Γηριατρική εγκυμοσύνη. Ακούγεται σαν προσβολή, αλλά αυτός είναι ο όρος για τις γυναίκες που κυοφορούν μετά τα 35. Για περιπτώσεις όπως η δική μου, που απέκτησα τα δίδυμα στα 47, η ορολογία αναλογικά πρέπει να είναι εγκυμοσύνη βιβλικού γήρατος ή κάτι σχετικό με δεινοσαύρους και οι έγκυοι να εκτίθενται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας μαζί με τα άλλα απολιθώματα της κλάσης τους. Αν όμως η επιστημονική γλώσσα δεν έχει εξελιχθεί σχετικά, δεν συμβαίνει το ίδιο με τον πραγματικό κόσμο. Στον οποίο μια γυναίκα της ηλικίας μου με μωρά παραμένει μεν η εξαίρεση, αλλά όχι πλέον τόσο σπάνια όσο παλιότερα. Γιατί σε όλο το δυτικό κόσμο οι γεννήσεις μειώνονται, εκτός από ένα συγκεκριμένο ηλικιακό γκρουπ που κάνει όλο και περισσότερα μωρά: ναι, οι άνω των 40. Στην Ισπανία, που έχει το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ευρώπη, ένα στα δέκα παιδιά έχει μεγάλη μαμά και στην Ελλάδα δεν είμαστε πολύ πιο πίσω, με ένα στα οκτώ. Μπορεί τα στατιστικά να μοιάζουν απλώς αριθμοί, ψυχροί και άσχετοι με την εμπειρία της μητρότητας, όταν όμως αυτή έχει την ιδιαιτερότητα της ηλικίας και όλη την κοινωνική αμηχανία που καλείται να κουβαλήσει η μεγάλη μαμά, δεν είναι ούτε τόσο ψυχροί ούτε τόσο άσχετοι. Κι αυτό, ότι δεν είμαι η μόνη αλλά μέρος μιας δημογραφικής ομάδας που μεγαλώνει διαρκώς, είναι μόνο ένα από τα πολλά πράγματα που μου έμαθε ο ερχομός των μικρών όταν η μεγάλη μου κόρη έδινε Πανελλήνιες.
Κι αυτό, ότι δεν είμαι η μόνη αλλά μέρος μιας δημογραφικής ομάδας που μεγαλώνει διαρκώς, είναι μόνο ένα από τα πολλά πράγματα που μου έμαθε ο ερχομός των μικρών όταν η μεγάλη μου κόρη έδινε Πανελλήνιες.
Οταν είσαι πιτσιρίκι και φαντάζεσαι τον εαυτό σου με μισό αιώνα στην πλάτη, δύσκολα αυτή η εικόνα περιλαμβάνει παιδικό σταθμό και εμβόλια ανεμοβλογιάς. Οταν έχεις, δε, αποκτήσει ένα παιδί στα 30, το ενδεχόμενο των πολύ μικρών ανθρώπων στο βαθύ μέλλον γίνεται ακόμα πιο απίθανο, αλλά ας μην ξαναλέμε τι κάνει ο Θεός όταν οι άνθρωποι κάνουν σχέδια. Εκ των πραγμάτων, για κάποιους από εμάς το restart δεν έχει κανόνες ηλικίας, πατάς το κουμπί που μπορεί να μην ήξερες ότι διαθέτεις και ξεκινάς από την αρχή. Όχι διαγράφοντας το παρελθόν -αυτά που έχουν γίνει τα έχουμε πάντα μαζί μας-, απλά όχι ως σιδερένια μπάλα στο πόδι. Δεν είναι ό,τι πιο εύκολο ή πιο συνηθισμένο, αλλά όταν η ζωή μού έφερε τον συγκεκριμένο φανταστικό άνθρωπο για σύντροφο, δεν είχε το τακτ να το κάνει όταν ήμουν 25, και να ’μαστε τώρα, με εμένα μαμά με κόρη της παντρειάς (το 1950) και δυο μωρά που ακόμα δεν έχουν μάθει να πίνουν από ποτήρι.
Ίσως από άρνηση, ίσως από άγνοια κινδύνου, ποτέ δεν σκέφτηκα ότι είμαι πολύ μεγάλη για να ξαναγίνω μαμά, πράγμα περίεργο διότι αντικειμενικά ήμουν μεγάλη όταν ξεκίνησα την προσπάθεια και έξι χρόνια μεγαλύτερη όταν τα κατάφερα, ήτοι συμμαθήτρια της Χατσεψούτ σε συνθήκες μωρομάνας. Η εγκυμοσύνη ήταν καλή και η αγωνία μου σε κάθε υπέρηχο δεν είχε ποτέ να κάνει με την ηλικία, ούτε για εμένα, ούτε για το γιατρό. Αν κάτι φώτισε με σκοτεινό χρώμα την κατάσταση, αυτό ήταν, από την αρχή μέχρι και σήμερα, οι άλλοι. Όποιος είναι έξω από το χορό ίσως δεν αντιλαμβάνεται την κακοήθεια των ξένων που έχουν άποψη για το πότε μια γυναίκα θα γίνει μάνα, αλλά αν δεν είσαι πραγματικά θωρακισμένη απέναντι στην άνευ λόγου κακία ενός τεράστιου πλήθους αγνώστων μπορεί πραγματικά να σου δηλητηριάσει μια περίοδο που υπό νορμάλ συνθήκες απαιτεί τουλάχιστον το στοιχειώδη κοινωνικό σεβασμό. Είχα την (προσωπική) τύχη και τη (χρονολογική) ατυχία να είμαι έγκυος ταυτόχρονα με μια επώνυμη συνομήλικη και αυτά που άκουγα όταν ακόμα η κατάστασή μου δεν ήταν εμφανής, δεν έχουν προηγούμενο. Αφού λοιπόν άκουσα ότι κάποιοι λυπούνται τα παιδιά των μεγάλων μαμάδων, ότι θα τα κοροϊδεύουν (οι ίδιοι μάλλον) στο σχολείο, στο πάρκο, στη θάλασσα, στο διάστημα και ότι θα μείνουν ορφανά μικρά, αντιλήφθηκα με μεγάλη χαρά ότι δεν δίνω δεκάρα για το τι λέει ο κόσμος. Και ως κάποια που έχει περάσει αγχώδεις διαταραχές και μεγάλο στρες ακριβώς από αυτή την αστείρευτη πηγή μασίφ κακοήθειας, του τι θα πει ο κόσμος, ήταν μια μεγάλη, ευχάριστη αποκάλυψη και απελευθέρωση. Και μια επιβεβαίωση ότι αυτή τη φορά ξεκινώ με ψυχικό πλεονέκτημα που δεν μπορώ να περιγράψω πόσο δεν είχα την προηγούμενη φορά που έκανα μωρό, κοντά είκοσι χρόνια πριν.
Αν κάτι φώτισε με σκοτεινό χρώμα την κατάσταση, αυτό ήταν, από την αρχή μέχρι και σήμερα, οι άλλοι. Όποιος είναι έξω από το χορό ίσως δεν αντιλαμβάνεται την κακοήθεια των ξένων που έχουν άποψη για το πότε μια γυναίκα θα γίνει μάνα
Ως μεγάλη μαμά, δεν είναι το μόνο. Λόγω ηλικίας, έχω την τύχη να διαθέτω τα οικονομικά για βοήθεια και την άνεση να μη νιώθω την ανάσα του βιοπορισμού στο σβέρκο μου. Δεν είναι ένα προνόμιο που έχουν όλες και η επίγνωση της καλοτυχίας μου είναι ακόμη ένα νόμισμα στον κουμπαρά που μου έκανε δώρο η γηριατρική μου εγκυμοσύνη. Επίσης έχω υπομονή και την κατανόηση του ότι όλα έχουν παρέλθει μέχρι να ανοιγοκλείσεις τα μάτια σου και απολαμβάνω κάθε στιγμή, ακόμα και τις ιώσεις, το ξενύχτι, τη ζωγραφική στον τοίχο με μαρκαδόρους που υποτίθεται ότι πλένονται αλλά εννοούν ίσως με υδροχλωρικό οξύ. Τίποτα δεν είναι αυτονόητο, φυσικά – προσπαθώ να αντεπεξέλθω, γυμνάζομαι όσο ποτέ για να έχω φυσική κατάσταση, γνωρίζω τι λειτουργεί υπέρ ή εναντίον μου. Και ασφαλώς, όπως κάθε μεγάλη μαμά, κάνω διαρκώς στο κεφάλι μου τα εσχατολογικά μαθηματικά – μέχρι πότε θα είμαι μαζί τους; Θέλω να ζήσω μέχρι τα εκατό, αλλά δεν μπορείς να ποντάρεις σε αυτά τα πράγματα. Σε μια νότα αισιοδοξίας, ευτυχώς η Γηριατρική εκτός από εγκυμοσύνη είναι και επιστήμη και, απ’ ό,τι μαθαίνω, έχει πολύ μέλλον.
