Μία από τις πιο δημοφιλείς αθλητικές δραστηριότητες στον κόσμο, και σε ερασιτεχνικό επίπεδο, είναι το τρέξιμο. Ειδικά τα τελευταία δέκα χρόνια το συγκεκριμένο σπορ έχει αποκτήσει εκατομμύρια φαν, οι οποίοι δεν περιορίζονται μόνο σε μικρές αποστάσεις, αλλά πολλές φορές συμμετέχουν σε πολύ απαιτητικούς αγώνες, όπως ο μαραθώνιος.
Ένας λόγος για τον οποίο το τρέξιμο βρίσκεται στην κορυφή των προτιμήσεων των ερασιτεχνών αθλητών είναι η θεωρητική ευκολία που έχει στην εκτέλεσή του. Δεν χρειάζεται κάποιος ειδικό εξοπλισμό για να τρέξει, απλά ένα καλό ζευγάρι παπούτσια και, ιδανικά, κάποιες προπονητικές οδηγίες προκειμένου να μην τραυματιστεί. Τα εκατομμύρια των ανθρώπων ανά τον κόσμο που έχουν βάλει το τρέξιμο στην καθημερινότητά τους έχουν προφανώς διαφορετικές αποδόσεις εξαιτίας μίας σειράς παραγόντων, όπως το φύλο, η σωματική διάπλαση, η τεχνική και το περιβάλλον. Πλέον έχει προστεθεί στη λίστα αυτών των παραγόντων και η γενετική, καθώς σύμφωνα με μία νέα έρευνα που πραγματοποιήθηκε πάνω στο ανθρώπινο γονιδίωμα, προσδιορίστηκαν μία σειρά από γονίδια που επηρεάζουν την ικανότητα κάποιου να τρέξει και ειδικότερα την ταχύτητά του.
Σύμφωνα με τον The Guardian, η έρευνα πάνω στο «γονίδιο της ταχύτητας» συνεχίζεται αδιάληπτα εδώ και δύο δεκαετίες. Τα στοιχεία που συγκεντρώνονται – με ρυθμούς μαραθωνίου ωστόσο, για προφανείς λόγους – αποδεικνύουν πως κάποιοι άνθρωποι έχουν καλύτερες αθλητικές επιδόσεις χάρη σε μία σειρά από γονίδια που έχουν εκφραστεί στο σώμα τους. Υπάρχουν περίπου 200 γενετικές παραλλαγές που μπορούν να επηρεάσουν τις αθλητικές μας επιδόσεις και τουλάχιστον 20 από αυτές μπορεί να ευθύνονται για το ιδιαίτερο χάρισμα κάποιων ανθρώπων στον αθλητισμό.
Για παράδειγμα, το «γονίδιο της ταχύτητας», που καθορίζει το πώς λειτουργεί μία συγκεκριμένη πρωτεΐνη στους μύες, εκδηλώνεται διαφορετικά σε αθλητές που έχουν καλές επιδόσεις στις αποστάσεις αντοχής και σε αυτούς που κάνουν αγώνες ταχύτητας, έχοντας επηρεάσει τη διάπλασή τους διαφορετικά, με τρόπο όμως που μπορεί να ελεγχθεί μόνο εργαστηριακά.
Οι ερευνητές του πανεπιστημίου του Essex μελέτησαν πάνω από 3.000 γονίδια σε 45 γυναίκες και άνδρες και εντόπισαν 19 γονίδια που φαίνεται ότι σχετίζονται με τις αθλητικές επιδόσεις, με διαφορετικό τρόπο το καθένα. Αυτή είναι η πρώτη φορά που τα συγκεκριμένα γονίδια αποδεικνύεται πως σχετίζονται μεταξύ τους .
«Οι άνθρωποι των οποίων οι επιδόσεις βελτιώθηκαν κατά περίπου 20% μέσα σε χρονικό διάστημα 8 εβδομάδων άσκησης είχαν και τα 19 γονίδια, ενώ οι άνθρωποι που δεν έδειξαν κάποια βελτίωση είχαν ένα με δύο από αυτά», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας Dr. Henry Cheung. Για να εκτιμηθεί η βελτίωση της επίδοσης συνεκτιμήθηκαν παράγοντες όπως η η καρδιοαναπνευστική ικανότητα των αντικειμένων μελέτης.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το «γονίδιο του πολεμιστή», όπως ονομάζεται κατ’ ευφημισμόν, η έκφραση δηλαδή στον οργανισμό μίας πρωτεΐνης πουσυνδέεται με την επιθετικότητα και παρακινεί τον άνθρωπο να πάρει ρίσκα για να σωθεί.
Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα της μελέτης, το 31% των ανθρώπων που συμμετείχαν σε αυτήν διέθετε τα γονίδια που μπορούσαν να του δώσουν κάποια αβαντάζ στον αθλητισμό, ωστόσο είναι 100% βέβαιο ότι για να γίνει κάποιος ελίτ αθλητής πρέπει να διαθέτει κι άλλα στοιχεία, όπως η τεχνική, καθώς και να ασκείται τακτικά. Σύμφωνα με την επιστήμονα του Πανεπιστημίου του Bath Steffi Colyer, είναι εύκολο το να τρέξει κάποιος πιο γρήγορα αν πιέζει δυνατά τα πόδια του στο έδαφος, όταν αναπηδάει, ώστε να αυξάνει σταδιακά την ταχύτητά του. Ωστόσο, η ίδια επισημαίνει ότι αυτή η τεχνική ενέχει τις δυσκολίες της και χρειάζεται αρκετή εξάσκηση για να τη μάθει κάποιος.
Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται πως η γενετική βοηθάει κάποιους ανθρώπους να έχουν καλύτερες επιδόσεις σε αθλήματα. Ο επικεφαλής της έρευνας Henry Chung, προσπαθεί να μας ενθαρρύνει: «Αν έχετε τα γονίδια και δουλέψετε σκληρά, θα είστε ασταμάτητοι». Μόνο όμως αν το αποτολμήσουμε θα μάθουμε σίγουρα: Για αρχή ας δέσουμε σφιχτά τα κορδόνια μας.
με πληροφορίες από το theguardian.com
