Από τη Μία Κόλλια
Μπροστά σε όσα συνηθισμένα ζούμε, προβλέψιμα και αναμενόμενα, ένα γεγονός –προερχόμενο, μάλιστα, από πολιτικό– προκάλεσε –θετική– έκπληξη, ως μια εξαίρεση στον κανόνα…
H παραίτηση της πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας δεν έχει προηγούμενο. Ειδικά στο χώρο της. Οι πολιτικοί παντρεύονται την καρέκλα, όπως συνηθίζουμε να λέμε, και δεν την αφήνουν με τίποτα. Όμως, γενικώς δεν είναι μόνο αυτοί που δεν φεύγουν όταν πρέπει. Που δεν ξεκόβουν όταν πρέπει, που δεν αποχαιρετούν, που δεν στρίβουν.
Στη δουλειά, είναι υπέροχο να αποχωρείς όταν πρέπει, στο ζενίθ σου ή στη στιγμή σου, αφήνοντας πίσω σου μια καλή φήμη ή χωρίς να εξαντλείς εαυτόν και τους γύρω. Ο προσωπικός και ο επαγγελματικός τομέας ορίζουν τις ζωές μας, απασχολούν τον περισσότερο χρόνο μας, αναλώνουν τη φαιά ουσία μας. Kαι όμως, σπανίως τούς μεταχειριζόμαστε όπως πρέπει, με τακτ, με ευγένεια και με αγάπη. Με τρόπο. Συνήθως αναλωνόμαστε στον κόπο.
H παραίτηση της πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας δεν έχει προηγούμενο. Ειδικά στο χώρο της. Οι πολιτικοί παντρεύονται την καρέκλα, όπως συνηθίζουμε να λέμε, και δεν την αφήνουν με τίποτα. Όμως, γενικώς δεν είναι μόνο αυτοί που δεν φεύγουν όταν πρέπει.
Από την ασφάλεια στη συνήθεια, από τη συνήθεια στην εξάρτηση
Ο άνθρωπος είναι ένα ον που από τη γέννησή του θέλει να κουρνιάσει, να αισθανθεί ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Αυτό λένε όλοι στις νέες μητέρες, να κάνεις το παιδί σου να νιώθει ασφαλές. Έτσι, αναζητώντας πάντα την ασφάλεια, που συνήθως εκπέμπεται από κάτι γνώριμο και οικείο, οδηγούμαστε συχνά στη συνήθεια. Η συνήθεια ενέχει το γνωστό επακόλουθο – δεν αγωνιάς, δηλαδή, για το αποτέλεσμα μιας πράξης, για την αντίδραση μιας δράσης. Η συνήθεια λοιπόν πολλές φορές οδηγεί στην εξάρτηση. Στην εξάρτηση από εκείνο που μοιάζει στον κόσμο μας ασφαλές. Δεδομένο και σίγουρο. Και αν αυτό χάνει το χρώμα του με τα χρόνια, ξεφτίζει ή αγριεύει, εμείς το ξέρουμε. Δεν μας αρέσει, αλλά δεν μας αλλάζει πίστα. Δεν πατάμε την πίστα του ρίσκου.
Και προσωπικά μιλώντας…
Ήμουν σε μία σχέση πολύ κακή πραγματικά για 17 χρόνια και προσπαθούσα να χωρίσω τα 12 από αυτά. Εντάξει, δεν λέω πως είμαι ένα σύνηθες παράδειγμα – ευτυχώς. Κυρίως διότι εγώ έλεγα ότι ήθελα να χωρίσω και δεν μπορούσα. Οι περισσότεροι δεν συνειδητοποιούν καν ότι πρέπει να χωρίσουν. Ασφαλώς και έκανα χρόνια ψυχοθεραπεία για να καταλάβω το γιατί, ίσως και περισσότερα από όσα έπρεπε, αλλά δεν χρειάζεται να επεκταθώ άλλο στην προσωπική μου περίπτωση, που κρίνω ως κάπως ακραία λόγω του μακρόχρονου συρσίματος. Αυτό όμως που grosso modo κατανόησα ότι ισχύει για τους περισσότερους ανθρώπους, πράγμα που επιβεβαιώνω κιόλας διαρκώς, είναι ότι ως είδος – ποιος ξέρει, μπορεί να ισχύει και για άλλα ζώα – είναι σίγουρο πως φοβόμαστε την αλλαγή. Εκεί κρύβεται η ουσία.
Αυτό που grosso modo κατανόησα ότι ισχύει για τους περισσότερους ανθρώπους, πράγμα που επιβεβαιώνω κιόλας διαρκώς, είναι ότι ως είδος – ποιος ξέρει, μπορεί να ισχύει και για άλλα ζώα – είναι σίγουρο πως φοβόμαστε την αλλαγή. Εκεί κρύβεται η ουσία.
Τραβάμε συνεπώς τις καταστάσεις από τα μαλλιά γιατί τρέμουμε το άγνωστο. Σχεδόν πάντα ξέρουμε πότε κάτι έχει τελειώσει – φαίνεται από τη διάθεσή μας, όσο και αν υποκρινόμαστε, η αλήθεια κάνει πιο αργή την ανάσα. Βαριανασαίνεις ακόμη και αν δεν το αντιλαμβάνεσαι. Αν έχεις, επίσης, βρεθεί στη θέση που οι άλλοι σού λένε την αλήθεια σου, παρατήρησε πόσο πολλές δικαιολογίες λες για να πείσεις για το αντίθετο. Όσο πιο πολλές λες, τόσο πιο πολύ σημαίνει πως σου έχει τελειώσει – σχέση ή δουλειά – και απλώς δεν το παραδέχεσαι.
Γλυκό και το ποτήρι της γονεϊκής εξουσίας
Κι αν οι πολιτικοί, όπως είπαμε, δεν αντέχουν να αφήσουν τη δύναμη της εξουσίας από τα χέρια τους, πόσοι γονείς δεν είναι εκείνοι που δεν μπορούν να δώσουν τα ηνία στα παιδιά τους τα οποία ακολουθούν τη δουλειά τους (πράγμα μάλιστα για το οποίο έχουν οι ίδιοι επιμείνει πιεστικά), παρότι έχουν μεγαλώσει πολύ; Δεν λέει κανείς να αποσυρθούν και να σκεβρώσουν σε έναν καναπέ. Όμως δεν παραδίδουν καν την αρχή, δεν χαρίζουν την περίφημη διοίκηση. Και δεν είναι μόνο αυτό: πολλές οι αφηγήσεις παιδιών που περιγράφουν έως και τυραννική τη συμπεριφορά του πατέρα (συνήθως) που, εκτός του ότι δεν παραδίδει τα σκήπτρα, δεν επαινεί καν το τέκνο του στη δουλειά. Το ακούω πολύ συχνά, ότι οι γονείς γίνονται πολύ σκληροί με τα παιδιά τους, ειδικά όταν συνεργάζονται, για να τα «σκληραγωγήσουν», λέει. Και επειδή πάντα εκείνοι ξέρουν καλύτερα λόγω εμπειρίας. Εγώ λέω πως όταν τσιγκουνεύεσαι το μπράβο και τον έπαινο, μόνο ευνουχισμένους και φοβισμένους ανθρώπους πλάθεις. Και πως πρέπει να σεβόμαστε και να ακούμε τα παιδιά μας, ας μην έχουν εμπειρία. Όπως θέλαμε και εμείς κάποτε να μας ακούν.
Πολλές οι αφηγήσεις παιδιών που περιγράφουν έως και τυραννική τη συμπεριφορά του πατέρα (συνήθως) που, εκτός του ότι δεν παραδίδει τα σκήπτρα, δεν επαινεί καν το τέκνο του στη δουλειά.
(Μεγάλη παρένθεση: Το τελευταίο δεν ισχύει μόνο σε γονεϊκές σχέσεις, ισχύει και στις περισσότερες δουλειές. Αντιπαθώ πολύ τους ανθρώπους που δεν αντέχουν να πουν καλή κουβέντα στον υπάλληλό τους, να δώσουν ένα credit, λες και θα χάσουν χρόνια απ’ τη ζωή τους. Αχ και να ήξεραν πόσο δυνατό κίνητρο δίνεις με ένα απλό «μπράβο» όπως και με ένα «ευχαριστώ» – άγνωστες λέξεις για πολλούς).
