Λέγεται πως είναι η “νόσος των καιρών μας”. Διαφωνώ. Θα έλεγα πως στους καιρούς μας γιγαντώθηκε κι αναγνωρίστηκε. Aν είστε ασθενείς και έχετε πάθει έστω και μία φορά αυτό που έχουν ονομάσει στη βιβλιογραφία “κρίση πανικού” προφανώς μπορείτε να το καταλάβετε. Αν όμως όχι, όσο καλά κι αν την περιγράψει κάποιος, η φρίκη της δε μπορεί να γίνει κατανοητή. Κανείς δε μπορεί να την αντιληφθεί ούτε στο μέγεθος, ούτε στη βαρύτητα: είναι η πιο ύπουλη αρρώστια από την οποία μπορεί να νοσήσει κάποιος. Γιατί; Επειδή όλοι νομίζουν ότι αυτός που την έχει είναι ένας άνθρωπος που δεν έχει τίποτα κι εκείνος υποφέρει περισσότερο από ότι όλοι τους μαζί κι ακόμα παραπάνω.
Η κρίση πανικού ζει μέσα μου από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου και ξύπνησε στην ηλικία των τεσσάρων μου χρόνων όταν η μητέρα μου ενώ ψώνιζε σε μια μπουτίκ ρούχων, βγήκε να δείξει στην πωλήτρια κάτι που υπήρχε στη βιτρίνα κι εγώ φοβήθηκα ότι φεύγει και με εγκαταλείπει. Φυσικά και δεν ίσχυε αυτό, όμως τότε η κρίση πανικού ξύπνησε για πρώτη φορά σα λάθος συναγερμός και έκτοτε ξυπνάει συχνά πάντα απροειδοποίητα και πάντα για λάθος λόγους. Ουσιαστικά είναι η αρρώστια που σου στερεί ακριβώς όσα βρίσκονται στην απέναντι μεριά του φόβου, αφού αυτή είναι η δουλειά της: κατακυριεύει τον εγκέφαλο και το σώμα με συμπτώματα φόβου και τα καθιστά ανίκανα να λειτουργήσουν φυσιολογικά και να αντιληφθούν τα πράγματα όπως όταν είναι σε κατάσταση ηρεμίας ή όπως τα βιώνουν οι υπόλοιποι άνθρωποι.
Η κρίση πανικού προκαλεί πολλά δυσάρεστα συμπτώματα. Κάποτε με ρώτησαν πως μπορώ πιο παραστατικά να την περιγράψω και τους είπα πως είναι σα να παθαίνεις ασταμάτητα, αλλεπάλληλα και για όλη σου τη ζωή εγκεφαλικά, τα οποία μάλιστα ξέρεις ότι έρχονται και δεν μπορείς να τα σταματήσεις. Επίσης δε σου αρκούν τα χάλια σου εκείνη την ώρα, αλλά αισθάνεσαι και ένα αίσθημα ντροπής που γίνεσαι έτσι, επειδή φοβάσαι πως θα εκτεθείς στους άλλους για την εικόνα σου, πράγμα που άλλοι ασθενείς οι οποίοι παθαίνουν κάτι αποκλειστικά παθολογικό δεν το νιώθουν. Φόβος, άγχος, στρες, ντροπή, πανικός, ζάλη, ιδρώτας, ναυτία, δυσκολία στην αναπνοή και όλα αυτά ταυτόχρονα με το να προσπαθείς να μη δείξεις τίποτα προς τα έξω. Ο ασθενής της κρίσης πανικού μέσα στην κόλασή του σκέφτεται και την εικόνα του: πολύ απλά επειδή δεν είναι τρελός, αλλά το άκρως αντίθετο.
Δε θα γράψω γι αυτά τα μέτρα ασφαλείας που παίρνει ο κάθε άνθρωπος που πάσχει από αυτή την κρίση για να προστατευτεί. Ουσιαστικά αποκτά δυνάμεις για να αντιμετωπίσει τα ξυπνήματά της: Αποκτά έλεγχο, αυτοπειθαρχία, λογική, ψυχραιμία. Oχι ότι βοηθούν ιδιαίτερα, αλλά κάνουν ότι μπορούν. Κανείς δε μπορεί να τα βάλει μαζί της. Είναι ο δράκος που ζει μέσα στην ψυχή του ανθρώπου και όταν ξυπνάει τον οδηγεί σε έναν παροξυσμό αδρεναλίνης χωρίς όμως να τον ρωτήσει αν το θέλει, ούτε πότε θα συμβεί, μήτε πόσο θα κρατήσει. Ναι, η κρίση πανικού ζει μέσα στην ψυχή μου σαν ένα δράκο που κοιμάται και αλίμονό μου όταν ξυπνήσει: Θέλει να κάψει τα πάντα.
Πάρα πολλά χρόνια κανείς δεν έβρισκε τι έχω, οι γιατροί επιβεβαίωναν ότι είμαι υγιέστατη και δεν έχω το παραμικρό πρόβλημα υγείας και όλα αυτά που αισθάνομαι συνεχώς ήταν πραγματικά ανεξήγητα, μέχρι που η τελευταία ειδικότητα που επισκέφτηκα, η ειδικότητα ταμπού για τους Έλληνες, ένας ψυχίατρος, μου είπε ότι μόλις εκείνη την περίοδο είχε αρχίσει να συζητιέται εκτενώς στους ψυχιατρικούς κύκλους αυτή η πάθηση με διάφορες εκφάνσεις της, την αγοραφοβία, την κοινωνική φοβία, τη διαταραχή γενικευμένου άγχους και πως πρέπει να πάψω τουλάχιστον να αναρωτιέμαι τι μου συμβαίνει: βιώνω έντονες αγχώδεις διαταραχές σε πολλές μορφές, αυτή είναι η διάγνωση.
Κάποιοι μπορεί να το έχουν πάθει μια φορά, κάποιοι λίγες περισσότερες, μερικοί να το παθαίνουν συχνά, αρκετοί άλλοι να μην το έχουν πάθει ούτε μία. Υπάρχει αυτό το 3-4% του πληθυσμού το οποίο όμως κοιμάται με το δράκο και το 1-2% από αυτούς οι οποίοι το πολεμούν καθημερινά, ενώ έχουν προσαρμόσει τη ζωή τους σύμφωνα με αυτό το αόρατο πρόβλημα για όλους τους άλλους: πχ. κάποιος που κάνει αιμοκάθαρση είναι ολοφάνερο το τι τραβάει κάθε τρεις και λίγο, κάποιος που παθαίνει κρίσεις πανικού όχι. Θα μπορούσα να έκανα πολλά περισσότερα πράγματα στη ζωή μου αν δεν κοιμόταν μέσα μου ο δράκος. Ζηλεύω τους ανθρώπους που μπορούν να κάνουν απλά πράγματα στη ζωή τους. Πολύ απλά, τόσο απλά που αν τα γράψω θα γελάσετε: να καθίσω στο κέντρο της πλατείας σε ένα θέατρο, να μείνω στην αρένα μιας συναυλίας, να μπω στο μετρό.
Ποτέ μην υποτιμάς κάτι που δε μπορείς να καταλάβεις. Αντιθέτως προσπάθησε να το καταλάβεις. Κάποιον θα βοηθήσεις αν το προσπαθήσεις και ίσως πάρεις κι εσύ κάτι από όλη αυτή τη διαδικασία. Η κρίση πανικού δεν έχει καμία σχέση με την τρέλα. Αντιθέτως έχει μέσα της τόση λογική που σε κάνει να τρελαίνεσαι.
