Στις ταινίες ο πνιγμός παρουσιάζεται πολύ δραματικός: με αυτόν που κινδυνεύει να φωνάζει για βοήθεια, κουνώντας τα χέρια του έντονα και προσελκύοντας την προσοχή ολόκληρης της παραλίας.
Στην πραγματικότητα ένας πνιγμός μπορεί να είναι αθόρυβος και να συμβεί μόλις σε 30 δευτερόλεπτα. Ειδικά όταν μιλάμε για ένα μικρό παιδί, που ίσως δεν γνωρίζει καλό κολύμπι, ο κίνδυνος αυξάνεται και μόλις λίγα λεπτά χωρίς επιτήρηση στο νερό μπορεί να αποβούν μοιραία. Γι’ αυτό έχουμε τραγικές στατιστικές όπως εκείνη της Κυριακής 16 Ιουλίου, όταν στη διάρκεια μόλις μιας ημέρας και μόνο στην Αττική πνίγηκαν δύο μικρά παιδιά, έξι και δέκα ετών.
Πώς θα καταλάβουμε ότι ένα παιδί πνίγεται;
-Το κεφάλι του είναι χαμηλά στο νερό και, ίσως, το στόμα του μέσα στο νερό.
-Σκύβει το κεφάλι προς τα πίσω με ανοιχτό το στόμα.
-Τα μάτια του είναι θολά ή το βλέμμα του μοιάζει άδειο.
-Τα μάτια του είναι ορθάνοιχτα ή τα κλείνει σφιχτά.
-Τα μαλλιά του επιπλέουν στην επιφάνεια του νερού, πάνω από την κορυφή του κεφαλιού του.
-Το σώμα του είναι σε σχεδόν κάθετη θέση και τα πόδια του δεν κουνιούνται ή κουνιούνται ελάχιστα.
-Προσπαθεί να κολυμπήσει αλλά δεν καταφέρνει να προχωρήσει.
-Προσπαθεί να πάρει βαθιές ανάσες.
-Το σώμα του πλησιάζει στον πυθμένα της θάλασσας/της πισίνας.
-Προσπαθεί να γυρίσει ανάσκελα.
Αν παρατηρήσουμε οποιοδήποτε από τα παραπάνω σημάδια, σπεύδουμε στο σημείο – καλύτερα να αποδειχθούμε «υπερβολικοί» παρά να υποτιμήσουμε την επικινδυνότητα μιας κατάστασης.
Πώς βοηθούμε ένα παιδί που κινδυνεύει να πνιγεί;
1. Το βγάζουμε από το νερό, ιδανικά με ένα σωσίβιο γιατί μπορεί μέσα στον πανικό του να μας παρασύρει στο βυθό της θάλασσας. Ειδοποιούμε τις πρώτες βοήθειες.
2. Μέχρι να έρθουν οι πρώτες βοήθειες, τις προσφέρουμε εμείς. Ξαπλώνουμε το παιδί ανάσκελα, σε σταθερή επιφάνεια, σπρώχνουμε ελαφρώς το κεφάλι του προς τα πίσω με το ένα χέρι και με το άλλο ανασηκώνουμε το πηγούνι του. Αν δεν αναπνέει (πλησιάζουμε το αυτί μας κοντά στο στόμα και τη μύτη του για να το ελέγξουμε) αρχίζουμε τεχνητή αναπνοή: Για παιδιά κάτω του ενός έτους, εφαρμόζουμε το στόμα μας στη μύτη του και φυσάμε δύο φορές, για περίπου 1 δευτερόλεπτο την κάθε φορά. Περιμένουμε να δούμε το στήθος του να ανεβοκατεβαίνει και επαναλαμβάνουμε. Για παιδιά ενός έτους και άνω: Κλείνουμε τη μύτη του, εφαρμόζουμε το στόμα μας στο δικό του και φυσάμε αργά δύο φορές (1-2 δευτερόλεπτα κάθε φορά). Περιμένουμε το στήθος του να ανεβοκατεβαίνει και επαναλαμβάνουμε.
3. Ελέγχουμε για σφυγμό: Τοποθετούμε τα δύο δάχτυλά μας στο λαιμό του παιδιού, στο λεγόμενο μήλο του Αδάμ (ή, αν πρόκειται για μωρό, στη μασχάλη του). Περιμένουμε πέντε δευτερόλεπτα. Αν υπάρχει σφυγμός, συνεχίζουμε την τεχνητή αναπνοή φυσώντας μία φορά κάθε τρία δευτερόλεπτα. Αν δεν υπάρχει σφυγμός, αρχίζουμε πιέσεις στο στήθος: Για παιδιά κάτω του ενός έτους, τοποθετούμε δύο δάχτυλα ακριβώς στο κέντρο του θώρακα και πιέζουμε έντονα πέντε φορές για περίπου τρία δευτερόλεπτα. Μετά από πέντε πιέσεις, φυσάμε μία ακόμα φορά στο στόμα του παιδιού. Για παιδιά ενός έτους και άνω, χρησιμοποιούμε τη βάση της παλάμης μας, στο σημείο όπου συνδέεται με τον πήχυ (και τις δύο παλάμες, αν είναι έφηβος ή ενήλικας) και ασκούμε πέντε γρήγορες πιέσεις ακριβώς στο κέντρο του θώρακα για περίπου τρία δευτερόλεπτα. Μετά από πέντε πιέσεις, φυσάμε μία ακόμα φορά στο στόμα του παιδιού.
Ανεξαρτήτως ηλικίας, συνεχίζουμε να ασκούμε πέντε πιέσεις στο στήθος με μία αναπνοή ενδιάμεσα και μετά από κάθε λεπτό που περνάει ελέγχουμε για σφυγμό.
4. Ποτέ δεν θεωρούμε δεδομένο ότι είναι πολύ αργά. Ακόμα και αν ένα παιδί ανασυρθεί από το νερό χωρίς σφυγμό και αναπνοή, καλούμε ασθενοφόρο ενώ στο μεταξύ προσφέρουμε πρώτες βοήθειες.
Δείτε ένα βίντεο ΚΑΡΠΑ (καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης) στα ελληνικά, που μπορούν να παρακολουθήσουν και τα παιδιά: