Μια υγιής σχέση μάς υποστηρίζει και μας κάνει να νιώθουμε όμορφα. Μια κακοποιητική σχέση μάς δηλητηριάζει. Κάποιες φορές όμως δυσκολευόμαστε, ή δεν θέλουμε, να αναγνωρίσουμε τη δεύτερη. Ποια είναι τα σημάδια ότι πρέπει να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε τη σχέση μας ή ακόμα και να απομακρυνθούμε από αυτήν όσο γίνεται πιο γρήγορα;
Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση του περιοδικού «Glamour» (2011), το 60% των γυναικών 18-35 ετών έχουν βιώσει την κακοποίηση. Όχι απαραίτητα σωματική, αλλά λεκτική και συναισθηματική, η οποία είναι πιο δυσδιάκριτη. Και πολλές φορές παραβλέπουμε, ή έστω υποτιμάμε, τις επιπτώσεις μιας τέτοιας εμπειρίας στην ψυχική αλλά και σωματική υγεία μας.
Πώς νιώθεις, αν είσαι θύμα κακοποίησης;
Στεγνή, στερημένη, αντί για πλήρης μέσα σου.
Η συμπεριφορά σου πυροδοτείται από συναισθήματα όπως φόβος, θυμός ή ενοχές.
Οι ανάγκες και τα συναισθήματά σου νιώθεις ότι αγνοούνται.
Αισθάνεσαι ότι βαδίζεις διαρκώς στην κόψη του ξυραφιού, από το φόβο μήπως θυμώσεις ή αναστατώσεις το σύντροφό σου.
Νιώθεις συχνά ότι σε χρησιμοποιούν, ότι σε εκμεταλλεύονται, ότι δεν σε σέβονται.
Πώς συμπεριφέρεται ένας κακοποιητικός σύντροφος;
Γίνεται βίαιος, καταφεύγοντας είτε στη σωματική είτε στη σεξουαλική βία είτε στην καταστροφή υλικής περιουσίας.
Αντιμετωπίζει εθισμούς.
Είναι ακραία ανεύθυνος.
Λέει ψέματα και σε παραπλανά για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Έχει συχνές ή τεράστιες συναισθηματικές μεταπτώσεις.
Εκφράζει παθητική επιθετικότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα – εκδηλώνει έμμεσα τα αρνητικά συναισθήματά του.
Κακοδιαχειρίζεται χρήματα ή περιουσία.
Καταφεύγει στη συναισθηματική κακοποίηση, για παράδειγμα μέσα από τη λεκτική κακοποίηση, τη χειριστική συμπεριφορά, τον έλεγχο, την τιμωρία.
Τι να κάνεις αν αναγνωρίζεις τη σχέση σου σε μία ή περισσότερες από τις παραπάνω περιγραφές;
Μίλησε άμεσα σε κάποιον που εμπιστεύεσαι, είτε φίλο είτε ειδικό. Αν δεν έχεις να κάνεις με μια ακραία συμπεριφορά -π.χ. σωματική βία, σεξουαλική κακοποίηση, κακοποίηση ανηλίκου- συζήτησέ τον με θεραπευτή ζεύγους, με τον σύντροφό σου ή ακόμα και μόνη, αν ο σύντροφός σου αρνείται να λάβει μέρος στην παρέμβαση.
Για να δραπετεύσεις από μια κακοποιητική σχέση ή για να την αλλάξεις, αν το δεύτερο είναι εφικτό, θεμέλιο αποτελεί να αποκτήσεις εμπιστοσύνη απέναντι στον εαυτό σου. Αυτή θα σε βοηθήσει να σε υπερασπιστείς, να θέσεις όρια και να απαλλαγείς από τοξικά και κακοποιητικά μοτίβα.
Πότε μπορεί να αλλάξει μια σχέση
Αν ο ένας ή και οι δύο είστε δεκτικοί σε θεραπεία ζεύγους.
Αν υπάρχει αλληλοσεβασμός.
Αν ο καθένας αναλαμβάνει την ευθύνη της συμπεριφοράς του.
Αν ο καθένας ενδιαφέρεται για τις συνέπειες της συμπεριφοράς του.
Πότε είναι λιγότερο πιθανό να μπορεί να αλλάξει μια κακοποιητική σχέση
Ο ένας τουλάχιστον σύντροφος συνεχίζει να λέει ψέματα και γενικά να συμπεριφέρεται με έλλειψη ειλικρίνειας.
Ο κακοποιητικός σύντροφος παραβιάζει ηθικές αξίες ή/και νόμους χωρίς να δείχνει μετάνοια.
Ο κακοποιητικός σύντροφος συνεχίζει τη σωματική ή συναισθηματική κακοποίηση χωρίς να δείχνει μετάνοια.
Ο κακοποιητικός σύντροφος συνεχίζει να εκφράζει ακραία ανευθυνότητα.