Δεν καταλαβαίνω αυτή την επιγραφή, κι αν υπάρχει κάποια δικηγόρος ανάμεσά μας, ας μου πει αν έχω λάθος. Κρέμεται απειλητικά πάνω από το κεφάλι σου όταν μπαίνεις στα περισσότερα στεγασμένα πάρκινγκ της Αθήνας και λέει: «Σε περίπτωση πυρκαγιάς ουδεμία ευθύνη φέρουμε». Αφήνεις το αυτοκίνητό σου στο κτίριό μου, αλλά αν καεί, ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για δική μου απροσεξία, η ευθύνη είναι αλλού.
Βγαίνει και ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής για να αποσύρει την έγκρισή του σε μια σειρά βίντεο τα οποία πριν λίγο καιρό είχε δώσει την άδεια να παρουσιαστούν, εν είδει επιμορφωτικής δράσης, σε γυμνάσια όλης της χώρας, και δικαιολογείται: «η έγκριση του ΙΕΠ δεν συνεπάγεται και υιοθέτηση των απόψεων του διδακτικού υλικού».
Τα αντανακλαστικά μας έχουν οξυνθεί, γι’ αυτό δεν υπάρχει αμφιβολία. Έχουμε κωδικοποιήσει ένα μέρος της πατριαρχικής νοσηρότητας που υπάρχει γύρω μας, έχουμε κάπως εξασκηθεί να το αναγνωρίζουμε σε ό,τι διαχέεται διαδικτυακά, διαθέτουμε κι εμείς αντίστοιχα εργαλεία για να κοινοποιήσουμε την αγανάκτησή μας και, όλο και πιο συχνά, κάποιος κρίκος της αλυσίδας των αρμοδίων κινητοποιείται και αντιδρά με έναν τρόπο που, λίγο ή πολύ, δείχνει, επιφανειακά τουλάχιστον, ότι έλαβε το μήνυμα της δυσαρέσκειάς μας. Τα τελευταία 3 χρόνια έχουμε χορέψει αυτόν τον χορό σε χ περιπτώσεις, όπου χ σαφώς μεγαλύτερο όλων των αντίστοιχων περιπτώσεων των προηγούμενων 20 χρόνων, όπου κάποιος τέτοιος χορός είχε χορευτεί.
Μαθαίνουμε πως το ΙΕΠ θεώρησε σωστό να παρακολουθήσουν, οι έφηβοι και οι έφηβες της χώρας με τη μιάμιση γυναικοκτονία το μήνα, βίντεο τα οποία, βασισμένα σε αντιεπιστημονικές και σαθρές πληροφορίες (αλλά κυρίως, ας μη γελιόμαστε, σε ιδεολογίες), ενοχοποιούν τις μητέρες για όλα τα δεινά των παιδιών τους και, κατ’ επέκταση, της ανθρωπότητας, συνδέουν την ανθρώπινη σεξουαλικότητα αποκλειστικά με την αναπαραγωγή, αντιμετωπίζουν τις γυναίκες ως άβουλα όργανα που υλοποιούν «το σχέδιο», απλώνουν κόκκινο χαλί στην ποινικοποίηση των αμβλώσεων και στιγματίζουν την ομοφυλοφιλία, και αντιδρούμε με δικαιολογημένη οργή.
Αλλά στο τέλος της ημέρας δεν το βρίσκουμε πολύ εύκολο να ανατρέξουμε στη σελίδα του ΙΕΠ και να αναλογιστούμε κριτικά αν αυτό που λέει ο κύριος (θα έπρεπε να) ισχύει, οπότε περνάμε μοιρολατρικά κάτω από την πινακίδα και απλώς ευχόμαστε το πάρκινγκ να μην πιάσει φωτιά.
Για την ιστορία, στον Οδηγό που απευθύνει το ΙΕΠ σε όσους/όσες υποβάλλουν τα σχετικά αιτήματα, αναφέρεται ότι ανάμεσα στα κριτήρια που πρέπει να πληρούνται για «να κριθούν κατάλληλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα που υποβάλλονται για έγκριση στο Υ.ΠΑΙ.Θ.» περιλαμβάνεται και το «να προβάλλουν ουσιαστικές, επίκαιρες και επιστημονικά ακριβείς γνώσεις» και το «να προάγουν τον σεβασμό στη διαφορετικότητα και να προωθούν την κατανόηση διαφορετικών πολιτισμών (να μην έχουν χαρακτήρα προπαγανδιστικό, προσηλυτιστικό, έμφυλων διακρίσεων, προώθησης αυταρχικών, ξενοφοβικών νοοτροπιών, κ.ά.)».
Άρα, ακόμα κι αν δεχόμασταν ότι την ευθύνη της έγκρισης των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που απευθύνονται στα παιδιά μας θα μπορούσαν να έχουν και άτομα τα οποία υιοθετούν μεσαιωνικές απόψεις σε σχέση με την αυτοδιάθεση της γυναικείας ζωής και του γυναικείου σώματος, πάλι θα οφείλαμε να παραδεχτούμε ότι στην περίπτωση αυτή δεν τίθεται καν θέμα συμφωνίας απόψεων, αλλά θέμα επιστημονικής εγκυρότητας και αμφισβήτησης θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Και αυτή είναι μια ευθύνη που δεν μπορούμε να αφήσουμε να αιωρείται, αλλού.
Ναι, χρειάζεται να εξακολουθήσουμε να οργιζόμαστε, να αντιδρούμε και να φωνάζουμε για πράγματα τα οποία θα έπρεπε να θεωρούνται αυτονόητα. Χρειάζεται, όμως, επίσης και να μπορούμε να ακολουθούμε την οργή και έξω από το ίντερνετ, πέρα από τους προφανείς αποδιοπομπαίους τράγους, πέρα από τους εύκολους τίτλους και τις απαράδεκτες «συγγνώμες».
Το πάρκινγκ έχει ήδη πιάσει φωτιά κι εμείς χρειάζεται να ξηλώσουμε την πινακίδα.
Η Στέλλα Κάσδαγλη είναι συγγραφέας και συνιδρύτρια του οργανισμού Women On Top.
