Το κακό ξεκίνησε πέρυσι τον Απρίλιο, όταν ο κυβερνήτης της Φλόριντα Ron DeSantis αποφάσισε να εγκρίνει νομοθεσία η οποία έδινε ευρείες εξουσίες σε γονείς και άλλα μέλη του κοινού, ώστε να ζητούν και να επιτυγχάνουν την απαγόρευση κυκλοφορίας βιβλίων στα σχολεία και σε δημόσιες βιβλιοθήκες της πολιτείας. Αμέσως, οργανωμένες ομάδες πολιτών, αλλά και ιδιώτες, υπέβαλαν αιτήματα στις αρμόδιες αρχές ώστε να αποσυρθούν από τις σχολικές βιβλιοθήκες λογοτεχνικά έργα όπως η «Αγαπημένη» της Toni Morrison, τα βιβλία της σειράς «Outlander» της Diana Gabaldon και το «The Hate You Give» της Angie Thomas. Παρόμοια νομοθεσία ισχύει πλέον και σε πολιτείες όπως το Τέξας, με τον αριθμό των υπό έλεγχο βιβλίων να αυξάνεται εντυπωσιακά με το πέρασμα του χρόνου. Αυτά τα αιτήματα εξετάζονται επίσημα και κατά περίπτωση τα βιβλία εξαφανίζονται από τις βιβλιοθήκες από τη μια μέρα στην άλλη.
View this post on Instagram
Πίσω από αυτή τη σχεδόν δυστοπική λογοκρισία βρίσκεται η οργανωμένη προσπάθεια των συντηρητικότερων δυνάμεων των ΗΠΑ, που επιθυμούν να ελέγξουν την πρόσβαση του κοινού και ιδίως των μικρότερων ηλικιών σε πτυχές της αμερικανικής κουλτούρας που δεν προβάλλονται ιδιαίτερα στη σχολική αίθουσα και συνήθως έχουν σχέση με το συστημικό ρατσισμό, τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και την LGBTQ ταυτότητα. Αν είσαι ένας μαύρος μαθητής σε ένα γυμνάσιο της Φλόριντα και θέλεις να μάθεις παραπάνω πράγματα για την φυλετική και κοινωνική σου ταυτότητα μέσα από τη λογοτεχνία, οι απαιτήσεις σου θεωρούνται υπερβολικές, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία. Δε θα πιάσεις στα χέρια σου λογοτεχνία μαύρων συγγραφέων, ώστε να μάθεις περισσότερα για το ρατσισμό και την καταπίεση, αλλά θα βρεις ένα ωραίο, «ολόλευκο» βιβλιαράκι, για να περάσει ευχάριστα η ώρα σου, χωρίς να εκτίθεται το μυαλό σου σε – επικίνδυνες για το σύστημα – ιδέες.
Ανάμεσα στα στα λογοτεχνικά έργα που απαγορεύτηκαν πρόσφατα σε δημοτικό σχολείο της κομητείας Miami-Dade, που περιλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος της πόλης του Miami, είναι και το ποίημα που έγραψε η βραβευμένη μαύρη ποιήτρια Amanda Gorman, η οποία έγινε ευρέως γνωστή όταν απήγγειλε το ποίημά της με τίτλο «Ο λόφος που ανεβαίνουμε» κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας του Joe Biden ως Προέδρου των ΗΠΑ. Το σχετικό αίτημα υπέβαλε κάποιος γονιός, στη λίστα του οποίου βρισκόντουσαν κι άλλα βιβλία, κυρίως για την ιστορία των μαύρων, οπότε μάλλον μπορούμε να φανταστούμε προς τα πού κυμαίνονται τα «πιστεύω» του. Η Gorman πραγματοποιήσε μια σχετική ανάρτηση στον προσωπικό της λογαριασμό στο Instagram και το Facebook, τονίζοντας ότι αυτές οι πρακτικές κλέβουν κυριολεκτικά τις ευκαιρίες των παιδιών να βρουν τη δική τους φωνή μέσα από τη λογοτεχνία και αποτελούν ευθεία παραβίαση του δικαιώματος στην ελεύθερη σκέψη και την ελευθερία του λόγου.
View this post on Instagram
Αυτές οι πρακτικές λογοκρισίας προωθούνται από τους Ρεπουμπλικάνους σε όλες τις πολιτείες όπου θεωρούν ότι έχουν το περιθώριο να δημιουργήσουν ηθικό πανικό στην πλειοψηφία των πολιτών. Είσαι μαύρος, έχεις καταγωγή από την Κεντρική Αμερική ή είσαι ομοφυλόφιλος; Το σχολείο και η δημόσια βιβλιοθήκη δε θα σου δώσουν το δικαίωμα να διαβάσεις τα βιβλία που σε αφορούν άμεσα. Μάλιστα, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη νομοθεσία της Φλόριντα, οποιοδήποτε αίτημα για λογοκρισία πρέεπι οπωσδήποτε να εξετάζεται εντός πέντε ημερών, μην τυχόν και ξεφύγει ελεύθερη καμία ιδέα που δεν ταιριάζει στο αφήγημα της «λευκής Αμερικής» και προκαλέσει μελλοντικά κοινωνικές αναταράξεις.
Οι συντηρητικοί κύκλοι όλης της χώρας πιστεύουν ότι αυτή είναι η βέλτιστη πρακτική για να μη «μπερδευτούν» τα παιδιά των νεαρών ηλικιών και να μην υποστούν πλύση εγκεφάλου – προς την κατεύθυνση της ελεύθερης σκέψης, προφανώς. Παραπλήσιες απόψεις είχαν κατά καιρούς κι άλλοι άνθρωποι που περπάτησαν στη γη και συνήθως ήταν επικεφαλής ολοκληρωτικών καθεστώτων – κάποιοι μάλιστα δεν απαγόρευαν απλώς τα βιβλία, αλλά τα έκαιγαν, για πιο σίγουρα αποτελέσματα. Κι αν το ποίημα της Gorman παραμένει, για την ώρα, διαθέσιμο για τους μαθητές γυμνασίου και λυκείου, αύριο είτε το ίδιο, είτε κάποιο άλλο λογοτεχνικό έργο θα τεθεί υπό εξέταση από κάποια επιτροπή που θα κρίνει αν «τα παιδιά είναι πολύ μικρά για να καταλάβουν τι εννοεί» και θα το εξαφανίσει κι από άλλα μέρη. Εννοείται πως το αφήγημα αυτό δεν ελέγχεται μόνο από τους γονείς, τους κηδεμόνες και τον καθένα που έχει πρόβλημα με κάποιο βιβλίο λόγω των προσωπικών του πεποιθήσεων, αλλά και από τους ίδιους τους δασκάλους, οι οποίοι ομοίως μπορούν να ζητήσουν τη λογοκρισία κάποιου συγγράμματος.
Οι ακτιβιστικές ομάδες της πολιτείας κάνουν αυτά τα λίγα που περνούν από τα χέρια τους για να τονίσουν το μέγεθος του προβλήματος, προς το παρόν όμως η κατάσταση βρίσκεται προ αδιεξόδου. Ο μοναδικός τρόπος για να αλλάξει αυτή η νομοθεσία και να αποφευχθούν οι καταστροφικές της συνέπειες είναι, βέβαια, η ψήφος των πολιτών, αν όμως ο DeSantis καταφέρει να πάρει το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων και να κατέλθει υποψήφιος στις επόμενες προεδρικές εκλογές, δε θα εκλείψουν μόνο δεκάδες βιβλία από τα σχολεία από τη Φλόριντα, αλλά ίσως κλείσουν και ολόκληρες βιβλιοθήκες σε όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ – αν και, ξαναείπαμε, η φωτιά είναι πιο αποτελεσματική.
Mε πληροφορίες από το Vox.Com
