Αν κάθε φορά που διαβάζουμε συμβουλές διατροφής και άσκησης αισθανόμαστε ότι δεν κάνουμε ποτέ όλα όσα χρειάζονται για να αυξήσουμε τις πιθανότητες μιας μεγάλης και καλής ζωής, η άποψη ενός Σουηδού γιατρού μπορεί να μας βοηθήσει να χαλαρώσουμε και να μετριάσουμε τις τύψεις μας.
Ο λόγος για τον Fredrik Nyström, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Λινσέπινγκ στη Σουηδία, ο οποίος σε μια νέα συνέντευξή του στην Telegraph σχολιάζει τα εξής: «Αντιμετωπίζω ασθενείς με παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2, υπνική άπνοια, υψηλή χοληστερόλη και λοιπά. Πάρα πολλοί μου λένε στην αρχή της επίσκεψής τους ότι ενδίδουν σε αμαρτίες. Νιώθουν χάλια που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες της Δυτικής Ιατρικής. Αυτό δεν είναι δίκαιο».
«Αντιμετωπίζω ασθενείς με παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2, υπνική άπνοια, υψηλή χοληστερόλη και λοιπά. Πάρα πολλοί μου λένε στην αρχή της επίσκεψής τους ότι ενδίδουν σε αμαρτίες. Νιώθουν χάλια που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες της Δυτικής Ιατρικής. Αυτό δεν είναι δίκαιο».
Στο νέο του βιβλίο με τον ταιριαστό τίτλο «Lighten The Load On Your Shoulders» («Ελαφρύνετε το βάρος στους ώμους σας») αναθεωρεί τους κανόνες μιας υγιεινής ζωής που ίσως θεωρούμε δεδομένους. Άλλωστε, σημαντικότερο κι από το να τους τηρούμε με θρησκευτική ευλάβεια είναι να νιώθουμε ικανοποιημένοι από τη ζωή μας αφού, όπως σχολιάζει ο ίδιος, «μετά από μια μελέτη που έκανα σε 756 ασθενείς, διαπίστωσα ότι πιο υγιείς είναι εκείνοι που είναι ευτυχισμένοι».
Τα συμπεράσματα στα οποία έχει καταλήξει ο ειδικός;
«Αν είσαι υπέρβαρος και καταφέρεις να χάσεις κιλά, πεθαίνεις νωρίτερα από όσους υπέρβαρους ανθρώπους παρέμειναν στο επίπεδο βάρους τους»: Ο ειδικός παραθέτει πολλές έρευνες που αναδεικνύουν αυτό το «παράδοξο της παχυσαρκίας». Παρόλο που κάποιοι επιχειρούν να το εξηγήσουν συνδέοντας την απώλεια βάρους με ασθένειες όπως ο καρκίνος, ο Nyström αποδίδει το παράδοξο (και) στην κακή ψυχική διάθεση που προκαλούν οι δίαιτες: «Αν λιμοκτονείτε, πεινάτε συνέχεια, στερείτε από τον εαυτό σας μια σοκολάτα ή ένα ποτήρι κρασί, αυτό σας διαλύει, μπορεί να σας σκοτώσει». Δεν αμφισβητεί τις αρνητικές συνέπειες της παχυσαρκίας στην υγεία (από καρδιαγγειακές νόσους μέχρι άνοια), αλλά πιστεύει ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισής της είναι η πρόληψη με τη βοήθεια μιας μεσογειακής διατροφής.
«Δεν σου κάνει καλό η σκληρή προπόνηση»: Ο καθηγητής είναι αναμφίβολα υπέρ της άσκησης: «Πηγαίνετε μια βόλτα, περπατήστε μερικά χιλιόμετρα καθημερινά. Αν αυτό σας είναι υπερβολικά εύκολο, επιταχύνετε το περπάτημά σας. Αν σας είναι δύσκολο, επιβραδύνετε και ανεβάστε ξανά ταχύτητα στο μέλλον. Το περπάτημα μειώνει τα επίπεδα γλυκόζης, βοηθάει στην ινσουλινοαντίσταση και σε κάποιο βαθμό επιταχύνει τον μεταβολικό ρυθμό. Άνθρωποι πεθαίνουν διαρκώς σε μαραθωνίους. Φυσικά και δεν κάνει καλό η σκληρή άσκηση. Αλλά είναι δύσκολο να το αποδεχτεί αυτό η ιατρική κοινότητα». Έρευνα μάλιστα της Κλινικής Μάγιο έδειξε ότι οι μαραθωνοδρόμοι διατρέχουν τριπλάσιο κίνδυνο κάποιας βλάβης στον καρδιακό μυ. «Πιέζετε τόσο πολύ την καρδιά σας, που ένα μέρος της πεθαίνει. Μπορεί κάποιος να δει αυτές τις ουλές σε μια μαγνητική τομογραφία». Κι αυτός ο κίνδυνος, διευκρινίζει, αφορά και τους νεότερους δρομείς.
Ακόμα και αν τρέχουμε για απώλεια βάρους, ο Σουηδός ειδικός επισημαίνει ότι μπορεί να έχουμε τα αντίθετα αποτελέσματα: «Όταν αυξάνουμε τη σωματική άσκηση, μετά από ένα σημείο ο ρυθμός μεταβολισμού αρχίζει να επιβραδύνει. Αυτό το χαρακτηριστικό ήταν σημαντικό όταν ήμασταν θηρευτές: Αν δεν επιβράδυνε ο μεταβολισμός μας όταν κυνηγούσαμε θα έπρεπε να καταναλώνουμε τεράστιες ποσότητες φαγητού, διαφορετικά θα πεθαίναμε».
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η άσκηση υψηλής έντασης φέρνει αποτελέσματα και στη διαχείριση του βάρους, αλλά ότι ακόμα και οι νέοι, υγιείς αθλητές πρέπει να έχουν ημέρες ξεκούρασης στο ενδιάμεσο.
«Άνθρωποι πεθαίνουν διαρκώς σε μαραθωνίους. Φυσικά και δεν κάνει καλό η σκληρή άσκηση. Αλλά είναι δύσκολο να το αποδεχτεί αυτό η ιατρική κοινότητα».
«Αν είναι βλαβερή έστω και η μικρή κατανάλωση αλκοόλ, τότε γιατί το πεπτικό μας σύστημα μπορεί να το μεταβολίσει;»: Χαράς ευαγγέλια για τους λάτρεις του καλού κρασιού αλλά και των κοκτέιλ. Αν τουλάχιστον βασιστούμε στα λόγια του καθηγητή, «η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ δεν είναι επικίνδυνη, ίσως μάλιστα να είναι ακόμα και ωφέλιμη». Για του λόγου το αληθές, υποστηρίζει ότι ακόμα κι η μεσογειακή διατροφή επιτρέπει την κατανάλωση κόκκινου κρασιού – χωρίς να θεωρεί απαγορευτικά τα άλλα οινοπνευματώδη.
«Δεν πειράζει αν παραλείψουμε το πρωινό, μπορούμε απλά να πιούμε καφέ»: Όπως εξηγεί ο Nyström, η μεσογειακή διατροφή δεν δίνει έμφαση στο πρωινό αλλά στο μεσημεριανό γεύμα και στο δείπνο. «Η έρευνά μου έχει δείξει ότι όταν τρώμε λίγα, μεγάλα γεύματα και αποφεύγουμε τους υδατάνθρακες καίμε πιο αποτελεσματικά θερμίδες» προσθέτει. «Πολλά στοιχεία έχουν δείξει ότι είμαστε σχεδιασμένοι να καταναλώνουμε δύο μεγάλα γεύματα, χωρίς σνακ, με μεγάλη χρονική απόσταση μεταξύ τους. Έτσι μειώνουμε τον κίνδυνο να πάρουμε κιλά αλλά μπορεί να χάσουμε».
«Αν νιώθουμε γεμάτοι ζωντάνια, ζούμε περισσότερο και καλύτερα»: Η μελέτη του σε 756 άτομα έδειξε ότι το κλειδί της καλής υγείας είναι να νιώθουμε υγιείς, κι αυτό δεν συμβαίνει όταν αισθανόμαστε διαρκώς ότι κάτι δεν κάνουμε καλά. Όπως παρατήρησε ο γιατρός, «αυτοί που αισθάνονται ότι έχουν περισσότερη ενέργεια και ζωντάνια, ανεξάρτητα από τους δείκτες σωματικής υγείας τους, ζουν περισσότερο και κινδυνεύουν λιγότερο από καρδιαγγειακές παθήσεις. Δεν ξέρουμε ακριβώς γιατί, αλλά υπάρχει ένας ισχυρός συσχετισμός μεταξύ της ευεξίας και της αίσθησης ευεξίας. Αυτό με κινητοποιεί: Αν μπορώ να κάνω τον κόσμο να νιώθει λιγότερο άσχημα για τα “λάθη” του, τότε μπορεί να σωθούν κάποιες ζωές και οι άνθρωποι να έχουν υψηλότερη ποιότητα ζωής».
Υποσημείωση: Αν μετά από όλα αυτά μπερδευτήκατε ακόμα περισσότερο, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για το δικό σας πρόγραμμα άσκησης και διατροφής.
