Ο καθένας έχει τη δική του αντίληψη για τα τέλεια Χριστούγεννα, την ιδιαίτερη προσωπική εκδοχή των ιδανικών γιορτών που έχει μόνο μία παγκόσμια σταθερά, ίδια και απαρέγκλιτη για όλους ανεξαιρέτως: είναι πέρα για πέρα μη ρεαλιστική και άπιαστη και ως εκ τούτου καταδικασμένη να μείνει στη φαντασία μας και γι’ αυτό να μας χαλάσει τα Χριστούγεννα. Είναι η εορταστική εκδοχή του αυγού που έκανε την κότα, το να χαλάς τις γιορτές επειδή πρέπει να περάσεις καλά στις γιορτές, ένας φαύλος κύκλος ψυχαναγκασμού που επιστρέφει επίμονα κάθε Δεκέμβριο, επειδή προφανώς δεν μαθαίνουμε τίποτα από τα λάθη μας, ακόμα και από τα πιο επαναλαμβανόμενα.
Ισως να είναι το παιδί μέσα μας που θέλει να απολαύσει αυτές τις μέρες στο έπακρο, να τις κάνει ωραίες αναμνήσεις που θα κρατήσουν για πάντα, να μην αφήσει λεπτό από τη μαγική εποχή να πάει χαμένο. Μόνο που δεν είμαστε παιδιά, οι ωραίες αναμνήσεις δεν δημιουργούνται βάσει αυστηρού πλάνου και με το στανιό, το στρες να προλάβεις τα πάντα δεν καλμάρει με κόκκινο κραγιόν και το «Last Christmas» στο repeat και καταλήγουμε στο «ό,τι αρχίζει ωραία και με μεγάλες προσδοκίες» τελειώνει με «άντε να περάσουν και τα Φώτα να ησυχάσουμε». Τα παραμυθένια Χριστούγεννα είναι ακριβώς αυτό που δηλώνουν: μύθος.
Ακόμα και οι λιγότερο τελειομανείς και control freaks από εμάς έχουμε χαλάσει τις γιορτές μας περιμένοντας δυο εβδομάδες βγαλμένες μέσα από οικογενειακή αμερικάνικη ταινία και καταλήγοντας απογοητευμένοι με κάτι πολύ λιγότερο, που μοιάζει περισσότερο με τις «Οικογενειακές Ιστορίες», αλλά με φωτάκια. Τα δώρα που σχεδιάζαμε να προσφέρουμε στους αγαπημένους μας τελικά κοστίζουν όσο ένα νεφρό, οπότε περιοριζόμαστε στα συμβολικά και επιφυλασσόμαστε (ξανά) για το μέλλον. Το οικογενειακό τραπέζι που είχαμε στο μυαλό μας δεν πάει ακριβώς σύμφωνα με το μελιστάλαχτο πλάνο, είτε επειδή οι μισοί είναι αντεμβολιαστές – Παναθηναϊκοί – φαν του Ιλον Μασκ και δεν μιλιούνται με τους άλλους μισούς, είτε επειδή απλά η γαλοπούλα δεν τρώγεται. Οι βόλτες με τα παιδιά στο στολισμένο κέντρο εξελίσσονται σε «Hunger Games» με κίνηση και καθόλου χαρμόσυνη γκρίνια. Εν τω μεταξύ, από τις 18 Δεκεμβρίου και μετά, μέσα στο κεφάλι σου ζει ένας ντοπαρισμένος christmas planner που φωνάζει ότι αν δεν σηκωθείς αμέσως να πάρεις το δώρο για το τραπέζι της σνομπ ξαδέρφης σου μεθαύριο, δεν θα προλάβεις το ραντεβού για μανικιούρ κι αν είναι να κάνεις ρεβεγιόν έχοντας βάψει, Θεός φυλάξοι, μόνη σου τα νύχια σου, άσ’ το καλύτερα, κάτσε σπίτι την παραμονή να δεις «Παρά πέντε» τρώγοντας πίτσα.
Μπορεί κανείς να σωθεί από το χάσμα μεταξύ των τέλειων Χριστουγέννων που έχει στο μυαλό του και της πολύ πιο πεζής πραγματικότητας; Καθημερινά, όλοι δημιουργούμε προσδοκίες για το πώς θα εξελιχθεί ένα γεγονός, σκεφτόμαστε με λεπτομέρειες πώς θα είναι μια εμπειρία και όταν η ζωή τα φέρνει διαφορετικά δεν είναι το τέλος του κόσμου, αλλά η βαρύτητα που έχουν οι συγκεκριμένες μέρες προσθέτει πίεση και δυσανάλογη απογοήτευση όταν ο Θεός γελάει για άλλη μια φορά με τα σχέδιά μας. Η απάντηση και η λύση είναι προφανείς, αν μπορούμε, πολύ απλά, να χαμηλώσουμε λίγο τον πήχη των προσδοκιών μας και να αποδεχτούμε την ενήλικη εκδοχή των Χριστουγέννων, όπου όλα δεν εξελίσσονται ιδανικά και ο Αγιος Βασίλης είμαστε εμείς.
Η απάντηση και η λύση είναι προφανείς, αν μπορούμε, πολύ απλά, να χαμηλώσουμε λίγο τον πήχη των προσδοκιών μας και να αποδεχτούμε την ενήλικη εκδοχή των Χριστουγέννων, όπου όλα δεν εξελίσσονται ιδανικά και ο Αγιος Βασίλης είμαστε εμείς.
Αντίθετα με τις γιορτές της φαντασίας μας, στον πραγματικό κόσμο πρέπει να περιμένουμε ότι κάποια πράγματα θα πάνε στραβά. Οχι επίμονα ή νομοτελειακά, σύμφωνα με τον νόμο του Μέρφι, αλλά απλώς στραβά. Αν, για παράδειγμα, ξενυχτήσουμε ένα βράδυ, την επόμενη μέρα μπορεί να μην μπορούμε να πάρουμε τα πόδια μας και να μην είμαστε καθόλου λαμπερές, κι ας λέει το ημερολόγιο 24 Δεκεμβρίου, ή αν ονειρευόμαστε βόλτες στο βουνό, υπάρχει το ενδεχόμενο να βρέχει καρέκλες τρεις μέρες συνεχόμενα. Υπάρχουν πλάνα που είναι ρεαλιστικά και άλλα που δεν είναι στο χέρι μας, οπότε ας μην ποντάρουμε όλη την καλή μας διάθεση στα τελευταία. Επιπλέον, ο καθένας έχει τη δική του εορταστική ατζέντα, άγχη και επιθυμίες, οπότε μια καλή ιδέα είναι να μην έχουμε προσδοκίες από τους άλλους ανθρώπους, τουλάχιστον όχι για το πώς θα εξελιχθούν τα δικά μας Χριστούγεννα. Τα παιδιά μπορεί να γκρινιάζουν γιατί βαριούνται, οι φίλες μας να έχουν τις κλειστές τους, η ευρύτερη οικογένεια να μη θέλει ακριβώς το ίδιο με εμάς, και το να έχουμε την απαίτηση όλοι αυτοί να συμμετέχουν με επαγγελματική συνέπεια στην εορταστική χορογραφία που έχουμε φανταστεί στην εντέλεια είναι απλώς ένα ναυάγιο που περιμένει να συμβεί.
Ισως το κλειδί είναι να αφήσουμε λίγο χώρο για το τυχαίο και απρογραμμάτιστο, που ενίοτε φέρνει στιγμές πιο ωραίες απ’ ό,τι θα μπορούσαμε να έχουμε σχεδιάσει. Μια αυθόρμητη μάζωξη σε ένα φιλικό σπίτι ίσως αποδειχθεί αλησμόνητη, ενώ ένα ρεβεγιόν ταλαιπωρίας σε τραπέζι που έχεις κλείσει δύο μήνες πριν μπορεί να θες να το ξεχάσεις και να μη γίνεται. Τα «ιδανικά» μενού, μακιγιάζ, πάρτυ και δώρα είναι απλώς ένας μπούσουλας, ιδέες που ανάμεσά τους τρέχει η κανονική ζωή – και όχι ευαγγέλιο. Μπορεί αυτές οι γιορτές να έχουν μόνο μικρές στιγμές χαράς και όχι δεκαπέντε ημέρες διαρκούς ευφορίας, ας κρατήσουμε αυτές και όχι τα κουτάκια που δεν τικάραμε και όλα αυτά που δεν σβήσαμε από τη λίστα των φετινών Χριστουγέννων.
Αν πρέπει να έχουμε σχέδια και προσδοκίες από τον εαυτό μας για τις γιορτές, ας επιλέξουμε να είναι περισσότερο στο πνεύμα και όχι απλά στο άγχος των ημερών, αποφεύγοντας εντάσεις και δείχνοντας καλοσύνη και αγάπη στον εαυτό μας και τους άλλους. Οπως είπε και ο Μπομπ Χόουπ, «η ιδέα μου για τα Χριστούγεννα, παλιομοδίτικη ή μοντέρνα, είναι πολύ απλή: να αγαπάμε τους άλλους. Τώρα που το σκέφτομαι, γιατί πρέπει να περιμένουμε τα Χριστούγεννα για να το κάνουμε αυτό;»
