Όλοι έχουμε, δυστυχώς, στον κύκλο μας κάποιο άνθρωπο που υποφέρει από εργασιακή εξάντληση, κάτι που έχει γίνει ευρέως γνωστό με τον όρο burnout.
Σύμφωνα με στοιχεία του Girlboss, έρευνα που διενεργήθηκε στις ΗΠΑ το 2023 κατέγραψε ότι το 65% των εργαζομένων που συμμετείχαν σε αυτήν έχουν πάθει burnout κάποια στιγμή στη ζωή τους. Οι ειδικοί ψυχικής υγείας συστήνουν διάφορους τρόπους αντιμετώπισής του και οι διακοπές είναι το ν. 1 στη λίστα τους. Ωστόσο, αντί να μιλάμε για διακοπές που διαρκούν λίγες εβδομάδες, αυτό που προτείνεται πλέον από όσους ασχολούνται με το συγκεκριμένο θέμα, είναι η αποχώρηση από την εργασία για έναν ολόκληρο χρόνο, κάτι που παραπέμπει σε μίνι συνταξιοδότηση.
Φυσικά, για να συμβεί κάτι τέτοιο, πρέπει κάθε ενδιαφερόμενος να έχει προγραμματίσει τα οικονομικά του, ώστε να μπορεί να ζήσει για τόσο χρονικό διάστημα χωρίς έσοδα από την εργασία του, ενώ απαιτείται και η επίτευξη μιας συμφωνίας με τον εργοδότη του, ώστε να μπορέσει – αν φυσικά το επιθυμεί – να επιστρέψει στη δουλειά του μετά την πολύμηνη ξεκούρασή του.
Σύμφωνα με το έγκριτο περιοδικό Harvard Business Review, υπάρχουν τρία είδη διαλείμματος μετά από burnout. Στο πλαίσιο του πρώτου ο ενδιαφερόμενος αφήνει την εργασία του και καταπιάνεται με ένα project που έχει στο μυαλό του, όπως το να γράψει ένα βιβλίο ή να προσφέρει εθελοντικά δουλειά σε κάποιον οργανισμό, επιτυγχάνοντας την ιδανική για εκείνον ισορροπία δουλειάς και ξεκούρασης. Ο δεύτερος τύπος διαλείμματος περιλαμβάνει πολύμηνα ταξίδια, κατά προτίμηση σε «δύσκολους» προορισμούς και ο τρίτος αφορά σε ανθρώπους που πάσχουν από έντονο burnout και θέλουν πρωτίστως να ξεκουραστούν σωματικά, να κοιμηθούν και να επανέλθουν σταδιακά σε πιο έντονες δραστηριότητες.
Όποιον τύπο ξεκούρασης κι αν επιλέξει κάποιος, τι πρέπει να κάνει για να εξασφαλίσει τα χρήματα που πρέπει ώστε να ζήσει για τόσο χρονικό διάστημα εκτός δουλειάς;
Προφανώς χρειάζεται προετοιμασία και πεθαρχία, ώστε να πραγματοποιηθεί μια αποταμίευση που θα μπορέσει να υποστηρίξει τον τρόπο ζωής που θα επιλέξει κάποιος για το gap year του. Σύμφωνα με την Tori Dunlap, ιδρύτρια μιας online πλατφόρμας που δίνει συμβουλές σε γυναίκες νεότερων γενιών, είναι πολύ σημαντικό να έχει κάποιος στην άκρη οικονομίες για να μπορέσει να ξεφύγει εντελώς από το mindset της εξάρτησης από την κανονική του δουλειά. Καλύτερα λοιπόν να στριμωχτεί οικονομικά για λίγο παραπάνω χρονικό διάστημα, ώστε να καταφέρει να ζήσει τους μήνες που μπορεί σε άδεια, χωρίς να ανησυχεί για την διαβίωσή του.
Όσον αφορά στο πώς μπορεί να πείσει κάποιος τον εργοδότη του, υπάρχουν λύσεις, παρότι η δυνατότητα του gap year δεν προσφέρεται σε όλες τις χώρες.
Οι ειδικοί σε θέματα HR υποστηρίζουν ότι ο εργοδότης πρέπει να ακούσει ποια είναι τα οφέλη από ένα τέτοιο διάλειμμα, ιδίως σε επίπεδο παραγωγικότητας, ενώ είναι καλό ο εργαζόμενος να έχει βρει ποιος θα τον αντικαταστήσει. Ακόμα καλύτερο θα είναι να προσφερθεί να τον εκπαιδεύσει κατάλληλα. Αν η ετήσια απουσία από τη δουλειά δεν είναι εφικτή, τότε ο εργαζόμενος μπορεί να ζητήσει λιγότερους μήνες άδειας.
Φυσικά εδώ υπάρχει πάντα το ζήτημα του κενού στο βιογραφικό. Πολλοί εργαζόμενοι διστάζουν να ζητήσουν τέτοια άδεια, φοβούμενοι ότι μελλοντικά αυτό το κενό θα «χτυπάει άσχημα» στα μάτια οποιουδήποτε θα μπορεί να τους προσλάβει. Η καλύτερη στρατηγική σε αυτή την περίπτωση είναι η παραδοχή του εργαζόμενου ότι ζήτησε και έλαβε αυτή την άδεια, καθώς είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει κανείς τα όριά του.
Προφανώς το ιδανικό θα ήταν να μην φτάνουμε σε κατάσταση burnout για να ζητάμε τέτοιου είδους άδειες, ωστόσο αν αυτό συμβεί πρέπει να βρούμε την καλύτερη λύση για την ψυχική και σωματική μας υγεία.
