Η υπερπληροφόρηση με την οποία βομβαρδιζόμαστε επεκτείνεται και στα άρθρα που απευθύνονται για γονείς, με αποτέλεσμα συχνά να καταλήγουμε να αναρωτιόμαστε ποιος είναι, τελικά, ο «σωστός» τρόπος να μεγαλώσουμε ένα παιδί. Όπως όμως συμβαίνει και με τη διατροφή -όπου, π.χ., το μεσογειακό μοντέλο έχει αποδείξει ξανά και ξανά την υπεροχή του- έτσι και στην ανατροφή, όποια ευρήματα κι αν έχουμε κατά καιρούς, παραμένουν κάποιοι γενικοί κανόνες. Ψυχολόγοι του Χάρβαρντ επισημαίνουν έναν πολύ βασικό, ο οποίος ωστόσο δεν είναι πάντα τόσο απλός όσο ίσως φαίνεται:
Να περνάμε χρόνο με τα παιδιά μας: Ειδικά αν πηγαίνουν σχολείο και εμείς εργαζόμαστε για -τουλάχιστον- οκτώ ώρες της ημέρας, καταλήγουμε, με την επιστροφή μας στο σπίτι, να νιώθουμε υπερβολικά κουρασμένοι και πιεσμένοι για να τούς αφιερώσουμε χρόνο. Είναι όμως το πολυτιμότερο και πλέον ωφέλιμο δώρο που μπορούμε να τους κάνουμε, για τη συναισθηματική και νοητική τους ανάπτυξη, πιο σημαντικό από οποιοδήποτε υλικό αγαθό.
Τέσσερις ακόμα συμβουλές που δίνουν οι ειδικοί
Να δείχνουμε στα παιδιά το ενδιαφέρον μας με λόγια και με πράξεις: Δεν αρκεί να τα κρατάμε ασφαλή και να καλύπτουμε τις βασικές ανάγκες τους. Είναι σημαντικό, σύμφωνα με ερευνητές του Χάρβαρντ, να παρακολουθούμε σφαιρικά την εξέλιξή τους σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς και φροντιστές και, κυρίως, να τα εμπνεύσουμε να μοιράζονται τα ίδια μαζί μας την καθημερινότητά τους, μιλώντας μας με εμπιστοσύνη και χωρίς φόβο για τις σχολικές επιδόσεις, τους φίλους, τις σκέψεις, τα συναισθήματά τους.
Να τους δίνουμε ευκαιρίες να επιλύουν προβλήματα χωρίς να δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στο αποτέλεσμα: Δεν πειράζει να κάνουν λάθη, π.χ., να αποτύχουν σε ένα σχολικό διαγώνισμα. Είναι σημαντικότερο να τους δώσουμε τα εργαλεία να κάνουν τις δικές τους επιλογές στη ζωή και να βρίσκουν λύσεις στα προβλήματά τους, επιβραβεύοντάς τα για την προσπάθεια και παρακινώντας τα να συνεχίσουν να διεκδικούν τους στόχους τους.
Να εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας για ό,τι προσφέρουν: Και να τα εμπνέουμε να νιώθουν ευγνωμοσύνη για ό,τι έχουν. Για παράδειγμα, να τα παίρνουμε μια σφιχτή αγκαλιά στο τέλος μιας ημέρας στη διάρκεια της οποίας μάς βοήθησαν στην καθαριότητα του σπιτιού. Και να συζητάμε μαζί τους, με ερεθίσματα όπως ντοκιμαντέρ ή ακόμα και εικόνες που βλέπουμε στο δρόμο, για τους ανθρώπους που έχουν σταθεί λιγότερο τυχεροί από εμάς και για τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαμε να τους βοηθήσουμε.
Να τους δώσουμε την ευκαιρία να ανακαλύψουν τον κόσμο έξω από το δικό μας μικρόκοσμο: Να τα φέρουμε σε επαφή, με διάφορα μέσα και ανάλογα με την ηλικία τους, με ό,τι υπάρχει πέρα από το στενό κύκλο της οικογένειας και των φίλων μας. Να εξοικειωθούν με ανθρώπους και καταστάσεις που υπερβαίνουν χαρακτηριστικά όπως εθνικότητες και θρησκείες, ανοίγοντας το δρόμο για την εξέλιξή τους σε άτομα που όχι, απλά, θα ανέχονται το «διαφορετικό» αλλά θα το αγκαλιάζουν και θα μαθαίνουν από αυτό.
