Μια γυναικολόγος, η Anne Ford, άρχισε να παρατηρεί ένα παράξενο μοτίβο στις ασθενείς της που βρίσκονται περίπου στην ίδια αναπαραγωγική ηλικία, λίγο πριν ή λίγο μετά την εμμηνόπαυση. Κάποιες από αυτές διαγιγνώσκονται με «παγωμένο ώμο» ή συμφιτική θυλακίτιδα ώμου, μια πάθηση για την οποία δεν υπάρχει μέχρι στιγμής όχι απλά θεραπεία αλλά ούτε καν επαρκής κατανόηση.
Για την ακρίβεια, τα τρία στα τέσσερα περιστατικά διαγιγνώσκονται σε γυναίκες – συχνά, περιεμμηνοπαυσιακής ή μετεμμηνοπαυσιακής ηλικίας. «Και μόνο το να είσαι γυναίκα συνιστά παράγοντα κινδύνου» σχολίασε σε ένα άρθρο στο National Geographic η ορθοπεδική χειρουργός Jocelyn Wittstein.
Ο «παγωμένος ώμος» εκτιμάται ότι πλήττει το 2-5% του γενικού πληθυσμού – ως επί το πλείστον γυναίκες μεταξύ 40 και 60 ετών. Δεν συνδέεται με τραυματισμό ή καταπόνηση αλλά με μια φλεγμονή που μπορεί να σχηματιστεί με το πέρασμα των χρόνων στον συνδετικό ιστό γύρω από τον ώμο, προκαλώντας έντονο πόνο και δυσκαμψία – εξ ου και η ανεπίσημη ονομασία του.
Δεν συνδέεται με τραυματισμό ή καταπόνηση αλλά με μια φλεγμονή που μπορεί να σχηματιστεί με το πέρασμα των χρόνων στον συνδετικό ιστό γύρω από τον ώμο, προκαλώντας έντονο πόνο και δυσκαμψία.
Μάλιστα όσο περισσότερο προσπαθούμε να ενεργοποιήσουμε την περιοχή, τόσο επιδεινώνεται η φλεγμονή ή, όπως το περιγράφει η Jocelyn Wittstein, «είναι σαν να ρίχνεις λάδι στη φωτιά». Παρόλο που κάποια φάρμακα, συνήθως στεροειδή, μπορεί να ανακουφίσουν από τα συμπτώματα, μέχρι στιγμής δεν υπάρχει θεραπεία.
Τι σχέση έχει όμως η περιεμμηνόπαυση; Καθώς πλησιάζουμε στην εμμηνόπαυση ο οργανισμός μας παράγει λιγότερα οιστρογόνα, τα οποία δεν συνδέονται μόνο με την αναπαραγωγική ικανότητα αλλά με πολλές ακόμα λειτουργίες του οργανισμού, από το μυοσκελετικό σύστημα μέχρι την καρδιά. Και παρόλο που η σύνδεση των οιστρογόνων με το μυοσκελετικό σύστημα δεν έχει μελετηθεί ακόμα επαρκώς, θεωρείται ότι τουλάχιστον το 50% των γυναικών στην εμμηνόπαυση υποφέρει από πόνους στις αρθρώσεις.
Παρόλο που η σύνδεση των οιστρογόνων με το μυοσκελετικό σύστημα δεν έχει μελετηθεί ακόμα επαρκώς, θεωρείται ότι τουλάχιστον το 50% των γυναικών στην εμμηνόπαυση υποφέρει από πόνους στις αρθρώσεις.
Είναι εντυπωσιακό ότι ο όρος «παγωμένος ώμος» εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1934. Σχεδόν μισό αιώνα αργότερα, στη δεκαετία του ’70, έγινε μια μικρή μελέτη σε 40 γυναίκες με σχεδόν τραγελαφικά συμπεράσματα: οι ερευνητές αποφάνθηκαν μεταξύ άλλων, ότι κινδύνευαν περισσότερο εκείνες που είχαν «σχεδόν παθολογικό» άγχος, ανασφάλεια και «υστερικά χαρακτηριστικά».
Μέχρι σήμερα οι γυναίκες που καταφεύγουν στον ορθοπεδικό αναφέροντάς του αυτό το σύμπτωμα μπορεί να υποτιμηθούν, έως και να αμφισβητηθούν: «Το 94% των ορθοπεδικών χειρουργών δεν μπαίνει ποτέ σε εμμηνόπαυση» σχολίασε η Wittstein, προσθέτοντας ότι μόλις το 6% σε αυτή την ειδικότητα είναι γυναίκες.
