Τις τελευταίες μέρες έχω κοιμηθεί ελάχιστες ώρες και όχι γιατί στέλναμε το τεύχος του Marie Claire στο τυπογραφείο. Είναι γιατί δεν μπορώ να σταματήσω να διαβάζω ή να χωνέψω αυτά που διαβάζω για έναν από τους πιο αγαπημένους μου συγγραφείς της αγγλικής γλώσσας, έναν τρυφερό παραμυθά, έναν μάστορα του φανταστικού, έναν «γαλαζοαίματο» της κόμιξ κοινότητας, έναν άρχοντα του σκότους. Το τελευταίο το γράφω όχι πια μεταφορικά, αλλά κυριολεκτικά.
Οι καταγγελίες κακοποίησης από νεαρές, κυρίως, γυναίκες εναντίον του διάσημου και πολύ αγαπητού συγγραφέα του φανταστικού, Νιλ Γκέιμαν, δεν εμφανίστηκαν από τη μια μέρα στην άλλη. Ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 2024, από το podcast (“Master: the allegations against Neil Gaiman”) και κορυφώθηκαν με το καταγγελτικό άρθρο, «There Is No Safe Word» (*) της Λίλα Σαπίρο στο περιοδικό New York τον Ιανουάριο του 2025. Ωστόσο, υπήρχαν, πολλά χρόνια τώρα, ψίθυροι για παρεκτροπές από το χαϊδεμένο παιδί της βιομηχανίας των κόμιξ, που την τελευταία δεκαετία αναδείχτηκε σε χολιγουντιανό παράγοντα καθώς σειρές και ταινίες ξεπρόβαλαν από τα βιβλία του. Ποτέ δεν έφτανε κάτι στα αυτιά μας, στα αυτιά των εκατομμυρίων αναγνωστών που τον ακολουθούσαν και τον διάβαζαν και έβλεπαν τις σειρές που υπέγραφε και τον έκαναν πλούσιο. Τον προστάτευαν, λέει, η εκδοτική και στη συνέχεια η κινηματογραφική βιομηχανία, αφού ο τύπος ήταν χρυσωρυχείο, με φαντασία που γεννούσε ήρωες με χιούμορ και γενναιότητα, μαύρες γάτες που μονομαχούσαν κάθε βράδυ με δαίμονες για να κρατήσουν ασφαλή σπίτια και ανθρώπους, θεούς των ονείρων και γιους του Όντιν, ανθρωπάκια της διπλανής πόρτας που βουτάνε σε ένα υπόγειο, μεταφυσικό Λονδίνο, σέξι αγγέλους και δαίμονες που φλέρταραν με το καλό. Που να ξέραμε ότι όλο το σκοτάδι που οι ήρωές του έρχονταν να διαλύσουν ο ίδιος το κουβαλούσε μέσα του και δηλητηρίαζε με αυτό τους γύρω του.
50 εκατομμύρια αντίτυπα σε πωλήσεις παγκοσμίως έχτιζαν γύρω από τον Νιλ Γκέιμαν ένα αόρατο τείχος προστασίας.
Να όμως που έντεκα χιλιάδες λέξεις (11.242 για την ακρίβεια είναι το άρθρο της Λίλα Σαπίρο), είναι πιο δυνατές από αυτό το τείχος. Το γκρέμισαν και είδαμε τον αγαπημένο μας συγγραφέα να μεταμορφώνεται σε έναν από τους εφιάλτες για τους οποίους έγραφε, ένα από αυτά τα αόρατα τέρατα που βασάνιζαν παιδιά στα βιβλία του, παιδιά σαν την Κόραλαϊν ή το ανώνυμο αγοράκι στον Ωκεανό στο τέλος του δρόμου. Στα ράφια της βιβλιοθήκης μου υπήρχαν καμιά 30ανταριά βιβλία του, παιδικά, κόμιξ, μυθιστορήματα, συλλογές άρθρων και μύθων. Μπήκα σε πειρασμό να τα κάνω προσάναμμα στο τζάκι. Ευτυχώς, δεν έχω τζάκι, γιατί το κάψιμο ενός βιβλίου παραμένει, στο μυαλό μου, πράξη συνδεδεμένη με το φασισμό. Αλλά αυτά παθαίνουν όσοι αγαπούν με πάθος έναν συγγραφέα, χαρίζουν τα βιβλία του στους φίλους τους, γράφουν ύμνους γι’ αυτόν στα μέσα που εργάζονται και αποθεώνουν κάθε του tweet στα social media. (Πάντα στη σωστή πλευρά της Ιστορίας ο Νιλ, φεμινιστής, με τους κατατρεγμένους, με τους πρόσφυγες, με τα πεινασμένα παιδιά, με τους οικολόγους, με ό.τι είναι ωραίο και αξίζει να προστατεύσουμε σε αυτόν τον πλανήτη). Δεν μπορώ παρά να τον αποκαθηλώσω με πάθος.
«Πρέπει να διαχωρίζεις τον δημιουργό από το έργο του», μου υπογράμμισαν δύο φίλες, εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους γυναίκες- αν αυτό έχει κάποια σημασία. «Βιάζεσαι», λέει ο αντίλογος μέσα στο κεφάλι μου. Ακραία πράγματα συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του σεξ, οι άνθρωποι παρεκτρέπονται, προξενούν πόνο, σωματικό και συναισθηματικό, μετανιώνουν για τις αποφάσεις τους, ντρέπονται, απειλούν, εκμεταλλεύονται, εκβιάζουν, εκδικούνται. Για όσα οι 8 γυναίκες κατηγορούν τον Νιλ Γκέιμαν , μπορείτε να διαβάσετε παντού στο ίντερνετ – οι περιγραφές είναι σκληρές και πιο σκληρό ακόμη το γεγονός ότι κάποιες από αυτές τις γυναίκες λένε ότι η κακοποίηση συνέβαινε μπροστά στα μάτια του πεντάχρονου γιου του.
Κι αν δεν συνέβαινε;
Αν δεν συνέβη ποτέ;
Αντί για το σωστό και αξιέπαινο «αθώος μέχρι αποδείξεως του εναντίου», διαλέγω το ο αντίθετό του: «Ένοχος μέχρι αποδείξεως του εναντίου».
Αυτή τη στιγμή φαίνεσαι ένοχος, Νιλ. Πείσε μας για το αντίθετο.
* «There Is No Safe Word»: Στην κυριολεξία «Δεν υπάρχει λέξη ασφαλείας». Στις σαδομαζοχιστικές ερωτικές σχέσεις και τα bondage τελετουργικά που έχουν να κάνουν με την υποταγή, οι εμπλεκόμενοι συμφωνούν σε μια λέξη ασφαλείας την οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν κατά τη διάρκεια των πράξεών τους, για να διακόψουν αυτό που συμβαίνει, να σταματήσουν τη συνεδρία.