Τόσα χρόνια στα media και στα social media, δεν παύει ποτέ να με εντυπωσιάζει η ταχύτητα με την οποία ένα θέμα που κοιμάται μακάριο στην ανεπικαιρότητα, γίνεται, από τη μια στιγμή στην άλλη, Θέμα της Ημέρας. Αρκεί, ας πούμε, ένας ευρωβουλευτής της υπερσυντηρητικής χριστιανικής ακροδεξιάς και ένας θρησκόληπτος καλλιτέχνης για να συζητιέται τις τελευταίες μέρες πάλι το – λυμένο από το 1986 – θέμα των αμβλώσεων. Από τη μια, ο Νίκος Αναδιώτης, σε παρέμβασή του στην ολομέλεια του Στρασβούργου προτείνει, ούτε λίγο, ούτε πολύ, απαγόρευση των αμβλώσεων ως λύση στο δημογραφικό και από την άλλη, ο γνωστός πια για τις αντιεπιστημονικές του απόψεις, Άρης Σερβετάλης, μιλά στις πρωινές εκπομπές για «δολοφονία» και «απροστάτευτα πλάσματα» με highlight την εξωφρενική, πέρα από ποινικά κολάσιμη, πρόταση να κυοφορούνται τα έμβρυα και έπειτα, ως βρέφη πια, να πετιούνται ή να εγκαταλείπονται σε ορφανοτροφεία.
Για τον μεν Αναδιώτη, θα αρκούσε ένα οποιοδήποτε ενημερωτικό φυλλάδιο για να λάβει γνώση για τους παράγοντες που επιβαρύνουν το πρόβλημα της υπογεννητικότητας στη χώρα, αλλά εφόσον η εξάλειψη των αμβλώσεων είναι βασική θέση του κόμματος που εκπροσωπεί, ήταν αναμενόμενο πως κάποια στιγμή θα την εξέφραζε. Ενημερώνομαι πως σήμερα το πρωί «το μάζεψε», δηλώνοντας πως απομονώθηκε η δήλωσή του και πως «η κάθε κοπέλα έχει το δικαίωμα να κάνει ό,τι θέλει. Ο καθένας πορεύεται με τη συνείδησή του […] Εμείς οι Έλληνες πώς ονομάζουμε την αφαίρεση μιας ζωής; Δολοφονία. Αν πιστεύεις ότι φέρεις μια ζωή, τότε αυτό είναι δολοφονία».
Newsflash, πάντως, για όσους συμμερίζονται την επιθυμία του Αναδιώτη για εξάλειψη των αμβλώσεων: η απαγόρευσή τους όχι απλά δεν τις εξαλείφει, αλλά ούτε καν τις μειώνει. Σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε το Associated Press, οι γυναίκες που ζουν σε πολιτείες της Αμερικής με απαγόρευση αμβλώσεων από τον Ιούνιο του 2022 και έπειτα, σημειώνουν πάνω – κάτω τα ίδια ποσοστά αμβλώσεων με εκείνα πριν την ανατροπή της απόφασης Roe v. Wade – απλώς το κάνουν πλέον ταξιδεύοντας σε άλλες πολιτείες ή λαμβάνοντας ταχυδρομικά τα χάπια της άμβλωσης, αποδεικνύοντας το αυτονόητο, ότι όταν μια γυναίκα αισθάνεται πως πρέπει να διακόψει μια κύηση, θα βρει τρόπο να το κάνει.
Ξέρετε τι μειώνει όντως τα ποσοστά των αμβλώσεων; Σύμφωνα με το Reuters, οι αμβλώσεις σε κορίτσια κάτω των 18 ετών μειώθηκαν κατά 78% στη Φινλανδία μεταξύ 2000 και 2023 και το Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας της χώρας αποδίδει αυτή την επιτυχία σε δύο μέτρα που πήρε η πολιτεία ακριβώς για αυτόν τον σκοπό, δηλαδή την πρόσβαση στο χάπι της επόμενης μέρας χωρίς συνταγογράφηση και την υποχρεωτική σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία. Μάντεψε ποιος πολεμάει, χρόνια τώρα, το να μπει η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα ελληνικά σχολεία; Καλά το μάντεψες, η εκκλησία.
Σύμφωνα με το Reuters, οι αμβλώσεις σε κορίτσια κάτω των 18 ετών μειώθηκαν κατά 78% στη Φινλανδία μεταξύ 2000 και 2023 και το Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας της χώρας αποδίδει αυτή την επιτυχία σε δύο μέτρα που πήρε η πολιτεία ακριβώς για αυτόν τον σκοπό, δηλαδή την πρόσβαση στο χάπι της επόμενης μέρας χωρίς συνταγογράφηση και την υποχρεωτική σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία
Για την δε περίπτωση Σερβετάλη, αισθάνομαι βαθιά απογοήτευση. Όχι φυσικά από τον ίδιο, αλλά από εμάς τους υπόλοιπους. Είναι ενοχλητικό και, αν πρέπει να είμαι ειλικρινής, ανησυχητικό να βλέπω αντίδραση, οργή και αντίλογο από ανθρώπους που στα δικά μου βιβλία είναι καταχωρημένοι ως «σοβαροί». Πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν εκείνοι που θα εκφράζουν ακραίες και αντιδημοκρατικές θέσεις, πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι με σπασμένη ηθική πυξίδα και απόψεις που θίγουν θεμελιώδεις προσωπικές ελευθερίες. Το πραγματικά ανησυχητικό είναι να μην αντιμετωπίζονται πλέον σαν μια γραφική μειοψηφία, αλλά να συζητάμε στα σοβαρά πράγματα που σε ετούτη εδώ τη χώρα τα έχουμε συμφωνήσει εδώ και σχεδόν 40 χρόνια. Έχουμε πανικοβληθεί τόσο πολύ από φαινόμενο Τραμπ, την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη και το 13% των ακροδεξιών κομμάτων στην ελληνική Βουλή; Νιώθουμε απειλή; Αισθανόμαστε κάπου μέσα μας να πως η πρόταση «ας το κυοφορήσει και μετά ας το πετάξει» δεν ακούγεται εξοργιστική σε όλα τα ελληνικά αυτιά;
Και από την άλλη, αφού μπαίνουν κάποιοι στον κόπο να απαντούν στον Άρη Σερβετάλη, ας είναι η απάντηση κάτι πιο σοφιστικέ από το «Έλεος» του Βασίλη Μπισμπίκη ή ακόμα και το «αν μείνετε έγκυοι, να το κρατήσετε» της Γιούλικας Σκαφιδά, παράφραση του γνωστού «no uterus, no opinion». Είναι σαν να αφήνουμε να εννοηθεί πως, αν αύριο μια γυναίκα ηθοποιός βγει να πει τα ίδια με τον Σερβετάλη, οφείλουμε να την ακούσουμε με προσοχή, γιατί αφού αυτή έχει μήτρα, ξέρει.
(Για φαντάσου σύμπτωση, λίγα λεπτά πριν πατήσω το κουμπί της δημοσίευσης αυτού του άρθρου, τα κανάλια εξασφάλισαν νέες δήλωσεις της ηθοποιού Θεοφανίας Παπαθωμά, να μιλά για «καθαρό φόνο», να λέει ευθαρσώς πως «η αυτοδιάθεση της γυναίκας και όλα τα σχετικά πρέπει να συζητηθούν» και πως «ακόμα και το παιδί ενός βιασμού είναι από το κάρμα του ανθρώπου που το κυοφορεί». Δικό σας.) Παράλληλα, ο διαχωρισμός «ο έχων μήτρα δικαιούται άποψη, ο μη έχων όχι» σημαίνει αυτομάτως και πως κάθε άνδρας που είναι υπέρ της αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος κακώς συντάσσεται μαζί μας, εφόσον το ζήτημα δεν τον αφορά.
Προσωπικά βίωσα ένα τεράστιο σοκ τον Δεκέμβριο του 2020, όταν, από το βήμα της τηλεοπτικής εκπομπής που συμμετείχα τότε, ανακοίνωσα περιχαρής πως νομιμοποιήθηκαν οι αμβλώσεις στην Αργεντινή. Δεν μπορώ να περιγράψω τις ύβρεις και κατάρες που δέχθηκα στα (πάντα ψύχραιμα) social media. Έμαθα πως συντάσσομαι με την δολοφονία αθώων παιδιών, πως ντροπιάζω τις μητέρες, τις γυναίκες, την ιερή μου αποστολή, πως δεν μου άξιζουν οι δύο κόρες μου. Οι σχολιαστές ήταν σχεδόν όλες τους γυναίκες. Ο μισογυνισμός δεν έχει φύλο, όπως ούτε η μισανθρωπία. Το να τίθεσαι κατά του νομικά κατοχυρωμένου δικαιώματος στην άμβλωση, ενέχει λίγο και από τα δύο.
Παράλληλα, ο διαχωρισμός «ο έχων μήτρα δικαιούται άποψη, ο μη έχων όχι» σημαίνει αυτομάτως και πως κάθε άνδρας που είναι υπέρ της αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος κακώς συντάσσεται μαζί μας, εφόσον το ζήτημα δεν τον αφορά.
Αυτοί που κόπτονται για την προστασία του εμβρύου και πολύ προσεκτικά επιλέγουν να το αποκαλούν «αγέννητο παιδί», έχουν βασικά απολύτως γραμμένο το γεννημένο παιδί. Το είπε με σαφήνεια ο ηθοποιός, ας το πετάξει, ας το παρατήσει στο ορφανοτροφείο, δεν μας απασχολεί η ζωή εκτός μήτρας, τι δεν καταλαβαίνετε; Ας αποστερηθεί αγάπης, αγκαλιάς και υπευθύνων γονέων, ας υποφέρει, ας πεινάσει, ας κακοποιηθεί, ας μείνει εγκεφαλικά νεκρό, όπως το τρίχρονο στο Ηράκλειο, δεν μας ενδιαφέρει, εμείς παλεύουμε για τη ζωή του εντός μήτρας, η εκτός είναι πρόβλημα αλλουνού.
Εσείς περιμένετε από τους ίδιους να δείξουν κατανόηση και ενσυναίσθηση για τα αδιέξοδα μιας γυναίκας μπροστά σε μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη; Ακροδεξιοί πολιτικοί, παπάδες, ηθοποιοί, τραγουδιστές, μοντέλα, μάνες και παραμάνες, όλοι έχουν δικαίωμα στην άποψη. Οι υπόλοιποι όμως, με τη στάση μας, θέτουμε τον συντελεστή βαρύτητας σε αυτή. Όταν αντιδράμε αντανακλαστικά, σαν γάτα που της πάτησαν την ουρά, ξεκινάμε, άθελά μας, μια άτυπη διαπραγμάτευση για τα απολύτως αδιαπραγμάτευτα. Θαρρείτε μας συμφέρει;