Τα σόσιαλ μίντια είναι το πεδίο που όλοι προωθούμε κάτι. Τον εαυτό μας, το κατοικίδιό μας, το χριστουγεννιάτικο δέντρο μας, το καταπληκτικό μας γούστο, ορισμένοι τις πατούσες μας, τις πατούσες των παιδιών μας, κάποιοι μυστήριοι ολόκληρα τα παιδιά μας. Το συνάλλαγμα σε έναν χώρο που θέλει να λέγεται κοινωνικός, είναι η αποδοχή και ο θαυμασμός σε μορφή likes και σχολίων που μοιάζουν γραμμένα από κάποια πολύ ενθουσιώδη θεία που δεν θυμόμαστε ότι είχαμε. Όταν αυτό που προωθούμε αγοράζεται με κανονικά χρήματα λέγεται διαφήμιση και τα αληθινά σχόλια δεν τα διαβάζουμε ποτέ, είτε επειδή οι φίλοι μας είναι πολύ ευγενικοί για να μας τα γράψουν, είτε επειδή μας έχουν σε απόκρυψη από τότε που αποφασίσαμε να στήσουμε το μαγαζάκι μας στο timeline τους.
Γιατί ένας από τους, αμέτρητους, ομολογουμένως,τρόπους να γίνει κανείς ανυπόφορος στο facebook, είναι να προσπαθεί να πουλήσει πράγματα. Όχι εκείνοι που δημιουργούν αυτά που προωθούν και μάλιστα από το σπίτι – αυτό είναι ίσως το μοναδικό είδος μάρκετινγκ που ανήκει στο χώρο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης γιατί ποιος δεν θέλει να υποστηρίξει μια φίλη που φτιάχνει όμορφα κοσμήματα ή που έγραψε ένα βιβλίο; Το πρόβλημα ξεκινά όταν η δημιουργικότητα της φίλης γίνεται φουλ επιχείρηση, η επιχείρηση αποκτά σελίδα, η σελίδα θέλει να της κάνεις λάικ και από φίλη είσαι πλέον επισήμως ακόλουθος χωρίς μάλιστα να καταλάβεις από πού σου ήρθε.
Η χειρότερη όμως κατηγορία, είναι οι φίλοι που τελείως ξαφνικά και χωρίς καμία εξήγηση μετατρέπονται σε influencers κατά τη γνώμη τους, ηλεκτρονικούς πραματευτάδες κατά την πολύ κοινή λογική. Η προώθηση πάσης φύσεως πράγματος, από συνοικιακά κομμωτήρια μέχρι μπανάνες (σουρεαλιστικό μεν, πραγματικό περιστατικό δε) είναι μια εγγυημένη συνταγή αμηχανίας, με τους μεν από τη μία να αυτοανακηρύσσονται αμπάσαντορς με hashtags της συμφοράς και τους δε από την άλλη να μην ξέρουν αν πρέπει να κλάψουν ή να γελάσουν, οπότε μπλοκάρουν και τελειώνει η υπόθεση.
Στο εξωτερικό, οι πωλήσεις – πυραμίδα κυρίως σκευασμάτων αδυνατίσματος μέσω facebook έχουν καταφέρει μεγάλο πλήγμα σε πολλές γνωριμίες ή και φιλίες που έληξαν άδοξα, αλλά στην Ελλάδα ακόμα το φαινόμενο είναι περιορισμένο και το βασικό σχετικό ατόπημα στα σόσιαλ έχει να κάνει με τη φίλη που αποφάσισε π.χ. να προμοτάρει βιταμίνες και προκειμένου να πάρει την αμοιβή της πρέπει να γανώσει το timeline ανθρώπων που ίσως και να μη θέλουν να θεωρούνται “κοινό”. Αν και οι προθέσεις δεν είναι ακριβώς σατανικές, το να μεταχειρίζεσαι τους φίλους σου, κυρίως δε αυτούς της κανονικής, αναλογικής ζωής ως εξαργυρώσιμη πελατεία είναι τουλάχιστον ανάγωγο, γι αυτό και κανείς δεν θέλει να αγοράσει αυτό που του προμοτάρουν με μανία στο facebook εκτός marketplace. Όχι τυχαία, οι κακοί τρόποι δεν θεωρούνται ακριβώς εγγύηση για καλές πωλήσεις και το να μετατρέπεις αθώους περαστικούς και φίλους σε εργαλείο μάρκετινγκ της αφεντιάς σου, ας πούμε ότι δεν είναι η επιτομή του savoir-faire.