H 18η Δεκεμβρίου, από το 2000, θεσπίσθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως η Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών σε μία προσπάθεια να ενισχυθεί η προστασία του μετανάστη σε όλο τον κόσμο. Πολλοί είναι εκείνοι που μεταναστεύουν από επιλογή αλλά ακόμα περισσότεροι όσοι το κάνουν από ανάγκη. Σήμερα, περισσότεροι άνθρωποι από ποτέ ζουν σε άλλη χώρα από εκείνη στην οποία γεννήθηκαν. Επίσης, τον Δεκέμβριο του 2000 καθιερώθηκε και η Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων που πρωτογιορτάστηκε στις 20 Ιουνίου.
Το 2019, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ο αριθμός των μεταναστών ήταν 51 εκατομμύρια περισσότεροι από ό,τι το 2010 – ο αριθμός τους ανήλθε συνολικά σε 272 εκατομμύρια. Οι διεθνείς μετανάστες αποτελούν το 3,5% του παγκόσμιου πληθυσμού και μεταξύ αυτών το 47,9% είναι γυναίκες.
Η μετανάστευση σε αριθμούς
Σύμφωνα με το migration data portal του Διεθνή Οργανισμού Μετανάστευσης, από το σύνολο των μεταναστών, 83,6 εκατομμύρια. βρίσκονται στην Ασία, 82,3 εκατομμύρια στην Ευρώπη, 70,3 εκατομμύρια στην Αμερική (58,6 εκατ. στη Βόρεια), 26,5 εκατομμύριαστην Αφρική και 8,9 εκατομμυύρια στην Ωκεανία.
Ο αριθμός των παγκοσμίως εκτοπισμένων ανθρώπων ξεπέρασε, στα τέλη του 2018, τα 70 εκατομμύρια για πρώτη φορά στην σχεδόν 70ετή ιστορία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει περίπου 26 εκατομμύρια πρόσφυγες, 3,5 εκατομμύρια αιτούντες άσυλο και πάνω από 41 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένους.
Στην Ευρώπη, αναφέρει ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου αφίχθησαν 119.531 άτομα- 90.186 από θάλασσα και 21.345 από ξηρά). Το 2018 είχαν φθάσει 144.166 και το 2017 186.768 μετανάστες.
Αληθινές ιστορίες στη σκηνή
Και μπορεί οι αριθμοί να μην σου λένε απολύτως τίποτα αλλά οι ιστορίες πάντα καταφέρνουν να αγγίξουν. Το Marie Claire προτείνει δύο παραστάσεις που ξεδιπλώνουν ένα μεγάλο φάσμα αυτής της πραγματικότητας επικεντρώνοντας την πλοκή τους στους πρόσφυγες και ολοκληρώνονται μέσα στον Δεκέμβρη. Πρόκειται για το Heliotopia που ανεβαίνει στο θέατρο Πορεία και το Νούρα, ένα πένθιμο μπλουζ που ανεβαίνει για δεύτερη χρονιά στο θέατρο Διάνα. Οι δύο τελευταίες παραστάσεις θα δωθούν και στις δύο περιπτώσεις 23 και 30 Δεκεμβρίου.
Νούρα, ένα πένθιμο μπλουζ
Η ηθική τελειότητα μοιάζει να είναι ο οδηγός στη ζωή του ενός ήρωα, αλλά δυστυχώς η ζωή πολλές φορές μας γεμίζει ψευδαισθήσεις προερχόμενες από το συλλογικό ασυνείδητο που δεν μπορούμε να τις διαχειριστούμε, και σε έναν τέτοιο σκόπελο σκοντάφτει ο Αλέξανδρος. Παράλληλα, οι κεντρικές ηρωίδες (Μητέρα της Νούρα και η Νούρα) αποζητούν, όχι το δυτικό όνειρο όπως κάνουν οι μετανάστες, αλλά μία ανθρώπινη ζωή. Μια ζωή δίχως διώξεις, εγκλήματα και πολέμους. Όπως λέει, η Νούρα : «μαμά στις χούφτες μου έχω φυλάξει λίγο ήλιο». Αυτόν τον ήλιο αποζητούν. Στο έργο αυτό παρουσιάζεται μία διπλή Οδύσσεια: Του δυτικού ανθρώπου που τα έχει «όλα» και στέκεται θύμα αυτής της ιδανικής συνθήκης και των προσφύγων που, η ζωή τους μοιάζει το απόβλητο ενός συστήματος που δεν δείχνει στάλα συμπόνιας.
Πρωτότυπο κείμενο: Βάσια Αργέντη. Σκηνοθεσία: Βάσια Αργέντη. Πρωτότυπη μουσική: Ανδρέας Καρανίκας. Παίζουν: Μαριάννα Τουμασάτου, Ανδριάνα Μπάμπαλη,Γιάννης Χαντέλης, Θεώνη Φύτρου, Δανάη Αλυσανδράτου.
Heliotopia
Η Μελίσσα μας αφηγείται με το σώμα της το ταξίδι που διανύει από το βίωμα της απώλειας, τη συνειδητοποίησή της και την αντιμετώπισή της, περνώντας από πέντε στάδια: Το Μαράζωμα, την Πτώση, το Ρίζωμα, την Ανάπτυξη και την Άνθηση. Η απώλεια βιώνεται ως μια βίαιη απομάκρυνση από οτιδήποτε οικείο: από ένα αγαπημένο πρόσωπο, από τον τόπο μας, την οικογένειά μας, με πρωταρχική την αποκόλληση απ’ τη μήτρα της μητέρας μας. Η Μέλισσα στη διάρκεια του ταξιδιού της αντιλαμβάνεται ότι δεν είναι μόνη και μαζί της την συνοδοιπορούν κι άλλες γυναίκες που βίωσαν την ίδια πορεία. Η προσωπική της ιστορία συναντά τις ιστορίες άλλων γυναικών, γίνεται ένα μαζί τους και μας μεταφέρει πολλά διαφορετικά βιώματα. Μια ηθοποιός-χορεύτρια και μια μουσικός επί σκηνής αφηγούνται την πορεία της γυναίκας μετανάστριας, πρόσφυγα, αλλά και κάθε γυναίκας που έχει βιώσει τη βία και την απώλεια. Όταν τα λόγια σταματούν, έπειτα από κάθε τραυματική εμπειρία, τη δύναμη παίρνει το σώμα και βρίσκει τη δύναμή του, μέσα από τον χορό, την προσευχή και το τραγούδι.
Σκηνοθεσία-χορογραφία: Κορίνα Κόκκαλη. Ζωντανή μουσική-σύνθεση: Κατερίνα Πολέμη. Ηθοποιός: Ειρήνη Φαναριώτη.