Στην έκκληση που έκανε η Guardian στους αναγνώστες της να μοιραστούν την εμπειρία τους όσοι υποφέρουν από long COVID, μια από τις ιστορίες που ξεχώρισαν, και επιλέχθηκαν να προβληθούν, είναι αυτή της Natacha Gray. Η Natacha, μια από τους 950 που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της βρετανικής εφημερίδας, ήταν 27 ετών όταν νόσησε με COVID, τα Χριστούγεννα του 2021.
Τον πρώτο καιρό φαινόταν να πηγαίνει καλά. Επέστρεψε ακόμα και στη δουλειά, αλλά σύντομα άρχισε να υποφέρει από αναπνευστικά προβλήματα και εξάντληση, η οποία δεν υποχωρούσε ούτε μετά από πολλή ξεκούραση. Ένα πρωί, «κάθισα να δουλέψω και απλά κοιτούσα τη μαύρη οθόνη για μισή ώρα χωρίς να μπορώ να σκεφτώ τίποτα. Θυμάμαι κάποιον να έρχεται και να μου λέει, είσαι καλά; Μήπως θέλεις να γυρίσεις σπίτι; Πήγα, και δεν επέστρεψα ξανά στο γραφείο».
Εκείνη την περίοδο είχε μόλις μετακομίσει μαζί με τον σύντροφό της, Tom, στο σπίτι του πατέρα της και της γυναίκας του, με την προοπτική να μείνουν εκεί για λίγο, μέχρι να βρουν ένα δικό τους σπίτι. Δυόμιση χρόνια αργότερα, είναι ακόμα εκεί.
Η Natacha θυμάται ότι στις χειρότερες στιγμές της δεν είχε δύναμη να κάνει απολύτως τίποτα, «να κουνηθώ, να μιλήσω, ούτε καν να γυρίσω το κεφάλι μου». Παρουσίασε δύσπνοια και ο Tom τη μετέφερε στο νοσοκομείο. Στην αίθουσα αναμονής, δεν μπορούσε καν να πει στον σύντροφό της ότι διψάει.
Στις χειρότερες στιγμές της δεν είχε δύναμη να κάνει απολύτως τίποτα, «να κουνηθώ, να μιλήσω, ούτε καν να γυρίσω το κεφάλι μου». Παρουσίασε δύσπνοια και ο Tom τη μετέφερε στο νοσοκομείο. Στην αίθουσα αναμονής, δεν μπορούσε καν να πει στον σύντροφό της ότι διψάει.
Της διαγνώστηκε long COVID, και της δόθηκαν οδηγίες για διαχείριση της κόπωσης και φυσικοθεραπείες για να ανεβάσει τα επίπεδα ενέργειάς της. «Αρχίσαμε με περπάτημα των 30 δευτερολέπτων, που με εξαντλούσε αδιανόητα».
Δεν μπορούσε όχι μόνο να εργαστεί, αλλά ούτε καν να σκεφτεί. Η μοναδική δραστηριότητα αυτής της γυναίκας, που στο παρελθόν γέμιζε τη ζωή της με καταδύσεις, ορειβασία και δημιουργία τραγουδιών, ήταν πλέον να πηγαινοέρχεται ανάμεσα στο κρεβάτι, τον καναπέ και το μπάνιο. «Κάποιες φορές κατέρρεα ακόμα και με αυτές τις μικρές διαδρομές και έπρεπε κάποιος να με σηκώσει από το πάτωμα».
Γιατί όμως κάποιοι παθαίνουν long COVID ενώ άλλοι ξεπερνούν εντελώς τον κορονοϊό με ένα συνάχι; «Επίσημα δεν ξέρουμε ακόμα την απάντηση, δεν έχουν γίνει οι σχετικές έρευνες» απαντά η Dr. Binita Kane στην Guardian. Μπορεί όμως να εντοπίσει κάποια μοτίβα: «Κάποιοι που παρακολουθώ έχουν ιστορικό αλλεργιών, όπως ήπιο άσθμα, έκζεμα, αλλεργική ρινίτιδα ή δυσανεξία στη λακτόζη ως παιδιά ή ευερέθιστο έντερο. Ένα άλλο κοινό εύρημα είναι παλαιότερη ιογενής λοίμωξη με παρατεταμένη περίοδο ανάρρωσης. Άλλα μοτίβα είναι κάποιος τραυματισμός στο κεφάλι, στη διάρκεια της χρονιάς πριν από τον COVID, έντονο στρες ή κάποιο ψυχικό τραύμα. Πρέπει να διερευνήσουμε αν αυτοί αποτελούν παράγοντες κινδύνους και γιατί».
«Κάποιοι που παρακολουθώ έχουν ιστορικό αλλεργιών, όπως ήπιο άσθμα, έκζεμα, αλλεργική ρινίτιδα ή δυσανεξία στη λακτόζη ως παιδιά ή ευερέθιστο έντερο. Ένα άλλο κοινό εύρημα είναι παλαιότερη ιογενής λοίμωξη με παρατεταμένη περίοδο ανάρρωσης».
Για μια περίοδο, όλα ήταν δύσκολα για τη Natacha, ακόμα και να φάει, να γελάσει, να κοιμηθεί, να κλάψει. «Δεν μπορούσα να κλάψω για μήνες, γιατί δεν είχα την ενέργεια. Φαντάσου να είσαι τόσο αναστατωμένος με κάτι που να ξεσπάς σε λυγμούς και αμέσως να νιώθεις τόσο κουρασμένος, ώστε να μην μπορείς ούτε να κουνήσεις τα χέρια σου».
Ο σύντροφός της ανέλαβε, αναπόφευκτα, ρόλο φροντιστή, για μια γυναίκα που μέχρι πρότινος ήταν απόλυτα ανεξάρτητη. Έμαθε να καταλαβαίνει τις ανάγκες της ακόμα και όταν εκείνη δεν μπορούσε να μιλήσει, σαν να ήταν ένα μικρό παιδί.
Σήμερα πλέον μπορεί να μιλήσει και να κλάψει. Μπορεί ακόμα και να βγει έξω: Τις ημέρες του ρεπορτάζ, πήγε με τον Tom στον ζωολογικό κήπο, όπου κυκλοφόρησε με αναπηρικό αμαξίδιο. Κατάφερε ακόμα και να παντρευτεί με τον αγαπημένο της: ουσιαστικά κλέφτηκαν και παντρεύτηκαν σε ένα ξενοδοχείο, με τέσσερις φίλους ως μάρτυρες. Επίσης έχει ξεκινήσει καινούρια δουλειά, αλλά με τηλεργασία. Οι νέοι εργοδότες της δείχνουν κατανόηση όποτε αδειάζουν οι μπαταρίες της.
Η κατάστασή της βελτιώνεται, κυριολεκτικά, με μικροσκοπικά βήματα – έχει αρχίσει να περπατάει ξανά, τουλάχιστον μέχρι την άκρη του κήπου της. Εκτός σπιτιού, ωστόσο, δεν πηγαίνει πουθενά χωρίς το αμαξίδιο.
Τη μεγαλύτερη πρόοδο, όμως, που έχει κάνει την αποδίδει στις δικές τους προσπάθειες και όχι στο σύστημα υγείας της Βρετανίας, που όπως πιστεύει η Dr. Kane, δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις ανάγκες των 2 εκ. ανθρώπων με χρόνια προβλήματα υγείας. Η Natacha, ειδικότερα, θεωρεί ότι άνθρωποι με long COVID όπως αυτή ξεχάστηκαν και εγκαταλείφθηκαν από το κράτος.
