Η πανδημία του Covid-19 έχει φέρει σταδιακά αρκετές αλλαγές στη ζωή μας και μαζί την υποχρεωτική χρήση μάσκας ακόμη και στα σχολεία. Είναι φυσικό να ανησυχούν οι γονείς για το πώς θα καταφέρουν να φορούν τα παιδιά τους τη μάσκα στο σχολείο, αλλά πάντα υπάρχουν αποτελεσματικοί τρόποι να διδαχτούν γρήγορα και κάποια χρήσιμα βήματα μαθαίνουμε από τη Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας, Ειρήνη Λιάγκα. Κυρίως μαθαίνουμε να κάνουμε τα παιδιά μας να λειτουργούν από υπευθυνότητα και όχι από φόβο.
Πώς πρέπει να προσεγγίσουμε τα παιδιά, ώστε να καταφέρουμεναφορούν τη μάσκα τους δίχως δυσφορία;
Η πανδημία του κορωνοϊού, αφορά όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως ηλικίας, σε όλη τη γη. Οι επιστήμονες μελετούν και εξάγουν παρατηρήσεις, συμπεράσματα και οδηγίες αναλόγως των ευρημάτων τους, προβαίνοντας στις αντίστοιχες ανακοινώσεις. Πρόθεση είναι η προφύλαξη του πληθυσμού και η πίστωση χρόνου, ώστε να υπάρξει μια μόνιμη μέθοδος ελέγχου του νοσήματος, είτε σε προληπτικό επίπεδο (εμβόλιο, οροί αντισωμάτων) είτε σε θεραπευτικό επίπεδο. Όπως ακριβώς και σε όλα τα υπόλοιπα νοσήματα και λοιμώξεις, υπερέχει η προσωπική ευθύνη, η ατομική κρίση αφού το άτομο φροντίζει να μη μολυνθεί από οποιοδήποτε νόσημα, ακόμη κι εάν είναι γνωστή η θεραπεία του. Όπως π.χ. αποφεύγουμε να φάμε κάτι ύποπτο στην οσμή ή στη γεύση, διότι δε θέλουμε να νοσήσουμε, ανεξαρτήτως εάν αντιμετωπίζεται το αίτιο και είναι γνωστά τα βήματα θεραπευτικής αντιμετώπισής του. Συνεπώς καλό είναι να δούμε το θέμα από την αρχή: «Έχω ένα αίτιο που μπορεί να με βλάψει. Χρειάζεται να το αποφύγω.»
Έτσι λοιπόν όπως έχουμε μάθει στα παιδιά μας:
να προσέχουν πώς περνούν τον δρόμο ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΧΤΥΠΗΣΟΥΝ, ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΤΟΥΝ Ή ΚΑΤΙ ΠΙΟ ΣΟΒΑΡO
να φορούν ζώνη στο αυτοκίνητο,
πώς να συμπεριφέρονται και τι να κάνουν σε έναν σεισμό,
να βουρτσίζουν τα δοντάκια τους και τόσα άλλα πράγματα, έτσι ακριβώς αντιλαμβανόμαστε ως γονείς και αυτή την εκπαίδευση. Αποσκοπεί στο να λάβει το μήνυμα το παιδί: «για να είσαι καλά, χρειάζεται να φροντίσεις τον εαυτό σου».
Πώς γίνεται αυτή η εκπαίδευση; Όπως κάθε εκπαίδευση:
Πρώτα εξηγείται ο λόγος (γιατί κάνω κάτι). Εδώ ο γονέας εξηγεί το αίτιο, το προσδιορίζει, εξηγεί πώς είναι ο κορωνοϊός και μπορεί να δείξει μια δυο εικόνες από αυτόν μέσω μιας αναζήτησης στο διαδίκτυο. Ήρεμα να εξηγήσει τις πύλες εισόδου και τον τρόπο μεταφοράς του ιού. Έτσι μετά ο γονέας εξηγεί την χρήση της μάσκας, την ανάγκη αποστάσεων από τους άλλους ανθρώπους, το προσεκτικό πλύσιμο των χεριών και τη χρήση αντισηπτικών για τα χέρια και τα αντικείμενα γύρω μας. Στη φάση αυτή ζωτικής σημασίας είναι η στάση και η σωστή ενημέρωση του ίδιου του γονέα απέναντι στο θέμα.
Πρέπει να φέρονται και οι γονείς με συγκεκριμένο τρόπο;
Ο γονέας έχει διαμορφωτική επίδραση στο παιδί του. Έτσι, ένας σωστά ενημερωμένος γονέας, μεταφέρει στο παιδί του αυτό στην ουσία που ο ίδιος πιστεύει και αυτό που ο ίδιος εφαρμόζει. Έτσι πχ ένας γονέας που πλένει τα δόντια του μαζί με το παιδί, που του έχει εξηγήσει για τα υπολείμματα τροφών, για τα οξέα και τα μικρόβια στην στοματική κοιλότητα που επιβραβεύει και ενισχύει αυτή τη συμπεριφορά του παιδιού του στην ουσία ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΙ την επιτυχία της εκπαίδευσης στη στοματική υγιεινή. Παρομοίως, ο γονέας που θα ενημερωθεί σωστά, έγκυρα για τον κορωνοϊό, που χρησιμοποιεί και ο ίδιος μάσκα, που πλένει τα χέρια του, που δείχνει πώς και απορρίπτονται οι μάσκες, πώς και πότε χρησιμοποιούνται τα αντισηπτικά είδη στη πράξη διαμορφώνει την επιτυχία και σε αυτή την εκπαίδευση. Είναι δηλαδή ξεκάθαρο πως δεν αρκεί να δώσεις κάτι σε κάποιον να χρησιμοποιεί, είτε είναι οδοντόβουρτσα, είτε ζώνη ασφαλείας, είτε κράνος στο ποδήλατο, είτε μάσκα, χρειάζεται να του μεταφέρεις ότι έτσι φροντίζει τον εαυτό του, ότι τον αγαπά, τον προστατεύει. Χρειάζεται να ξέρει τον σκοπό της ενέργειας και να βλέπει ενεργά και το παράδειγμα του γονέα του σε αυτό. Στην πράξη είναι μέρος της εκπαίδευσης στην υπευθυνότητα, ατομική και συλλογική.
Υπάρχουν λύσεις, κάποια κόλπα,ώστε να τους φανεί η μάσκα πιο ευχάριστη;
Η βασική αρχή είναι η αποφυγή του πρέπει και των απειλών, π.χ. «Πρέπει να φορέσεις τη μάσκα γιατί αλλιώς θα σε διώξουν από το σχολείο», ή «πρέπει να μάθεις να φοράς τη μάσκα σου γιατί αλλιώς θα αρρωστήσεις και θα πάμε στο νοσοκομείο». Ο γονιός καλείται να εστιάσει στην φροντίδα του εαυτού και όχι στον εκφοβισμό. Μπορεί να χρησιμοποιήσει βιντεάκια που δείχνουν τις κινήσεις στο πλύσιμο των χεριών με τη χρήση σαπουνιού, το παιδί εκπαιδεύεται να τραγουδά ώστε να αντιληφθεί τη χρονική διάρκεια του πλυσίματος των χεριών, μπορεί να συμμετέχει στο καθάρισμα των επιφανειών του γραφείου του ή της καρέκλας ή των παιχνιδιών του για να το κάνει αργότερα στο θρανίο και τη καρέκλα του στο σχολείο.Έχει σημασία αυτό να γίνεται γιατί είναι αντιληπτό ότι χρειάζεται για τη φροντίδα του εαυτού κι όχι γιατί πρέπει ως απαίτηση ενός ακατανόητου λόγου που επεβλήθη αιφνιδιαστικά.
Τι άλλο είναι καλό να εξηγήσουμε γύρω που τον κορωνοϊό ώστε να τους φανεί πιο εύκολο;
Χρειάζεται να κατανοήσουμε πως η εκπαίδευση για τη μάσκα , το πλύσιμο των χεριών, δεν έχει άλλες προϋποθέσεις από την υπόλοιπη εκπαίδευση του παιδιού: όλη η εκπαίδευση εστιάζει στην υγεία, ευζωία και εξέλιξη του ανθρώπου. Τα παιδιά μαθαίνουν γρήγορα. Μαθαίνουν αρκεί να γνωρίζουν το γιατί. Μαθαίνουν να προσέχουν και μέσα από αυτή την εκπαίδευση, δεν μαθαίνουν τον φόβο αλλά τη φροντίδα και την υπευθυνότητα.