Δεν είναι ακριβώς μυστικό ότι οι διαφορές ανάμεσα σε δυο ανθρώπους είναι συνήθως η κόλλα που τους κρατά μαζί. Η συμβατότητα είναι πολύ ωραία όταν συμβαίνει με κάποιον που εκτός από συμβατή είσαι και ερωτευμένη, αλλά η αίσθηση του διαφορετικού, όπου ο ένας συμπληρώνει αυτό που ο άλλος δεν διαθέτει πολύ ή και καθόλου είναι επίσης σημαντικό συστατικό στο Ζαναντού της προσωπικής ζωής που λέγεται “ευτυχισμένη σχέση”. Όμως συνήθως, όταν γίνεται λόγος για διαφορετικότητα εντός μιας σχέσης, αυτή αφορά την προσωπικότητα των συμμετεχόντων, από μικρά χαριτωμένα περιστατικά όπου ο ένας π.χ. είναι πρωινός τύπος και στον άλλο πρέπει να κρύβουν τα μαχαίρια μέχρι να πιει δυο εσπρέσο, μέχρι τα πιο βαριά όπου ο ένας βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο και ο άλλος το βλέπει επίσης μισογεμάτο, αλλά με υδροκυάνιο. Τι συμβαίνει όμως στα ζευγάρια που έχουν θεμελιώδεις διαφορές στις απόψεις τους για τη ζωή;
Είναι αλήθεια ότι δεν συμβαίνει συχνά να ερωτευτείς μοιραία έναν άνθρωπο που έχει τελείως διαφορετικό σύστημα αξιών από εσένα, κυρίως επειδή πριν τον ερωτευτείς πρέπει να τον γνωρίσεις και συνήθως αυτούς που διαφωνούμε σε πολύ βασικά ζητήματα δεν τους δίνουμε την ευκαιρία να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι με εμάς, πόσο μάλλον να τους χαρίσουμε την καρδιά μας. Αλλά κάποιες φορές συμβαίνει. Είτε επειδή όταν τους γνωρίσαμε είχαν άλλες αντιλήψεις και ας πούμε πηγαίναμε μαζί για αργεντίνικο φιλέτο κάθε Σάββατο και αφ’ ότου τους ερωτευτήκαμε ασπάστηκαν τον μιλιταριστικό βιγκανισμό, είτε επειδή μας άρεσαν τόσο πολύ που υποτιμήσαμε τη σημασία των πολύ βασικών πραγμάτων που, για να το θέσουμε κομψά, δεν μας ενώνουν. Η ιστορία έχει δείξει ότι ναι, μπορεί να βρεθείς σε σχέση με κάποιον που έχει τελείως διαφορετικές αντιλήψεις από τις δικές σου, αλλά για το αν αυτή η σχέση θα κυλήσει ομαλά και αν τελικά κρατήσει, η απάντηση δεν έρχεται στις αποχρώσεις του άσπρου και του μαύρου.
Προφανώς και όλα εξαρτώνται από το είδος των αντιλήψεων που δεν ταιριάζουν – κοινώς κάποιες ξεπερνιούνται εύκολα, κάποιες άλλες δύσκολα και κάποιες άλλες ποτέ και για κανένα λόγο. Μπορεί για παράδειγμα να είσαι ο τύπος που θεωρεί την ακαδημαϊκή μόρφωση πολύ βασικό προσόν για έναν άνθρωπο, να είσαι απόλυτα σίγουρη ότι δεν σου αρέσουν καν οι άνδρες που δεν έχουν μεταπτυχιακό και να καταλήξεις ωραιότατα με κάποιον που έχει πιο ταπεινούς τίτλους σπουδών ή και καθόλου – έχει συμβεί και σίγουρα θα ξανασυμβεί στο μέλλον, όχι επειδή η μόρφωση δεν είναι σημαντική αλλά επειδή τα στεγανά δεν είναι πάντα 100% αδιαπέραστα, ειδικά όταν πρόκειται για ερωτική χημεία και επειδή μερικές φορές οι άνθρωποι έχουν διαφορετικό τρόπο να μας γοητεύουν απ’ αυτόν που ορθολογικά θεωρούμε πιθανό. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα την πορεία μιας σχέσης, πολλώ δε μάλλον μιας σχέσης με, ας πούμε “δομικές” προκλήσεις, αλλά κάποιες διαφορετικές οπτικές δεν φέρνουν νομοτελειακά δυστυχισμένο τέλος. Όσο πρόκειται για ανθρώπους που είναι αποφασισμένοι να κάνουν τη δουλίτσα που χρειάζεται, να πίνουν το κρασί τους νερωμένο και να μάθουν τη χρυσή τέχνη του συμβιβασμού (όχι την τεχνική της μεταμόρφωσης σε χαλάκι της εξώπορτας, αυτό είναι άλλο) προκειμένου να κάνουν τη σχέση τους να λειτουργήσει, τίποτα δεν αποκλείεται. Μπορεί ωραιότατα, για παράδειγμα, να συνυπάρξει αρμονικά ένα ζευγάρι όπου ο ένας είναι χορτοφάγος και ο άλλος όχι, αρκεί να μην είναι κανείς από τους δυο ανισόρροπος φανατικός με καθημερινή ατζέντα να προσηλυτίσει τον άπιστο – αυτό ναι, μπορεί να είναι κουραστικό. Ή ο ένας να είναι αριστερός και ο άλλος φιλελεύθερος, αρκεί επίσης να αφήνουν κάθε πολιτική συζήτηση έξω από ο σπίτι και οπωσδήποτε να μην απευθύνονται ο ένας στον άλλο σαν ανώνυμο τρολ στο twitter που εύχεται ψόφους και κρεμάλες. Είναι δύσκολη η πίστα των διαφορετικών πολιτικών πεποιθήσεων, αλλά αν δεν πρόκειται για ακραίες περιπτώσεις, όπου ο ένας π.χ. ονειρεύεται ναρκοθέτηση των συνόρων και ο άλλος έχει δική του ΜΚΟ, επίσης έχει συμβεί και δεν είναι τόσο σπάνιο όσο θα περίμενε κανείς.
Είναι όμως ψέματα να πει κανείς πως η καλή θέληση αρκεί και όλα γίνονται φτάνει να υπάρχουν αισθήματα, όσο μιλάμε για ενήλικες με προσωπικότητες, σταθερό σετ αξιών, φιλοδοξίες και όνειρα που δικαιούνται να κυνηγήσουν. Μερικές φορές, υπάρχουν και διαφορές που χωρίζουν τους ανθρώπους, όσο πολύ κι αν αγαπιούνται, γιατί αφορούν πράγματα που δεν προσφέρουν καθόλου χώρο για να συναντηθεί κανείς στη μέση, κανένα περιθώριο για συμβιβασμό. Δεν μπορούν να μείνουν ευτυχισμένοι μαζί για παράδειγμα, δυο άνθρωποι που ο ένας επιθυμεί να κάνει παιδιά και ο άλλος καθόλου – μόνο ένας από τους δυο θα ικανοποιηθεί, οι συνέπειες είναι βαρύτατες για τον άλλο και ο χρόνος είναι κάθε άλλο παρά γενναιόδωρος σε αυτές τις περιπτώσεις. Η έντονη θρησκευτικότητα είναι επίσης μη συμβατή για κάποιον που δεν πιστεύει καθόλου, ειδικά όταν επιβάλει έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο ζωής, γαλήνιο για τον ένα, υπερβολικά καταπιεστικό για τον άλλο. Θα πίστευε κανείς ότι το 2019 δεν θα υπήρχαν τέτοια περιστατικά, αλλά θα έκανε λάθος. Γενικά, η ασυμβατότητα στον πυρήνα των αντιλήψεων μας, των πιο βασικών προσδοκιών και αδιαπραγμάτευτων εσωτερικών αναγκών δεν είναι ιδανικό υλικό για το οικοδόμημα της προσωπικής ολοκλήρωσης που όλοι χτίζουμε για τον εαυτό μας, επιτυχώς ή όχι και τόσο.
Κανείς δεν θέλει στην πραγματικότητα να είναι σε σχέση με μια φωτοτυπία του εαυτού του και οι διαφορές μας μαθαίνουν πράγματα, μας εξελίσσουν και μας κρατούν το ενδιαφέρον. Όλοι μπορούμε να κάνουμε θυσίες για κάτι που αξίζει και να μη χάσουμε την ευκαιρία να περπατήσουμε μαζί με κάποιον που κάνει τη ζωή πιο ωραία, κι ας μην πηγαίνουμε ακριβώς με το ίδιο βήμα. Αρκεί μόνο να πηγαίνουμε στην ίδια κατεύθυνση.