Δεν είναι «απλά ένας σκύλος» ή «μια ακόμα γάτα». Είναι ένα μέλος της οικογένειάς μας που έφυγε από τη ζωή και έχουμε δικαίωμα να πενθήσουμε την απώλειά του όπως μας κάνει να αισθανθούμε καλύτερα.
Τα κατοικίδια ζώα λογίζονται πλέον ως η νέα οικογένεια. Πολύ συχνά, όμως, μετά την απώλεια ενός κατοικιδίου, θα ακούσουμε κάποιους από τους γύρω μας να λένε πως θα το ξεπεράσουμε, αν υιοθετήσουμε το συντομότερο δυνατό ένα άλλο ζωάκι. Αυτό, βέβαια, είναι το καλό σενάριο, γιατί ανάμεσα σε τέτοια σχόλια ενδέχεται να ακούσουμε και φράσεις όπως «κλαις πάρα πολύ» και «πώς κάνεις έτσι». Τότε θεωρούμε ευλόγως ότι ο συνομιλητής μας προσπαθεί να μας αποστερήσει τα συναισθήματά μας ή έστω να μειώσει την αξία τους. Όμως, η απώλεια, είναι απώλεια και πίσω από τέτοιες συμπεριφορές κρύβεται μια μεγάλη παρεξήγηση: μια σχέση ανάμεσα σε έναν άνθρωπο και ένα ζώο μπορεί να είναι εξίσου σημαντική με τη σχέση ανάμεσα σε δύο ανθρώπους.
Μάλιστα, εξαιτίας της πραγματικής φύσης της, μια τέτοια σχέση μπορεί να είναι και πιο περίπλοκη. Σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει στις ΗΠΑ, πολλές φορές ο πόνος που αισθανόμαστε εξαιτίας του θανάτου ενός κατοικιδίου διογκώνεται επειδή νιώθουμε τύψεις. Δεν είναι λίγες οι φορές που θα αναρωτηθούμε τι θα είχε γίνει αν είχαμε σκεφτεί να επισκεφτούμε νωρίτερα τον κτηνίατρο και είχαμε πάρει στα χέρια μας τη δυσοίωνη διάγνωση μια ώρα αρχύτερα. Ακόμα και για το θέμα της ευθανασίας, συχνά σκεφτόμαστε αν «πήραμε νωρίς» αυτή την απόφαση ή αν υπήρχε περιθώριο να αφήσουμε το αγαπημένο μας ζωάκι να ζήσει λίγο ακόμα.
Από τη μία το συναίσθημά μας, που δεν γίνεται εύκολα κατανοητό, κι από την άλλη οι τύψεις, μπορούν να μας ρίξουν σε μια δίνη πένθους όπου θα παραμείνουμε ολομόναχοι, χωρίς καμία βοήθεια από το περιβάλλον μας.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να αναλογιστούμε τι σήμαινε η παρουσία ενός κατοικιδίου στη ζωή μας. Ακόμα κι αν αγαπάμε πολύ την οικογένεια και τους φίλους μας, ο σκύλος ή η γάτα μας ήταν αυτοί που έδιναν καθημερινά το παρών στο σπίτι μας, όσο άλλαζε η ζωή μας. Τι κι αν δεν μπορούν να μιλήσουν, τα ζώα είναι παρόντα με φυσικό τρόπο σε κάθε ασήμαντη και σημαντική στιγμή μας, κι έτσι γίνονται αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας, ένα κομμάτι της οποίας αλλάζει βίαια μετά την απώλειά τους.
Η Michelle Crossley της Ένωσης για την Απώλεια Κατοικιδίων τονίζει ότι οι άνθρωποι πενθούμε συχνά μόνοι μας ένα ζωάκι γιατί δεν θέλουμε να δείξουμε στους άλλους τι σημασία είχε η παρουσία του στη ζωή μας – μιας και, όπως είπαμε παραπάνω, αυτό ίσως παραμείνει ακατανόητο για εκείνους. Μιλώντας στην Washington Post, η Page Shewey, που έχασε τη γάτα της, εξομολογήθηκε ότι άρχισε να σκέφτεται πως η ένταση του πένθους της σήμαινε πως κάτι δεν πήγαινε καλά με εκείνη ή πως είχε υποβιβάσει το πένθος που είχε νιώσει για ανθρώπους που είχαν φύγει από τη ζωή. Οι συγκρίσεις, όμως, στο τέλος της ημέρας δεν έχουν νόημα. Απώλεια σημαίνει πένθος: δεν έχει σημασία αν πρόκειται για άνθρωπο ή ζώο.
Η ανιδιοτελής σχέση μας με ένα ζώο, το οποίο εξαρτάται εντελώς από εμάς, είναι αρκετή για να συνεπάγεται μεγάλη στενοχώρια κι αυτός είναι ο λόγος που, σε παγκόσμια κλίμακα, οι κηδεμόνες κατοικιδίων οργανώνονται από μόνοι τους ώστε να μπορούν να δίνουν κουράγιο σε άλλους ανθρώπους, όταν χάνουν τα ζωάκια τους. Υπάρχει μεγάλη online ζήτηση για ομάδες πένθους κατοικιδίων, όπως επισημαίνεται στην Post, και χάρη στη βοήθεια που παρέχουν οι άνθρωποι μπορούν να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους σε οικείο περιβάλλον, και να κρατήσουν ζωντανές τις μνήμες των pet τους.
Το τελικό συμπέρασμα είναι πως κάθε σχέση, με άνθρωπο ή με ζώο, είναι μοναδική και το να κατηγορούμε τον εαυτό μας ότι αντιδράει υπερβολικά μέσα από το πένθος του απομειώνει την αξία της. Εφόσον υπάρχει το συναίσθημα, καλό είναι να το αναγνωρίσουμε και να προσπαθήσουμε να φτιάξουμε ξανά τη ζωή μας, παίρνοντας όσο χρόνο χρειαζόμαστε.