Η Κάθι είναι μια 46χρονη Αμερικανίδα, μητέρα τριών παιδιών, 15, 11 και 9 ετών, η οποία πριν από πέντε χρόνια μετακόμισε στο πατρικό της για να φροντίσει τους ηλικιωμένους γονείς της ενώ εδώ και ενάμιση χρόνο φροντίζει και τη θεία του συζύγου της, που υποφέρει από άνοια – η οποία μάλιστα από πέρυσι το καλοκαίρι ζει στο σπίτι τους.
Παρόλο που τα μεγαλύτερα παιδιά της Κάθι μπορούν να διαχειριστούν τα βίαια ξεσπάσματα της θείας που ζει μαζί τους, αποτέλεσμα της άνοιας, η μικρότερη κόρη της δυσκολεύεται, σε σημείο να «κλαίει κάθε μέρα και να φοβάται να κάνει οτιδήποτε θα μπορούσε να αναστατώσει τη θεία της».
Και αν αυτή η ιστορία, που περιγράφει ένα νέο άρθρο της Huffington Post, ακούγεται γνώριμη, είναι γιατί σίγουρα θα έχετε παρατηρήσει κάτι παρόμοιο να συμβαίνει σε φίλους και συγγενείς σας – ίσως μάλιστα το βιώνετε κι εσείς. Γιατί το γεγονός ότι αποκτούμε εγγόνια σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία έχει συνέπειες σε ολόκληρη την οικογένειά μας – όπως η προαναφερόμενη.
Η Κάθι ανήκει στη λεγόμενη «γενιά σάντουιτς», η οποία βρίσκεται στριμωγμένη ανάμεσα σε δύο ρόλους ταυτόχρονα, της φροντίδας των παιδιών και των ηλικιωμένων γονιών.
Η Κάθι ανήκει στη λεγόμενη «γενιά σάντουιτς», η οποία βρίσκεται στριμωγμένη ανάμεσα σε δύο ρόλους ταυτόχρονα, της φροντίδας των παιδιών και των ηλικιωμένων γονιών.
Μια άλλη συνέπεια, που παρατήρησαν ερευνητές του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ, είναι ότι όσο γινόμαστε γονείς και παππούδες σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία, οι οικογένειες θα γίνονται όλο και μικρότερες σε μέγεθος και θα έχουμε όλο και λιγότερους συγγενείς εν ζωή.
Για παράδειγμα, αν μια 65χρονη γυναίκα είχε το 1965 41 συγγενείς εν ζωή, το 2095 θα έχει μόλις 25.
Από την άλλη, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής πολλαπλασιάζει τις πιθανότητες ένα νεογέννητο μωρό να προλαβαίνει να γνωρίσει τους παππούδες του.
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα συμπεράσματα της μελέτης, το οποίο διαπιστώνουμε και εμπειρικά, όπως είδαμε παραπάνω, είναι ότι το ηλικιακό χάσμα ανάμεσα σε διαφορετικές γενιές μιας οικογένειας μεγαλώνει όλο και περισσότερο. Αν, για παράδειγμα, στο παρελθόν κάποιος γινόταν γονιός στα 20 χρόνια του και στα 40 του παππούς, επειδή το δικό του παιδί θα γινόταν με τη σειρά του γονιός στα 20 χρόνια του, σήμερα είναι σύνηθες κάποιος να γίνεται γονιός στα 40 και παππούς στα 80 (αν και το δικό του παιδί γίνει γονιός στα 40 του).
Και αν προλαβαίνει κάποιος, έστω κι έτσι, να γνωρίσει τα εγγόνια του χάρη στην παράταση του προσδόκιμου ζωής, πιθανότατα όταν έρχεται επιτέλους εκείνη η στιγμή να είναι ήδη με επιβαρυμένη υγεία ή και κάποια αναπηρία λόγω της προχωρημένης ηλικίας.
Αν στο παρελθόν κάποιος γινόταν γονιός στα 20 χρόνια του και στα 40 του παππούς, επειδή το δικό του παιδί θα γινόταν με τη σειρά του γονιός στα 20 χρόνια του, σήμερα είναι σύνηθες κάποιος να γίνεται γονιός στα 40 και παππούς στα 80 (αν και το δικό του παιδί γίνει γονιός στα 40 του).
Οι δημογραφικές αυτές αλλαγές έχουν ως αποτέλεσμα όσοι παππούδες απολαμβάνουν καλή υγεία να έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο να φροντίσουν τα εγγόνια τους καθώς έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί – κάποιοι μάλιστα κάνουν babysitting σε καθημερινή βάση.
Όταν όμως οι παππούδες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας όχι μόνο δεν είναι σε θέση να υποστηρίξουν τα παιδιά τους στην ανατροφή των δικών τους παιδιών –δηλαδή των εγγονιών τους– αλλά μπορεί να τα επιβαρύνουν και με τη δική τους φροντίδα, συντελώντας έτσι στο φαινόμενο της «γενιάς σάντουιτς».
Οι συνέπειες σε έναν γονιό που γίνεται ταυτόχρονα φροντιστής των παιδιών του και των δικών του γονιών είναι πολλαπλές και εκτείνονται σε ψυχικό, σωματικό αλλά και οικονομικό επίπεδο. Αν μάλιστα σε ένα ήδη τόσο ευάλωτο οικογενειακό σύστημα προκύψει και κάποια επιπλέον πίεση, όπως η ανεργία ή η ασθένεια κάποιου άλλου μέλους της οικογένειας, μπορεί να επέλθει κατάρρευση.
Οι συνέπειες σε έναν γονιό που γίνεται ταυτόχρονα φροντιστής των παιδιών του και των δικών του γονιών είναι πολλαπλές και εκτείνονται σε ψυχικό, σωματικό αλλά και οικονομικό επίπεδο.
Οι συνέπειες όμως επεκτείνονται και στα ίδια τα εγγόνια, που παρακολουθούν τον γονιό του να γίνεται φροντιστής των παππούδων του. «Νομίζω ότι τα παιδιά μας είδαν πώς είναι να φροντίζεις την οικογένειά σου» σχολιάζει σχετικά η Κάθι και καταλήγει: «Μια φορά, που το 15χρονο παιδί μας είδε να καθαρίζουμε το σπίτι μετά τη φιλοξενία της θείας μας, είπε ότι “ανυπομονεί” να φροντίσει εμάς. Τα συναισθήματα ήταν ανάμεικτα, από τη μία συγκινήθηκα, από την άλλη ευχήθηκα να μη χρειαστεί ποτέ να το κάνει».
