Η γνωστή στιχομυθία σε έναν μεγάλο συντροφικό καβγά: εγώ έκανα αυτά, εσύ (δεν) έκανες εκείνα. Επιβεβαιώνει ότι το να κρατάμε σκορ σε μια σχέση είναι ένας από τους «καλύτερους» τρόπους να την καταστρέψουμε. Κι αυτό αφορά και τις φιλικές και συγγενικές σχέσεις, όχι μόνο τις ερωτικές.
Το κάνουμε όλοι μας, καθημερινά: Εγώ έπλυνα έξι φορές αυτή την εβδομάδα τα πιάτα, εκείνος μόνο μία. Με εκμεταλλεύεται. Εγώ έβαλα δύο χιλιάδες ευρώ στις αγορές που κάναμε για το σπίτι, αυτός χίλια ευρώ. Νιώθω ριγμένη.
«Κάποιοι βλέπουν τις σχέσεις σαν τραπεζικό λογαριασμό», όπως επιβεβαιώνει η Laurel House, συγγραφέας του βιβλίου «Screwing the Rules: The No-Games Guide to Love» («Καταρρίπτοντας τους κανόνες: Ένας οδηγός αγάπης χωρίς παιχνίδια»). «Αυτό όμως είναι εγγενώς προβληματικό, καθώς είναι δύσκολο να υπολογίσει κάποιος τα κέρδη και τις απώλειες».
Όπως συνεχίζει η συγγραφέας: «Ακόμα και αν και οι δύο σύντροφοι συμφωνούν με αυτό το μέτρο, η βαρύτητα κάθε “αποταμίευσης” ή “εκταμίευσης” δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια και, εύκολα, μπορεί κάποιος να αισθανθεί ότι υπάρχει μια ανισορροπία, ότι είναι εκείνος που συνεισφέρει τα περισσότερα».
«Ακόμα και αν και οι δύο σύντροφοι συμφωνούν με αυτό το μέτρο, η βαρύτητα κάθε “αποταμίευσης” ή “εκταμίευσης” δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια και, εύκολα, μπορεί κάποιος να αισθανθεί ότι υπάρχει μια ανισορροπία, ότι είναι εκείνος που συνεισφέρει τα περισσότερα»
Το αποτέλεσμα είναι να συσσωρεύεται απογοήτευση και θυμός, συχνά και από τις δύο πλευρές, καθώς τείνουμε να θυμόμαστε κυρίως τι προσφέρουμε στο σύντροφό μας παρά τι μας δίνει εκείνος. Αρχίζουμε επίσης σιγά σιγά να γινόμαστε πιο «τσιγκούνηδες», στις πράξεις αλλά και στις υλικές παροχές μας, καθώς σκεφτόμαστε: «Αν πληρώσω αυτό, εκείνος θα το ανταποδώσει πληρώνοντας το άλλο;». Ή: «Αν το κάνω αυτό, εκείνος θα κάνει κάτι άλλο;». Είναι εξαντλητικό, στρεσογόνο και σταδιακά δημιουργεί ένα ρήγμα στη σχέση, που μπορεί να οδηγήσει στο χωρισμό.
Το μεγαλείο της αγάπης – είτε είναι ερωτική είτε φιλική είτε συγγενική – είναι να δίνουμε χωρίς να περιμένουμε ανταπόκριση. Πόσοι όμως από εμάς και πόσες φορές στη ζωή μας το έχουμε κατακτήσει αυτό;
«Ως κλινική ψυχολόγος, δουλεύω με πολλά ζευγάρια. Είναι πολύ κοινό μοτίβο στις σχέσεις το να κρατούν σκορ», σχολιάζει η ψυχολόγος Dr. Judy Rosenberg. «Είναι λες και δεν θα ησυχάσουν μέχρι το “σκορ” να έρθει ισοπαλία. Αυτό μπορεί να συμβαίνει, για παράδειγμα, στις εξωσυζυγικές σχέσεις τους».
«Ως κλινική ψυχολόγος, δουλεύω με πολλά ζευγάρια. Είναι πολύ κοινό μοτίβο στις σχέσεις το να κρατούν σκορ», σχολιάζει η ψυχολόγος Dr. Judy Rosenberg. «Είναι λες και δεν θα ησυχάσουν μέχρι το “σκορ” να έρθει ισοπαλία. Αυτό μπορεί να συμβαίνει, για παράδειγμα, στις εξωσυζυγικές σχέσεις τους».
Μπορεί όμως να συμβαίνει και σε πιο απλά, καθημερινά πράγματα, όπως στο γεγονός ότι κάποιος υπόσχεται να βγάλει έξω τα σκουπίδια και δεν το κάνει, με αποτέλεσμα ο άλλος να αποφασίσει, για να «ανταποδώσει», να μη μαγειρέψει το φαγητό που αρέσει στο σύντροφό του.
Πώς θα σταματήσουμε να «κρατάμε σκορ»
Ό,τι δίνετε σε μια σχέση, δώστε το επειδή το αισθάνεστε και όχι ως ανταπόδοση για κάτι άλλο. Αν σταματήσετε να θέλετε να δώσετε σε μια σχέση, τότε πρέπει να αναρωτηθείτε πώς νιώθετε απέναντι στον άλλον: Είστε μαζί από αγάπη ή επειδή, για παράδειγμα, φοβάστε τη μοναξιά;
Σκεφτείτε, επίσης, ότι κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του προτεραιότητες και τα δικά του δυνατά σημεία. Μπορεί, για παράδειγμα, ο σύντροφός σας να ξεχνάει διαρκώς τα γενέθλιά σας, αλλά να συνεισφέρει στο νοικοκυριό με περισσότερες υποχρεώσεις από όσες θα του αναλογούσαν τυπικά. Μπορεί να μην έχει χρήματα, αυτή την περίοδο, για να συνεισφέρει ισότιμα στα έξοδα ενός ταξιδιού, αλλά να αναλάβει ολόκληρη τη διοργάνωσή του. Και αν επιμένετε να κρατάτε σκορ από μέσα σας, αναρωτηθείτε: Γιατί το κάνετε; Αναζητήστε τα πραγματικά προβλήματα πίσω από αυτή τη συμπεριφορά, μέσα στη σχέση σας και στον ίδιο σας τον εαυτό. Αν χρειαστεί, με τη βοήθεια ενός ειδικού.