Παραδόξως, δεν είναι μόνο οι ιατρικές ικανότητες που την καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμη. Είναι η κοινή λογική που τη χαρακτηρίζει, το ασίγαστο πάθος, η χαρά για γνώση και ανανέωση και η πολυπραγμοσύνη της που την τοποθετούν στους καλύτερους του χώρου για την Ελλάδα. Η Κατερίνα Μουστάκα είναι όσο γοητευτική φαίνεται και η σταθερή ηχηρή φωνή της βγαίνει από το βάθος μιας ψυχής ανοιχτής και αφιερωμένης στο «καλό», όσο απλή και αν ακούγεται η λέξη. Το ουσιαστικό καλό που το κουβαλάμε πάνω μας κάθε μέρα, το σώμα μας.
Έχει κάνει σπουδές κλασικής Ιατρικής και μετά στην Αμερική σπουδές Χειροπρακτικής. Έχει δηλαδή διπλή ιδιότητα: στην Αμερική θα τη θεωρούσαν double doctor, doctor of medicine and doctor of chiropractic. «Δεν ήμουν ιδιαίτερα ενθουσιασμένη με κάποια από τις κλασικές ιατρικές ειδικότητες κι έτσι αποφάσισα να κάνω κάτι εναλλακτικό. Ο βελονισμός είχε αναγνωριστεί τότε ως ιατρική πράξη στην Ελλάδα κι ενώ μπορούσα να εκπαιδευτώ σ’ αυτόν στην Αγγλία, εγώ ήθελα να πάω στην Αμερική. Κι εκεί γνώρισα τη χειροπρακτική».
Γιατί στην Ελλάδα όταν μιλάμε για έναν χειροπράκτη οι περισσότεροι το αντιμετωπίζουν επιφυλακτικά;
Πρώτον, διότι είμαστε ελλιπώς ενημερωμένοι. H ημιμάθεια είναι χειρότερη από την αμάθεια. Δεύτερον, υπάρχει ένας αριθμός ανθρώπων που έχουν αυτοχριστεί χειροπράκτες χωρίς να έχουν το αντίστοιχο πτυχίο.
Επίσης, στον δυτικό κόσμο λειτουργούμε βάσει του βιοϊατρικού μοντέλου Ιατρικής. Σε αυτό θεωρούμε ότι ο μόνος λόγος για να πονάς είναι επειδή υπάρχει ανατομική βλάβη. Θεωρούμε ότι ο μόνος λόγος για να πονάει το γόνατο είναι επειδή έχει ρήξη ο μηνίσκος. Ή ότι ο κύριος λόγος για να έχεις οσφυαλγία είναι μια δισκοκήλη.
«Στον δυτικό κόσμο λειτουργούμε βάσει του βιοϊατρικού μοντέλου Ιατρικής. Σε αυτό θεωρούμε ότι ο μόνος λόγος για να πονάς είναι επειδή υπάρχει ανατομική βλάβη. Θεωρούμε ότι ο μόνος λόγος για να πονάει το γόνατο είναι επειδή έχει ρήξη ο μηνίσκος. Ή ότι ο κύριος λόγος για να έχεις οσφυαλγία είναι μια δισκοκήλη».
Το σώμα στην πραγματικότητα μπορεί να έχει συμπτώματα πολλές φορές λόγω απλά «κακής λειτουργίας» της περιοχής. Σε πολλούς από μας υπάρχουν μύες σε μόνιμη υπερκόπωση – που μπορεί να έχει προκύψει από πολύωρο κάθισμα, πολύωρη οδήγηση, υπέρχρηση, αν σηκώνουμε επαναλαμβανόμενα βάρη…
Ένα μεγάλο ποσοστό μυοσκελετικών συμπτωμάτων οφείλεται στην «εμβιομηχανική» επιβάρυνση των μυών και αρθρώσεων διαφόρων περιοχών του σώματος.
Άρα, αντικειμενικά μόνοι μας χαλάμε το σώμα μας και τους μυς μας χωρίς καν να ξέρουμε ότι πάσχουμε από κάτι.
Ακριβώς. Και δεν σημαίνει πως αν είμαστε ασυμπτωματικοί, είμαστε και υγιείς. Ζούμε σε έναν πλανήτη με βαρύτητα: πέφτουμε, τρανταζόμαστε, σηκώνουμε βάρη με λάθος τρόπο, κάνουμε απότομες κινήσεις. Όλες αυτές οι φυσιολογικές ανθρώπινες δραστηριότητες ταλαιπωρούν μηχανικά τις αρθρώσεις μας και η μία επηρεάζει την άλλη. Το σώμα είναι ένα σύνολο και λειτουργεί ως οικοσύστημα.
«Ζούμε σε έναν πλανήτη με βαρύτητα: πέφτουμε, τρανταζόμαστε, σηκώνουμε βάρη με λάθος τρόπο, κάνουμε απότομες κινήσεις. Όλες αυτές οι φυσιολογικές ανθρώπινες δραστηριότητες ταλαιπωρούν μηχανικά τις αρθρώσεις μας και η μία επηρεάζει την άλλη. Το σώμα είναι ένα σύνολο και λειτουργεί ως οικοσύστημα».
Ποιο νιώθετε ότι είναι το πιο σημαντικό σας προσόν σε αυτή τη δουλειά;
Ότι την αγαπώ πολύ. Και να σημειώσουμε πως τη θεραπεία δεν την κάνω εγώ. Εγώ είμαι απλώς μια μεσολαβήτρια: όπως ο μηχανικός του αυτοκινήτου, ξεμπλοκάρω κάτι που δεν λειτουργεί 100% και αν από εκεί και μετά εσύ προσέξεις το σώμα σου, αυτό λειτουργεί πολύ καλύτερα. Εφόσον ο οδηγός δεν το ταλαιπωρήσει εκ νέου ή εφόσον ο οδηγός κάνει αυτά που χρειάζεται να κάνει για τη συντήρησή του, το όχημα δουλεύει τέλεια. Βεβαίως, όταν κάποιος δεν γυμνάζεται, δεν προσέχει τη διατροφή ή ακόμα και την ψυχολογία του, θα εμφανίσει συμπτώματα.
Αν διαπιστώσω, όμως, πως κάποιος χρειάζεται να «ξεμπλοκάρει» και ψυχολογικά, θα τον παραπέμψω σε έναν ειδικό. Η έρευνα, τα τελευταία 25 χρόνια, υποστηρίζει ότι η υγεία μας δεν έχει να κάνει μόνο με το σώμα μας, αλλά και με το πώς σκεφτόμαστε, το τι αισθανόμαστε, ότι όλα επηρεάζουν το σώμα μας πολύ περισσότερο απ’ ό,τι φανταζόμαστε.
Αυτό που άλλαξε τη δική μου ικανότητα να διαχειρίζομαι περιστατικά ήταν η ανακάλυψη του mind-body connection, το πώς η βιογραφία μας επηρεάζει το σώμα μας. Άμα βλέπεις το μυοσκελετικό σύμπτωμα μόνο από το επίπεδο του σώματος δεν έχεις όλη την εικόνα.
Ξέρετε όταν μιλάμε για στρες που επηρεάζει την υγεία μας, δεν μιλάμε για ένα υποκειμενικό συναίσθημα. Μιλάμε για μετρήσιμες αλλαγές στο σώμα μας. Οι οποίες επηρεάζουν και όλα μας τα συστήματα: καρδιαγγειακό, ανοσοποιητικό, γαστρεντερικό…
«Αυτό που άλλαξε τη δική μου ικανότητα να διαχειρίζομαι περιστατικά ήταν η ανακάλυψη του mind-body connection, το πώς η βιογραφία μας επηρεάζει το σώμα μας. Άμα βλέπεις το μυοσκελετικό σύμπτωμα μόνο από το επίπεδο του σώματος δεν έχεις όλη την εικόνα».
Ποιες περιπτώσεις αντιμετωπίζετε;
Στη χειροπρακτική διαχειριζόμαστε χωρίς φάρμακο και μη επεμβατικά τα μυοσκελετικά συμπτώματα που οφείλονται σε κακή μηχανική. Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε νευρολογικά περιστατικά ή αυτοάνοσα. Μπορούμε να βοηθήσουμε έναν ενδεχόμενο τραυματισμό να επουλωθεί πιο γρήγορα, μπορούμε να λειτουργήσουμε προληπτικά για να μην «μπλοκάρει» ο κόσμος συχνά. Μετεγχειρητικά, πιστεύω πως οι φυσικοθεραπευτές είναι πιο εξειδικευμένοι. Ο καθένας στον τομέα του!
Προληπτικά λειτουργείτε;
Εννοείται! Έχουμε αθλητές οι οποίοι όταν έχουν έναν πολύ μεγάλο αγώνα έρχονται και επαναρρυθμίζονται. Η θεραπεία μας στοχεύει στο να βελτιώσει επιδόσεις αλλά και στην ταχύτερη αποκατάσταση τραυματισμών, αν έχουν υπάρξει ή ενδέχεται να υπάρξουν, και για να λειτουργεί καλύτερα το σύστημα.
Σχετίζεται με το μασάζ;
Όχι. Η Χειροπρακτική έχει να κάνει μόνο με χειρισμούς διά των χειρών (με τα χέρια) των αρθρώσεων. Μικρές, πολύ εξειδικευμένες κινητοποιήσεις αρθρώσεων με εξαιρετικά συγκεκριμένη τεχνική.
Πείτε μας την πιο δυνατή εμπειρία ζωής σας.
Το μεγαλύτερό μου σχολείο ήταν το δικό μου βίωμα – όταν πέρασα χρόνιο πόνο. Πριν από 7 χρόνια και για έναν χρόνο ήμουν στα τάρταρα (από άποψη πόνου) μυοσκελετικά και κανένας δεν μπορούσε να μου πει τι είχα. Αυτό με ώθησε να μπω στη διαδικασία να ερευνήσω και να ενημερωθώ για το χρόνιο πόνο, να δω τη ζωή, τη δουλειά και τις προτεραιότητές μου αλλιώς, να κάνω σεμινάρια και να ξαναρχίσω να γράφω. Η ζωή μου θα ήταν πολύ πιο φτωχή χωρίς το «μνηστήρα μου», το πρόβλημα που είχα εκείνον το χρόνο. Με έκανε άλλον άνθρωπο.
«Πριν από 7 χρόνια και για έναν χρόνο ήμουν στα τάρταρα (από άποψη πόνου) μυοσκελετικά και κανένας δεν μπορούσε να μου πει τι είχα. Αυτό με ώθησε να μπω στη διαδικασία να ερευνήσω και να ενημερωθώ για το χρόνιο πόνο, να δω τη ζωή, τη δουλειά και τις προτεραιότητές μου αλλιώς, να κάνω σεμινάρια και να ξαναρχίσω να γράφω».
Ποιος σας έσωσε;
Ο εαυτός μου. Αυτό καταγράφω και στο βιβλίο μου «Τάδε έφη Κατερίνα», μια αυτοέκδοση με τις μικρές μου αλήθειες. Αποτελείται από μικρά κείμενα τα οποία έγραψα σε διάστημα 7 ετών. Είναι εμπειρίες μου, σκέψεις ή περιστατικά απλά και καθημερινά, με τα οποία μπορεί να ταυτιστεί ο καθένας και να κατανοήσει τη σύνδεση σώματος και μυαλού.
Πάσχουμε όλοι μας από 3 ασθένειες: έχουμε επιλεκτική μνήμη -έχουμε ξεχάσει τις υποσχέσεις που έχουμε δώσει στον εαυτό μας και τα θέλω μας-, έχουμε επιλεκτική κώφωση -ακούμε τον εσωτερικό μας διάλογο, τον πολυλογά, ο οποίος αναπαραγάγει την πραγματικότητα με μικρές δόσεις αλήθειας και μεγάλες δόσεις δράματος ενώ δεν ακούμε τη φωνούλα μέσα μας η οποία λέει ότι κάτι δεν πάει καλά εδώ (το σώμα ψιθυρίζει και αν δεν το ακούσεις μετέπειτα θα ουρλιάξει)- και επιλεκτική υπερμετρωπία – δεν βλέπουμε ούτε κοντά (μέσα μας) ούτε μακριά. Βλέπουμε πάντα τα αρνητικά και όχι τόσο τα θετικά, προσπερνάμε συχνά τις ευλογίες μας. Το βιβλίο αποτελεί ένα μικρό βοήθημα για να γίνει ο καθένας μας γιατρός του εαυτού του γι’ αυτές τις επιλεκτικές ασθένειες.
Φωτογράφος: Ανδρέας Σιμόπουλος