Σε μία από τις πιο ευχάριστες εκπλήξεις της χρονιάς εξελίσσεται το Jojo Rabbit. Είναι η ταινία που κατέστησε διπλοθεσίτισσα τη Scarlett Johansson στις κατηγορίες των φετινών Όσκαρ -στην προκειμένη για τον β’ γυναικείο ρόλο- αποσπώντας συνολικά 6 υποψηφιότητες, μεταξύ αυτών και εκείνη της καλύτερης ταινίας.
Όσο συμβατικά μπορεί να ακούγονται τα παραπάνω, το ζήτημα είναι ότι η πλειοψηφία, δεν τα είδε να έρχονται. Δεν πρόκειται για το κλασικό σιγουράκι που συγκεντρώνει όλα εκείνα τα κλισέ που προμηνύουν εξαρχής κόκκινα χαλιά και βραβεύσεις. Αγγίζει θέματα που καίνε, ο ναζισμός σχεδόν ένα αιώνα μετά ακόμη φέρει μία αόρατη τροχοπέδη προσέγγισης -δικαίως ίσως- και ακροβατεί με έναν αμφιλεγόμενο τρόπο μεταξύ αστείου και σοβαρού, αποφεύγοντας στην στροφή τις γελοίες και βαρύγδουπες συνάμα στραβοτιμονιές. Η υπόθεση ακολουθεί ένα αγόρι που ακολουθώντας το ναζιστικό ρεύμα της εποχής, αιφνιδιάζεται με την ύπαρξη μιας μικρής Εβραιοπούλας που προστατεύει εκεί η μητέρα του. Ναι, ο Taika Waititi θέτει εαυτόν υποψήφιο για ισορροπιστή της χρονιάς άλλωστε, πόσο πιο ευαίσθητο και προκλητικό για πυρά πάσης φύσεως θέμα να επιλέξει κανείς για να σκηνοθετήσει;
Με αφορμή τη σημερινή κυκλοφορία της ταινίας στις ελληνικές αίθουσες, τσέκαρε 10 πράγματα που πιθανότατα δε γνωρίζεις για το making of της ταινίας:
1. Βασίζεται σε μυθιστόρημα
Οι περισσότεροι είδαν την υποψηφιότητα στην κατηγορία διασκευασμένου σεναρίου και τότε κατάλαβαν ότι δεν σκαρφίστηκε το σενάριο ο ίδιος ο Waititi. Η ταινία βασίστηκε στο βιβλίο Caging Skies της Christine Leunens. Η διαφορά ταινίας και βιβλίου έγκειται στο ότι το δεύτερο στερείται των κωμικών στοιχείων που αποτελούν έμπνευση του σκηνοθέτη.
2. Μία χρονοβόρα παραγωγή
Λογικά αν το δούμε, μία ταινία που καταπιάνεται με τον Χίτλερ δε θα μπορούσε να δημιουργηθεί με μεθόδους «ξεπέτας». Βέβαια, στην πραγματικότητα το ιδιαίτερα φορτωμένο πρόγραμμα του Waititi ήταν υπεύθυνο για τις όποιες καθυστερήσεις και όχι η αποφυγή ενδεχόμενης διαμάχης γύρω από αυτήν. Αφού έγραψε το σενάριο, μεσολάβησαν τρεις ταινίες για να μπορέσει ολοκληρώσει το εν λόγω φιλμ.
3. Η μοδάτη… Γερμανία
Το γερμανικό χωριό όπου διαδραματίζεται η ταινία είναι αρκετά… «φωτεινό» για τα δεδομένα της εμπόλεμης εποχής. Η σχετική έρευνα του Waititi έδειξε πώς τότε η Γερμανία ήταν σχεδόν επιδεικτικά μοντέρνα, ακόμα και όταν άρχισε να ηττάται. Ωστόσο, μέχρι τότε όλες οι ταινίες την παρουσίαζαν γκρίζα, οπότε του άρεσε πολύ η ιδέα του παράδοξου και τον ενέπνευσε για να τονίσει επίσης την τακτική τους να διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα ώστε να φαίνεται λιγότερο ζοφερή.
4. Ο ρόλος του Χίτλερ
Σύμφωνα με τον Waititi, αγοράζοντας το σενάριο η Fox Searchlight ήταν που του ζήτησε να ενσαρκώσει τον ρόλο τον Χίτλερ. Παρόλο που ήξερε ότι θα ήταν λιγάκι δύσκολο να σκηνοθετήσει μία ταινία ντυμένος… Χίτλερ, σκέφτηκε πως το να τον υποδυθεί ένας Εβραίος από την Πολυνησία ήταν η τέλεια προσβολή προς το πρόσωπό του.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
5. Η απόπειρα δολοφονία του Χίτλερ
Πολλές από τις πιο αστείες στιγμές της ταινίας βασίζονται στις γελοίες παρατηρήσεις που κάνει ο Χίτλερ στον Jojo. Παρόλα αυτά, σε ένα σημείο αφηγείται μία απόπειρα δολοφονίας σε βάρος του από κάποιον ονόματι Stauffenberg. Πρόκειται για αληθινό περιστατικό το 1944, το οποίο έχει επίσης κινηματογραφηθεί (Valkyrie) με τον Tom Cruise στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
6. Η έμπνευση του Sam Rockwell
Σε ένα σερί υπέροχων ερμηνειών, ο Sam Rockwell παίζει τον Captain Klenzendorf, ενός απόστρατου που έχασε το μάτι του στον πόλεμο και ηγείται της νεολαίας του Χίτλερ. Ο ίδιος δήλωσε ότι μελέτησε πολλούς ηθοποιούς που έπαιξαν Ναζί περσόνες, συμπεριλαμβανομένου του Ralph Fiennes στη Λίστα του Σίντλερ. Εν τέλει καταστάλαξε σε παλαιότερη ερμηνεία του Bill Murray από την οποία άντλησε τόνους έμπνευσης.
7. Οι «χαιρετούρες»
Οι 31 φορές που αλληλοχαιρετιούνται ναζιστικά οι Γκεσταπίτες που εισβάλλουν στο σπίτι του Jojo για έλεγχο, εκτός από ξεκαρδιστικές είναι και ενδεικτικές του πόσο «παιδιάστικη» και χαζή ήταν η νοοτροπία των Ναζί. Τουλάχιστον αυτό ήθελε να υπερτονίσει ο Waititi.
8. Η μη… επιστημονική φαντασία
Το έργο «ηδονίζεται» ιδιαιτέρως παρουσιάζοντας τους Ναζί όσο πιο χαζούς γίνεται, ωστόσο είναι σχεδόν αστείο το πόσο καθόλου δεν υπερβάλλει. Ο σκηνοθέτης έχει διευκρινίσει πως πολλά από τα πράγματα που φαίνονται εντελώς τραβηγμένα αποτελούσαν πραγματικές πρακτικές τους. Για παράδειγμα, όντως δίδασκαν στα παιδιά ότι οι Εβραίοι είχαν κέρατα στο κεφάλι τους.
9. Το ερωτικό γράμμα
Ο Waititi σε συνέντευξή του έχει αναφέρει πως για εκείνον η ταινία του είναι κάτι σαν ερωτικό γράμμα στους ανύπαντρους γονείς -όπως η μητέρα του- που κάνουν ό,τι μπορούν για να προστατεύσουν τα παιδιά τους. Η Scarlett Johansson στην προκειμένη, είναι αστεία, ευγενική και πάντα δοτική, εντούτοις εντελώς αντίθετη στο μίσος από το οποίο διακατέχεται ο Jojo. Όμως, δεν επεμβαίνει επειδή γνωρίζει ότι ως υποστηρικτής των Ναζί είναι πιο ασφαλής.
Η ιστορία, «αλλιώς»
Τα γυρίσματα της ταινίας πραγματοποιήθηκαν σε στούντιο που κατά τη ναζιστική περίοδο ήταν κατειλημμένα από Ναζί για τη δημιουργία προπαγανδιστικών έργων. Ο Waititi παραδέχθηκε πως στην αρχή αισθανόταν εντελώς αμήχανα, αν και στη συνέχεια μετατράπηκε σε άσσο στο μανίκι του. Κατά τα λεγόμενά του, εκμεταλλεύθηκε αυτήν την φρικτή ιστορία με κωμικό τρόπο για να αφηγηθεί μια ιστορία αγάπης και κατανόησης.
