Μια Γαλλίδα συγγραφέας που αυτοβιογραφείται μέσα από το έργο της είναι η φετινή νικήτρια του Νόμπελ Λογοτεχνίας. Η Annie Ernaux, γνωστή κυρίως για βιβλία όπως «Ο τόπος» , «Μια γυναίκα», «Τα χρόνια», «Το γεγονός» ( και τα τέσσερα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο), βραβεύτηκε «για το θάρρος και τη χειρουργική ακρίβεια με τα οποία αποκαλύπτει τις ρίζες, την αποξένωση και τους συλλογικούς περιορισμούς της προσωπικής μνήμης», σύμφωνα με τη Σουηδική Ακαδημία. Ο θάνατος του πατέρα της, η απώλεια της μνήμης της κάποτε αγωνίστριας μητέρας της, η άμβλωση, αλλά και η φλόγα του έρωτα είναι ανάμεσα στα θέματα που έχει πραγματευτεί στη διάρκεια της διαδρομής της.
Η πρώτη Γαλλίδα συγγραφέας που κερδίζει το Νόμπελ από το 2014 (όταν νικητής αναδείχθηκε ο Patrick Modiano), η 16η στην ιστορία των βραβείων και μια από τις αγαπημένες της πατρίδας της, εξετάζει, κατά το μέλος της επιτροπής των βραβείων, Anders Olsson, «με συνέπεια και από διαφορετικές οπτικές γωνίες μια ζωή που σημαδεύεται από σημαντικές ανισότητες φύλου, γλώσσας και τάξης».
Ο θάνατος του πατέρα της, η απώλεια της μνήμης της κάποτε αγωνίστριας μητέρας της, η άμβλωση, αλλά και η φλόγα του έρωτα είναι ανάμεσα στα θέματα που έχει πραγματευτεί στη διάρκεια της διαδρομής της.
Γεννήθηκε το 1940 και μεγάλωσε σε μια μικρή πόλη της Νορμανδίας, την Yvetot. Μετά τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο της Ρουέν, εργάστηκε ως εκπαιδευτικός στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και, από το 1977 έως το 2000, ως καθηγήτρια στο εθνικό εκπαιδευτικό κέντρο Centre National d’Enseignement par Correspondance. Έκανε το ντεμπούτο της στη λογοτεχνία το 1974, αλλά ήταν το τέταρτο βιβλίο της, «Ο τόπος», που την έκανε να ξεχωρίσει. Σήμερα, μαζί με το «Μια γυναίκα», θεωρούνται κλασικά. Τα «Χρόνια» τής έφεραν το γαλλικό βραβείο Prix Renaudot και μια θέση στη βραχεία λίστα των υποψηφιοτήτων για τα Man Booker International 2019.
«Το έργο της είναι ασυμβίβαστο και γραμμένο σε απλή, καθαρή γλώσσα», πρόσθεσε ο Olsson. «Και όποτε εκείνη, με μεγάλο θάρρος και χειρουργική ακρίβεια, αποκαλύπτει την αγωνία της εμπειρίας της τάξης, περιγράφοντας την ντροπή, την ταπείνωση, τη ζήλια ή την ανικανότητα να δεις ποιος είσαι, καταφέρνει κάτι αξιοθαύμαστο και διαχρονικό».
Το «Γεγονός», που κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2021, αναδεικνύεται εξαιρετικά επίκαιρο κάτω από το φως των πρόσφατων εξελίξεων στις ΗΠΑ, καθώς πραγματεύεται το θέμα της αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος, της ελευθερίας επιλογών.
Το «Γεγονός», που κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2021, αναδεικνύεται εξαιρετικά επίκαιρο κάτω από το φως των πρόσφατων εξελίξεων στις ΗΠΑ, καθώς πραγματεύεται το θέμα της αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος, της ελευθερίας επιλογών.
Μας μεταφέρει στο 1963, όταν η 23χρονη τότε Annie Ernaux μαθαίνει ότι είναι έγκυος. Η ντροπή την κυριεύει σαν πανούκλα: είναι ανύπαντρη και ξέρει πως μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη θα στιγματίσει την ίδια και την οικογένειά της. Μέσα σε συνθήκες παρανομίας κάνει έκτρωση με κίνδυνο της ζωής της. Αρκετά χρόνια αργότερα θα καταγράψει τις αναμνήσεις της, προσπαθώντας να κατανοήσει γιατί αυτή η εμπειρία τη σημάδεψε τόσο πολύ, τόσο βαθιά. Το γεγονός είναι η ιστορία αυτού του τραύματος, ενός τραύματος που δεν ξεπέρασε ποτέ. Στο ίδιο βιβλίο βασίστηκε και η ταινία που τιμήθηκε με τον Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ Βενετίας 2021.
Με στοιχεία από Guardian.
