Πόσο δύσκολο είναι να είσαι γυναίκα στην πρώτη γραμμή;
Στο νέο επεισόδιο του podcast «Γυναίκες» από το Marie Claire, υποδεχόμαστε μια γυναίκα που έχει μετατρέψει την προσφορά σε τρόπο ζωής. Η Ελισάβετ Καρανίκα είναι γιατρός, πρόεδρος του Περιφερειακού Τμήματος Ερυθρού Σταυρού Λάρισας και εθελόντρια διασώστρια. Με πάνω από 20 χρόνια εμπειρίας σε κρίσιμες αποστολές, έχει βρεθεί στην πρώτη γραμμή σε σεισμούς, πλημμύρες, την πανδημία και – ίσως πιο συγκλονιστικά – τη νύχτα της τραγωδίας στα Τέμπη.
Σε μια συγκινητική και ουσιαστική συζήτηση, μας μιλά για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ως γυναίκα στον χώρο της διάσωσης, τη δύναμη της αλληλεγγύης, τον αντίκτυπο των τραγικών γεγονότων στην ψυχή των εθελοντών, και το πώς η ίδια αντλεί κουράγιο για να συνεχίσει να προσφέρει. Μια αληθινή ιστορία αυταπάρνησης, ανθρωπιάς και πίστης στη συλλογική δύναμη του «μαζί».
«Τη νύχτα στα Τέμπη δεν υπήρχε χώρος για συναίσθημα. Υπήρχε μόνο το καθήκον. Οι εικόνες ήταν αδιανόητες, όμως έπρεπε να σταθούμε όρθιοι – όχι μόνο για να βοηθήσουμε, αλλά και για να στηρίξουμε ο ένας τον άλλο. Όταν σε κοιτάνε οι άλλοι στα μάτια για να πάρουν δύναμη, δεν έχεις το περιθώριο να λυγίσεις. Αν πέσει ένας, πέφτουμε όλοι.»
🎧 Πατήστε play και γνωρίστε την Ελισάβετ – μια γυναίκα που δεν λυγίζει εκεί που οι περισσότεροι δεν θα άντεχαν ούτε να σταθούν.
«Για να μπορεί εκείνη, μπορώ κι εγώ»
Η ιστορία της Ελισάβετ στον εθελοντισμό ξεκινά από την οικογένειά της. Η γιαγιά της, η μητέρα της – όλες γυναίκες με ενεργή δράση στον Ερυθρό Σταυρό. Κι όμως, μικρή η ίδια κορόιδευε τη μητέρα της για την προσφορά της. Όλα όμως άλλαξαν μετά το δυστύχημα των Τεμπών το 2003. «Την είδα να φεύγει νύχτα για το νοσοκομείο, να βοηθήσει. Όταν βγήκε να πάρει λίγα πράγματα, δεν την είχα ξαναδεί έτσι. Ήταν αλλοιωμένη. Και τότε σκέφτηκα: για να μπορεί εκείνη να το κάνει, μπορώ κι εγώ. Είναι σωστό να το κάνω κι εγώ». Έναν χρόνο αργότερα, γράφτηκε στους Σαμαρείτες. Από τότε, δεν έχει σταματήσει να είναι παρούσα – εκεί όπου υπάρχει ανάγκη.
Προκλήσεις και στερεότυπα: να αποδεικνύεις ότι ανήκεις
Η διάσωση, ένας χώρος παραδοσιακά ανδροκρατούμενος, δεν είναι εύκολος για μια γυναίκα. «Στην αρχή δεν σου δίνουν σημασία. Πρέπει να αποδείξεις ότι μπορείς. Ότι έχεις θέση εκεί. Ότι φτάνεις στην κορυφή – κυριολεκτικά και μεταφορικά». Σε αποστολές σε ορεινούς αγώνες, αμφισβητήθηκε ακόμη και για το αν μπορεί να κουβαλήσει εξοπλισμό. «Μου έλεγαν: “πού θα πας με το BLS;” Μέχρι που το πήρα, ανέβηκα και δεν ξαναμίλησε κανείς.»
Η νύχτα της τραγωδίας στα Τέμπη
Η πιο συγκλονιστική αποστολή της, όπως λέει, ήταν η νύχτα στα Τέμπη. «Εκείνη τη στιγμή δεν υπάρχει συναίσθημα. Υπάρχει μόνο μία λέξη: καθήκον». Όταν έφτασαν στο σημείο, τα πάντα ήταν χαοτικά. «Χρειάστηκα μερικά λεπτά για να καταλάβω τι έβλεπα. Ο εγκέφαλος δεν έδινε εντολή. Το πρώτο βαγόνι δεν υπήρχε πια.» Συγκλονιστικό ήταν το αίτημα που τους ανατέθηκε, καθώς οι τραυματίες είχαν αποχωρήσει για το νοσοκομείο: «Έπρεπε να μαζέψουμε ανθρώπινα μέλη για ταυτοποίηση. Δεν περιγράφεται. Αλλά όλοι σταθήκαμε όρθιοι. Μαζί.»
Ανθρώπινες στιγμές που μένουν για πάντα
Μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές της, ήταν η συνάντηση με τη Σοφία Πλακιά, μητέρα των δίδυμων κοριτσιών Θώμης και Χρύσας που έχασαν τη ζωή τους. «Ήρθε, με κοίταξε και με ρώτησε: “είδες τα παιδιά μου;” Και εγώ ήξερα. Ήξερα ότι δεν υπήρχε το πρώτο βαγόνι, ενώ μου είπε ότι ήταν σε αυτό. Και έπρεπε να της απαντήσω με βλέμμα, φορούσα μάσκα»
Ενώ μήνες αργότερα, διασώστης της ΕΜΑΚ τη σταμάτησε και της είπε για εκείνη τη νύχτα: «Μου δώσατε ένα μπουκάλι νερό. Ήταν αυτό που χρειαζόμουν. Μου ησυχάσατε την ψυχή.»
Ηγεσία με το παράδειγμα και όχι με εντολές
Ως πρόεδρος, δηλώνει ξεκάθαρα πως δεν στέλνει κανέναν σε αποστολή που δεν θα πήγαινε και η ίδια. «Οι εθελοντές σε κοιτούν στα μάτια. Αν πέσεις εσύ, πέφτουν όλοι. Πρέπει να σταθείς. Όσο μπορείς.» Η μεταξύ τους στήριξη είναι αυτή που τους κρατά. «Κρατάμε ο ένας τον άλλον. Χωρίς λόγια, μόνο με τη δουλειά. Είμαστε μαζί – και αυτό μετράει.»
Αλληλεγγύη: το νήμα που μας ενώνει
Για την Ελισάβετ, η λέξη-κλειδί είναι μία: αλληλεγγύη. «Αυτό μας ενώνει. Αυτό είναι το κοινό όλων των εθελοντών.» «Ο εθελοντισμός είναι τρόπος ζωής. Δεν τον κάνεις για το “ευχαριστώ”. Τον κάνεις για την ψυχή σου.»
Ένα μέλλον με περισσότερη προσφορά
Όσο περνά ο καιρός, λέει, κουράζεται σωματικά – αλλά ψυχικά μπορεί να δίνει για πάντα. «Ελπίζω να έχουμε μπροστά μας πιο ήσυχες μέρες. Αλλά όσο μπορώ, θα συνεχίσω. Γιατί κάπως έτσι αλλάζει ο κόσμος.»
Ακούστε το επεισόδιο και στο Spotify
