Η υπόθεση George Floyd δεν ταρακούνησε μόνο την Αμερική αλλά και ολόκληρο τoν πλανήτη αφού έφερε στην επιφάνεια όλα τα προβλήματα των μαύρων ανθρώπων. Δεν είναι απλά ένα όνομα που έγινε hashtag. Κουβαλά μαζί του πια όλους τους ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους, κακοποιήθηκαν ή έπεσαν θύματα προκατάληψης για το χρώμα του δέρματός τους. Ευτυχώς οι αντιρατσιστικές φωνές που ακούστηκαν ήταν περισσότερο δυνατές από αυτές που συντηρούν τις φυλετικές διακρίσεις κι ελπίζουμε ότι δεν θα σιγήσουν και στο μέλλον. Ένα σημαντικό βήμα είναι να μην σταματήσουμε να μαθαίνουμε τις ιστορίες αυτών των ανθρώπων και να μην ξεχνάμε την Ιστορία που δείχνει πόσα βήματα έχουν γίνει αλλά και πόσο πολύ δρόμο έχουμε ακόμα να διανύσουμε.
Ένας τρόπος για να μάθεις και να ζήσεις μέσα από αυτά, ιστορίες που θα κουβαλάς πάντα, είναι τα βιβλία. Το Little Bookstores μας προτείνει τα 12 παρακάτω βιβλία για να ανοίξουμε το μυαλό μας και να ενισχύσουμε το αντιρατσιστικό μας αίσθημα. Να μην ξεχάσουμε ποτέ το #BlackLivesMatter.
Το κουαρτέτο του Χάρλεμ του James Baldwin
Τέσσερις νεαροί μαύροι μουσικοί, μεταξύ των οποίων ο μετέπειτα διάσημος “Αυτοκράτορας της σόουλ” Άρθουρ Μοντάνα, ξεκινούν από το Χάρλεμ της δεκαετίας του ’40 για να κατακτήσουν τον κόσμο με όχημα το πάθος τους για τα γκόσπελ. Τριάντα χρόνια αργότερα, όταν ο Άρθουρ θα βρεθεί νεκρός στο Λονδίνο, ο αδελφός του, ο Χαλ, επιστρέφει στο παρελθόν για να αφηγηθεί μια συναρπαστική και σπαρακτική ιστορία, που θα παρακολουθήσει την περιπλάνηση των ηρώων από τη Νέα Υόρκη ως το Παρίσι και από τον αμερικανικό Νότο ως την Αφρική και την Κορέα, φέρνοντάς τους αντιμέτωπους με προσωπικές, οικογενειακές και κοινωνικές συγκρούσεις, με τις ολέθριες συνέπειες της απώλειας, αλλά και τους ακατάλυτους δεσμούς που γεννούν η αφοσίωση, ο έρωτας (ομοφυλοφιλικός και μη) και η φιλία.
Δεν είμαι ο νέγρος σου του James Baldwin
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο James Baldwin άρχισε να γράφει ένα βιβλίο για την Αμερική, στηριγμένο στις προσωπογραφίες τριών φίλων του, του Medgar Evers, Malcolm X και Martin Luther King Jr. Και οι τρεις, μεγάλες μορφές του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα, δολοφονήθηκαν. Το βιβλίο δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Ο σκηνοθέτης Raoul Peck βασίστηκε στις σημειώσεις του Baldwin για το βιβλίο αυτό, στις ομιλίες, τις επιστολές και τις συνεντεύξεις του, για να γράψει το σενάριο και να γυρίσει το ομώνυμο ντοκιμαντέρ, που γνώρισε τεράστια επιτυχία. Το ντοκιμαντέρ έγινε, με τη σειρά του, βιβλίο, το οποίο μάλιστα αποτελεί μια θαυμάσια εισαγωγή στο έργο του James Baldwin. Ένα ταξίδι στον χρόνο, που αποκαλύπτει την τραγική και βαθιά ανθρώπινη ματιά του Baldwin πάνω στην ιστορία των φυλετικών διακρίσεων στις ΗΠΑ και στο κίνημα χειραφέτησης των μαύρων.
Ο πουλημένος του Paul Beatty
Ο αφηγητής, γεννημένος στο «αγροτικό γκέτο» του Ντίκενς στο Λος Άντζελες, αποδέχεται μοιρολατρικά το περιθώριο. Τον μεγαλώνει ο πατέρας του, ένας ιδιόρρυθμος επιστήμονας, ο οποίος τον χρησιμοποιεί ως πειραματόζωο στις αιρετικές ψυχολογικές μελέτες του για τον ρατσισμό. Ο γιος πιστεύει ότι η πρωτοποριακή εργασία του πατέρα –και ένα βιβλίο που θα προκαλέσει αίσθηση, όταν κυκλοφορήσει– θα επιλύσει τα οικονομικά τους προβλήματα. Όταν όμως αστυνομικοί σκοτώνουν τον πατέρα του, ο πρωταγωνιστής συνειδητοποιεί ότι το μόνο που έχει στα χέρια του είναι ο λογαριασμός μιας κηδείας. Παρακινημένος από την ματαίωση και την παρακμή του τόπου του, αναλαμβάνει μια εξωφρενική πρωτοβουλία: την επαναφορά της δουλείας και του φυλετικού διαχωρισμού, πράγμα που θα τον οδηγήσει ως κατηγορούμενο στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας.
Γυναίκες φυλή και τάξη της Angela Davis
“Ο μύθος του μαύρου βιαστή ανέκυπτε μεθοδικά και ως δια μαγείας κάθε φορά που τα αλλεπάλληλα κύματα βίας και τρόμου που εξαπολύονταν ενάντια στη μαύρη κοινότητα έψαχναν πειστικές εξηγήσεις.”
Με τις μέλισσες ή με τους λύκους του Θανάση Καμπαγιάννη
Η δίκη της Χρυσής Αυγής, που ξεκίνησε το 2015 και οδεύει προς το τέλος της, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα πολιτικά γεγονότα των τελευταίων χρόνων. Στη διάρκειά της αναδείχθηκε η εγκληματική δράση της οργάνωσης, από τις απαρχές της μέχρι τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Η αγόρευση του Θανάση Καμπαγιάννη, δικηγόρου πολιτικής αγωγής των Αιγυπτίων αλιεργατών, αναδεικνύει τον ναζιστικό χαρακτήρα της οργάνωσης και τη στρατιωτική δομή της, περιγράφει τη δράση των ομάδων κρούσης και τις επιθέσεις κατά μεταναστών και πολιτικών αντιπάλων. Η επιχειρηματολογία και η ρητορική της ένταση την καθιστούν ένα σημαντικό τεκμήριο της σύγχρονης πολιτικής μας ιστορίας.
Αόρατος άνθρωπος του Ralph Ellison
Η απίστευτη ιστορία ενός ανθρώπου που είναι αόρατος «απλά επειδή οι άνθρωποι αρνούνται να με δουν».
Εκδομένο το 1952, σε μια οριακή περίοδο για την αμερικανική κοινωνία, κατά τη διάρκεια της οποίας η χώρα βίωνε δραματικές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα, το μυθιστόρημα του Ralph Ellison αφηγείται τις περιπέτειες του ανώνυμου Αφροαμερικανού ήρωα – από την αποβολή του από ένα κολέγιο του Νότου ως την εμπλοκή του στην τρομερή φυλετική εξέγερση του Χάρλεμ – που υπερβαίνουν κατά πολύ την ιστορία ενός απλού ανθρώπου.
Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια της Harper Lee
“Σκοτώστε όσες κίσσες θέλετε, αν μπορείτε να τις πετύχετε, αλλά να θυμάστε ότι είναι αμαρτία να σκοτώνεις τα κοτσύφια”. Αυτή είναι η συμβουλή του δικηγόρου Άττικους Φιντς στα παιδιά του, καθώς ο ίδιος αποφασίζει να υπερασπιστεί στο δικαστήριο το πραγματικό “κοτσύφι” αυτής της υπέροχης ιστορίας, έναν νεαρό μαύρο… Το φαινομενικά γαλήνιο και ειρηνικό Μέικομπ της Αλαμπάμα είναι στην πραγματικότητα βουτηγμένο στην προκατάληψη, τη βία και την υποκρισία. Αλλά τη ναρκωμένη συνείδηση της πόλης θα συνταράξει το σθένος ενός ανθρώπου που αγωνίζεται για δικαιοσύνη…
Ο ξένος στο χώμα του William Faulkner
Διαδραματίζεται στη δικής του επινόησης κομητεία Γιοκναπατάουφα, τόπο δράσης πολλών άλλων έργων του- συνδυάζει το αστυνομικό μυθιστόρημα με μιαν εμβριθή εξερεύνηση των φυλετικών σχέσεων στον Αμερικανικό Νότο. Ο Τσαρλς -Τσικ- Μάλισον, ένα δεκαεξάχρονο λευκό αγόρι, νιώθει πως πρέπει να ξοφλήσει ένα χρέος τιμής στον Λούκας Μποσάν, έναν ηλικιωμένο μαύρο που τον είχε βοηθήσει στο παρελθόν μα που έκτοτε περιφρονούσε κάθε προσπάθεια του έφηβου Τσικ να ξεπληρώσει το χρέος του. Έτσι, όταν ο Μποσάν συλλαμβάνεται για τη δολοφονία ενός λευκού, ο Τσικ, με τη βοήθεια του δικηγόρου θείου του Γκάβιν Στίβενς, αρχίζει να αναζητά τον αληθινό δολοφόνο για να σώσει τον Μποσάν απ’ το λιντσάρισμα.
Γράφοντας για να σώσω μια ζωή του John Edgar Wideman
Το 1955 ο δεκατετράχρονος Αφροαμερικανός Έμετ Τιλ ταξιδεύει με το τρένο από το Σικάγο στο Μισισίπι. Σφυρίζει με θαυμασμό, βλέποντας ένα λευκό κορίτσι. Τον απάγουν και τον δολοφονούν, αφού προηγουμένως τον βασανίσουν. Οι δολοφόνοι του, λευκοί, δικάζονται και αθωώνονται. Κατά τη διάρκεια της δίκης, ανασύρεται το φάντασμα του πατέρα τού Έμετ, του Λούις Τιλ, που υπηρέτησε στον αμερικανικό στρατό κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και καταδικάστηκε σε θάνατο για βιασμό. Οικογενειακή η ευθύνη, αποφαίνεται το σώμα των ενόρκων, που αποτελείται αποκλειστικά από λευκούς. Ο Wideman, εξήντα χρόνια μετά, αποφασίζει να ερευνήσει την υπόθεση του Λούις Τιλ, η οποία στην εποχή της είχε προκαλέσει μεγάλο θόρυβο.
Από το #BlackLivvesMatter στη Μαύρη Απελευθέρωση της Keeanga-Yamahtta Taylor
Το ξέσπασμα μαζικών κινητοποιήσεων μετά τις αστυνομικές δολοφονίες του Μάικλ Μπράουν στο Φέργκιουσον του Μιζούρι και του Έρικ Γκάρνερ στην πόλη της Νέας Υόρκης έθεσε το ζήτημα της ατιμωρησίας αστυνομικών που βιαιοπραγούν εις βάρος Μαύρων και χάλασε την ψευδαίσθηση ότι η Αμερική είναι μεταφυλετική. Το κίνημα Black Lives Matter αφύπνισε μια νέα γενιά ακτιβιστών. Σε αυτή την εμπνευσμένη και καίρια ανάλυση, η ακτιβίστρια και ακαδημαϊκός Keeanga-Yamahtta Taylor ερευνά τα ιστορικά και σύγχρονα προβλήματα που συνδέονται με το ρατσισμό και τη διατήρηση της δομικής ανισότητας, όπως είναι οι μαζικές φυλακίσεις και η ανεργία των Μαύρων. Στο πλαίσιο αυτό, η συγγραφέας υποστηρίζει ότι ο νέος αγώνας ενάντια στην αστυνομική βία έχει τη δυνατότητα να αναζωπυρώσει την ευρύτερη επίθεση για τη μαύρη απελευθέρωση.
Οι Ναζί της διπλανής πόρτας του Eric Lichtblau
Ο βραβευμένος με το βραβείο Πούλιτζερ ερευνητής-δημοσιογράφος των New York Times Eric Lichtblau αποκτά πρόσβαση στα μέχρι τώρα απόρρητα αρχεία των μυστικών υπηρεσιών της Αμερικής και σε κυβερνητικά έγγραφα και ξετυλίγει με τρόπο κινηματογραφικό το απίστευτο και σχετικά άγνωστο στο ευρύ κοινό σκοτεινό μυστικό της Αμερικής: Χιλιάδες πρώην Ναζί, από υψηλόβαθμα στελέχη της διοίκησης των SS, μέχρι φύλακες και βασανιστές σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, γιατροί, επιστήμονες και επιχειρηματίες με ενεργό ρόλο στην μέχρι τέλους μαζική εξόντωση των Εβραίων και άλλων μειονοτήτων, βρήκαν μετά τον πόλεμο καταφύγιο στις ΗΠΑ όπου χρησιμοποιήθηκαν ως κατάσκοποι εναντίον των Σοβιετικών κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Σε μια περίοδο αντικομμουνιστικής υστερίας η CIA, το FBI και η στρατιωτική ηγεσία των ΗΠΑ βοήθησαν χιλιάδες Ναζί να διαφύγουν στην Αμερική, να αλλάξουν ταυτότητα, να σβήσουν το αμαρτωλό τους παρελθόν και να ξεκινήσουν μια νέα ζωή με αντάλλαγμα την τεχνογνωσία τους στην πολεμική βιομηχανία και τις κατασκοπευτικές τους ικανότητες. Αλλά στις αρχές της δεκαετίας τους ’60, ο Τσακ Άλεν, ένας πεισματάρης ρεπόρτερ άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι της βρώμικης αυτής σελίδας της πρόσφατης ιστορίας της Αμερικής με αποτέλεσμα μία σειρά συγκλονιστικών αποκαλύψεων και τη σύλληψη πολλών φυγόδικων που ζούσαν μέχρι τότε ανενόχλητοι στις ΗΠΑ.
Ο μαύρος χάρτης της ρατσιστικής βίας
Μια ιδέα που έγινε καμπάνια, μια καμπάνια που έγινε έκθεση, μια έκθεση που έγινε βιβλίο. Η διαδρομή της καμπάνιας «Βάλ’ τους Χ – Ο Μαύρος Χάρτης της Ρατσιστικής Βίας» είναι μακριά και συναρπαστική. Η αποτύπωσή της σε βιβλίο σηματοδοτεί την ολοκλήρωση μιας περιόδου αγώνα για το βασικό: Να γίνει γνωστή η εγκληματική δράση της Χρυσής Αυγής ώστε το σύνολο της κοινωνίας να αντιληφθεί το εύρος της δράσης της. Τοποθετήθηκαν στα σημεία των επιθέσεων αυτοκόλλητα με QR Codes με τα οποία ο καθένας να μπορεί να «πλοηγηθεί» με το κινητό του στον μαύρο χάρτη της ρατσιστικής βίας. Αφού εντοπίστηκαν, μέσα από τεκμηριωμένες καταγραφές, τα πιο σοβαρά περιστατικά, ζητήθηκε από 50 Έλληνες δημιουργούς οπτικής εικόνας να τα αποτυπώσουν – ο καθένας με τη δική του προσωπική ματιά. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε κάθε επίθεση με την αντίστοιχη εικόνα και περιγραφή πάνω στον χάρτη της Ελλάδας και ανέβηκε στον ιστότοπο valtousx.gr. Τέλος, ζητήθηκε από ξένους και Έλληνες εικαστικούς καλλιτέχνες να σκιτσάρουν τα βασικά πρόσωπα στη δίκη της Χρυσής Αυγής, δίνοντας έτσι ένα συναρπαστικό οπτικό υλικό από μια δίκη που μοιάζει αθέατη για τα ελληνικά και ξένα ΜΜΕ.
