
- Τραυματισμός,
- Φλεγμονή,
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες: τοξικές ουσίες, ακτινοβολία, αυξημένη θερμοκρασία στην περιοχή των όρχεων, χρήση ουσιών, αλκοόλ,κάπνισμα, πάνω από 5 φλυτζάνια καφέ ημερησίως,..
- Ανατομικοί παράγοντες, κιρσοκήλη απαντάται στο 10%,
- Παλίνδρομη εκσπερμάτιση,
- Αυτοανοσία σπερματοζωαρίων,
- Συχνότητα σεξουαλικών επαφών: η αυξημένη συχνότητα προκαλεί μείωση του όγκου του σπέρματος, ενώ η μειωμένη προκαλεί ελλάττωση της κινητικότητας του.
Ο τρόπος ζωής: η χρήση ουσιών- αλκοόλ, η καθιστική ζωή και το κάπνισμα επιδρούν στη γονιμότητα και των δύο.
Διερεύνηση και διάγνωση γυναικείας υπογονιμότητας
- Η διερεύνηση της γυναικείας υπογονιμότητας γίνεται αρχικά με τη λήψη ενός πλήρους ατομικού και οικογενειακού ιστορικού.
- Ακολουθεί το γυναικολογικό check up: test pap – καλλιέργειες κολποτραχηλικού-κολποσκόπηση-ενδοκολπικός υπέρηχος, ορμονολογικό προφίλ, έλεγχος για θρομβοφιλία και αυτοάνοσα νοσήματα.
- Πιστοποιείται η βατότητα των σαλπίγγων με σαλπιγγογραφία ή αφρό – HyCoSy.
- Σημαντική είναι και η προσφορά της υστεροσκόπησης, καθώς ελέγχουμε την ενδομητρική κοιλότητα και την ποιότητα του ενδομητρίου.
- Ανάλογα με τα ευρήματα η αντιμετώπιση είναι φαρμακευτική, χειρουργική, συνδυασμός των δύο ή υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (σπερματέγχυση, εξωσωματική γονιμοποίηση, δωρεά, παρένθετη μήτρα).
Ορθή ενημέρωση: Το βασικό στοιχείο για την αντιμετώπισή της
Η υπογονιμότητα αποτελεί ένα σύνθετο ιατρικό, ψυχολογικό και κοινωνικό ζήτημα.
Είναι γεγονός ότι τα ζευγάρια βιώνουν ιδιαίτερο άγχος μέχρι την επίτευξη της πρώτης εγκυμοσύνης, το οποίο επιτείνεται από τους οικείους. Συνιστάται ηρεμία, υπομονή, σωστή διατροφή και άθληση, καλή υγιεινή και σωστή ενημέρωση από το γιατρό τους».
Info: Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος, Αντωνία Λαζαράκη
Ιατρείο: Ηρώδου Αττικού 7, Κηφισιά
Μπορείτε να μάθετε περισσότερα εδώ.